Trouble No More: een glorieuze rehabilitatie #1

Trouble No More: een glorieuze rehabilitatie

De jaren 1979, 1980 en 1981 in Bob Dylans carrière kenmerken zich niet alleen als muzikaal rijke jaren, maar ook als jaren waarin menig liefhebber van Bob Dylans muziek zich afkeerde van die muziek vanwege de religieuze boodschap in de songteksten.
Nu is er Trouble No More, het dertiende deel van Bob Dylans Bootleg Series, om de schoonheid van de muziek èn de teksten van Bob Dylan uit de jaren 1979, 1980 en 1981 nogmaals onder de aandacht van iedere muziekliefhebber te brengen die zijn muziekkeuzes niet laat bepalen door de reputatie van de muziek of het oordeel van anderen, maar bepaalt wat goed is door zijn eigen oren te gebruiken. De muziek die Bob Dylan in deze jaren maakte is goed en verdient de aandacht die het met de uitgave van Trouble No More krijgt.
Trouble No More – The Bootleg Series vol. 13 / 1979 – 1981 is de glorieuze rehabilitatie van Bob Dylans zogenaamde religieuze periode.

Trouble No More verschijnt op 3 november in drie verschillende edities: een luxe editie, een 2 cd-versie en een vinyl-editie. De 2 cd-versie en de vinyl-editie bevatten de muziek die op de eerste twee cd’s van de luxe editie staat.
De luxe editie bestaat uit 8 cd’s, een dvd met de film Trouble No More; A Musical Film met niet eerder vertoonde concertbeelden uit 1980 en twee boeken vol foto’s en informatie, alles opgeborgen in een luxe cassette.

De omvang en rijkdom van de luxe editie van Trouble No More is dusdanig dat ik mijn recensie in meerdere delen zal schrijven en publiceren. Vandaag deel 1, de eerste twee cd’s van Trouble No More met concert-opnamen van dertig songs.

Tussen november 1979 en november 1981 gaf Bob Dylan vele concerten, met name in Amerika. Aanvankelijk speelde hij tijdens deze concerten uitsluitend recent geschreven songs. Songs met een religieuze boodschap, song die te vinden zijn op de albums Slow Train Coming en Saved.
Vanaf november 1980 kwam daar verandering in. Bob Dylan zette weer wat ‘oude’ songs als “Like A Rolling Stone” en “Just Like A Woman” op de setlists van zijn concerten.
De eerste twee cd van Trouble No More zijn gevuld met concertopnamen uit de periode van november 1979 tot en met november 1981. Er is voor gekozen om geen opnamen van ‘oude’ songs zoals Bob Dylan die vanaf november 1980 weer tijdens concerten ging spelen op deze cd’s van Trouble No More te zetten. Een logische keuze, bij Trouble No More ligt de focus immers op de jaren 1979, 1980 en 1981.

Op 1 november 1979 begon Bob Dylan aan een serie van maar liefst veertien concerten in het Fox Warfield Theatre in San Francisco. Dit was de aftrap van de eerste van een serie tournees waarbij Bob Dylans religieuze muziek centraal stond.
De concerten die Bob Dylan tussen november 1979 en februari 1980 speelde karakteriseren zich door Bob Dylans drang om zijn religieuze boodschap aan het publiek over te brengen. Bob Dylan ging er muzikaal – om een voetbalterm te gebruiken – met gestrekt been in.
De arrangementen van de songs tijdens deze concerten bleven vrij dicht bij de studioversies op Slow Train Coming. Naast de songs van Slow Train Coming speelde Bob Dylan vele songs die hij in de tweede helft van februari 1980 in de studio zou opnemen voor het album Saved. En ook de arrangementen van de concertversies van deze songs lijken sterk op de studioversies van dezelfde songs, al werden vele songs door Bob Dylan tijdens deze concerten met nog meer vuur en geldingsdrang gespeeld dan tijdens de opnamen voor het album Saved. Een mooi voorbeeld daarvan is de opname van “Solid Rock” van het concert van 27 november 1979.

Na het opnemen van het album Saved ging Bob Dylan vanaf april 1980 weer op tournee. Hoewel hij nog met hetzelfde vuur zijn boodschap aan het publiek middels zijn muziek probeerde over te brengen, is wel duidelijk hoorbaar dat hij muzikaal iets minder hard van leer trekt. De muziek is wat milder, wat rustiger geworden.

In november 1980 begon Bob Dylan aan de zogenaamde Musical Retrospective Tour. Niet alleen kwamen tijdens deze tournee ‘oude’ songs terug op de setlists, ook kregen vele songs die inmiddels bekend waren van Slow Train Coming en Saved een transformatie.
Dit nieuwe geluid bleef en breidde zich uit tijdens de drie tournees van 1981: de Amerikaanse tournees in de zomer en de herfst en de Europese tournee daar tussenin.
Tijdens deze tournees begon Bob Dylan ook steeds meer van het album Shot Of Love bekende songs te spelen.

De songs op de eerste twee cd’s van Trouble No More – The Bootleg Series vol. 13 / 1979 – 1981 op een rij:

Disc 1 - live

01. “Slow Train” (16/11/1979)
Zo’n drie maanden na het uitbrengen van Slow Train Coming ging Bob Dylan op tournee met de voor dit album geschreven songs, te beginnen met veertien concerten in het Fox Warfield Theatre in San Francisco. De “Slow Train” waarmee Trouble No More opent werd opgenomen tijdens het laatste van de veertien concerten in San Francisco in november 1979.
Het eerste wat we van Bob Dylan op Trouble No More horen is geen muziek, maar zijn enkele tot het publiek gericht woorden: “This is called ‘Slow Train Coming’. It’s been coming a long time and it’s picking up speed.”

02. “Gotta Serve Somebody” (15/11/1979)
Wederom een opname gemaakt tijdens een concert in het Fox Warfield Theatre in San Francisco in november 1979. Opvallend bij het beluisteren van deze opnamen is hoezeer de muzikanten in Bob Dylans band, zeker gezien de korte periode dat ze met elkaar speelden, op elkaar ingespeeld zijn.
Net als bij de vorige track blijft deze concert-versie nog vrij dicht bij de versie van hetzelfde nummer op het album Slow Train Coming.

03. “I Believe In You” (16/05/1980)
Een mooie concert-versie van een Slow Train Coming-nummer. In deze versie wordt het nummer veel meer door Bob Dylans akoestische gitaar voortgedreven dan bij de albumversie. Veel meer dan op de album-versie duikt Bob Dylan hier in de mogelijkheden om de tekst extra betekenis te geven door middel van het versnellen en vertragen van woorden, door accenten op woorden te leggen.

04. “When You Gonna Wake Up?” (09/07/1981)
Heerlijk hoe deze versie van “When You Gonna Wake Up?” begint met ogenschijnlijk wat gerommel op een orgel. Al snel krijgen de orgelklanken vorm en zingt Bob Dylan de eerste paar regels met alleen het orgel als begeleiding.
Na dit ingetogen begin barst “When You Gonna Wake Up?” los. Uptempo en stevig. De song stoomt voort, heerlijk.
Deze opname werd gemaakt tijdens een concert in Drammen, Noorwegen.

05. “When He Returns” (05/12/1979)
Op Slow Train Coming zingt Bob Dylan “When He Returns” met als enige begeleiding een piano. Op deze live-versie is naast de piano ook een gitaar te horen. Bob Dylan zingt dit nummer tijdens het concert in Albuquerque – waar deze opname van is – ingetogen.
Ik heb altijd gedacht dat op Slow Train Coming de ultieme versie van “When He Returns” staat, dat geen versie daar ooit aan zou kunnen tippen. Deze concert-versie komt zéér dicht bij een bewijs voor mijn ongelijk.

Dylan kort #1263

Setlist Bloomington: Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Once Upon A Time/ Pay In Blood / Tangled Up In Blue / September Of My Years / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Love Sick // [encores] // Blowin' In The Wind / Ballad Of A Thin Man
In de ban van Trouble No More, zie hier.

Dylan kort #1262

Setlist Chicago: Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Once Upon A Time/ Pay In Blood / Tangled Up In Blue / September Of My Years / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin' In The Wind / Ballad Of A Thin Man
Trouble No More: In "Dylan kort #1261" schreef ik dat PlatoMania de 8 cd + dvd-box van Trouble No More verkoopt voor €84,99. Dat blijkt op een vergissing te berusten. Op de website van PlatoMania staat nu de volgende mededeling: "Beste klant, In onze nieuwsbrief hebben we een verkeerde prijs van deze box gecommuniceerd. De Bootleg Series 13 box kost 189,99."
Op de website van PlatoMania kunnen de liner notes van Trouble No More gelezen worden. Zie hier. [met dank aan Hans]
Rolling Stone documentaire: HBO zendt op 6 en 7 november de documentaire Rolling Stone: Stories from the Edge uit. Tom van Steensel over deze documentaire: "De documentaire bevat nooit eerder gehoorde opnamen van Hunter S. Thompson en ook muzikanten als Bob Dylan, Bruce Springsteen en John Lennon komen aan het woord." De grote vraag is natuurlijk of het gaat om nieuwe en / of nog niet bekende beelden van Bob Dylan. Voor het artikel van Tom van Steensel, zie hier.

Everything Is Broken (1989) - door Jochen

Everything Is Broken (1989)

"Everything Is Broken," zegt Sam Shepard in 1992 in een interview met Village Voice, “dat is een geweldig lied.”
Als Shepard in 2017 overlijdt, herdenken de media de getalenteerde toneelschrijver, gelauwerde scenarist en gevierde acteur, maar in Dylankringen rouwt men vooral om het heengaan van de schrijver van het prachtige Rolling Thunder Logbook, de medescenarist van Renaldo & Clara en de medeauteur van een van de beste Dylansongs uit de jaren 80, “Brownsville Girl”.
Er zijn wel meer Dylan-Shepard connecties, en de meest intrigerende is Shepards artikel True Dylan, dat in juli 1987 in de Esquire wordt gepubliceerd. Opgezet als interview, maar door de auteur vormgegeven als een eenakter, zoals hij het later zelf ook in zijn verzameling Fifteen One-Act Plays met een nieuwe titel (Short Life Of Trouble) laat herdrukken. Het is misschien wel het beste interview dat ooit over Dylan is verschenen. Niet eens zozeer om inhoudelijke redenen. Wat Dylan vertelt over zijn liefde voor Hank Williams, polkamuziek in Duluth, Woody Guthrie in het ziekenhuis… dat weten we allemaal al wel, uit Chronicles, uit eerdere interviews, uit biografieën. Maar vooral om het portret dat de briljante toneelschrijver hier schildert, is Shepards stuk onweerstaanbaar. We zijn bij Dylan thuis, de bard lijkt helemaal op zijn gemak, volkomen zichzelf, voert binnen gehoorsafstand telefoongesprekken met dochter Maria, en de toneelschrijver heeft het talent, het oog en het oor om de lezer daarbij bijna lijfelijk aanwezig te laten zijn.
Over de weken na het befaamde motorongeluk in ’66, bijvoorbeeld, hebben we al genoeg gelezen en gehoord, maar niet in deze bewoordingen:

Lag een week in het ziekenhuis, toen werd ik overgebracht naar het huis van die dokter in het dorp. Ik kreeg een bed op zolder, onder een raam met uitzicht. Sarah bleef bij me. Ik herinner me hoe graag ik de kinderen wilde zien. Ik begon na te denken, over ons korte leven vol tegenslag. Over hoe kort het leven duurt. Ik lag daar maar, te luisteren naar het tjilpen van de vogeltjes. Spelende kinderen in de tuin van de buren of de regen die tegen de ramen sloeg. Ik realiseerde me hoeveel ik had gemist. Dan hoorde ik weer de loeiende sirenes van een brandweerauto en ik voelde het gestage kloppen van de dood die constant over zijn schouder naar me keek. (pauze) Daarna viel ik gewoon weer in slaap.

Het is waarschijnlijk dat Shepard de tekst van het interview heeft gemanipuleerd. In het stuk krijgt hij zelfs, met zoveel woorden, Dylans toestemming om maar wat te verzinnen. Het uiteindelijke product is ook te mooi, te ‘rond’, te gecomponeerd om een geloofwaardige, waarheidsgetrouwe weergave van het gesprek te zijn, maar daarom misschien wel des te onthullender. Het leidmotief van de dialoog is beschadigd zijn, net zoals dat hét thema van Shepards toneelwerk en filmscripts is, zoals we dat ook kennen uit een van zijn Grote Meesterwerken, het script van Paris, Texas (1984). Er schuilt dus een zekere ironie in Shepards keus voor “Everything Is Broken” als voorbeeld van een geweldige Dylansong.

Zelf besteedt Dylan vrij veel woorden aan “Everything Is Broken” in zijn autobiografie Chronicles en de context suggereert dat dit lied nu eens inderdaad een persoonlijke, autobiografische geestesgesteldheid van de dichter verwoordt. Het komt ter sprake in het vierde hoofdstuk, in Oh Mercy, en Dylans opmerkingen bij de song worden ingeleid door een litanie. Het is 1987 en alles is kapot. Zijn hand is kapot, de tuin is verwilderd, Dylan voelt zich moegestreden, uitgewrongen, een leeg uitgebrand wrak, op de bodem, alles ligt in duigen (“everything was smashed”). En zo gaat het maar door. Bladzijde na bladzijde sombert de autobiograaf over het punt in het leven, in zijn carrière dat hij nu heeft bereikt en beschrijft hij met poëtische veelkeurigheid, in de ene na de andere opmerkelijke metafoor (“zelfs spontaniteit was een blinde geit geworden”) de deprimerende duisternis die heerst voordat hij met Daniel Lanois het album Oh Mercy opneemt.
“Everything Is Broken”, vertelt Dylan dan, “was opgebouwd uit snelle ruwe penseelstreken. De semantische betekenis ligt geheel in de klank van de woorden.”
Dat laatste is dan weer een raadselachtige toevoeging, waarbij het vermoeden opkomt dat de dichter niet precies weet wat het woord semantisch eigenlijk betekent. In woorden als “Broken lines, broken strings / Broken threads, broken springs” is in elk geval een apart woordgevoel vereist om daadwerkelijk uit de klank de inhoudelijke betekenis te herleiden. Klinkt “threads” ook werkelijk als dat wat het betekent, “draden”? Of “strings” als lijnen? Nu hebben we Dylan wel vaker kunnen betrappen op een aan synesthesie grenzend taalgevoel, dus wie weet; voor hem klinkt het misschien inderdaad zo.
Minstens zo opmerkelijk is het geschrapte couplet dat de meester hier citeert:

Broken strands of prairie grass
Broken magnifying glass
I visited the broken orphanage and rode upon the broken bridge
I’m crossin’ the river goin’ to Hoboken
Maybe over there, things ain’t broken

Opmerkelijk, niet alleen omdat het stilistisch zo afwijkt van de rest, met die plotse, mistige, dylanesque beelden, maar ook omdat hierin opeens een optimistische vonk opvlamt: ik steek de rivier over, misschien zijn aan de overkant de dingen niet kapot.

Trouble No More - Sampler


Naast de vele tracks van Trouble No More die via VEVO / YouTube zijn vrijgegeven, is er nu ook een sampler met maar liefst 15 tracks van Trouble No More te beluisteren op NPR.
De tracklist:

01. Slow Train (27/06/1981)
02. Gotta Serve Somebody (15/11/1979)
03. When You Gonna Wake Up (09/07/1981)
04. When He Returns (take 2)
05. Precious Angel (16/11/1979)
06. Covenant Woman (take 3)
07. Gonna Change My Way Of Thinking (31/01/1980)
08. Solid Rock (29/11/1979)
09. Ain't Gonna Go To Hell For Anybody (24/04/1980)
10. Shot Of Love (outtake)
11. Dead Man, Dead Man (outtake)
12. Caribbean Wind (rehearsal with pedal steel)
13. City Of Gold (22/11/1980)
14. Making A Liar Out Of Me (rehearsal)
15. Yonder Comes Sin (rehearsal)

Met uitzondering van "When You Gonna Wake Up" en "Making A Liar Out Of Me" zijn al deze tracks niet eerder vrijgegeven.
De sampler beluisteren kan hier.

The Groom's Still Waiting At The Altar (13/11/1980)

Dylan kort #1261

"The Groom's Still Waiting At The Altar", opgenomen in San Francisco op 13 december 1980, van Trouble No More is te beluisteren op de website van Guitar World, zie hier.
Tip van Gerbrand: PlatoMania biedt de luxe editie van Trouble No More wel voor een zéér aantrekkelijke prijs aan: €84,99. Zie hier. [met dank aan Gerbrand]
Rolling Stone Duitsland (november) heeft Bob Dylan op de cover. Bij aanschaf van dit tijdschrift krijg je de cd Deep Dylan. Deze cd bevat tien tracks afkomstig van verschillende delen van The Bootleg Series:
01. Dink's Song
02. Ballad For A Friend
03. Tell Me Momma
04. She's Your Lover Now
05. All You Have To Do Is Dream
06. Sign On The Window
07. One More Cup Of Coffee
08. Blind Willie McTell
09. Red River Shore
10. Caribbean Wind
Meer informatie over deze Rolling Stone staat hier.
Maxazine over de Nederlandse vertaling van Tarantula, zie hier.
Spoorloos: uitzending van afgelopen maandag bevat een fragment van een cover van "Like A Rolling Stone" (rond 32 minuten), zie hier. [met dank aan Alja]
Setlist 24/10: Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Once Upon A Time / Pay In Blood / September Of My Years / Tangled Up In Blue / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin' In The Wind / Ballad Of A Thin Man
Setlist 25/10: Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Once Upon A Time/ Pay In Blood / Tangled Up In Blue / September Of My Years / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Ballad Of A Thin Man // [encores] // Blowin' In The Wind / That Lucky Old Sun

Solid Rock (Live in London)

Setlist 23 oktober

Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Where Is The One / Pay In Blood / September Of My Years / Tangled Up In Blue / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin' In The Wind / Ballad Of A Thin Man

Slow Train 16/11/1979



Na "Slow Train" (Soundcheck) en "Slow Train" (Rehearsal with horns) is dit de derde "Slow Train" van Trouble No More die online wordt gezet in de aanloop naar de release van het dertiende deel van The Bootleg Series.

Setlists + Tom Petty tribute

17 oktober: Things Have Changed / It Ain’t Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Tryin’ To Get To Heaven / This Nearly Was Mine / Honest With Me / September Of My Years / Pay In Blood / Tangled Up In Blue / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin’ In The Wind / Ballad Of A Thin Man

18 oktober: Things Have Changed / It Ain’t Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin’ To Get To Heaven / Once Upon A Time / Pay In Blood / September Of My Years / Tangled Up In Blue / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin’ In The Wind / Ballad Of A Thin Man

21 oktober: Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Once Upon A Time / Pay In Blood / September Of My Years / Tangled Up In Blue / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin' In The Wind / Ballad Of A Thin Man / Learning To Fly

Gisteravond tijdens een concert in Broomfield speelde Bob Dylan helemaal aan het eind van het concert "Learning To Fly" als eerbetoon, als laatste groet aan Tom Petty (20/10/1950 - 02/10/2017).
"Learning To Fly" kan hier, hier en hier beluisterd worden. [met dank aan Rob en Dirk]


Dylan kort #1260

Trouble No More fan screening: Mocht je van deze uitgelezen kans gebruik willen maken (zie bericht hieronder), vergeet dan niet je zo spoedig mogelijk aan te melden.
Mojo (december 2017) heeft Bob Dylan op de cover + de cd True Faith met het nummer "Slow Train" van Trouble No More - The Bootleg Series vol. 13 / 1979 - 1981. Deze Mojo ligt nog niet in Nederland in de winkel. Nog even geduld dus. Zie ook hier.
Het radioprogramma Muziek voor volwassenen op Radio Rijnmond stond vandaag in het teken van de componist Bob Dylan. Veel Dylan-covers dus in deze uitzending. De playlist staat hier. Terugluisteren kan ook: uur 1, uur 2 en uur 3. [met dank aan Marcel]
de Volkskrant van vandaag bevat een kort stuk van Arjan Peters over de nieuwe Nederlandse vertaling van Tarantula (zie de afbeelding onderaan dit bericht). [met dank aan Herman]
Literair tijdschrift Het liegend konijn (2017 / 2) bevat een gedicht van Benno Barnard over Bob Dylan. Hans Puper over dit gedicht: "zijn gedicht over Bob Dylan is scherp en vermakelijk." (zie hier) Is er toevallig iemand in het bezit van deze aflevering van Het liegend konijn? Ik zou het bewuste gedicht van Benno Barnard graag lezen.


Trouble No More: Fan Screening


Exclusieve screening van Trouble No More op donderdag 2 november 
17:00 - 19:00 uur. 

Let op: Zeer beperkte hoeveelheid plaatsen. 

Mocht je interesse hebben (en wie heeft dat nou niet) stuur dan een e-mail naar rsvpnl@sonymusic.com. Vervolgens ontvang je van Sony per e-mail een bevestiging van plaatsing op de lijst. Alleen met deze bevestiging is het mogelijk om de vertoning van Trouble No More nog voor de officiële releasedatum bij te wonen.

Every Grain Of Sand (rehearsal)



[met dank aan Sjon en Rob]

Vergeten schoonheid: "Temporary Like Achilles"

Als ik Blonde On Blonde draai, dan draai ik Blonde On Blonde van begin tot eind.
Als ik aan Blonde On Blonde denk, dan denk ik aan songs als "Visions Of Johanna" en "I Want You" en "Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again" en "Sad Eyed Lady Of The Lowlands" en nog veel meer, maar eigenlijk nooit denk ik aan "Temporary Like Achilles".
Dat nummer is gewoon onderdeel van Blonde On Blonde, het komt voorbij als ik het album draai. Verder denk ik er niet zo vaak aan.

Vanavond moest dat ineens anders. Er was een drang om "Temporary Like Achilles" te horen. Alleen dat, verder niks. ik heb geluisterd. Eén keer, vaker niet.
Uit de context van het album Blonde On Blonde getild valt ineens op hoe mooi "Temporary Like Achilles" eigenlijk is. Subtiele muziek met een aardige brug halverwege het nummer. Het refrein maakt in één klap duidelijk waar het om draait: hij wil haar, maar zij denkt daar anders over.
De coupletten zijn wat minder duidelijk. Dat is oké, dat houdt de lichte twijfel in stand. De lichte twijfel houdt een song in leven. Er is nog te ontdekken.
Ook mooi, dat ene moment waarop Dylan zich vergist en "Well, I lean into your hallway" en niet "Well, I rush into your hallway" zingt. "Lean" moest een regel later: "Lean against your velvet door".
Het mooiste moment is dan al geweest.
Het mooiste moment zit aan het begin van het tweede couplet, Dylan zingt:

Kneeling ’neath your ceiling
Yes, I guess I’ll be here for a while

Allereerst doet die eerste regel van het tweede couplet terugdenken aan de allereerste regel van de song, die luidt: "Standing on your window, honey". Met "Kneeling 'neath your ceiling" is de song ineens rond, een geheel.
Die eerste regel van het tweede couplet...
Vier woorden: "Kneeling ’neath your ceiling". Dat is schrijven. Er zit nogal wat rijm in deze regel. Niet alleen is er de alliteratie in kneeling / neath / ceiling, maar ook de eindrijm in kneeling / ceiling. En dat in een zin van vier woorden.
Een zin met zoveel rijm kan al snel geknutseld klinken wanneer deze wordt gezongen, maar Dylan weet deze vier woorden natuurlijk te laten klinken. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is, al die rijmen.
En dan de betekenis, luister even mee:

Kneeling ’neath your ceiling
Yes, I guess I’ll be here for a while
I’m tryin’ to read your portrait, but
I’m helpless, like a rich man’s child

Zo op papier snap ik er geen reet van, jij wel? En toch, als ik Dylan deze regels hoor zingen, dan weet ik precies wat ze betekenen. Zo gaat het eigenlijk het hele nummer. Zolang ik luister is het glashelder.
In bovenstaande heb ik maar een tipje van de sluier die de schoonheid van "Temporary Like Achilles" aan het oog onttrekt opgetild.

Het loont de moeite om "Temporary Like Achilles" voor even uit de schaduw van 'grote songs' als "Visions Of Johanna", "Sad Eyed Lady Of The Lowlands" en andere 'knallers' op Blonde On Blonde te tillen en te luisteren naar dit nummer als een op zichzelf staand werk.
"Temporary Like Achilles" is geen filler, maar een rijke song die aandacht verdient.

Slow Train (Rehearsal with horns - 02/10/1979)

Setlist 14 oktober & Luisteren naar Funner

Things Have Changed / It Ain’t Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Tryin’ To Get To Heaven / Honest With Me / Where Is The One / Pay In Blood / September Of My Years / Tangled Up In Blue / Early Roman Kings / Soon After Midnight / Desolation Row / Thunder On The Mountain / Autumn Leaves / Long And Wasted Years // [encores] // Blowin’ In The Wind / Ballad Of A Thin Man

Luisteren naar Funner
Zondagochtend, ik luister op mijn telefoon naar een matige opname van Bob Dylans concert in Funner van twee dagen geleden. Dit is ver verwijderd van de manier waarop ik bij voorkeur naar muziek luister, maar de omstandigheden zijn nu eenmaal zoals ze zijn.
Het zijn niet de ‘Sinatra-songs’ “Where Is The One” of “September Of My Years” die indruk op mij maken, maar de nieuwe, staccato versies van “Tangled Up In Blue” en “Tryin’ To Get To Heaven”, en de rockabilly-achtige versies van “Honest With Me” en “Thunder On The Mountain”.
Daarboven steekt nog een song uit: de door viool gedreven versie van “Summer Days”. Ondanks het werkelijk belabberde geluid waar ik het mee moet doen vanochtend, krijg ik kippenvel bij het horen van “Summer Days”.

Tweedle Dee & Tweedle Dum (2001) - door Jochen

Tweedle Dee & Tweedle Dum (2001)

De Italiaanse barokcomponist Giovanni Bononcini (1670-1747) geldt als een van de Grote Jongens van zijn tijd. Na zijn beginjaren in Bologna beleeft hij successen in Rome en Venetië, wordt hofcomponist voor Leopold I in Wenen, verovert Berlijn en promoveert vervolgens naar de eredivisie: de Royal Academy of Music, het Italiaanse operahuis in Londen, engageert Bononcini in 1720. Daar moet hij echter wel de levende legende Georg Friedrich Händel naast zich dulden. De concurrentiestrijd om de publieke gunst pakt goed uit voor het publiek en voor liefhebbers van klassieke muziek überhaupt, maar drijft Bononcini wel tot fraude; in 1728 wordt hij betrapt op plagiaat, als hij een madrigaal van Antonio Lotti kopieert en onder eigen naam publiceert. Met zijn staart tussen de benen verlaat hij Londen en echt goed is het daarna niet meer gekomen.
Van zijn faam is tegenwoordig weinig meer over. Onder insiders en barokliefhebbers gaat er nog wel een belletje rinkelen bij de naam Bononcini, maar onvergetelijk wordt hij slechts indirect, dankzij John Byrom. De bedenker van stenografie en dichter van ietwat stijve, religieuze hymnen, heeft ook een talent voor puntige, geestige epigrammen en schrijft over de controverse Händel/Bononcini:

Some say, compared to Bononcini
That Mynheer Handel's but a ninny;
Others aver that he to Handel
Is scarcely fit to hold a candle;
Strange all this difference should be
Twixt tweedle-dum and tweedle-dee.

Voor zover bekend is het de eerste keer dat de combinatie tweedle-dum en tweedle-dee wordt gebruikt. Afzonderlijk zijn tweedle en dum al wel bekend. Byrom kent vermoedelijk ook het kinderrijmpje “The Frog And The Mouse”, een voorloper van “Froggie Went-A Courtin’”, dat door de Oxford Dictionary Of Nursery Rhymes tot 1549 wordt teruggetraceerd:

It was the Frogge in the well,
Humble-dum, humble-dum.
And the merrie Mouse in the Mill,
tweedle, tweedle twino.

Dat, plus het gegeven dat veel stukken van Händel en Bononcini inderdaad, het moet nu maar eens gezegd worden, een hoog twiedeliedie- en twiedeliedomgehalte hebben, inspireert Byrom kennelijk tot de onverwoestbare vondst. Wereldfaam krijgt het tweetal dankzij Lewis Carroll, die de twee kleine dikke mannetjes Tweedledum en Tweedledee opvoert in hoofdstuk IV van het vervolg op Alice In Wonderland, in Through The Looking Glass (1871). Illustrator John Tenniel maakt er op eigen gezag een tweeling van en zo worden ze ook in alle navolgende bewerkingen uitgebeeld: een eeneiige tweeling, klein en dik.

Dylan, de taalliefhebber die zijn faible voor kinderrijmpjes en eeuwenoude volksliedjes als “Froggie Went A-Courtin’” in de jaren 90 weer demonstreert op under the red sky en Good As I Been To You, kan deze klankcombinatie niet weerstaan, maar transporteert het dit keer niet naar een kneuterig versje.
Muzikaal sowieso al niet; “Tweedle Dee & Tweedle Dum” is een voortdenderende rockabilly met jachtige gitaren en neurotisch doortrommelende drums, een eenentwintigste-eeuwse Highway 61. Onderdeel van een bewuste, strategisch gemotiveerde keuze, begrijpen we uit het Robert Hilburn-interview in de Los Angeles Times (16 september 2001):

Setlist 13 oktober

Things Have Changed / It Ain’t Me, Babe / Highway 61 Revisited / Why Try To Change Me Now / Summer Days / Melancholy Mood / Tangled Up In Blue / Honest With Me / Where Is The One / Pay In Blood / September Of My Years / Tryin’ To Get To Heaven / Early Roman Kings / Desolation Row / Soon After Midnight / Thunder On The Mountain / Long And Wasted Years / Autumn Leaves // [encores] // Blowin’ In The Wind / Ballad Of A Thin Man

Dylan kort #1259

Expecting Rain plaatst vandaag een link naar een zeer interessant artikel over The Bob Dylan Archive in Tulsa. Bij dit artikel staan drie video's:
1. een fragment van Bob Dylan die een akoestische versie van "Tombstone Blues" op het Newport Folk Festival, 1965 speelt;
2. een schitterend fragment (1 minuut) van "Blowin' In The Wind", gespeeld tijdens een concert in Lakeland, 1981;
3. "Gotta Serve Somebody" met blazers, 9 oktober 1979 (alleen audio) van het over enkele weken te verschijnen dertiende deel van The Bootleg Series, Trouble No More.
Het artikel met de bovengenoemde video's en enkele schitterende foto's staat hier.
Bill Pagel: een aardig stuk over de Dylan-collectie van Bill Pagel staat hier.
"Making A Liar Out Of Me": Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar sinds het voor het eerst horen van "Making A Liar Out Of Me", gisteren, ben ik enigszins van slag. Dit smaakt naar meer.
Bij het horen van "Making A Liar Out Of Me" moest ik gelijk aan Shot Of Love denken. Dat zit in de sound. "Making A Liar Out Of Me" klinkt in mijn oren als een vroege voorloper op de nummers op Shot Of Love, misschien wel Dylans best klinkende album.

Dylan kort #1258

Fok forum: "De beste Bob Dylan plaat?", zie hier.
Overmorgen begint Bob Dylan aan een nieuwe tour door Amerika, de Telegraaf schreef daar een maand geleden al over, zie hier.
"Terug naar 1997": Radio 1 over "Make You Feel My Love", zie hier.
Frits over mijn boek Zing mij naar huis; de Bob Dylan aantekeningen 2016 - 2017, zie hier.

Jett Rebel speelt "Like A Rolling Stone"

In de uitzending van De Wereld Draait Door van gisteravond speelde Jett Rebel Dylans "Like A Rolling Stone". Aangezien ik op internet alleen maar positieve geluiden over Jett Rebels versie van "Like A Rolling Stone" lees, moet ik tot de conclusie komen dat ik compleet gek ben geworden. (Ik vind het namelijk niks.) Kijk, luister en oordeel zelf:

 


Dylan kort #1257

"Eerste zin: Tarantula", zie hier.
"Oogst week 40" - onder andere Tarantula, zie hier.
"Bob Dylan krijgt Nobelopvolger", zie hier.
Bob Dylan in 't klooster, zie hier.


Ik geloof er niks van (de grote twijfel)

Sinds gisteren staat het stuk "Bob Dylan: Gelooft u het?" van Wim Boluijt op de website van muziektijdschrift Heaven. Het gaat over Trouble No More - The Bootleg Series vol. 13 / 1979 - 1981 en het (mogelijke) verschil in ontvangst van de muziek uit Bob Dylans zogenaamde religieuze periode toen en nu. Het is zeker geen onaardig stuk.
Oké, er zitten wat oneffenheden in. Zo kreeg Bob Dylan niet in 1965, maar in 1966 tijdens een concert "Judas!" naar zijn hoofd geslingerd, werd Dylan & The Dead in 1989 uitgebracht, niet in 1988 en werd in Nederland "Slow Train" nooit op single uitgebracht. Dan is er nog het essay over Dylans bekering, Boluijt herinnert het zich, maar kan niet meer op de titel van het boek komen. Ik heb het even voor hem opgezocht. Het gaat om het essay "De bekering van Bob Dylan" van Bert Jansen. Het is te vinden in het door Constant Meijers en Boudewijn Büch samengestelde boek Song In The Key Of Life; Popkritiek 1970 - 1980. Eerder (september 1979) werd het essay van Jansen onder de uitstekende titel "De meester heeft zijn Meester gevonden" in HP gepubliceerd.
Het zijn kleine dingen waar ik het nu helemaal niet over wil hebben.

Waar ik het wel over wil hebben is dit: volgens Wim Boluijt beslaat Bob Dylans zogenaamde religieuze periode de albums Slow Train Coming (1979), Saved (1980) en Shot Of Love (1981). Boluijt is daar niet uniek in. Het is inmiddels bijna een mantra binnen de muziekjournalistiek: Bob Dylans religieuze periode beslaat drie albums: Slow Train ComingSaved en Shot Of Love. In mijn oren klopt dit niet. Alleen Slow Train Coming en Saved zijn, in mijn oren, uitgesproken religieuze albums. Shot Of Love is het album van de twijfel.
De grote twijfel.
In "Every Grain Of Sand", het laatste nummer van Shot Of Love, is de twijfel te horen: "Sometimes I turn, there’s someone there, other times it’s only me". De twijfel is niet alleen in deze regel te horen, maar in het hele nummer. "Every Grain Of Sand" is een song over het heen en weer geslingerd worden tussen dat wat vast lijkt te staan (God, religie) en de twijfel daarover.
Of wat te denken van "Property Of Jesus", afgaande op de titel moet dit wel een religieus nummer zijn. De titel bevat tenslotte de naam "Jesus", toch?
Nee dus.
"Property Of Jesus" is geen uitgesproken religieus nummer, "Property Of Jesus" gaat over de sukkels en nitwits die denken de volger van Jezus belachelijk te moeten maken.
Is het een sneer naar alle Dylan-liefhebbers die Slow Train Coming en Saved maar niks vonden vanwege de boodschap? Zeker, maar dat maakt "Property Of Jesus" nog niet tot een religieuze song. "Poperty Of Jesus" is een song over ik tegen de rest. Dat het meningsverschil tussen ik en de rest religie als basis heeft, maakt "Property Of Jesus" niet tot een religieuze song.
En tussen de regels, in Dylans stem op "Property Of Jesus" is de twijfel te horen.
Zo goed komt de Jezus-volger in "Property Of Jesus" er niet van af.
De song is niet zo zwart-wit als vaak in eerste instantie wordt gedacht. Dat geldt voor meer songs op Shot Of Love. Neem nou de titelsong. Draait de tekst van "Shot Of Love" om de liefde van God? Alleen wanneer je als luisteraar die betekenis er in legt is dat zo. Nergens is de song een uitgesproken lofzang op de liefde van God.
En dan zijn er natuurlijk nog de overduidelijk niet religieuze songs op Shot Of Love, zoals "Lenny Bruce" en "Heart Of Mine".

Ook de twijfelaar vindt soms zekerheid. In "In The Summertime" lijkt Bob Dylan niet langer te twijfelen, het geloof zal bij hem blijven, hij hoeft anderen niet meer te overtuigen. Het is goed zoals het is: ieder zijn eigen (on-)geloof:

And I’m still carrying the gift you gave
It’s a part of me now, it’s been cherished and saved
It’ll be with me unto the grave
And then unto eternity

Shot Of Love wordt vaak gezien als de afsluiting van een periode, als de laatste 'stuiptrekking' van een religieus zanger. Ook de samenstellers van Trouble No More, het dertiende deel van The Bootleg Series, lijken zo naar Shot Of Love te kijken, getuigen de tracks van dit album op Trouble No More. Aan de ene kant snap ik die keuze, aan de andere kant vind ik het een gemiste kans.
Shot Of Love is in mijn oren niet een afsluiting, maar een begin van iets nieuws. Het begin van de grote twijfel. De eerste uiting van een nieuwe zoektocht. De eerste stappen in een nieuwe wereld na het verlaten van een wereld waarin alles zeker was en vast stond.
Ik ben blij dat we met Trouble No More een aantal outtakes van Shot Of Love krijgen. Aan de andere kant had ik veel liever gezien dat Trouble No More volledig zou draaien om Slow Train Coming en Saved zodat een toekomstig deel van The Bootleg Series gevuld zou kunnen worden met outtakes van Bob Dylans beste album van de jaren tachtig: Shot Of Love.

Zing mij naar huis

Vanaf vandaag in de boekwinkel en online te bestellen: Zing mij naar huis; de Bob Dylan aantekeningen 2016 - 2017. (Brave New Books, 175 pagina's, €18,95; isbn: 9789402167412)



Van de achterflap:
Zing mij naar huis; de Bob Dylan aantekeningen 2016 - 2017 bevat de aantekeningen die Tom Willems (1973) tussen april 2016 en mei 2017 schreef. In deze aantekeningen schrijft Willems onder andere over de Nobelprijs voor de literatuur en de muziek op Bob Dylans boxset The 1966 Live Recordings. Een deel van de aantekeningen in dit boek werd eerder online gepubliceerd.

Dylan kort #1256

Tom Petty (1950 - 2017): Tom Petty overleed gisteren op 66 jarige leeftijd. Tom Petty & The Heartbreakers tourden in 1986 en 1987 met Bob Dylan. Daarnaast maakte Tom Petty - net als Bob Dylan - deel uit van The Traveling Wilburys. Bob Dylan over de dood van Tom Petty: “It’s shocking, crushing news. I thought the world of Tom. He was great performer, full of the light, a friend, and I’ll never forget him.”(zie hier)
Radio 1: Bindervoet en Henkes praten over de nieuwe vertaling van Tarantula, luister hier. (met dank aan Peter)
Outlander: "A Hard Rain's A-Gonna Fall", zie hier. (met dank aan Dirk)

Dylan kort #1255

Vanaf dinsdag ligt de nieuwe vertaling van Tarantula in de winkel. Op de website van Athenaeum Boekhandel staat een voorpublicatie, zie hier.
Een nieuwe archivaris voor The Bob Dylan Archive, zie hier. [met dank aan Ton]
"Hoe Bob Dylan danste in het vagevuur en er herboren uit kwam", zie hier. [met dank aan Dirk]
"Muziektheater over Bob Dylan? Dat wil zelfs ‘musicalhater’ Marc Didden zien", zie hier.
"Videoclip nieuwe single TEEK ode aan Bob Dylan!", zie hier.
"Is geëngageerd theater niet vooral iets van vroeger?", zie hier.
Terug naar 1995: " 'Only Wanna Be With You' is een eerbetoon aan Bob Dylan", zie hier.