Een erg sterk stuk - afgezien van het feit of je het met de auteur eens bent - van Harm Peter Smilde in NRC van 6 november. [met dank aan Herman voor de scan!]
Nadat Smilde met citaten heeft aangetoond dat recensies van Dylans optreden in de laatste jaren allemaal min of meer dezelfde inhoud hebben, schrijft hij: '(...) het is misschien beter om helemaal te stoppen met recensies van Dylan-optredens. Een krant of digitaal nieuwsmedium beoordeelt artikelen op nieuwswaarde. Die is bij dit soort bijna gelijkluidende recensies ver te zoeken.'
Mijn eerste reactie na lezing was 'ja, doe maar, geen recensies van Dylan-optredens meer.' Wat de laatste jaren in de krant over Dylans optredens geschreven wordt is zelden tot nooit de moeite van het lezen waard. Niet zozeer omdat ik het vaak met de recensent oneens ben, maar omdat de recensies jaar in jaar uit een herhaling van zetten bevatten. Er worden de laatste jaren geen nieuwe inzichten, geen nieuwe gedachten gepubliceerd in recensies van Dylans optredens.
En toch trap ik er iedere keer weer in. Toch koop ik iedere keer weer die kranten om de recensies te lezen.
Veel interessanter is misschien de vraag naar het waarom: Waarom worden er geen goede recensies van Dylans optredens geschreven?
Zijn de recensenten van dienst niet capabel?
Zijn wij (ik) als lezer te kritisch?
Krijgt de recensent van dienst niet voldoende tijd / ruimte van zijn chef om een goede recensie te schrijven?
Ik heb geen idee waar de oorzaak ligt, maar het zal me niet verbazen wanneer blijkt dat de oorzaak een combinatie van bovenstaande mogelijkheden is.
Hand in eigen boezem: Ik loop te mopperen over de steeds maar stijgende prijzen van de kranten (inmiddels €1,60 of €1,80 voor een krant!), maar verwacht voor die nog geen €2,- per krant wel met inzicht geschreven recensies wanneer Dylan in Nederland heeft opgetreden. Het liefst over 3 pagina's.
Zou ik meer, bijvoorbeeld €4,-, willen neertellen voor een krant met daarin een goed geschreven recensie? Het antwoord is 'ja', maar... ik zal dan ook alleen nog maar de krant kopen wanneer ik weet dat er iets van mijn gading in staat. Voor €4,- per stuk zal ik niet iedere dag meer een krant kopen.
Stel dat de krant €4,- gaat kosten, zou dat voldoende financiële armslag aan de krant geven om de recensenten van dienst een goede recensie te laten schrijven?
In het verlengde daarvan: de muziektijdschriften. Nu betaal ik bijna €10,- voor een Uncut om strontchagrijnig het ding na lezing in een hoek te gooien. Zou ik het dubbele voor een Uncut willen betalen die maar half zo dik is maar uitsluitend gevuld is met uitstekende artikelen en recensies? Waarschijnlijk wel.
Het zijn zomaar wat wilde gedachten na lezing van het schitterend stuk van Harm Peter Smilde uit NRC. (Ik ben hier nog lag niet klaar mee...)
11 opmerkingen:
Is een 'goede' recensie per definitie een positieve recensie? Nee. Een goed journalist is objectief en onbevooroordeeld, zowel in nega- als in positieve zin. Dat wordt erin gehamerd op de School voor de Journalistiek. 'Dus' schrijft hij wat iedere objectieveling hoort: een Dylan die (eigenlijk) niet meer kan zingen. 'Wij' horen iets anders; 'zij' niet.
Ik heb recensies te vaak gelezen en me verbaast -ook tientallen jaren geleden- en maak me er niet druk meer over. Ga naar een concert en geniet, da's alles wat telt.
Simon
In 1978 was de kritiek dat hij met een volle Kuip zwichtte voor het geld en zijn idealen verkwanselde. Begin jaren 80 was hij in De Heer en kon hij bij de Nederlandse media geen goed meer doen. Daarna was hij, aldus het Nederlandse journaille, gedwongen weer jaren zestig liedjes te spelen omdat zijn fans anders weg zouden blijven. Nederlandse journalisten (een enkeling daargelaten) hebben altijd de neiging het gedrag van Dylan te verklaren. Ze verslaan geen gebeurtenissen, ze verklaren het omdat ze de eigen mening zo belangrijk vinden. En bij recensies hebben ze in regel geen historisch besef of hun verslag voorbereid door zich een beetje in hun onderwerp te verdiepen. Niemand vergelijkt het repertoire, de arrangementen of eventueel de stem met eerste optredens in Nederland. Dat besef hoeft geen geld te kosten. Er is You Tube, er zijn archieven. Het viel me op dat de Duitse media veel meer links legden met vroegere shows van Dylan in Duitsland en die ontwikkeling ook beschreven. Ik ben tot 5 jaar geleden journalist geweest en ik bevuil nu dus mijn nest. Maar ik heb helaas de ervaring dat heel veel journalisten heel erg lui en heel erg blij met zichzelf zijn. Die zelfingenomenheid (wat ik vind is echt heel erg belangrijk en ik schrijf het ook zo leuk op!) staat waardevolle recensies met een gefundeerde mening (en die mag natuurlijk ook negatief zijn over een optreden) in de weg. Trouw en Het Parool vond ik dit keer wel lezenswaardig vanwege een beargumenteerde visie.
En Bob Dylan kan inderdaad wel zonder recensies. Dat heeft zo'n jongen toch niet meer nodig...
Ik bedoel eerdere optredens ipv eerste optredens.
Ter aanvulling: ik lees liever een goed geschreven negatieve recensie dan een slecht geschreven positieve recensie (en het liefst een goed geschreven positieve recensie :-))
Ik ben een groot fan, draai zijn muziek dagelijks, ook veel boots. Ik zou echter nooit meer naar een optreden gaan.
Via de bootlegs -ook de meest recente optredens-volg ik hem dagelijks en zo nu en dan is er nog wel wat leuks tussen, maar verder vind ik het allemaal mechanisch en muzikaal niet interessant wat hij live doet. Een zanger zonder stem ( volgens mij zong hij eind jaren tachtig voor het laatst met zijn volle stadionstem)heeft ook iets potsierlijks. Hij heeft nooit iets anders gedaan dan optreden en het is het enige dat hij kan( zegt hij zelf in 1987) en zijn optredens hebben iets van een ritueel voor de die-hard fans en de jongere fans. Ik hoop dat hij nog een studioalbum maakt dat er toe doet. Tempest heeft wel wat , maar is ook zo koud als ijs en ik draai het nooit. Maar als hij Delia weer 'ns live doet geniet ik.
Apart Herman, maar juist in een nummer als Delia hoor je wat zijn stem nog steeds kan doen en doet. Verder gruw ik van de Youtube opnamen, al begrijp ik dat fans zo gretig zijn hem te zien dat ze er toch naar kijken (ik heb me er onlangs toe laten verleiden omdat er zoveel goeds werd verteld over deze tour, maar het getoonde staat in geen verhouding tot wat op podium en in de zaal werkelijk te berde werd gebracht). Het is niet voor niets dat men vraagt de mobieltjes weg te stoppen, het verstoort het optreden en het geluid en de weergave doet geen recht aan het geluid en wat je echt ziet. Er zijn zeker momenten waarop dylan mechanisch klinkt, onvermijdelijk bij zijn optreedschema, maar hij blijft op zoek naar de inspirerende live ervaring en dit lukte hem weer dit jaar. Je hebt iets gemist, want als je van Delia houdt, dan had je denk ik iets van die rauwe intensiteit en tegelijk subtiliteit gevonden in deze optredens van 2013. Al zou het ook kunnen zijn dat je hem koud als ijs had gevonden, want Tempest klinkt wel heel erg in de richting van wat hij nu, net iets losser, brengt. En over al deze dingen kan een journalist schrijven, als hij er bij is geweest, de clichés die worden geroepen negeert, en zijn eigen ervaring (met inbegrip van de kennis van het repertoir) goed onder woorden brengt op een originele wijze, dus met nieuwswaarde.
Wat die youtube-filmpjes betreft ben ik het met je eens, Hans.
Hoe iemand Tempest koud als ijs kan noemen is mij een raadsel. Maar zullen we er eens een dooddoener tegenaan gooien? Smaken verschillen!
Delia ken ik niet, staat dat op een bootleg?
Frans
Beste Frans, Delia staat op het intense World Gone Wrong, geheel akoestisch en enkel met covers van heel oud folk en blues materiaal, zeer donker, maar heel persoonlijk gebracht. In feite is die plaat de voorstudie van Time out of Mind (een veel gehoorde stelling overigens, maar wel door mij gedeeld ;-)
En Tempest, dit album is niet makkelijk maar dring je er in door dan omhult hij je met een donderwolk aan emoties, met hier en daar een lichtflits... je moet er van houden maar dan ben je er ook aan verslingerd, al laat hij zich net als Blonde on Blonde en Highway 61 en Bringing it all Back Home of Blood on the Tracks niet als achtergrondmuziek gebruiken...
Met koud als ijs bedoel ik, dat ook ik de opnames technisch kil vind, alhoewel ik Jackson Browne's platen heel goed vind qua geluid vind ik deze opnames uit zijn studio's wat merkwaardig. Verder vind ik Dylan koud en afstandelijk op de plaat. Maar goed waar hebben we het over:inderdaad smaken verschillen, vrijheid blijheid. Ik heb de plaat uiteraard met rode oortjes beluisterd. Maar het beklijft niet. Ik zou het heerlijk vinden als hij het ellenlange titelnummer live zou doen, volgens mij heeft dat veel in zich. Delia is een nummer dat op cd World Gone Wrong begin jaren negentig staat, het is een bewerking van een traditional, ik vind dat Dylan dat nummer altijd heel goed uitvoert. Hier een versie live: https://vimeo.com/37142331
Beste Herman, wat betreft de opname techniek heb je wel een punt... maar het lijkt haast bewust gedaan dat de band wat afstandelijk en ingehouden klinkt, de stem doet hier al het echte werk, en die vind ik wel heel warm klinken...
Overigens je website bezocht: interessant!
(en wat betreft plagiaat waar je eerder over schreef: daarop heb ik gereageerd, maar lees dit eens:
http://www.poetryfoundation.org/article/178703
World Gone Wrong was inderdaad de enige LP van 'm waar ik nog nix van kende. Ik heb nu de Complete Album Collection, maar da's wel veel ineens. Alles op z'n tijd.
Frans.
Een reactie posten