Remix Street Legal: kwestie van opoffering - door Hans Altena

Beste Tom, het wonder is geschied, ik heb een rondedansje gemaakt gisternacht na het beluisteren van Street Legal versie 2019 op vinyl. Maar tijdens het afdraaien waren er toch momenten geweest dat ik iets miste, alsof deze remix, want dat is het volgens mij, ook een kleine aderlating betekende ondanks de vele verbeteringen, waarover straks meer.
Dat het een remix betreft en niet alleen een remaster hoor je aan details als bijvoorbeeld: de mandoline in "Señor" is naar de achtergrond 'verdwenen', zou ik haast zeggen, wat het gemis oplevert van een prachtig, hoewel wat voorspelbaar romantisch Desire-motiefje, maar je krijgt er heel veel voor terug: de mooiste editie, waarin de dreiging beter uitkomt.
Geschiedvervalsing? Ja, alleen staat daar tegenover dat destijds tijdens de opnames en vervaardiging van de elpee van productie weinig sprake was door tijdgebrek en problemen van de studio, wat leidde tot een bedompt geluid waar de overvolle instrumentatie streed om de voorgang met onevenwichtige steeds wisselende verhoudingen, waarbij de stem van Dylan de grote verliezer was, vaak zelfs bijna wegviel vooral in het eerste nummer.
Moeten we dan concluderen dat hierin de hand van producer Don DeVito te herkennen is? Baseert deze editie zich op die van 1999? De overgang tussen "Señor" en "True Love" lijkt daarop te wijzen, ze gaan niet helemaal in elkaar over, en "Changing of the Guards" klinkt enigszins hetzelfde en is haast even lang. Toch herinner ik me vaag zijn remix als schel, de instrumenten te zeer van elkaar geïsoleerd, steriel, "New Pony" rammelde toen nog, en Dylans stem was evenwichtiger dan in 78 weergegeven, maar toch te weinig up front, zoals hier bij de nieuwe persing gelukkig wel het geval is, hoewel in het geval van "Is Your Love in Vain" met iets minder echte winst (dit nummer is een vreemde eend in de bijt wat remix betreft, je hebt gelijk Tom, al waardeer ik de aanpak ervan, ik heb het er nog over). Mogelijk heeft het remasteren (ik vermoed van Steve Berkowitz als ik de dead wax aanduidingen zie) een grote rol gespeeld in ieder geval.
De plaat klinkt subliem, helder en warm als nooit tevoren, met als grote winnaars, "Changing of the Guards" (scherp als een dolk eindelijk), "New Pony" (sompige blues ten top), "Señor" (hoe is het mogelijk, want die leed het minst onder de slechte mix en mastering), "We Better Talk This Over" (is dit 1966?) en "Where Are You Tonight" (nog gloedvoller). Maar over de hele linie wordt gescoord. Vooral de stemmen, ook die van de achtergrondzangeressen, komen beter naar voren, levensecht, met een optimale nuance, waarbij opvalt hoe nu de samenzang niet meer schuurt en botst, wat vooral fijn werkt in "No Time To Think"! In "Is Your Love in Vain" blijkt ineens sprake van een soort synchroon duet, de vrouwenzang een duidelijke fluister vlak achter Dylan, heel mooi en sensueel. De koren zijn nu vol soul. Dylans zang vertoont meer gelijkenis met zijn messcherpe voordracht tijdens Hard Rain, en nu de mist van de slechte opnamen bijna geheel is opgetrokken heeft zijn intonatie niet meer dat zeurderige van zelfmedelijden wat her en der optrad, zoals bij het eindelijk goed te verteren "Baby Stop Crying". In "Is Your Love in Vain" waar de stem net iets teveel naar achteren gemixt blijft, hoor je toch veel meer de ironie en de karakteristieke timing, dit ook omdat de wat lompe ritmegitaar bijna niet meer te horen is, wat het nummer meer grandeur geeft, ook omdat het orgel samen met de sax tot iets majestueus zijn geworden.
Met dit laatste beantwoord ik tegelijk jouw in zekere zin toch terechte kritiek op de behandeling van dit nummer, maar nee ik noem het geen soep, eerder een min of meer geslaagde poging een reminiscentie op te wekken aan het kwikzilveren geluid van Blonde on Blonde, al is het even wennen al dat gerommel van de muzikanten te moeten missen (jouw befaamde Dylanrammel) en wordt het klankbeeld inderdaad wat vager.
Mixen en remixen betekent altijd opoffering van het ene voor het andere, ik heb er zelf mee te maken gehad, boost je het ene, komt het andere in verdrukking, bovendien moet je zorgen voor een geleidelijke overgang van het ene accent naar het andere, waar je dan weer tegen mag zondigen als dat een verrassingselement oplevert. Bij Street Legal 2019 worden meestal de goede keuzes gemaakt. Ik noemde al het verkiezen van de sax (overal een glansrol nu), gitaar (perfect in "Where Are You Tonight", iets te zacht misschien in "Changing") en piano boven de mandoline in het nu echt zich als een van de grootste duistere meesterwerkjes van Dylan bewijzende lied. Toegegeven, de piano klinkt niet meer zo natuurlijk uit als in de analoge mix, maar het ritmische karakter, zoals in het nu werkelijk zich als wervelend bewijzende "No Time To Think", komt stukke beter uit.
Eind conclusie, want iedereen moet zelf maar gaan genieten van alle veranderde details (luister naar de percussie, de stuwende bas), men is er in geslaagd een echt totaal geluid te creëren dat inzichtelijk, dynamisch en tegelijk onvermoed strak is (ondanks de heerlijke fouten die bij Dylan horen) en bovendien gevoelvol: hier niet een vermoeide plaat van een om zijn echtscheiding treurende ster op retour, nee, een duizelingwekkende inkijk in de ziel van een wereld op drift, een ontroerende boodschap van een in zijn hart geraakte dichter die een visioen heeft van een brandende wereld en daaraan voorbij probeert te kijken...
Ja, het heeft me tot tranen geroerd maar ook blij gemaakt deze rerelease! En ik luister met meer plezier naar mijn oude plaat, want de fouten daarvan zijn goedgemaakt, en de mooie aspecten daarvan laten zich makkelijker koesteren...

groet hans altena