het debuut

Bob Dylans debuutalbum - simpelweg getiteld Bob Dylan - blijkt bij iedere herbeluistering een aangenaam album vol geldingsdrang van een jonge muzikant. De dertien songs op Bob Dylan zijn tijdens twee dagen in de studio opgenomen: 20 en 22 november 1961 met niet meer dan twee microfoons: een voor Dylans stem en mondharmonica en een voor Dylans gitaar. Vanaf maart 1962 ligt het album in de winkels, de jonge Bob Dylan heeft dan al een flinke stap richting songwriter-om-rekening-mee-te-houden gezet. Zijn debuutalbum klinkt hem al vreemd in de oren.
En ja, Bob Dylans capaciteiten als songwriter is een van de belangrijkste factoren om naar zijn werk te luisteren. Die factor ontbreekt grotendeels op Bob Dylan, maar mede doordat de focus niet zozeer op de songwriter ligt bij het beluisteren van Bob Dylan is er ruimte om te luisteren naar die andere belangrijke factor: de muzikant / zanger.
Als er over Dylans debuut wordt geschreven gaat het vaak vooral over de twee songs op dit album die hij wel schreef: "Talkin' New York" en vooral "Song To Woody". Terecht natuurlijk, het zijn op z'n minst voorbodes van wat nog komen gaat en - in het geval van "Song To Woody" - zeer sterke composities. Daarnaast gaat het vaak over "House Of The Risin' Sun", omdat het zo'n bekend nummer is (The Animals) en omdat Dylan het arrangement voor dit nummer "leende" van Dave van Ronk die daar op z'n zachtst gezegd nogal pissig over was.
Natuurlijk zijn dit belangrijke factoren om naar Bob Dylan te luisteren, maar daar wil ik het nou eens niet over hebben. Ik wil het hebben over een andere belangrijke factor om naar Dylans debuutalbum te luisteren: de branie van een jonge vent.
Luisterend naar Bob Dylan hoor ik in een groot aantal songs een jonge muzikant met haast, met een sterke geldingsdrang. Goddank hoor ik geen perfectie, ik hoor een mens van vlees en bloed zijn ziel en zaligheid leggen in de muziek.
Luister bijvoorbeeld naar openingstrack "You're No Good". Dylan gaat lijkt zó snel te willen, dat hij nu en dan bijna struikelt over de woorden. De vingers van de linkerhand proberen het tempo van de snaren roerende rechterhand bij te houden. Het gaat net goed, op het randje. En juist dat randje maakt het heerlijk. Ik had dit ook over "Gospel Plow" kunnen schrijven.
Er wordt vaak geschreven dat er zoveel dood in de songs op dit album te vinden is en natuurlijk is dat waar - "In My Time Of Dyin'", "Fixin' To Die", "See That My Grave Is Kept Clean" - maar wie luistert en niet alleen staart naar de songtitels hoort het leven uit de groeven van de plaat spatten.
Bob Dylan gaat niet over de dood, maar over ten volste leven door de aanwezigheid van de naderende dood - als een onomstotelijk ooit - te aanvaarden.
Het zijn juist songs als "Fixin' To Die" en "In My Time Of Dyin'" die een ode aan het leven zijn, niet door de tekst, maar door wat de jonge Dylan met deze teksten, met deze muziek doet.
Diezelfde geldingsdrang van een jonge man, het vieren van het leven, is te vinden in "Highway 51". Luister naar wat de jonge Dylan met deze oude bluessong doet. Zijn gitaar moet geleden hebben tijdens het opnemen van deze song.
Mocht je geen zin hebben om het hele album te draaien, draai dan in ieder geval het beste wat dit album te bieden heeft: "Freight Train Blues".
Je leest het goed, ik schrijf niet "Song To Woody", maar "Freight Train Blues" - het nummer net voor "Song To Woody" - dat eigenlijk altijd over het hoofd wordt gezien.
"Freight Train Blues" is een energiebom, het is de song die een luisteraar op zijn grondvesten kan laten schudden. Het gaat snel, het is een blues en de invloed van Charlie Chaplin op de jonge Dylan is hier te vinden. Luister na hoe Dylan die noot in "Freight Train Blues" blijft aanhouden, ver voorbij het mogelijke, ver voorbij het breekpunt. Het gaat maar door, die ene noot om te eindigen in een kleine jodel. Jawel, een jodel.
Deze geldingsdrang, deze schijt aan de perfectie - want dat is "Freight Train Blues" boven alles - moet een schok in de muziekwereld zijn geweest. Dit deed niemand.
Het is jammer dat anno 1962 bijna niemand het hoorde, Bob Dylan verkocht aanvankelijk zeer matig. Bijna 57 jaar nadat het album uit kwam is dat moeilijk voor te stellen. Er verschijnen weinig platen die zo fris van de lever klinken als Bob Dylan.
Ik draai vanavond het album twee keer achter elkaar, gewoon omdat het kan. Gewoon omdat het aangenaam is.
Bijzonder aangenaam.
En als het album voor de tweede keer afgelopen is, zet ik nog één keer "Freight Train Blues" op. Het leven moet vanavond gevierd worden.

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Wij, 'mijn'eerste, zigeunerachtige meisje en ik, zestien jaar oud, luisterden heel veel naar dit vreemde album, al zwoeren we bij Bringing it all Back Home, en dan doorstonden we ademloos die uithaal in Freight Train Blues, compleet met grinnikjodel, om elkaar daarna te kussen, we waren erg droevig die dagen en verliefd tegelijk, tranen vloeiden langs onze glimlach wanneer het breekbare intro begon van Baby let me follow you down...
groet hans altena

Anoniem zei

Lijkt me vreemd als deze Freight Train Blues destijds een schok in de muziekwereld zou hebben veroorzaakt. Het lijkt me meer een ode aan Jimmie Rodgers, die dit nummer overigens niet schreef. Maar het wordt wel gezongen op een manier zoals Jimmie dat deed, denk ik.

John Spoor zei

Beste Tom,

Met de 1ste cd van 'Woody At 100 The Woody Guthrie Centennial Collection' op de achtergrond,
nog even een reactie op jouw stukje 'het debuut' in de vorm van een citaat uit het, wat mij betreft, prachtige boek van David Dalton "Who Is That Man?"

"Dylan's early repertoire is filled with dark matter. How could it be otherwise, given the source of his material: Booker White's "Fixin To Die," Blind Lemon Jefferson's "See That My Grave Is Kept Clean" and "Gospel Plow" with its uncanny death wish. Listening to all the doom and romance of death songs on his first album, you could imagine that you where listening to some octogenarian Delta bluesman, devoid of all hope, pursued into a open grave by malignant spirits."

Hartelijke groet,
John

John Spoor zei

Tom,
Ik vergat nb nog wat Dylan er zelf over zegt. Wil je dat er svp aanplakken. :)
Groet, John

"Back then I was listening to Son house, Lead Belly, The Carter family, Mephis Minnie en death romance ballads," says Dylan. And death is even an essential part of romance according to Dylan's grim philosophy:
"Oh, yeah, in my songs it is. Pain, sex, murder, family."
He's more a scavenger than a grave robber, and this is one of his
greatest assets. He's not a purist like most folkies of that era. "