In die dertig jaar is de muziek van Bob Dylan een steeds grotere rol gaan spelen in mijn leven. Ik ben steeds intensiever gaan luisteren. Toch zijn er in die dertig jaar ook perioden aan te wijzen waarin ik minder - of zelfs bijna helemaal niet - naar Bob Dylan luisterde. Het gebeurt niet vaak, maar soms heb ik het gevoel niet meer te hoeven luisteren omdat ik iedere noot, ieder stukje muziek dat Bob Dylan op de plaat heeft gezet van voor naar achter en weer terug ken.
Zo'n periode van droogte wordt uiteindelijk altijd weer doorbroken door een schrikmoment veroorzaakt door het horen van iets nieuws in de muziek die ik al honderden keren gehoord heb.
Na een periode van droogte was het dit keer het album Oh Mercy dat voor de schrik zorgde.
Oh Mercy (1989), een schitterend album. Een album zonder één zwak moment en met twee songs die ver boven het maaiveld uitsteken. Bij Oh Mercy denk ik aan de schoonheid van "Most Of The Time" en vooral aan het duistere verhaal "Man In The Long Black Coat".
Dát zijn de twee uitschieters: "Most Of The Time" en "Man In The Long Black Coat".
Het schokmoment kwam vijf dagen geleden. Ik schoof Oh Mercy in de cd-speler in de auto en reed weg. Ik kan mij niks van de weg die ik gereden heb herinneren. Ik kan mij niks van die dag herinneren.
De afgelopen vijf dagen heb ik Oh Mercy vaker gedraaid dan in het jaar daarvoor.
Of het jaar daarvoor.
Opeens is er die klik. Opeens werkt het weer.
Goed, Oh Mercy dus. Het gaat me nu even niet om het hele album. Ook even niet om "Most Of The Time" en "Man In The Long Black Coat", de twee uitschieters. Het gaat me om de derde uitschieter van Oh Mercy. Het gaat me om "What Good Am I?"
De tekst van "What Good Am I?" is ogenschijnlijk vrij eenvoudig. De ik vraagt zich af of hij wel goed genoeg is (voor haar). Hij kan haar niet geven wat ze nodig heeft, verdient in de ogen van de ik. Zoiets. Neem het derde couplet, lees het een paar keer. Kauw er op:
What good am I while you softly weep
And I hear in my head what you say in your sleep
And I freeze in the moment like the rest who don’t try
What good am I?
En dan is er nog die muziek. Wacht even met "What Good Am I?" opzetten. Probeer de song in gedachten te nemen. Schrijf eens op wat je hoort, welke instrumenten. Vergelijk daarna wat je hebt opgeschreven met de informatie zoals gegeven bij het album Oh Mercy.
Dit staat er:
Bob Dylan - vocal, guitar, piano
Daniel Lanois - dobro
Malcolm Burn - mercy keys
Geen drums, geen basgitaar, geen mondharmonica.
De muziek van "What Good Am I?" moet je haast zoeken met een zaklamp, zo spaarzaam is 'ie en toch is het goed. Er had geen noot meer bij gemoeten.
Ik weet niet wat "mercy keys" voor instrument is. Een zoektocht op internet levert iets totaal anders op. Ik neem aan dat het gaat om keyboard, wat Burn op meer nummers op Oh Mercy speelt. Of is het een bas? Op "What Good Am I?" speelt Dylan piano. Op "What Was It You Wanted" speet Burn bas. Daarnaast is er die ene noot in "What Good Am I?", een van de twee kippenvelmomenten, die toch echt klinkt als een bas.
Het zit aan het begin van het nummer. Het is tijdens de derde regel die Dylan zingt:
If I shut myself off so I can’t hear you cry
Terwijl hij dit zingt schuift er één noot dwars door zijn woorden heen. Die noot vloeit tegen het eind van de regel samen met Dylans stem. In mijn oren klinkt dat als een noot op een bas, maar misschien vergis ik me. Uiteindelijk doet het er niet toe op welk instrument die noot gespeeld wordt, het gaat om de schoonheid van dat moment, die ene seconde.
Het tweede kippenvelmoment is ook niet goed te begrijpen wanneer je kijkt naar de informatie die bij Oh Mercy wordt gegeven. Iets verder op in het nummer, het tweede couplet. Dylan zingt:
If I see and don’t say
tijdens dat moment, voor héél even, lijkt het alsof er een tweede stem met Dylan meezingt. Lanois? Burn?? Dylan zelf???
Zo lang ik naar "What Good Am I?" luister, twijfel ik of ik die tweede stem echt hoor en of die tweede stem ook van Bob Dylan is. Ik denk het wel.
Is dit net zoiets als "The Boxer" op Self Portrait, Dylan die met zichzelf zingt of komt deze "echo" uit de trukendoos van producer Daniel Lanois? Geen idee. Doet er ook niet toe, het werkt.
Die tweede stem komt nogmaals voorbij, in het derde couplet. Zelfde effect: schoonheid.
Allemaal leuk geklets, maar waar het uiteindelijk om draait is dat "What Good Am I?" voor even mezelf doet vergeten, dat ik voor even samenval met de ik in de song. Dat de Tom Willems die ik 's ochtends in de spiegel zie voor even afwezig is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten