Bob Dylan in de Nederlandse literatuur - het begin

Vanaf het moment dat Bob Dylan naamsbekendheid weet te verwerven in Nederland, vanaf mei 1965 met de uitgave van de single "Subterranean Homesick Blues", duikt Bob Dylans naam op in de Nederlandse literatuur. Het eerste Nederlandse boek waar Bob Dylan in te vinden is - voor zover ik heb kunnen nagaan - is niet geschreven door Simon Vinkenoog, zoals je misschien zou verwachten, maar door Peter H. van Lieshout.
In 1966 publiceerde Querido de debuutroman van de dan 20-jarige Van Lieshout. De generalenrepetitie heet dat boek. De jonge schrijver schreef het tussen februari en augustus 1965. In de 156 bladzijden van De generalenrepetitie komt Bob Dylan maar liefst elf keer voorbij.
Een van de elf: "Kijk, en dat wou ik je maar even duidelijk maken, vlak voordat ik het verhaal vertel van mijn liftreizen, de opschuddingen in heel Brabant en Amsterdam, de nieuwe korte liefde, de zeer recente aanschaf van twee elpees van Bob Dylan, zeer tendentieuze oorlogsverhalen, de bezeten toestanden tijdens een weekend een paar weken geleden, de happenings, de toevallige gebeurtenissen," enzovoort.
De generalenrepetitie is zo'n typisch jaren zestig boek - wat dan dan ook wezen mag - zoals ik ze graag lees. Ik las het boek voor het eerst in de jaren negentig en voor de tweede keer in de afgelopen drie dagen. Ook tijdens die tweede keer lezen maakte het boek indruk.

zijsprong 1: tijdens een speurtocht over het internet na informatie over Peter H. van Lieshout stuit ik op een column van een van de weinige Nederlandse popjournalisten die altijd de moeite van het lezen waar is: Bert van de Kamp. In een column van een paar jaar geleden komen De generalenrepetitie en het gisteren zeventien jaar geleden verschenen album "Love & Theft" voorbij. Zie hier.

Goed, De generalenrepetitie is het eerste boek in de Nederlandse literatuur waar Bob Dylan in te vinden is. Na De generalenrepetitie volgden nog tientallen, misschien wel honderden boeken van Nederlandse auteurs waarin Bob Dylan te vinden is.
Na De generalenrepetitie publiceerde Van Lieshout Slow Motion. Dat boek verscheen in 1973. Wat deed Van Lieshout tussen 1966 en 1973? Vertaalwerk?

zijsprong 2: Peter H. van Lieshout is de vertaler van enkele boeken van Jack Kerouac. In De generalenrepetitie is William Burroughs te vinden. Ziedaar een driehoek die ik niet in Dylan & de Beats heb aangeroerd: Bob Dylan, The Beats & Peter H. van Lieshout.

Mijn herinnering zegt dat Bob Dylan ook in Van Lieshouts tweede boek, in Slow Motion te vinden is, maar om dat zeker te weten moet ik het boek herlezen. Het is zo lang geleden dat ik het boek gelezen heb dat ik het simpelweg niet meer weet.
Terwijl Van Lieshout aan De generalenrepetitie schreef, werkte hij ook aan een bundel met veertig gedichten. De gedichten zijn in het voorjaar van 1965 geschreven. Het manuscript werd op een plank gelegd en vergeten. Pas tien jaar later, in 1975 werd het weer ontdekt. Een selectie van 28 gedichten werd in 1977 onder de titel Belevenissen 1965 door Fizz-Subvers Press uit Alkmaar uitgegeven.
Bob Dylan is niet in deze gedichten te vinden, mogelijk doordat ze zo vroeg in 1965 werden geschreven, nog voor Bob Dylan naamsbekendheid verwierf in Nederland, maar verrassend genoeg is Bob Dylan wel op de cover van Belevenissen 1965 en op een van de door Han Hehuat gemaakte illustraties in het boekje te vinden.
Ik stel me zo voor dat die Dylan-cover van Belevenissen 1965 niet in 1965 is bedacht, maar 12 jaar later, in 1977 toen Fizz-Subvers Press op zoek was naar een cover die de tijdsgeest van 1965 moest vatten. Als dat inderdaad de opzet was van Fizz-Subvers Press, dan hebben ze goed werk geleverd.


Geen opmerkingen: