Bob Dylans Rolling Thunder Revue - een heruitvinding van hoe het echt gegaan is #3

De film Rolling Thunder Revue; A Bob Dylan Story by Martin Scorsese zorgt voor veel ophef, niet alleen in de Dylan-wereld, maar ook daar buiten. Dat is niet zo gek, het is een opmerkelijke film. Een film die speelt met de scheidingslijn tussen feit en fictie. Ondanks dat fictie - of beter gezegd: een nieuwe waarheid - een essentieel deel van Rolling Thunder Revue; A Bob Dylan Story by Martin Scorsese is, weet de film de kijker te informeren over een belangrijke en zeer creatieve periode in Bob Dylans carrière: het najaar van 1975.

Ik heb in twee eerdere stukken geschreven over die film, een eerste aanzet om die film te duiden. Nu is het tijd om me te richten op The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings, de boxset vol Rolling Thunder-muziek.
The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings beschouwen als de soundtrack van Rolling Thunder Revue; A Bob Dylan Story by Martin Scorsese lijkt logisch, maar is niet accuraat. De 14 cd's in deze box bevatten veel meer muziek dan in Rolling Thunder Revue; A Bob Dylan Story by Martin Scorsese te horen is.

Voor Bob Dylan en entourage op 30 oktober 1975 het eerste concert van Rolling Thunder Revue in Plymouth, Massachusetts gaven, doken ze Studio Intstrumental Rentals (S.I.R.) in New York in om te oefenen. Van deze oefensessies zijn in Rolling Thunder Revue; A Bob Dylan Story by Martin Scorsese enkele flitsen te zien, frustrerend kort, helaas. De eerste twee cd's van The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings bevatten opnamen van deze oefensessies. Een derde cd bevat opnamen van de oefensessie in het Seacrest Motel in Falmouth, Massachusetts, een dag voor het eerste concert.
In dit stuk zal ik me concentreren op deze oefensessies. De opnamen van de oefensesies zijn in mono.

De eerste cd van The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings bevat 17 songs van de oefensessies van 19 oktober in S.I.R., New York. Het is zoeken tijdens deze sessies. Een groot deel van de songs worden slechts deels gespeeld. Bob Dylan speelt tijdens een deel van de oefensessies piano. Het is zoeken naar de songs, er worden soms akkoorden geroepen ("Joey") zodat de verschillende muzikanten mee kunnen spelen. Er wordt gein gemaakt, teksten worden geïmproviseerd, zoals in "She Belongs To Me".
Eigen composities worden afgewisseld met covers, zoals de schitterend rammelende opener "Rake And Ramblin' Boy". Het zijn met name de eerste paar opnamen waar het speelplezier, de adrenaline vanaf spat. Luister bijvoorbeeld naar "Rita May".
Het zoeken naar de groove, naar de juiste Rolling Thunder-toon voor de verschillende songs tijdens deze oefensessie is mooi te horen in "Isis". Deze piano-versie staat nog erg ver van de "Isis" zoals Bob Dylan en band die tijdens de verschillende Rolling Thunder-concerten speelden en toch hoor je in deze vroege versie al de blauwdruk voor wat later door de concertzalen zal schallen.
De cd geeft je als luisteraar het gevoel dat je hebt mogen aanschuiven, dat je er bij was die 19de oktober. Die illusie wordt vooral veroorzaakt door het ongedwongen karakter van de muziek, de "bijgeluiden", het plezier dat van het musiceren afspat.
Toch wordt er ook serieus gewerkt aan de songs en dat harde werken levert enkele pareltjes op, zoals een door piano gedreven "Tonight I'll Be Staying Here With You", afsluiter "Dark As A Dungeon", het eerder genoemde "Isis" en bovenal het eerder op 4 Songs Form Renaldo And Clara uitgebrachte "People Get Ready". Ik heb het vaker gezegd en ik zeg het nog maar eens: deze "People Get Ready" behoort tot het beste wat er van Bob Dylan ooit op band is vastgelegd.

De tweede cd bevat dertien songs van de oefensessies van twee dagen later in S.I.R.: 21 oktober 1975.
Het eerste dat opvalt in vergelijking met de oefensessie van twee dagen eerder, is dat er veel serieuzer gewerkt lijkt te worden. Als we op de informatie op het hoesje van de cd afgaan, zijn slechts twee songs incompleet ("Lily, Rosemary And The Jack Of Hearts" en "Gwenevere"), maar al luisterend komt men er achter dat veel meer songs niet compleet zijn.
De opnamen beginnen met een bluesy "She Belongs To Me" om te vervolgen met een "A Hard Rain's A-Gonna Fall" waar de latere concertversie al in te horen is, maar die in deze oefenversie een stuk ingetogener is dan de uiteindelijke concertversie.
Na deze "Hard Rain" volgen de twee hoogtepunten van deze oefensessie: een slepende "Isis" en een bijna een kwartier durende medley van "This Wheel's On Fire", "Hurricane" en "All Along The Watchtower" (een fragment). Het is met name de iets tragere versie van "Hurricane" waar ik even stil van word. Door dat iets lagere tempo krijgt Dylan de ruimte om zich op de woorden, op de inhoud van het verhaal te concentreren. Luister vooral ook naar het werkelijk schitterende vioolspel van Scarlet Rivera.
Het is opvallend hoeveel Bob Dylan in deze periode de teksten van zijn songs aan het herschrijven was, neem de tekst van "If You See Her, Say Hello" zoals hij het zingt op deze 21ste oktober 1975. Grote stukken zijn nieuw. Fascinerend.
Muzikaal springt "One More Cup Of Coffee (Valley Below)" er tijdens deze oefensessies uit, dat zit grotendeels in de manier waarop Dylan dit zingt.
Hoeveel van de tijdens deze sessies doorgenomen songs zijn uiteindelijk niet tijdens een van de concerten in het najaar van 1975 gespeeld? Het voelt haast als een misser dat "One Too Many Mornings" in 1975 niet verder kwam dan de oefenruimte.
Tijdens deze tweede oefensessie speelt Dylan een stuk minder covers dan tijdens de eerste oefensessie. Slechts 1.
"Patty's Gone To Laredo" verdient ieders aandacht. Heerlijke song. Niet meer dan piano, drums en viool.
Deze tweede cd sluit af met een fragment van een redelijke "It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding)".

De derde cd bevat, zoals eerder gezegd, opnamen van de oefensessie van 29 oktober, een dag voor het eerste concert van The Rolling Thunder Revue. Acht songs bevat deze cd en voor het eerst horen we Dylan en band op volle Rolling Thunder-sterkte, inclusief enkele duetten met Joan Baez.
De cd begint met een verrassing: "Tears Of Rage", bij mijn weten is dit nooit tijdens een van de Rolling Thunder-concerten gespeeld. Dat is jammer. Dit klinkt erg goed.
"I Shall Be Released" klinkt zoals het tijdens vele Rolling Thunder-concerten klonk. Geen verrassing.
De echt grote verrassing van deze derde cd met opnamen van oefensessies is "Easy And Slow", door Bob Dylan solo gespeeld en gezongen. Er zijn vele redenen om The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings te kopen, "Easy And Slow" is een van de voornaamste redenen om dat te doen.
"Ballad Of A Thin Man" komt minder goed uit de verf tijdens deze sessie. De song verdwijnt dan ook in de ijskast en wordt tijdens The Rolling Thunder Revue niet gespeeld.
In de laatste vier tracks van deze cd zijn duidelijk de latere concertversies van de songs al te horen. Achtereenvolgens spelen Dylan en band "Hurricane", "One More Cup Of Coffee (Valley Below)", "Just Like A Woman" en "Knockin' On Heaven's Door" (inclusief nieuwe songtekst).
Speciale aandacht verdient de versie van "One More Cup Of Coffee" tijdens deze oefensessie. Misschien is dit wel de mooiste versie van dit nummer.

De opnamen van de oefensessies op eerste drie cd's van The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings laten duidelijk een ontwikkeling horen van een zoekende Dylan op de eerste cd naar een Dylan en band die blauwdrukken voor de concerten van The Rolling Thunder Revue spelen op de derde cd. Ze trappen lol, ze proberen al zoekende of zoekende al proberend en wij als luisteraars mogen op een krukje in de hoek zitten en meeluisteren. Als we maar stil zijn, als we Dylan en band maar hun gang laten gaan.
Deze oefensessies bevatten een aantal verrassende en bijzonder geslaagde opnamen, zoals "Easy And Slow", "Tonight I'll Be Staying Here With You", "One More Cup Of Coffee", "One Too Many Mornings" en natuurlijk  "People Get Ready", opnamen waarvan het overgrote deel nooit eerder is uitgebracht of circuleerde onder verzamelaars.
Mede dankzij deze oefensessies is The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings een noodzakelijke aanschaf voor iedere muziekliefhebber.

3 opmerkingen:

Jochen zei

Is "Patty's Gone To Laredo" een cover? Ik dacht dat het een van Dylan's Long Lost Gems was. Niet heel belangrijk, trouwens - ik ben (vooralsnog) ook het meest gefascineerd door die tweede cd.

tom w zei

Ha Jochen,

Zeker wel belangrijk en ik heb het mis. Dom, dom, dom van mij. Ik heb het aangepast...

groet,
Tom

Anoniem zei

Uiteraard zijn we heel blij met The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings, en werden we vooral verrast door het onbekende materiaal op de 3 rehearsal cd's, helaas ontbreken er echter nog andere rehearsal opnamen op de box die elders wel te horen zijn.
In de Rolling Thunder Revue film zijn heel korte fragmenten van rehearsal versies van 'Like a rolling stone' en 'To Ramona' te horen.
En Dylan's eigen film Renaldo and Clara bevat uitgebreidere rehearsal uitvoeringen van 'Sad eyed lady of the lowlands', en van het Hank Williams nummer 'Kaw-Liga'.

In een van de vele recensies van de box op internet was al melding gemaakt dat niet alle rehearsal tapes teruggevonden zijn en/of dat pas recentelijk rehearsal tapes ontdekt zijn.
Volgens Larry "Ratso" Sloman is ook 'Tomorrow is a long time' geoefend.

Daarnaast is de rehearsal versie van Hurricane in Renaldo and Clara niet dezelfde als op cd 2 van The Rolling Thunder Revue - The 1975 Live Recordings.