How does it feel? is geen klassiek interviewboek. De lezer krijgt niet in zesentwintig hoofdstukken transcripties van evenzoveel interviews te lezen. Wat Smilde heeft gedaan is fragmenten uit de afgenomen interviews thematisch bundelen tot hoofdstukken. De rode draad van ieder hoofdstuk, de lijm tussen de verschillende interviewfragmenten is van de hand van Smilde. Tussendoor gebruikt Smilde veelvuldig citaten uit interviews met Bob Dylan en uit Dylans boek Chronicles. Veel van deze citaten zijn bijzonder scherp gekozen. Soms versterken ze wat een geïnterviewde heeft gezegd, soms staat zo'n Dylan-citaat juist haaks op de woorden van een van de geïnterviewden. Met name dat laatste werkt verfrissend en duwt de geïnterviewde (en daarmee ook de lezer) in een andere richting zodat het besprokene ook vanuit een andere kant bekeken kan worden.
De geïnterviewden praten in How does it feel? onder andere over Dylan-de-dichter, Dylan-de-zanger, Dylan en religie en Dylan en zijn publiek.
Het eerste dat opvalt bij het lezen van dit boek is hoe onevenwichtig de verschillende geïnterviewden in How does it feel? aan het woord komen. Benno Barnard komt slechts één keer kort voorbij, Arie de Reus drie keer, terwijl bijvoorbeeld Lucky Fonz III, Ernst Jansz en monnik Thomas Quartier bladzijde na bladzijde vol kletsen. Wat daar de oorzaak van is, weet ik uiteraard niet. Het kan zijn dat het ene interview meer bruikbaars opleverde dan het andere. Het is ook mogelijk dat de verschillende interviews wel min of meer evenveel opleverden, maar dat de auteur de keuze heeft gemaakt om de een meer aan het woord te laten dan de ander. Wat de reden ook is, het is jammer. Een evenwichtiger verdeling van de zesentwintig stemmen zou How does it feel? tot een beter boek maken. Dit is niet mijn enige bezwaar tegen How does it feel?
Harm Peter Smilde is een uitstekend schrijver. Hij weet de verschillende interviewfragmenten prima aan elkaar te lijmen. Hij laat zien net even dat beetje meer over Bob Dylans leven werk te weten om een boek als How does it feel? te kunnen schrijven. How does it feel? leest gewoon lekker weg. Helaas is dat niet genoeg om How does it feel? tot een goed boek te maken.
Wanneer zesentwintig Dylan-adepten aan het woord komen over de Bob Dylan in hun leven, dan verwacht ik uit mijn sokken geblazen te worden door briljante nieuwe inzichten in Bob Dylans leven en werk. Of zoals Lucky Fonz III het in How does it feel? verwoordt: "Als je tien mensen hun beeld van Dylan laat schetsen, krijg je in zekere zin tien zelfportretten." Die lijn doortrekkende zou How does it feel? zesentwintig zelfportretten moet bevatten. Dat gebeurt helaas niet.
Er lijkt een discrepantie in How does it feel? te zitten: aan de ene kant is de gedachte achter het boek dat zesentwintig individuele stemmen aan het woord komen over Bob Dylan, aan de andere kant moeten die zesentwintig stemmen tot één verhaal gesmeed worden om er een boek van te kunnen maken. In die discrepantie zit de zwakte van How does it feel? Dat is jammer. Het idee achter How does it feel? is fantastisch: zesentwintig individuen die vertellen over hun Dylan, dat is een boek dat ik wil lezen. In How does it feel? komt dat niet uit de verf, helaas.
Doordat er in How does it feel? een rode draad is gezocht, er één verhaal wordt verteld in plaats van zesentwintig, blijft het boek voor een groot deel hangen op het algemene verhaal over Bob Dylan, het verhaal dat we al kennen. Het verhaal dat al vaak op papier is gezet.
Natuurlijk zijn er momenten in How does it feel? waarin de individuele stem wel te horen is. Het zijn met name deze fragmenten die de aanschaf van How does it feel? de moeite waard maken. Zo weten bijvoorbeeld voormalig OOR-journalist Bert van de Kamp, schrijver Saskia de Coster, Dylan-verzamelaar Arie de Reus en muzikant Jan De Smet een aantal malen te verrassen met persoonlijke verhalen, verrassende inzichten en opmerkelijke uitspraken.
Natuurlijk zijn de geïnterviewden - allen Dylan-liefhebbers - vooral vol lof over de man en zijn werk, maar tegelijkertijd blijkt uit How does it feel? dat juist die liefhebbers ook kritisch kunnen zijn over diezelfde man en zijn werk. Het gaat dan vaak om gefundeerde kritiek, niet de losse flodders als "hij kan niet zingen" die sinds decennia steeds maar weer in de media opduiken.
Een van de aardigste momenten van How does it feel? komt wanneer het over een gevoelig onderwerp gaat: het stuk over Bob Dylans concerten in de jaren negentig, over The Never Ending Tour, over de periode waarin Bob Dylan zoekende was en zijn concerten onevenwichtig waren. De ene geïnterviewde is ronduit negatief terwijl de andere geïnterviewde de goede kanten naar boven probeert te halen. Ook zijn de verschillende antwoorden op de vraag in hoeverre het acceptabel is dat Bob Dylan tijdens concerten niets tegen het publiek zegt interessant. Vooral doordat de antwoorden van de verschillende geïnterviewden uiteen lopen ontstaan interessante gedachtesprongen en overwegingen die de lezer moet maken. Het met name deze momenten in How does it feel? die mij als lezer weten te boeien.
How does it feel? Leven met Bob Dylan is een aardig boek dat de moeite van het lezen waard is. Zoals boven aangegeven zijn er zeker zaken aan te merken op dit boek, maar dat neemt niet weg dat How does it feel? genoeg te bieden heeft. Zesentwintig liefhebbers, mensen die, zoals de titel al zegt leven met Bob Dylan, komen aan het woord over de meest interessante muzikant van de twintigste en éénentwintigste eeuw. De geïnterviewden weten zich soms los te zingen van clichés waardoor de lezer een nieuw en fris beeld van Bob Dylan voorgeschoteld krijgt. Harm Peter Smilde heeft met How does it feel? een bij vlagen interessant boek aan de uitgebreide Dylan-bibliotheek toegevoegd.
How does it feel? Leven met Bob Dylan van Harm Peter Smilde ligt in de boekwinkel.
(uitgeverij Lannoo - 248 bladzijdes - €22,95)
1 opmerking:
Vergeten in dit boek : Patrick Roefflaer , auteur van 'Bob Dylan in de studio'. Jammer.
Een reactie posten