Beste Tom, als er één album van Dylan is dat echt onterecht is verfoeid, (ik kijk naar jou Greil Marcus met je shit), dan is het in mijn ogen Dylans derde meesterwerk van de zeventiger jaren. Grappig is hoe zelfs een vergelijking kan worden getrokken met de derde uit de befaamde zestiger jaren trilogie: Blonde on Blonde. Want hoewel met Street Legal weer een nieuwe sound wordt neergezet, die zich zelfs moeilijk laat vergelijken met wat dan ook in zijn verdere oeuvre, gek genoeg bevat het elementen die, voor het eerst bij de Bard, een duidelijke verwijzing naar vroeger zijn: het orgeltje en 'that thin mercury sound', maar dat allemaal in een groots orkestraal verband, terwijl de nadruk dit keer meer ligt op de saxofoon en, eveneens een primeur, de soul/gospel backing, bovendien klinkt de piano bijvoorbeeld niet bluesy maar eerder klassiek.
De vergelijking wordt al gauw door critici getrokken met de Vegas sound van Presley, en dit dan in negatieve zin, alsof de backing band van Presley destijds niet bestond uit de crème de la crème en naast het obligaat brengen van kitscherige werk kon rocken met een country twang als geen ander... Dat Elvis' dood Dylan heftig raakte, zodat hij een week lang zweeg tegen iedereen, iets dat nu niet meer zou opvallen, is zeker en het is daarom niet toevallig dat zijn outfit tijdens de tour van '78 soms leek op die van de King, en ook bij het maken van deze elpee zal hij niet uit de gedachten geweest zijn en verwijzingen naar de 'Elvis in Memphis' platen zijn te vinden. Toch reageert Dylan furieus op deze denigrerend bedoelde bestempeling van Vegasstijl, en terecht, want zijn big band sound laat zich moeilijk vergelijken met welke dan ook. Bruce Springsteen imitatie dan, vanwege de saxofoon? Belachelijk, want de fenomenale Steve Douglas van Spector faam blaast totaal anders, melodieuzer zou ik zeggen, minder vet of R&B. Neil Diamond? Er komt geen orkest aan te pas, hoewel sommige recensenten het hebben over 'strings', terwijl de geniale multi-instrumentalist Mansfield naast mandoline en dergelijke gewoon één viool speelt, hartverscheurend, wat dan direct een van de weinige linken naar voorganger Desire is, en het klinkt allemaal gewoon Dylanesk rauw, pas bij Slow Train Coming zou voor het eerst een gepolijste plaat van hem verschijnen.
Tekstueel lijkt Dylan op het eerste gezicht terug te grijpen op zijn zestiger jaren surrealisme, maar de taal is minder van de straat en eerder symbolisch, allegorisch, en de tijd is minder rijp voor dergelijk literair vuurwerk, punk en disco hebben de muziekwereld voor even van haar verstand beroofd lijkt het, hoewel de new wave in Europa al klaar stond om toch weer intellectuele avant garde te brengen, maar in ieder geval, in Amerika zitten ze niet echt te wachten op de duistere, moeilijk te doorgronden teksten van "Changing of the Guards", "Where Are You Tonight", "Señor" en het zwaar onderschatte "No Time to Think", waarover de zuurpruimen bijvoorbeeld zeggen dat de opsommingen daarin zonder verband zijn, wat ik waag te bestrijden, bovendien vind ik de melodie en cadans simpelweg heerlijk, de zang fenomenaal, probeer het maar na te doen, volgens mij bestaan er geen covers van deze song die ik als het slimme zusje van "Changing of the Guards" beschouw: ze lijken veelomvattend het leven van Dylan tot dan te schilderen.
Hoewel ik de trilogie van 65/66 blijf prefereren, is Street Legal de plaat die me het meest emotioneel raakt van Dylan, meer zelfs dan het veel gestileerdere Blood on the Tracks en het diep romantische Desire, het levert een ontluisterende blik op een wanhopige, verloren ziel die toch blijft zoeken naar een verlossing. Het album kwam ook nog eens uit in een zeer zwarte periode van mijn eigen leven, dus ik kon me er heel makkelijk mee identificeren. Waar Blood on the Tracks de breuk met mijn eerste grote liefde bezong, daar beschreef Street Legal in alles de dagen waarin de toekomst er op gemaakt leek mijn dromen te verwoesten: de invloed van de zestiger jaren kwijnde definitief weg, politiek won rechts steeds meer aan terrein en werd links of te radicaal of te nikszeggend, een nucleaire oorlog leek nabij, terrorisme sloeg overal toe op een gruwelijke, vele doden eisende wijze die pas bij 9/11 zou worden overtroffen, ik was dakloos en zonder werk, sliep in kraakpanden met junks, bij vrienden en soms zelfs bij mijn ouders, hoewel ik daar ooit bij weg was gelopen vanwege de mishandeling. Kortom, steeds wanneer ik ergens Street Legal hoorde, leek het de soundtrack van mijn leven te leveren, iets waar Dylan bij mij heel vaak in slaagde, en de slechte geluidskwaliteit kon me weinig schelen, het gaf er een Basement tintje aan, beweerde ik vergoelijkend.
Toen ik dertig gulden of zo bij elkaar had geschraapt om in Rotterdam mijn held te aanschouwen en nummers van Street Legal live te horen, en ik die gaf aan een vriend die de kaartjes zou gaan kopen, ik lag zelf even ziek in bed, werd de poen besteed aan zijn heroïnebehoefte, kortom treurnis troef, ik moet er nu haast om lachen, zo dwaas was het.
Pas in '84 kwam ik in de gelegenheid Street Legal zelf te kopen, en toen raakte ik toch een beetje in de war van het bedompte geluid en het soms haast wegvallen van de stem, ik zette Infidels vaker op, ook omdat die mij minder herinnerde aan de ellende, die nog niet voorbij was maar toch draaglijker, ik had een flatje en werk, geestdodend, dat wel, maar ik overleefde zo wat makkelijker.
De 1999 remaster op CD beluisterde ik daarom hoopvol in de winkel, als vinylfanaat heb ik me nooit gewaagd aan dat medium maar ik hoopte dat er toch een versie van op een elpee zou verschijnen, en al kon ik horen dat een stuk of wat problemen opgelost waren in deze remaster, het klonk allemaal schril, de instrumenten misten verband met elkaar in een helderheid die steriel klonk, terwijl die samenhang, die warmte, juist de kwaliteit waren geweest van de eerste uitgave. Ook de zang, met die eerste tekenen van verval zo op het gemoed werkend, leek naar de achtergrond verdrongen, wel evenwichtiger weergegeven, maar haast overstemd door bas en drums.
En nu verschijnt er dus een nog andere remaster en donder en bliksem: op vinyl! Vrijdag haalde ik hem direct bij Joep, mijn zeer betrouwbare en gemoedelijke platenboer uit Ede. Kon hem direct terugbrengen: schroot. Hij durfde hem niet nog eens te bestellen op grond van wat hij zag. Maar het liet me niet los, en toen ik jouw voorlopige recensie las dacht ik, kom, ik probeer het toch nog eens, morgen komt hij... en dan hoop ik eveneens op minstens jouw gematigde enthousiasme, al zal ik waarschijnlijk niet mijn oude exemplaar weg doen, hoewel het wel mijn gewoonte is, want ik houd niet zoals jij van meerdere versies van hetzelfde album in huis, ik behoud enkel de beste, de rest geef ik weg...
Kortom, je hoort nog van me!
groet
hans altena
Geen opmerkingen:
Een reactie posten