Simple Twist Of Fate (1974) - door Jochen

Simple Twist Of Fate (1974)

Een al wat ouder echtpaar kuiert door een parkje in Rome, als de man plots getroffen wordt door een schokkend inzicht: hij houdt helemaal niet van zijn vrouw. Ontsteld deelt hij deze ontdekking met haar, maar dat maakt weinig emotie los – zij houdt alláng niet meer van hem. “Je wil dus scheiden,” stelt ze ongeroerd vast, en fluks handelt ze het verder af. “Geef mij geld voor de rest van de vakantie en hoepel jij maar vast op.” Onzeker gehoorzaamt de man. Maar bevrijd is hij niet. Uren later zit hij, nog steeds wat verdwaasd, in het donker op een ruïnesteen in het Colosseum. Misschien Wat Te Plotseling, zoals het korte verhaal van Herman Pieter de Boer uit 1977 ook heet. Het is te vinden in de bundel De Kellnerin.
De Rotterdamse schrijver laat zich hier inspireren door een van de vele mogelijke invalshoeken van “Simple Twist Of Fate”: dat lied kan immers begrepen worden als de zwanenzang van een uitgedoofde liefde, een beschrijving van het fysieke breekpunt, het punt dat de geliefden daadwerkelijk andere wegen gaan. Het nummer laat hem daarna nog niet los. In 1983 schrijft De Boer de hit “Annabel” voor Hans de Booij en nu kiest hij voor een ander, populairder scenario: de man realiseert zich te laat dat de zojuist vertrokken one-night stand wellicht de liefde van zijn leven was (“Maar twee uur later was ik nog wakker, lag stil op mijn rug”).

Kan ook. Net als haar grote zus, “Tangled Up In Blue”, is Simple Twist niet alleen meerduidig, maar ook voortdurend in beweging. De woorden veranderen per optreden, Dylan verwisselt persoonlijke voornaamwoorden, duwt de tekst soms de ene richting op (en suggereert dan dat de dame toch van de betaalde liefde is: She raised her weary head and couldn’t help but hate / Cashing in on a simple twist of fate), dan weer een andere kant op, als hij verklapt dat de vrouw “Suze” heet (I remember Suze and the way she talked, juni ’81 in Londen), het hotel waar die laatste (of eerste en enige) nacht geconsumeerd wordt, is in de loop der jaren een strange hotel, een riverfront hotel, cheap, renovated en little, of krijgt een naam: Grand Hotel, Rio Grande Hotel en Sainte Claire Hotel. Die laatste is trouwens een berucht spookhotel in San Jose, voorwaar een strange hotel dus.
Het is verdedigbaar dat het lied, in ieder geval in zijn oorspronkelijke opzet, is geschreven met de eerste grote liefde Suze Rotolo in gedachten. De ondertitel is dan nog “Fourth Street Affair” en dat is weinig cryptisch – dat verwijst naar het appartementje waarin hij tot augustus ‘63 samenwoont met Suze, 161 West 4th Street. De mijmering in de autobiografie Chronicles, dat Suze wellicht zijn spiritual soul-mate was, legt een tweede lijn (“I still believe she was my twin”) en opmerkelijk is ook wel dat Dylan daarin het woord noodlot, fate, gebruikt als hij zijn herinnering aan het einde van de relatie met Rotolo optekent (“Eventually fate flagged it down and it came to a full stop”).

Voor de kracht van het gedicht maakt het verder niet uit, natuurlijk. Gek genoeg ontstaat er zelfs bij al die tekstveranderingen nauwelijks kwaliteitsverlies. Het eerste couplet en de perspectiefverschuiving van het laatste couplet blijven gehandhaafd, evenals de wandeling langs the old canal, en dat volstaat – voor de overige verzen geldt kennelijk: vele regels leiden naar Rome.
Joan Baez, de eerste die een cover opneemt (op Diamonds And Rust, 1975), valt op door haar goedmoedige, erg geestige imitatie van Dylans zangstijl in het vierde couplet, maar ook door meteen met de tekst te rommelen. De eenzame wandeling met de pratende papegaai (vijfde couplet) wordt vervangen door small waves whisper to the rocks, de saxofoon speelt niet in de verte, maar “ergens vlakbij” en de revisie van het laatste couplet lijkt model te staan voor de latere versies van de meester zelf:

People tell me it's a crime 
To feel too much at any one time
All it cost me was a dime but the bells refuse to ring
He was born in the spring but I was born too late 
Blame it on a simple twist of fate

De Letterlijken zullen overigens blij zijn met de geslachtsverandering. Eindelijk ‘klopt’ de geboorte in the spring (Dylan is inderdaad in de lente geboren – Suze, Sara en Joan zijn allemaal too late geboren, in de herfst en de winter).
Maar het is allemaal, zoals Dylan zegt in het radio-interview met Paul Vincent (San Francisco 1980), niet detrimental, niet bepalend voor de betekenis van de song. En ook niet voor de schoonheid. De klassieke vorm is daarvoor minstens zo doorslaggevend. De dichter Dylan is in deze dagen nogal verslingerd aan zijn eigen variant van een op François Villon (1431-1463) geïnspireerde antieke balladevorm, te herkennen aan de stokregels aan het eind van elk couplet. Op Blood On The Tracks kiest hij bij vijf van de tien songs voor deze vorm (tevens bij Tangled, You’re Gonna Make Me Lonesome, Shelter en Jack Of Hearts) en ook de outtake “Up To Me” is geschreven rond zo’n terugkerende refreinregel.

De muziek is schitterend. Eenvoudig genoeg, zo’n dalende melodielijn, maar de versmelting met de tekst is briljant gevonden. Het geeft een magische sprankeling aan het rijmschema dat op papier bijna een doordeweeks paarrijm lijkt (a a a b b c c). Meesterlijk is ook het spaarzame gebruik van het mineurakkoord. Elk ander zou bij zo’n melancholieke tekst het hele lied in mineur spelen. Liedmaestro Dylan voelt echter goed dat het lied aan spanning wint door voor majeur te kiezen en glijdt alleen in elk vijfde vers even naar mineur – als de protagonist zich eenzaam voelt, door nachtelijke hitte getroffen wordt, een leegte van binnen ervaart en als hij zich moedeloos afvraagt of zij hem ooit nog eens zou verkiezen.

Een schot in de roos is tot slot het arrangement. Dat was gauw gevonden, blijkbaar: bij de eerste opnamesessie wordt al een akoestische versie geprobeerd en drie dagen later, 19 september ’74, bij de tweede en laatste Simple Twist-sessie, is het al definitief. Dylans gitaar en zijn letterlijk lyrische zang, Tony Brown op bas en een prachtige harmonicasolo – in der Beschränkung zeigt sich der Meister, leerde Goethe ons al.
Daarover, over de Beschränkung, het minder-is-meer gebod, struikelen de meeste navolgers. Schitterende covers te over, daar niet van – maar die heilige drie-eenheid van zang, tekst en muziek gaat wel verloren in de sublieme bluesversie van de betreurde Sean Costello (met Levon Helm op drums, 2004), de Desire-aanpak van Jeff Tweedy, de ijzingwekkende, majestueuze thriller van Concrete Blonde (Still In Hollywood, 1994), de dromerige, onweerstaanbare Jerry Garcia (live met de Jerry Garcia Band, 1991)… de rij van geweldige vertolkingen die het origineel niet benaderen is lang.

De covers die in de buurt komen zijn sober. Diana Krall, bijvoorbeeld. De zeer getalenteerde mevrouw Elvis Costello onderscheidt zich sowieso vaker op Dylangebied - recentelijk nog met missiewerk voor het vergeten pareltje “Wallflower”. Zij doet Simple Twist alleen, aan de piano en evenaart het kippenvelgehalte van het origineel met haar betoverende zangkunst (2012). Op een sympathiek hobbyprojectje uit Portland, de 4-song-EP Buckets Of Rain (2011), staat een fascinerende, gortdroog geproduceerde versie van het onbekende St. Even. Een béétje aangekleed, dat wel (achtergrondzang, af en toe tokkelt een karige gitaar mee met de kale piano), maar deze ene keer pakt dat geweldig uit, ook door de intieme huiskamersound van de opname.
En ach, de song is zó sterk… een eenzame dame met gitaar werkt eigenlijk altijd wel, zoals een Stevie Ann in 2011 bij De Wereld Draait Door laat zien.

Simple Twist of Fate

They sat together in the park
As the evening sky grew dark
She looked at him and he felt a spark tingle to his bones
’Twas then he felt alone and wished that he’d gone straight
And watched out for a simple twist of fate

They walked along by the old canal
A little confused, I remember well
And stopped into a strange hotel with a neon burnin’ bright
He felt the heat of the night hit him like a freight train
Moving with a simple twist of fate

A saxophone someplace far off played
As she was walkin’ by the arcade
As the light bust through a beat-up shade where he was wakin’ up
She dropped a coin into the cup of a blind man at the gate
And forgot about a simple twist of fate

He woke up, the room was bare
He didn’t see her anywhere
He told himself he didn’t care, pushed the window open wide
Felt an emptiness inside to which he just could not relate
Brought on by a simple twist of fate

He hears the ticking of the clocks
And walks along with a parrot that talks
Hunts her down by the waterfront docks where the sailors all come in
Maybe she’ll pick him out again, how long must he wait
Once more for a simple twist of fate

People tell me it’s a sin
To know and feel too much within
I still believe she was my twin, but I lost the ring
She was born in spring, but I was born too late
Blame it on a simple twist of fate

Dylan kort #1110 (losse eindjes)

Zondagochtend, nog een uurtje te gaan voor ik naar het eerste van vier feesten in twee weken ga. Op de draaitafel ligt Desire, een plaat waar ik veel te weinig aan toe kom. Niet de gewone persing van Desire, maar de Quadraphonic-mix, een mix die op een aantal punten afwijkt van de reguliere versie van Desire [zie hier].

Los eindje 1: De bij dit bericht afgebeelde flyer (voor- en binnenkant) ontving ik van Anneke. Ik ben dol op dit soort papieren memorabilia en dus erg blij met de de vriendelijkheid van Anneke. Dank.
Los eindje 2: 'Mevrouw Tom' heeft een tijd geleden het eerste en tweede seizoen van The Bridge gekeken. Af en toe keek ik wat stukjes mee. Een intrigerende, spannende serie. Verrassend genoeg is ook Bob Dylan geïntrigeerd door deze serie, zelfs zo sterk dat hij de makers van The Bridge liet weten dat hij graag zou zien dat een van zijn nummers in de serie te horen zal zijn. Dat gaat gebeuren, in seizoen 3, zie hier. [met dank aan Wim voor het sturen van de link]
Bij de naam The Bridge denk ik overigens niet gelijk aan de televisieserie, maar aan het Bob Dylan-fanzine met dezelfde naam, de opvolger van The Telegraph. Grofweg een maandje geleden viel al weer aflevering 52 van The Bridge door de brievenbus.
Los eindje 3: En dan moet ik eigenlijk ook nog het nieuwe boek van Jonathan Franzen lezen, Purity. Daarin de volgende zin: "Daarna verdedigde ik The Beatles terwijl hij enthousiast was over The Stones, en we vonden het allebei leuk om de Dylan-verheerlijkers belachelijk te maken, zowel de Amerikaanse als de Duitse." [met dank aan Alja]

To do list:
1. Naar Duitsland rijden zodra de Rolling Stone met Dylan-single ["Like A Rolling Stone"] in de schappen ligt;
2. Twijfelen over de aanschaf van de nieuwe vinyl-uitgaven door Columbia van Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited, Blonde On Blonde en Nashville Skyline (november);
3. Staren (veelvuldig) naar de tracklist van The Cutting Edge;
4. De vele, vele Dylan-boeken die nog op de stapel liggen lezen;
5. Na lezing van bij punt 4 bedoelde boeken deze kort recenseren voor de blog;
6. Blood On The Tracks draaien zodra Desire is afgelopen.

Foto

Terwijl we in de stad vele kilometers van huis de noodzakelijke boodschappen doen voor enkele aanstaande feestjes, stuurt Herman mij een bericht met de mededeling dat er een foto van Bob Dylan in de boekenbijlage van de Volkskrant staat en dus loop ik na het lezen van dat bericht de eerste de beste kiosk in om die krant te kopen. [dank Herman!] Die foto staat natuurlijk niet zomaar in de krant. De krant moet een reden hebben om die foto af te drukken. Zo gaat dat nou eenmaal bij kranten.
Even denk ik nog dat de Volkskrant net als ik wil jubelen over de aanstaande uitgave van The Cutting Edge, maar bij het doorbladeren van die krant blijkt het toch wat anders te zijn: een recensie van Als een zwerfkei.
Een recensie is misschien een wat te grote omschrijving van de paar regels die Stine Jensen besteedt aan Als een zwerfkei in de grote recensie van het Springsteen-boek Bruce en ik.
Gelukkig is er die mooie foto.
Omdat er ook nog zo veel thuis moet gebeuren voor de eerder genoemde feestjes los kunnen barsten eten we snel een broodje in de stad vele kilometers van huis, zodat we daarna snel verder kunnen, snel weer naar huis. Maar bij de eerste hap in dat broodje voel ik al dat het foute boel is. Er is (wederom) een stuk van mijn kies afgebroken en dat stuk heeft zich op een dusdanige wijze tussen twee kiezen als een wig vastgezet, dat het er onmogelijk uit te halen valt. Bovendien steekt het uit waardoor ik mijn kaken niet meer op elkaar kan zetten.
Er rest mij niets anders dan alle plannen om te gooien, een op zaterdag werkzame tandarts te zoeken om daar de noodzakelijke werkzaamheden te laten uitvoeren.
Ik ben als de dood voor de tandarts. Een slechte ervaring van 30 jaar geleden speelt mij parten. Dat ik op een zaterdag vrijwillig naar de tandarts ga zegt genoeg over de ernst van het probleem.
En dan moet ik wachten voor het lijden mag beginnen.
Nog meer plannen opschorten.

Eenmaal weer thuis is het mooi geweest. Ik schop de schoenen uit, zet Blonde On Blonde op en doe verder even niks.
De nieuwe vulling is te hoog, ik heb een smaak in mijn mond alsof ik een spoorbiels gelikt heb en van wat er gedaan moest worden is nog bijna niks klaar, maar het maakt me allemaal even niks uit. Blonde On Blonde draait, ik staar naar de foto in de Volkskrant en ik verheug me nu al op het horen van The Cutting Edge.
Deze dag had misschien beter gekund, maar wat kan mij het schelen, ik vermaak me wel.

The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12

Plaatmaatschappij Sony heeft de laatste jaren de Dylan-liefhebber weten te verrassen met schitterende uitgaven in de in 1991 gestarte The Bootleg Series. Vandaag werd al weer het twaalfde deel van deze serie aangekondigd: The Cutting Edge. Ook nu weer kan de Dylan-liefhebber uitkijken naar een schitterende boxset vol prachtige muziek. The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12 verschijnt op 6 november.

The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12 is een zes cd's tellende boxset met maar liefst 110 tracks. Alle tracks zijn afkomstig van de studiosessies voor Bringing It All Back Home (1965), Highway 61 Revisited (1965) en Blonde On Blonde (1966).
Onder de titel The Best Of The Cutting Edge zullen 36 tracks van deze boxset verschijnen op dubbel-cd en een 3 elpees tellende box.
Voor de liefhebber met de grote portemonnee verschijnt er nog een 18 cd's (!) tellende Collector's Edition in een oplage van 5000 stuks.

Gezien de wijze waarop The Cutting Edge op Dylans officiële website is aangekondigd lijkt het er op dat de 6 cd's tellende uitgave van The Bootleg Series vol. 12 gezien moet worden als de standaard-editie. Dit is dan ook de editie waar ik me hier in eerste instantie op zal concentreren.
Het eerste dat opvalt aan de tracklist van The Cutting Edge is dat er voor gekozen is om van vele nummers meerdere, soms drie, vier versies op deze box uit te brengen. Het meest opvallend met betrekking tot dit feit is de derde cd. Deze cd bevat maar liefst 16 versies van "Like A Rolling Stone" aangevuld met vier versies van de Master Tape van "Like A Rolling Stone" waarop een of meerdere instrumenten naar voren gehaald zijn.
Het is niet ondenkbaar dat de aanwezigheid van vele versies van hetzelfde nummer potentiële kopers zou kunnen afschrikken. Dit zou geheel ten onrechte zijn. Met dank aan de beschrijvingen van de opnamesessies van Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited en Blonde On Blonde en de enkele opnamen van deze sessies die al eerder zijn uitgebracht op edities van The Bootleg Series weten we dat Bob Dylan tijdens deze sessies tussen de opnamen aan de composities sleutelde. Dit tussendoor werken aan de composities beperkte zich niet alleen tot de teksten, maar ook de muziek, het ritme en het tempo van een compositie werd regelmatig aangepast, aangescherpt en omgegooid.
Bob Dylan was er op gebrand om zichzelf en de muzikanten ook naar meerdere opnamepogingen scherp te houden. Dit deed hij door zaken om te gooien, nummers in een andere toonsoort of een afwijkend ritme of tempo te spelen. Dit maakt The Cutting Edge tot een uitgave om naar uit te kijken. Voor het eerst krijgen we een uitgebreide kijk in het opnameproces van drie opeenvolgende Dylan-albums die niet alleen door menig Dylan-liefhebber, maar ook door muziekjournalisten, mede-muzikanten en andere muziekliefhebbers worden gezien als een van de hoogtepunten uit geschiedenis van de muziek van de 20ste eeuw: Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited en Blonde On Blonde.

De nummers op The Cutting Edge staan (min of meer) chronologisch op de 6 cd's. De eerste cd en de eerste vier nummers van cd 2 bevatten tracks van de sessies voor Bringing It All Back Home. Het tweede deel van cd 2, cd 3 en de eerste helft van cd 4 zijn gevuld met nummers van de sessies voor Highway 61 Revisited. De laatste tweeënhalve cd bevatten tracks van de sessies voor Blonde On Blonde.
Op de 6 cd's van The Cutting Edge staan een aantal tracks die al eerder officieel zijn uitgebracht, vaak op eerdere afleveringen van The Bootleg Series. De keuze om dit te doen, zo lijkt het, is gemaakt om een zo'n compleet mogelijk beeld te geven van het verloop van de opnamesessies. De nummers op The Cutting Edge zijn niet gegroepeerd om de luisteraar een album voor te schotelen, maar om de luisteraar als het ware uit te nodigen om zo'n vijftig jaar na dato in de studio plaats te nemen en Bob Dylans opnamesessies uit 1965 en 1966 bij te wonen. Dat zal ook de reden zijn dat de nummers in (min of meer) chronologische volgorde op deze box zijn gezet.
Met de uitgave van The Cutting Edge krijgen we een kans om er bij te zijn zonder onze huiskamer daarvoor te hoeven verlaten.

Om alvast een indruk te krijgen van wat The Cutting Edge te bieden heeft is er een promotiefilmpje van enkele minuten gemaakt. In dit filmpje krijgt de nieuwsgierige mens - naast schitterende beelden - fragmenten van enkele nummers van The Cutting Edge voorgeschoteld.
In dit filmpje (zie het bericht hieronder) zijn achtereenvolgens te horen:

"I Wanna Be Your Lover"
"She Belongs To Me" (2 versies)
"Outlaw Blues"
"Mr. Tambourine Man"
"Like A Rolling Stone"
"It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry" (3 versies)
"Visions Of Johanna"
"Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again"
"I Want You"

Als deze twaalf fragmenten niet voldoende zijn om reikhalzend uit te kijken The Cutting Edge dan weet ik het ook niet meer. Ik weet wel dat ik nu al verlang naar 6 november, naar de dag waarop The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12 door de kamer zal schallen en ik eindelijk, eindelijk in gedachten naast Tom Wilson of Bob Johnston plaats kan nemen om Bob Dylan en de topmuzikanten die met hem speelden de meesterwerken Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited en Blonde On Blonde horen creëren.

The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12

DISC 1:
1. Love Minus Zero/No Limit - Take 1 (1/13/1965) acoustic, incomplete
2. Love Minus Zero/No Limit - Take 2 (1/13/1965) acoustic
3. Love Minus Zero/No Limit - Take 3 remake (1/13/1965) acoustic
4. Love Minus Zero/No Limit - Take 1 remake (1/14/1965) electric
5. I’ll Keep It with Mine - Take 1 (1/13/1965) piano demo, previously released on Biograph, 1985
6. It’s All Over Now, Baby Blue - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic, previously released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005
7. Bob Dylan’s 115th Dream - Take 1 (1/13/1965) acoustic, incomplete
8. Bob Dylan’s 115th Dream - Take 2 (1/13/1965) acoustic
9. She Belongs to Me - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
10. She Belongs to Me - Take 2 Remake (1/13/1965) acoustic
11. She Belongs to Me - Take 1 Remake (1/14/1965) electric
12. Subterranean Homesick Blues - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic, previously released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991
13. Subterranean Homesick Blues - Take 1 remake (1/14/1965) electric
14. Outlaw Blues - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
15. Outlaw Blues - Take 2 Remake (1/13/1965) electric
16. On the Road Again - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
17. On the Road Again - Take 4 (1/14/1965) electric
18. On the Road Again - Take 1 remake (1/15/1965) electric
19. On the Road Again - Take 7 remake (1/15/1965) electric
20. Farewell, Angelina - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic, previously released The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991
21. If You Gotta Go, Go Now - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
22. If You Gotta Go, Go Now - Take 2 (1/15/1965) electric
23. You Don’t Have to Do That - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic, incomplete

DISC 2:
1. California - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
2. It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding) - Take 1 (1/15/1965) acoustic, demo
3. Mr. Tambourine Man - Takes 1 - 2 (1/15/1965) incomplete, with band
4. Mr. Tambourine Man - Take 3 (1/15/1965) incomplete, with band
5. It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry - Take 1 (6/15/1965)
6. It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry - Take 8 (6/15/1965)
7. It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry - Take 3 (7/29/1965)
8. It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry - Take 3 remake (7/29/65)
9. Sitting on a Barbed Wire Fence - Take 2 (6/15/1965)
10. Tombstone Blues - Take 1 (7/29/1965)
11. Tombstone Blues - Take 9 (7/29/1965) previously released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005
12. Positively 4th Street - Takes 1-3 (7/29/1965)
13. Positively 4th Street - Take 4 (7/29/1965)
14. Positively 4th Street - Take 5 (7/29/1965)
15. Desolation Row - Take 1 (8/4/1965)
16. Desolation Row - Take 2 (8/4/1965) piano demo
17. Desolation Row - Take 5 remake (8/2/1965)
18. From a Buick 6 - Take 1 (7/30/1965)
19. From a Buick 6 - Take 4 (7/30/1965) released in error on first pressing of Highway 61 Revisited, 1965

DISC 3:
1. Like a Rolling Stone - Take 1-3 (6/15/1965)
2. Like a Rolling Stone - Take 4 (6/15/1965)
3. Like a Rolling Stone - Take 5 (6/15/1965)
4. Like a Rolling Stone - Rehearsal (6/16/1965)
5. Like a Rolling Stone - Take 1 (6/16/1965)
6. Like a Rolling Stone - Takes 2-3 (6/16/1965)
7. Like a Rolling Stone - Take 4 (6/16/1965) released on Highway 61 Revisited, 1965
8. Like a Rolling Stone - Take 5 (6/16/1965)
9. Like a Rolling Stone - Take 6 (6/16/1965)
10. Like a Rolling Stone -Take 8 (6/16/1965)
11. Like a Rolling Stone - Takes 9-10 (6/16/1965)
12. Like a Rolling Stone - Take 11 (6/16/1965)
13. Like a Rolling Stone - Take 12 (6/16/1965)
14. Like a Rolling Stone - Take 13 (6/16/1965)
15. Like a Rolling Stone - Take 14 (6/16/1965)
16. Like a Rolling Stone - Take 15 (6/16/1965)
17. Like a Rolling Stone - Master take - lead guitar isolated track
18. Like a Rolling Stone - Master take - vocal and guitar isolated track
19. Like a Rolling Stone - Master take - drums and organ isolated track
20. Like a Rolling Stone - Master take - piano and bass isolated track

DISC 4:
1. Can You Please Crawl Out Your Window - Take 1 (7/30/1965)
2. Can You Please Crawl Out Your Window - Take 17 (7/30/1965 released in error on the first pressing of Positively 4th Street single
3. Highway 61 Revisited - Take 3 (8/2/1965)
4. Highway 61 Revisited - Take 5 (8/2/1965)
5. Highway 61 Revisited - Take 7 (8/2/1965)
6. Just Like Tom Thumb’s Blues - Take 1 (8/2/1965)
7. Just Like Tom Thumb’s Blues - Take 3 (8/2/1965)
8. Just Like Tom Thumb’s blues - Take 13 (8/2/1965)
9. Queen Jane Approximately - Take 2 (8/2/1965)
10. Queen Jane Approximately - Take 5 (8/2/1965)
11. Ballad of a Thin Man - Take 2 (8/2/1965) incomplete
12. Medicine Sunday - Take 1 (10/5/1965)
13. Jet Pilot - Take 1 (10/5/1965) Previously released on Biograph, 1985
14. I Wanna Be Your Lover - Take 1 (10/5/1965)
15. I Wanna Be Your Lover - Take 6 (10/5/1965)
16. Unknown Instrumental - Take 2 (10/5/1965)
17. Can You Please Crawl Out Your Window - Takes 5-6 (11/30/1965)
18. Visions of Johanna - Take 1 (11/30/1965)
19. Visions of Johanna - Take 5 (11/30/1965)

DISC 5:
1. Visions of Johanna - Take 7 (11/30/1965)
2. Visions of Johanna - Take 8 (11/30/1965) previously released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005
3. Visions of Johanna - Take 14 (11/30/1965)
4. She’s Your Lover Now - Take 1 (1/21/1966)
5. She’s Your Lover Now - Take 6 (1/21/1966)
6. She’s Your Lover Now - Take 15 (1/21/1966) previously released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991
7. She’s Your Lover Now - Take 16 (1/21/1966) solo piano
8. One of Us Must Know (Sooner or Later) - Take 2 (1/25/1966)
9. One of Us Must Know (Sooner or Later) - Take 4 (1/25/1966)
10. One of Us Must Know (Sooner or Later) - Take 19 (1/25/1966)
11. Lunatic Princess - Take 1 (1/27/1966)
12. Fourth Time Around - Take 11 (2/14/1966)
13. Leopard-Skin Pill-Box Hat - Take 3 (2/14/1966)
14. Leopard-Skin Pill-Box Hat - Take 8 (2/14/1966)

DISC 6:
1. Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again - Take 1 (2/17/1966)
2. Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again - Rehearsal (2/17/1966)
3. Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again - Take 5 (2/17/1966) previously released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005
4. Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again - Take 13 (2/17/1966)
5. Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again - Take 14 (2/17/1966)
6. Absolutely Sweet Marie - Take 1 (3/7/1966)
7. Just Like a Woman - Take 1 (3/8/1966)
8. Just Like a Woman - Take 4 (3/8/1966)
9. Just Like a Woman - Take 8 (3/8/1966)
10. Pledging My Time - Take 1 (3/8/1966)
11. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) - Take 1 (3/9/1966)
12. Temporary Like Achilles - Take 3 (3/9/1966)
13. Obviously 5 Believers - Take 3 (3/10/1966)
14. I Want You - Take 4 (3/10/1966)
15. Sad-Eyed Lady of the Lowlands - Take 1 - (2/16/1966)

The Best Of The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12

DISC 1
1. Love Minus Zero/No Limit - Take 2 (1/13/1965) acoustic
2. I’ll Keep It with Mine - Take 1 (1/13/1965) piano demo
3. Bob Dylan’s 115th Dream - Take 2 (1/13/1965) solo acoustic
4. She Belongs to Me - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
5. Subterranean Homesick Blues - Take 1 (1/14/1965) alternate take
6. Outlaw Blues - Take 2 (1/13/1965) alternate take
7. On the Road Again - Take 4 (1/14/1965) alternate take
8. Farewell, Angelina - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
9. If You Gotta Go, Go Now - Take 2 (1/15/1965) alternate take
10. You Don’t Have to Do That - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
11. California - Take 1 (1/13/1965) solo acoustic
12. Mr. Tambourine Man - Take 3 (1/15/1965) with band, incomplete
13. It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry - Take 8 (6/15/1965) alternate take
14. Like a Rolling Stone - Take 5 (6/15/1965) rehearsal
15. Like a Rolling Stone - Take 11 (6/16/1965) alternate take
16. Sitting on a Barbed Wire Fence - Take 2 (6/15/1965) unreleased take
17. Medicine Sunday - Take 1 (10/5/1965) early version of Temporary Like Achilles
18. Desolation Row - Take 2 (8/4/1965) piano demo
19. Desolation Row - Take 1 (8/4/1965) alternate take

DISC 2
1. Tombstone Blues - Take 1 (7/29/1965) alternate take
2. Positively 4th Street - Take 5 (7/29/1965) alternate take
3. Can You Please Crawl Out Your Window - Take 1 (7/30/1965) alternate take
4. Just Like Tom Thumb’s Blues - Take 3 (8/2/1965) rehearsal
5. Highway 61 Revisited - Take 3 (8/2/1965) alternate take
6. Queen Jane Approximately - Take 5 (8/2/1965) alternate take
7. Visions of Johanna - Take 5 (11/30/1965) rehearsal
8. She’s Your Lover Now - Take 6 (1/21/1966) rehearsal
9. Lunatic Princess - Take 1 (1/27/1966)
10. Leopard-Skin Pill-Box Hat - Take 8 (2/14/1966) alternate take
11. One of Us Must Know (Sooner or Later) - Take 19 (1/25/1966) alternate take
12. Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again - Take 13 (2/17/1966) alternate take
13. Absolutely Sweet Marie - Take 1 (3/7/1966) alternate take
14. Just Like a Woman - Take 4 (3/8/1966) alternate take
15. Pledging My Time - Take 1 (3/8/1966) alternate take
16. I Want You - Take 4 (3/10/1966) alternate take
17. Highway 61 Revisited – Take 7 (8/2/1965) false start

The Cutting Edge 1965 - 1966: The Bootleg Series vol. 12: Collector's Edition

Disc 1
1. Love Minus Zero/No Limit – Take 1 (1/13/1965) Breakdown.
2. Love Minus Zero/No Limit – Take 2 (1/13/1965) Complete.
3. I’ll Keep It With Mine – Take 1 (1/13/1965) Released on Biograph, 1985.
4. It’s All Over Now, Baby Blue – Take 1 (1/13/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005.
5. Bob Dylan’s 115th Dream – Take 1 (1/13/1965) Fragment. Released on Bringing It All Back Home, 1965.
6. Bob Dylan’s 115th Dream – Take 2 (1/13/1965) Complete.
7. She Belongs To Me – Take 1 (1/13/1965) Complete.
8. Subterranean Homesick Blues – Take 1 (1/13/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991.
9. Outlaw Blues – Take 1 (1/13/1965) Complete.
10. On The Road Again – Take 1 (1/13/1965) Complete.
11. Farewell Angelina – Take 1 (1/13/1965) Released on Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991.
12. If You Gotta Go, Go Now – Take 1 (1/13/1965) Complete.
13. You Don’t Have to Do That – Take 1 (1/13/1965) Incomplete.
14. California – Take 1 (1/13/1965) Complete.
15. Love Minus Zero/No Limit – Take 3 remake (1/13/1965) Complete.
16. She Belongs To Me – Take 2 remake (1/13/1965) Complete.
17. Outlaw Blues – Take 1 remake (1/13/1965) False start.
18. Outlaw Blues – Take 2 remake (1/13/1965) Complete.
19. Love Minus Zero/No Limit – Take 1 remake (1/14/1965) Complete.
20. Love Minus Zero/No Limit – Take 2 remake (1/14/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
21. Love Minus Zero/No Limit – (1/14/1965) Insert.
22. Subterranean Homesick Blues – Take 1 remake (1/14/1965) Complete.
23. Subterranean Homesick Blues – Take 2 remake (1/14/1965) False start.
24. Subterranean Homesick Blues – Take 3 remake (1/14/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
25. Outlaw Blues – Take 1 remake (1/14/1965) False start.
26. Outlaw Blues – Take 2 remake (1/14/1965) Fragment/breakdown.
27. Outlaw Blues – Take 3 remake (1/14/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.


Disc 2
1. She Belongs To Me – Take 1 remake (1/14/1965) Complete.
2. She Belongs To Me – Take 2 remake (1/14/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
3. Bob Dylan’s 115th Dream – Take 1 (1/14/1965) False start.
4. Bob Dylan’s 115th Dream – Take 2 (1/14/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
5. On The Road Again – Take 1 (1/14/1965) False start.
6. On The Road Again – Take 2 (1/14/1965) Complete.
7. On The Road Again – Take 3 (1/14/1965) False start.
8. On The Road Again – Take 4 (1/14/1965) Complete.
9. Maggie’s Farm – Take 1 (1/15/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
10. On The Road Again – Take 1 remake (1/15/1965) Complete.
11. On The Road Again – Takes 2-6 remake (1/15/1965) False starts/complete.
12. On The Road Again – Take 7 remake (1/15/1965) Complete.
13. On The Road Again – Takes 8-9 remake (1/15/1965) False starts.
14. On The Road Again – Take 11 remake (1/15/1965) False start.
15. On The Road Again – Take 12 remake (1/15/1965) False start.
16. On The Road Again – Take 13 remake (1/15/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
17. It’s Alright, Ma (I’m Only Bleeding) – Take 1 (1/15/1965) False start.
18. It’s Alright, Ma (I’m Only Bleeding) – Take 2 (1/15/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
19. Gates Of Eden – Take 1 (1/15/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
20. Mr. Tambourine Man – Takes 1-2 (1/15/1965) False starts.
21. Mr. Tambourine Man – Take 3 (1/15/1965) Breakdown.
22. Mr. Tambourine Man – Takes 4-5 (1/15/1965) Breakdown.
23. Mr. Tambourine Man – Take 6 (1/15/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.
24. It’s All Over Now, Baby Blue – Take 1 remake (1/15/1965) Released on Bringing It All Back Home, 1965.


Disc 3
1. If You Gotta Go, Go Now – Take 1 (1/15/1965) Complete.
2. If You Gotta Go, Go Now – Take 2 (1/15/1965) Complete.
3. If You Gotta Go, Go Now – Take 3 (1/15/1965) Complete.
4. If You Gotta Go, Go Now – Take 4 (1/15/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991.
5. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 1 (6/15/1965) Complete.
6. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Takes 2-3 (6/15/1965) Fragments.
7. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 4 (6/15/1965) Breakdown.
8. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Takes 5 (6/15/1965) False start.
9. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Takes 6 (6/15/1965) Breakdown.
10. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 7 (6/15/1965) Insert.
11. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 8 (6/15/1965) Complete.
12. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 9 (6/15/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005.
13. Sitting On A Barbed-Wire Fence – Take 1 (6/15/1965) Rehearsal and breakdown.
14. Sitting On A Barbed-Wire Fence – Take 2 (6/15/1965) Complete.
15. Sitting On A Barbed-Wire Fence – Take 3 (6/15/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991.
16. Sitting On A Barbed-Wire Fence – Take 2 (6/15/1965) Edited version. Complete.
17. It Takes A Lot to Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 1 remake (6/15/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991.
18. Sitting On A Barbed-Wire Fence – Takes 4-5 (6/15/1965) False starts.
19. Sitting On A Barbed-Wire Fence – Take 6 (6/15/1965) Complete.
20. Like A Rolling Stone – Takes 1-3 (6/15/1965) Rehearsal.
21. Like A Rolling Stone – Take 4 (6/15/1965) Rehearsal. Partially released on The Bootleg Series Vol. 1-3, 1991.
22. Like A Rolling Stone – Take 5 (6/15/1965) Breakdown.


Disc 4
1. Like A Rolling Stone – Rehearsal remake (6/16/1965) Rehearsal.
2. Like A Rolling Stone – Take 1 remake (6/16/1965) Rehearsal.
3. Like A Rolling Stone – Takes 2-3 remake (6/16/1965) False starts.
4. Like A Rolling Stone – Take 4 remake (6/16/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
5. Like A Rolling Stone – Take 5 remake (6/16/1965) Rehearsal.
6. Like A Rolling Stone – Take 6 remake (6/16/1965) False start.
7. Like A Rolling Stone – Take 8 remake (6/16/1965) Breakdown.
8. Like A Rolling Stone – Takes 9-10 remake (6/16/1965) False starts.
9. Like A Rolling Stone – Take 11 remake (6/16/1965) Complete.
10. Like A Rolling Stone – Take 12 remake (6/16/1965) False start.
11. Like A Rolling Stone – Take 13 remake (6/16/1965) Breakdown.
12. Like A Rolling Stone – Take 14 remake (6/16/1965) False start.
13. Like A Rolling Stone – Take 15 remake (6/16/1965) Breakdown.
14. Like A Rolling Stone – (6/16/1965) Master take, guitar.
15. Like A Rolling Stone – (6/16/1965) Master take, vocals, guitar (BD).
16. Like A Rolling Stone – (6/16/1965) Master take, piano, bass.
17. Like A Rolling Stone – (6/16/1965) Master take, drums, organ.


Disc 5
1. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 1 (7/29/1965) Breakdown.
2. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 2 (7/29/1965) False start.
3. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 3 (7/29/1965) Incomplete.
4. Tombstone Blues – Take 1 (7/29/1965) Complete.
5. Tombstone Blues – Takes 2-3 (7/29/1965) False starts.
6. Tombstone Blues – Take 4 (7/29/1965) Complete.
7. Tombstone Blues – Takes 5-7 (7/29/1965) False starts, rehearsal.
8. Tombstone Blues – Take 9 (7/29/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005.
9. Tombstone Blues – Take 10 (7/29/1965) False start.
10. Tombstone Blues – Take 11 (7/29/1965) Breakdown.
11. Tombstone Blues – Take 12 (7/29/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
12. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 1 (7/29/1965) Complete.
13. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 2 (7/29/1965) False start.
14. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 3 (7/29/1965) Complete.
15. It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry – Take 4 (7/29/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
16. Positively 4th Street – Takes 1-3 (7/29/1965) False starts.
17. Positively 4th Street – Take 4 (7/29/1965) Complete.
18. Positively 4th Street – Take 5 (7/29/1965) Complete.
19. Positively 4th Street – Take 6 (7/29/1965) Breakdown.
20. Positively 4th Street – Take 7 (7/29/1965) Breakdown.
21. Positively 4th Street – Take 8 (7/29/1965) Breakdown.
22. Positively 4th Street – Take 10 (7/29/1965) Breakdown.
23. Positively 4th Street – Take 12 (7/29/1965) Released as a single, 1965.


Disc 6
1. Desolation Row – Take 1 (7/29/1965) Released on The Bootleg Series Vol. 7, 2005.
2. From A Buick 6 – Take 1 (7/30/1965) False start.
3. From A Buick 6 – Take 2 (7/30/1965) False start.
4. From A Buick 6 – Take 4 (7/30/1965) Accidentally released on the first pressing of Highway 61 Revisited, 1965.
5. From A Buick 6 – Take 5 (7/30/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
6. Can You Please Crawl Out Your Window? – Takes 1-4 (7/30/1965) False starts.
7. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 1 (7/30/1965) Complete.
8. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 2 (7/30/1965) False start.
9. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 3 (7/30/1965) Complete.
10. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 4 (7/30/1965) False start.
11. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 5 (7/30/1965) Complete.
12. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 6 (7/30/1965) Rehearsal/false start.
13. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 7 (7/30/1965) False start.
14. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 8 (7/30/1965) False start.
15. Can You Please Crawl Out Your Window? – Takes 10-11 (7/30/1965) False starts.
16. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 12 (7/30/1965) Complete.
17. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 14 (7/30/1965) Breakdown.
18. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 15 (7/30/1965) Breakdown.
19. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 17 (7/30/1965) Accidentally Released as B-side of first pressing of Positively 4th Street single.
20. Highway 61 Revisited – Take 1 (8/02/1965) False start.
21. Highway 61 Revisited – Take 2 (8/02/1965) False start.
22. Highway 61 Revisited – Take 3 (8/02/1965) Complete.
23. Highway 61 Revisited – Take 4 (8/02/1965) False start.
24. Highway 61 Revisited – Take 5 (8/02/1965) Complete.
25. Highway 61 Revisited – Take 5 (mis-slate) (8/02/1965) Complete.
26. Highway 61 Revisited – Take 6 (8/02/1965) Released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005.
27. Highway 61 Revisited – Take 7 (8/02/1965) False start.
28. Highway 61 Revisited – Take 8 (8/02/1965) False start.
29. Highway 61 Revisited – Take 9 (8/02/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.


Disc 7
1. Just Like Tom Thumb’s Blues – Take 1 (8/02/1965) Breakdown.
2. Just Like Tom Thumb’s Blues – Take 3 (8/02/1965) Complete.
3. Just Like Tom Thumb’s Blues – Take 4 (8/02/1965) Rehearsal.
4. Just Like Tom Thumb’s Blues – Take 5 (8/02/1965) Released on The Bootleg Series Vol. 7, 2005.
5. Just Like Tom Thumb’s Blues – Takes 9-10 (8/02/1965) Breakdown.
6. Just Like Tom Thumb’s Blues – Takes 11-12 (8/02/1965) False starts.
7. Just Like Tom Thumb’s Blues – Take 13 (8/02/1965) Complete.
8. Just Like Tom Thumb’s Blues – Takes 14-15 (8/02/1965) False starts.
9. Just Like Tom Thumb’s Blues – Take 16 (8/02/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
10. Queen Jane Approximately – Take 1 (8/02/1965) Rehearsal.
11. Queen Jane Approximately – Take 2 (8/02/1965) Complete.
12. Queen Jane Approximately – Take 3 (8/02/1965) False start.
13. Queen Jane Approximately – Take 4 (8/02/1965) False start.
14. Queen Jane Approximately – Take 5 (8/02/1965) Complete.
15. Queen Jane Approximately – Take 6 (8/02/1965) Complete.
16. Queen Jane Approximately – Take 7 (8/02/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
17. Ballad Of A Thin Man – Take 1 (8/02/1965) False start.
18. Ballad Of A Thin Man – Take 2 (8/02/1965) Breakdown.
19. Ballad Of A Thin Man – Take 3 (8/02/1965) Released on Highway 61 Revisited, 1965.
20. Ballad Of A Thin Man – Take 4 (8/02/1965) Insert.


Disc 8
1. Desolation Row – Takes 1-2 remake (8/02/1965) False start/breakdown.
2. Desolation Row – Take 3 remake (8/02/1965) Breakdown.
3. Desolation Row – Take 4 remake (8/02/1965) False start.
4. Desolation Row – Take 5 remake (8/02/1965) Complete.
5. Tombstone Blues – Take 1 (8/03/1965) Complete. Vocal overdub.
6. Tombstone Blues – Take 2 (8/03/1965) Complete. Vocal overdub.
7. Tombstone Blues – Take 3 (8/03/1965) Complete. Vocal overdub.
8. Desolation Row – Take 1 (8/04/1965) Rehearsal.
9. Desolation Row – Take 2 (8/04/1965) Rehearsal.
10. Desolation Row – Take 1 (8/04/1965) Complete (with insert).
11. Desolation Row – Take 5 (8/04/1965) Complete master without acoustic guitar overdub. Released on Highway 61 Revisited, 1965.
12. Desolation Row – Take 6 (8/04/1965) Guitar overdub.
13. Desolation Row – Take 7 (8/04/1965) Guitar overdub
14. Tombstone Blues – Take 1 (8/04/1965) Harmonica overdub.
15. Medicine Sunday – Take 1 (10/05/1965) Incomplete.
16. Medicine Sunday – Take 2 (10/05/1965) Incomplete.
17. Jet Pilot – Take 1 (10/05/1965) Released on Biograph, 1985.
18. I Wanna Be Your Lover – (10/05/1965) Rehearsal.
19. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 1 (10/05/1965) Fragment.
20. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 2 (10/05/1965) Fragment.


Disc 9
1. I Wanna Be Your Lover – Take 1 (10/05/1965) Fragment.
2. I Wanna Be Your Lover – Take 1 Edit 1 (10/05/1965) Complete.
3. I Wanna Be Your Lover – Take 1 Edit 2 (10/05/1965) Complete.
4. I Wanna Be Your Lover – Take 2 (10/05/1965) Complete.
5. I Wanna Be Your Lover – (10/05/1965) Rehearsal.
6. I Wanna Be Your Lover – Take 3 10/05/1965) Complete.
7. I Wanna Be Your Lover – Take 4 (10/05/1965) Complete.
8. I Wanna Be Your Lover – Take 5 (10/05/1965) Complete
9. I Wanna Be Your Lover – Take 6 (10/05/1965) Complete.
10. I Wanna Be Your Lover – Take 6 (mis-slate) (10/05/1965) Released on Biograph, 1985.
11. Instrumental – Take 1 (10/05/1965) Fragment.
12. Instrumental – Take 2 (10/05/1965) Complete.
13. Visions Of Johanna – Take 1 (11/30/1965) Rehearsal.
14. Visions Of Johanna – Take 2 (11/30/1965) Rehearsal.
15. Visions Of Johanna – Take 3 (11/30/1965) Rehearsal.
16. Visions Of Johanna – Take 4 (11/30/1965) Complete.
17. Visions Of Johanna – Take 5 (11/30/1965) Complete.
18. Visions Of Johanna – Take 6 (11/30/1965) Rehearsal.
19. Visions Of Johanna – Take 7 (11/30/1965) Complete.
20. Visions Of Johanna – Take 8 (11/30/1965) Released on The Bootleg Series, Vol.7, 2005.


Disc 10
1. Visions Of Johanna – Takes 9-12 (11/30/1965) False starts.
2. Visions Of Johanna – Take 13 (11/30/1965) Breakdown.
3. Visions Of Johanna – Take 14 (11/30/1965) Complete.
4. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 1 (11/30/1965) False start.
5. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 2 (11/30/1965) False start, rehearsal.
6. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 3 (11/30/1965) False start.
7. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 4 (11/30/1965) False start, rehearsal.
8. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 6 (11/30/1965) Complete.
9. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 7 (11/30/1965) Breakdown.
10. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 8 (11/30/1965) Complete.
11. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 9 (11/30/1965) False start.
12. Can You Please Crawl Out Your Window? – Take 10 (11/30/1965) Released as a single in October, 1965.
13. She’s Your Lover Now – Take 1 (1/21/1966) Breakdown.
14. She’s Your Lover Now – Take 2 (1/21/1966) Rehearsal.
15. She’s Your Lover Now – Take 3 (1/21/1966) Breakdown.
16. She’s Your Lover Now – Take 4 (1/21/1966) Incomplete.
17. She’s Your Lover Now – Take 5 (1/21/1966) Rehearsal.
18. She’s Your Lover Now – Take 6 (1/21/1966) Complete.
19. She’s Your Lover Now – Take 7 (1/21/1966) False start.
20. She’s Your Lover Now – Take 8 (1/21/1966) Rehearsal.
21. She’s Your Lover Now – Take 9 (1/21/1966) Rehearsal.
22. She’s Your Lover Now – Takes 10-11 (1/21/1966) Rehearsal.
23. She’s Your Lover Now – Take 12 (1/21/1966) Rehearsal.
24. She’s Your Lover Now – Take 13 (1/21/1966) Rehearsal.


Disc 11
1. She’s Your Lover Now – Take 14 (1/21/1966) Breakdown.
2. She’s Your Lover Now – Take 15 (1/21/1966) Released on The Bootleg Series, Vol. 1-3, 1991.
3. She’s Your Lover Now – (1/21/1966) Rehearsal.
4. She’s Your Lover Now – Take 16 (1/21/1966) Complete.
5. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 1 (1/25/1966) Released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005.
6. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 2 (1/25/1966) Complete.
7. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 1 (1/25/1966) Rehearsal.
8. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 2 (1/25/1966) Rehearsal.
9. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 3 (1/25/1966) Fragment.
10. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 4 (1/25/1966) Rehearsal.
11. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 5 (1/25/1966) Rehearsal.
12. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Takes 6-8 (1/25/1966) Rehearsal.
13. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 9 (1/25/1966) Rehearsal.
14. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Takes 10-14 (1/25/1966) Rehearsal.
15. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 15 (1/25/1966) Complete.
16. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Takes 16-17 (1/25/1966) False starts.
17. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 18 (1/25/1966) Complete.
18. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – (1/25/1966) Rehearsal.
19. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 19 (1/25/1966) Complete.
20. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Takes 21-22 (1/25/1966) Breakdown.


Disc 12
1. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 23 (1/25/1966) Complete.
2. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – Take 24 (1/25/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
3. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – (1/25/1966) Master take, guitar (BD) and organ.
4. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – (1/25/1966) Master take, vocal.
5. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – (1/25/1966) Master take, piano and drums.
6. One Of Us Must Know (Sooner Or Later) – (1/25/1966) Master take, guitar and bass.
7. Lunatic Princess – Take 1 (1/27/1966) Incomplete.
8. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Takes 1-2 (1/27/1966) False start, incomplete.
9. Leopard-Skin Pill-Box Hat – (1/27/1966) Insert.
10. I’ll Keep It With Mine – (no date listed) Rehearsal. Partially released on The Bootleg Series, Vol.1-3, 1991.
11. Fourth Time Around – Take 1 (2/14/1966) Rehearsal.
12. Fourth Time Around – Take 2 (2/14/1966) Breakdown.
13. Fourth Time Around – Takes 3-4 (2/14/1966) Rehearsal.
14. Fourth Time Around – Take 5 (2/14/1966) Complete.
15. Fourth Time Around – Takes 6-7 (2/14/1966) Rehearsal.
16. Fourth Time Around – Take 8 (2/14/1966) Rehearsal.
17. Fourth Time Around – Takes 9-10 (2/14/1966) False starts.


Disc 13
1. Fourth Time Around – Take 11 (2/14/1966) Complete.
2. Fourth Time Around – Takes 12-13 (2/14/1966) False starts.
3. Fourth Time Around – Takes 14-16 (2/14/1966) False starts.
4. Fourth Time Around – Takes 17-18 (2/14/1966) False starts.
5. Fourth Time Around – Take 19 (2/14/1966) Breakdown.
6. Fourth Time Around – Take 19 again (2/14/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
7. Visions Of Johanna – Take 1 (2/14/1966) False start.
8. Visions Of Johanna – Take 2 (2/14/1966) Breakdown.
9. Visions Of Johanna – Take 3 (2/14/1966) False start.
10. Visions Of Johanna – Take 4 (2/14/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
11. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Takes 1-2 (2/14/1966) Rehearsal.
12. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 3 (2/14/1966) Complete.
13. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Takes 4-5 (2/14/1966) Rehearsal.
14. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 6 (2/14/1966) Breakdown.
15. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 6 again (2/14/1966) Rehearsal.
16. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 8 (2/14/1966) Complete.
17. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 9 (2/14/1966) Breakdown.
18. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 10 (2/14/1966) False start.
19. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 11 (2/14/1966) Breakdown.
20. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 12 (2/14/1966) False start.
21. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 13 (2/14/1966) Complete.
22. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 1 (2/15/1966) Rehearsal.
23. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 2 (2/15/1966) Rehearsal.
24. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 3 (2/15/1966) Rehearsal.
25. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 4 (2/15/1966) Rehearsal.
26. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 5 (2/15/1966) Rehearsal.
27. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Takes 6-7 (2/15/1966) Rehearsal.
28. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 8 (2/15/1966) Rehearsal.
29. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 8 again (2/15/1966) Complete.
30. I’ll Keep It With Mine (instrumental) – Take 9 (2/15/1966) Complete.


Disc 14
1. Sad-Eyed Lady Of The Lowlands – Take 1 (2/16/1966) Complete.
2. Sad-Eyed Lady Of The Lowlands – Take 2 (2/16/1966) Rehearsal.
3. Sad-Eyed Lady Of The Lowlands – Take 3 (2/16/1966) Complete.
4. Sad-Eyed Lady Of The Lowlands – Take 4 (2/16/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
5. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 1 (2/17/1966) Rehearsal.
6. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – (2/17/1966) Rehearsal.
7. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 1 (2/17/1966) Breakdown.
8. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Takes 2-3 (2/17/1966) Rehearsal.
9. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 4 (2/17/1966) Breakdown.
10. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 4 (mis-slate) (2/17/1966) False start.
11. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 5 (2/17/1966) Released on The Bootleg Series, Vol. 7, 2005.
12. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Takes 6-8 (2/17/1966) False starts.
13. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 9 (2/17/1966) Breakdown.
14. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 10 (2/17/1966) False start.
15. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Takes 11-12 (2/17/1966) Breakdown.
16. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 13 (2/17/1966) Breakdown.


Disc 15
1. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 14 (2/17/1966) Complete.
2. Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again – Take 15 (2/17/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
3. Absolutely Sweet Marie – (3/07/1966) Rehearsal.
4. Absolutely Sweet Marie – Take 1 (3/07/1966) Complete.
5. Absolutely Sweet Marie – Take 2 (3/07/1966) False start.
6. Absolutely Sweet Marie – Take 3 (3/07/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
7. Absolutely Sweet Marie – (3/07/1966) Insert.
8. Just Like A Woman – Take 1 (3/08/1966) Complete.
9. Just Like A Woman – Take 2 (3/08/1966) Complete.
10. Just Like A Woman – Take 3 (3/08/1966) Complete.
11. Just Like A Woman – Take 4 (3/08/1966) Complete.
12. Pledging My Time – Take 1 (3/08/1966) Breakdown.
13. Pledging My Time – (3/08/1966) Rehearsal.
14. Pledging My Time – Take 2 (3/08/1966) False start.
15. Pledging My Time – Take 3 (3/08/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
16. Just Like A Woman – Take 5 (3/08/1966) False start.
17. Just Like A Woman – Take 6 (3/08/1966) Breakdown.


Disc 16
1. Just Like A Woman – Take 8 (3/08/1966) Complete.
2. Just Like A Woman – Takes 9-10 (3/08/1966) False start, breakdown.
3. Just Like A Woman – Takes 11-12 (3/08/1966) Rehearsal.
4. Just Like A Woman – Take 13 (3/08/1966) Breakdown.
5. Just Like A Woman – Takes 14-15 (3/08/1966) Rehearsal.
6. Just Like A Woman – Take 16 (3/08/1966) Complete.
7. Just Like A Woman – Take 17 (3/08/1966) Breakdown.
8. Just Like A Woman – Take 18 (3/08/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
9. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) – Take 1 (3/09/1966) Complete.
10. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) – Take 2 (3/09/1966) Rehearsal.
11. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) – Take 3 (3/09/1966) Rehearsal.
12. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) – Take 4 (3/09/1966) Rehearsal.
13. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) – Take 5 (3/09/1966) Breakdown.
14. Most Likely You Go Your Way (And I’ll Go Mine) – Take 6 (3/09/1966) Released on Blonde on Blonde, 1966.
15. Temporary Like Achilles – Take 1 (3/09/1966) Complete.
16. Temporary Like Achilles – Take 2 (3/09/1966) False start
17. Temporary Like Achilles – Take 3 (3/09/1966) Complete.
18. Temporary Like Achilles – Take 4 (3/09/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
19. Rainy Day Women #12 & 35 – (3/10/1966) Rehearsal.
20. Rainy Day Women #12 & 35 – Take 1 (3/10/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.


Disc 17
1. Obviously Five Believers – Take 1 (3/10/1966) False start.
2. Obviously Five Believers – Take 2 (3/10/1966) Breakdown.
3. Obviously Five Believers – Take 3 (3/10/1966) Complete.
4. Obviously Five Believers – Take 4 (3/10/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
5. Leopard-Skin Pill-Box Hat – Take 1 (3/10/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
6. I Want You – (3/10/1966) Rehearsal.
7. I Want You – Take 1 (3/10/1966) Complete.
8. I Want You – Take 2 (3/10/1966) Breakdown.
9. I Want You – Take 3 (3/10/1966) Rehearsal, false start.
10. I Want You – Take 4 (3/10/1966) Complete.
11. I Want You – Take 5 (3/10/1966) Released on Blonde On Blonde, 1966.
12. I Want You – Take 5b (3/10/1966) Insert, guitar overdub.


Disc 18
1. Remember Me – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
2. More And More – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
3. Blues Stay Away From Me – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
4. Weary Blues From Waitin’ – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
5. Lost Highway – (5/04/65) Savoy Hotel, London.
6. I’m So Lonesome I Could Cry – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
7. Young But Daily Growing – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
8. Wild Mountain Thyme – (5/04/1965) Savoy Hotel, London.
9. I Can’t Leave Her Behind [1] – (5/13/1966) North British Station Hotel, Glasgow, Scotland.
10. I Can’t Leave Her Behind [2] – (5/13/1966) North British Station Hotel, Glasgow, Scotland.
11. On A Rainy Afternoon – (5/13/1966) North British Station Hotel, Glasgow, Scotland.
12. If I Was A King [1] – (5/13/1966) North British Station Hotel, Glasgow, Scotland.
13. If I Was A King [2] – (5/13/1966) North British Station Hotel, Glasgow, Scotland.
14. What Kind Of Friend Is This – (5/13/1966) North British Station Hotel, Glasgow, Scotland.
15. Positively Van Gogh [1] – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.
16. Positively Van Gogh [2] – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.
17. Positively Van Gogh [3] – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.
18. Don’t Tell Him, Tell Me – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.
19. If You Want My Love – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.
20. Just Like A Woman – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.
21. Sad-Eyed Lady Of The Lowlands – (3/12/1966) Denver, Colorado Hotel Room.

The Story of The Cutting Edge (The Bootleg Series vol. 12)

Dylan kort #1109

Het is de 21ste dag van september en dit is de eerste "Dylan kort" deze maand... Gekker moet 't niet worden...
Vergeet niet de beschouwing over "Quit Your Lowdown Ways" van Jochen te lezen (zie hieronder)

"Meerkeuze" is een kort verhaal van Harm de Kleine. Dat verhaal heeft 'een beetje Dylan', zie hier.
Als een zwerfkei: Het korte bericht rechts komt uit de Volkskrant van afgelopen zaterdag. [met dank aan Simon]
Is iemand afgelopen zaterdag bij de presentatie van Als een zwerfkei geweest? Zo ja, een kort verslag o.i.d. ontvang ik graag voor publicatie op de blog.
De film Le Week-end bevat "Like A Rolling Stone" [met dank aan Alja]
Haruki Murakami - Norwegian Wood: "Ze nam een slok wijn en speelde al rokend het ene na het andere liedje. Ze speelde een stuk of tien bossanova's, nummers van Rogers en Heart, Gershwin, Bob Dylan, Ray Charles, Carole King, de Beach Boys, Stevie Wonder; ze speelde de 'Sukiyaki Song', 'Blue Velvet', 'Green Fields' - echt van alles." [met dank aan Alja]
Flip Vuijsje in de Volkskrant van 12 september: "Juist nu het klassieke-rocktijdperk zijn einde nadert, groeit de ruimte voor studies die verder gaan dan alleen beschrijven en verhalen. Er is intussen ook zo veel materiaal beschikbaar uit al bestaande publicaties, dat het een respectabele optie wordt om in de eerste plaats voort te bouwen op het werk van voorgangers. 'Secundaire analyse' dus, zoals ook historici dit veel doen, opzoek naar nieuwe inzichten en nieuwe interpretaties.
Je hoeft hiervoor ook niet perse zelf rockjournalist of -schrijver te zijn, bewijst het voorbeeld van Ian Bell. Deze Schotse auteur schreef een dubbelbiografie over 'The Lives of Bob Dylan' : Once Upon a Time uit 2013 en Time Out of Mind uit 2014. Heel analytisch en heel erg de moeite waard, uit de pen van iemand die wegens eerdere verdiensten op heel ander terrein al eens de George Orwell Prize for Political Journalism won. Dus graag, de komende jaren, nog flink meer van (ook) dit soort mooie rockbio's." [met dank aan Alja]
Matthijs van Nieuwkerk in de Volkskrant van 19 september: "Want die moest en zou hij hebben. Net als hij in die jaren een zeemleren jasje met rafels kocht zoals de zanger van The Who, Roger Daltrey, altijd droeg. Ook wilde hij een Afghaanse jas net als Jimi Hendrix, een brandweerrode strakke broek waar Mick Jagger zich in hees en een Bob Dylan-zonnebril. Het leek wel of hij de klerenkast had van een eenmanscoverbandje."
En: "Je mag parallellen trekken en lijpe dwarsverbanden leggen, alles goed en wel, maar vergelijk zijn keuze niet met de trek naar het platteland van zijn held Bob Dylan. Die smeerde 'm van New York naar Woodstock, voor de rust - om daar overigens wederom te worden lastiggevallen. Dat gaat Matthijs toch echt te ver, die vergelijking.
Want hij heeft toch geen Sad-Eyed Lady of the Lowlands geschreven! Hij presenteert een dagelijkse talkshow, niet dat hij wil zeggen dat het niets bijzonders is. Maar om nou te roepen: kijk hem eens, die Matthijs die kan er ook wat van, dat gaat hem echt te ver. Zijn fans zien in hem ook geen onbedoelde visionair, zoals Dylan. Zijn fans willen foto's, eindeloos veel foto's.
Niet dat hij alles maar weg relativeert." [met dank aan Alja]
Onderstaande foto's zijn van het boek "Revival" van Stephen King [met dank aan Hilda]

Elly de Waard dicht over Bob Dylan, zie hier. [met dank aan Alja]
Boekenkrant: recensie van Als een zwerfkei, zie hier.
Ezra de Haan leest zijn gedicht uit Als een zwerfkei, zie hier. [Kan de man die zogenaamd grappig 'de inleiding' verzorgt een schop onder zijn kont krijgen?]

De foto hiernaast is van een bladzijde uit het boek Getting It On; The Clothing of Rock 'n' Roll, mooie foto met een fout onderschrift. Er staat: "The electric Bob Dylan, 1964 or 1965".

Deze aflevering van "Dylan kort" is - zoals wel vaker - langer geworden dan ik van te voren had voorzien. Het is voor mij tijd om Bob Dylan in (het) Nederland(s) voor nu even te laten en te doen waar het uiteindelijk allemaal om gaat: luisteren naar de muziek van Bob Dylan. Me uit mijn sokken laten blazen door de muziek waar ik nu zo'n kwart eeuw aan verslingerd ben.
Maar voor het zover is nog even dit: Bob Dylan begint volgende week donderdag aan een nieuwe tournee, door Europa nog wel. Er zijn ongetwijfeld lezers die een of meerdere concerten zullen bezoeken. Mocht je na een bezoek aan een concert de behoefte voelen om een en ander over dat concert te schrijven, dan ontvang ik je bijdrage t.z.t. graag voor publicatie op deze site.

Quit Your Lowdown Ways (1962) door Jochen

Quit Your Lowdown Ways (1962)

Drie jaar lang, van mei 2006 tot en met april 2009, is Dylan de gastheer van het radioprogramma Theme Time Radio Hour, een wekelijkse show die via Sirius XM Satellite Radio te beluisteren is. De legende krijgt de vrije hand en dat pakt erg goed uit: het is een prachtig programma. Binnen het kader van een wekelijks veranderend thema (“Zomer”, bijvoorbeeld, of “Tranen”) zorgt Dylan voor een zeer onderhoudend uur, geënt op de voorstellingen die we van een late-night jaren ’50 programma hebben, ongeveer zoals die door Donald Fagen op de hoes van The Nightfly verbeeld is. Cultuurhistorisch zijn de muziekkeuzes uiteraard onberispelijk, verrassend en spannend, maar minimaal de helft van de aantrekkingskracht zit in de praatjes tussendoor. Dylan klinkt als de voice-over van een Sam Spade-film, gromt anekdotes, deelt obscure weetjes, mompelt oubollige mopjes, verklapt geheime recepten voor barbecuesaus, geeft huishoudelijke tips, ontvangt gasten als acteur John Cusack en muziekcollega Tom Waits, en is bovenal stijlvol, cool en geestig.

Een bonus voor de Dylanfans is het inzicht dat gewonnen wordt. In bijna elke show zit wel een aha-momentje, een flits van herkenning: Dylan schroomt niet om díe plaatjes te draaien, waaruit hij voor zijn eigen songs leent, of die hem op z’n minst flink inspireren. Soms is het alleen maar de sound of de sfeer. Modern Times, vooral, maar van een “Stardust” van Hoagy Carmichael, bijvoorbeeld (in aflevering 52, “Young And Old”) valt zomaar een lijntje naar “Born In Time” te trekken. Dan is het weer een melodieflard en vaker nog herkennen we tekstfragmenten. “High Water Everywhere” van Charley Patton is natuurlijk een open deur, maar verrassend is dan “Brain Cloudy Blues” van Bob Wills and his Texas Playboys (1946). Op zich is dat nummer net zo afgeleid van Kokomo Arnolds “Milk Cow Blues” (1934) als Dylans “Quit Your Lowdown Ways”. Dylan heeft zelfs meer regels intact gelaten – het hele derde couplet komt bijna letterlijk terug in het eerste couplet en in het refrein van “Quit Your Lowdown Ways”:

Now you can read out your handbook, preach out your Bible, 
Fall down on your knees and pray the good Lord to help you
Because you going to need, you going to need my help some day
Mama, if you can't quit your sinning please quit your lowdown ways

Van Bob Wills kopieert Dylan dan vooral de manier waarop. De übervrolijke, tegen jodelen aanschurkende sprongen naar de kopstem, waardoor het lied zo’n vreemde eend is in zijn repertoire, zijn een handelsmerk van de King Of The Western Swing. Bob Wills’ eigen cover van “Milk Cow Blues” zal overigens wel Dylans bron geweest zijn – die is eind jaren ’50, begin jaren ’60 eenvoudiger te vinden dan Kokomo Arnold. In datzelfde lied valt dan ook de regel Don’t the sun look good going down op: die krijgt een plek in de voorloper van It Takes A Lot To Laugh, “Phantom Engineer” en überhaupt is de catalogus van Bob Wills and his Texas Playboys een goudmijntje waaruit Dylan graag lijkt te putten. In Theme Time vindt de gastheer maar liefst acht keer een excuus om een plaatje van de Texaanse held te draaien (alleen George Jones steekt daarbovenuit, met negen hits) en daarbij kijkt de Dylanfan wel vaker op. Januari ’07 staat Wills’ versie van “Corrine Corrina” op de rol, dat Dylan voor zijn eigen “Corrina, Corrina” destijds gehusseld heeft met een paar songs van Robert Johnson (op Freewheelin’) en een half jaar daarvoor draait hij “New San Antonio Rose”, waarin we horen van wie Dylan geleerd heeft om de naam van die stad als San Antone uit te spreken en het in één adem met The Alamo te noemen, zoals hij later in “Brownsville Girl” zal doen.

“Quit Your Lowdown Ways”, dat hij ook voor zijn doorbraak The Freewheelin’ Bob Dylan (1963) opneemt, zal hij weer verwerpen (en pas veertig jaar later, op The Bootleg Series 1-3 openbaren). De jonge Dylan voelt wel aan dat dat gejodel wat al te mal is, niet past bij de inhoud van de kwaadaardige, onverzoenlijke tekst, noch bij de rest van de LP. Hij verwerpt het lied meteen radicaal; vóór die Columbia-opname heeft hij het maar één keer live gespeeld, daarna volgt enkel nog een Witmarkopname, om de auteursrechten in veiligheid te brengen. Slim, want Peter, Paul and Mary pikken het op voor hun hitalbum In The Wind (1963), dat meer dan een miljoen exemplaren zal verkopen. Die versie, de eerste cover van het nummer, is nog sneller dan Dylan. Het trio trekt zich weliswaar meer aan van de tekst, maar laat verder toch ook geen spetterende indruk achter; hiervoor zijn Peter, Paul and Mary toch echt iets te beschaafd. Ze hebben nu eenmaal zo’n harmoniezoekende, conflictmijdende uitstraling - en dat rijmt slecht met de rancuneuze, hatelijke monoloog van de gekwetste minnaar die hier zijn geliefde afdankt. Dat verwijt kun je in extremis The Hollies ook maken, die zich op hun pijnlijke Hollies Sing Dylan (1969) schuldig maken aan een soort auditieve massaverkrachting, met een James Last-achtige Lowdown als een van de prominentere slachtoffers. Curieus is voorts de verwerking van het lied (en zeven andere Dylansongs uit de Bootleg Series) in het ballet Moonshine van choreograaf Christopher Bruce. Een aardige, maar inmiddels flink gedateerde poging van George Edwards & Friends (op If You’re Ready!, 1966) is in ieder geval nog onderhoudend, maar pas bij Dylans favoriete interpretator, Manfred Mann, begint het weer te kloppen.

Als Dylan bij een persconferentie in San Francisco, december ’65, gevraagd wordt wie aan zijn songs het meeste recht doet, verklaart hij onomwonden: “Manfred Mann. Ze hebben er een stuk of drie, vier gedaan. Elke keer precies in de context van hetgeen de song wilde zeggen.”
Dat publiekelijke compliment verlamt Manfred niet. Hij  gaat lekker door met zijn Dylancovers en inderdaad, hij schiet vaak raak. “Quit Your Lowdown Ways” neemt hij in 1975 op, met zijn Earthband, maar deze keer lijkt ook Mann zelf niet helemaal overtuigd. Aanvankelijk wordt het nummer alleen als een bonustoevoeging op de Amerikaanse persing van Nightingales & Bombers geplaatst en pas een kwart eeuw later, bij een geremasterde heruitgave op CD, mag ook de rest van de wereld deze versie horen. Die is in ieder geval superieur aan de andere covers. Het tempo is, terecht, vertraagd, de blues-stomp keert terug en Mann voegt een passende, dreigend dalende baslijn toe. Zijn eigen reserves zijn echter ook wel begrijpelijk; hij propt helaas vrij overvloedig bliepjes en frutsels in de begeleiding.
De definitieve versie is dus nog steeds, ruim vijftig jaar na dato, niet verschenen. Idealiter verrast de meester zelf ons ooit nog ‘s met een herinterpretatie – al te waarschijnlijk is die optie echter niet.

Quit Your Lowdown Ways
Oh, you can read out your Bible
You can fall down on your knees, pretty mama
And pray to the Lord
But it ain’t gonna do no good

You’re gonna need
You’re gonna need my help someday
Well, if you can’t quit your sinnin’
Please quit your low down ways

Well, you can run down to the White House
You can gaze at the Capitol Dome, pretty mama
You can pound on the President’s gate
But you oughta know by now it’s gonna be too late

refr

Well, you can run down to the desert
Throw yourself on the burning sand
You can raise up your right hand, pretty mama
But you better understand you done lost your one good man

refr

And you can hitchhike on the highway
You can stand all alone by the side of the road
You can try to flag a ride back home, pretty mama
But you can’t ride in my car no more

refr

Renaldo, Clara & the Dead

Zondagmiddag, ‘mevrouw Tom’ is naar de volkstuin om te oogsten en puin te ruimen. Ik heb Renaldo & Clara in de dvd-speler geschoven. Het is niet de eerste keer dat ik die film zie. Dat is maar goed ook, Renaldo & Clara is geen film om één keer te kijken.
De eerste keer dat ik Renaldo & Clara zag was ik verward. Ik zag de logische verbanden, de verbeelde associaties van de maker – Bob Dylan – niet. Dat kwam allemaal later. Met iedere keer kijken zag ik meer.
Vanmiddag zag ik Renaldo & Clara voor de zevende of achtste keer en nooit eerder zag ik zoveel in die film als vandaag. Zo was me nog nooit eerder opgevallen dat Phil Lesh – bassist van The Grateful Dead – voorbij flitst. Hij is maar even te zien en al weer uit beeld verdwenen voor je je kunt afvragen wat hij in Renaldo & Clara doet.
Bob Dylan ging toch pas in 1987 met The Grateful Dead op tournee? Dat is twaalf jaar nadat de beelden voor Renaldo & Clara zijn geschoten. Op het album Dylan & the Dead – het officiële souvenir van die tournee uit 1987 – bevat zeven nummers waarvan er twee nog niet waren geschreven toen Renaldo & Clara werd gefilmd: “Slow Train” en “Gotta Serve Somebody”.
In tegenstelling tot Renaldo & Clara vond ik Dylan & the Dead bij de eerste keer ondergaan gelijk goed. Dylan & the Dead was het derde of vierde album van Bob Dylan dat ik hoorde. Een jochie was ik nog. De muziek op dit album is anders dan de muziek die ik in die dagen van de radio kende. Zo uit de losse pols, dat ik voor het eerst begreep dat perfectie de doodsteek voor schoonheid is. Muziek moet rammelen om te ontroeren.
Een mooi voorbeeld van de voor ontroering zorgende rammel is, net als Phil Lesh, te vinden in Renaldo & Clara. “People Get Ready” komt langzaam aandrijven terwijl de beelden van de film verder flitsen, grijpt me beet en laat me verslagen achter.

Joker, Dief en Eskimo

Het boek Joker, Dief en Eskimo van Jochen Markhorst is verschenen. Het boek bevat 31 beschouwingen over 31 songs van Bob Dylan. Van "I Was Young When I Left Home" (1961) tot "Someday Baby" (2006). 
Lezers van deze blog zullen bekend zijn met de verfrissende manier waarop Jochen Markhorst nieuw licht werpt op de songs van Bob Dylan in zijn beschouwingen. Joker, Dief en Eskimo bevat maar liefst tien niet eerder gepubliceerde beschouwingen.
Sinds gisteren ben ik de gelukkige eigenaar van Joker, Dief en Eskimo en ik moet zeggen dat het een echte pageturner is. Na het lezen van iedere beschouwing denk ik "nog eentje dan" en lees verder.
Het boek is schitterend uitgegeven en rijk geïllustreerd. Joker, Dief en Eskimo is een aanwinst voor de Nederlandstalige Dylanbibliotheek.
Een aanrader.

Voor meer over Joker, Dief en Eskimo van Jochen Markhorst, ze hier.

Jochen Markhorst - Joker, Dief en Eskimo 
Uitgeverij: Brave New Books
ISBN: 9789402138030
Prijs € 19,95
Pagina's: 146

Vijftig jaar Hitweek

Het eerste exemplaar van Hitweek, de krant die niet alleen informeerde over Beatmuziek, maar ook verhaalde over zaken waarvan jongeren van hun ouders niks mochten weten, lag vijftig jaar geleden in de kiosk. Dat eerste exemplaar van Hitweek verscheen op 17 september 1965. In de jaren die volgden wist Hitweek regelmatig te zorgen voor gefronste wenkbrauwen, helemaal in de jaren (vanaf 1969) dat het blad verder ging onder de naam Aloha omdat het informeerde over seks en drugs (en steeds minder rock 'n roll). Maar aanvankelijk was Hitweek toch vooral een krantje over muziek. Een krantje dat mede verantwoordelijk is voor de naamsbekendheid van bands en musici als The Doors, Frank Zappa, Cuby + The Blizzards en natuurlijk Bob Dylan, zo leren de geschiedenisboekjes ons.
Natuurlijk zit er een kern van waarheid in de lessen uit de geschiedenisboekjes, maar die lessen verdienen wel enige nuancering.

Toen de allereerste Hitweek verscheen was Bob Dylans eerste in Nederland verschenen single, "Subterranean Homesick Blues", al weer uit de Top 40-lijst verdwenen en stond "Like A Rolling Stone", Dylans tweede single, op het punt om op te klimmen naar zijn hoogst behaalde positie in die lijst (een zevende plek werd op 18 september 1965 bereikt). Die allereerste Hitweek verscheen dus vlak na Bob Dylans doorbraak in Nederland.
Dat neemt niet weg dat Hitweek belangrijk is geweest voor de informatievoorziening over en het verwerven van naamsbekendheid van Bob Dylan in Nederland.
In die allereerste, slechts acht pagina's tellende Hitweek, staan maar liefst twee artikelen over Bob Dylan en beide artikelen lijken te zoeken naar een antwoord op de vraag of Bob Dylan "kommercieel" -om de Hitweek-spelling te gebruiken - is geworden.
Artikel 1: "Er is veel ruzie om het feit dat Bob Dylan nu ineens op de hitparade staat en vijf langspeelplaten uitbrengt. Hij wordt ervan beschuldigd kommercieel te zijn. Hij wordt op een volksmuziekfestival uitgefloten als hij een elektrische gitaar wil gebruiken. Hem wordt zeer kwalijk genomen dat hij zijn komposities laat zingen door de byrds. Ja wat wordt hem eigenlijk niet kwalijk genomen."
Artikel 2: "We moeten dan ook konkluderen, dat Bob Dylan kommercieel is. Althans, sinds kort. Hij is het nl. geworden. Zijn eerste langspeler Bob Dylan was zuiver individualistisch en niet kommercieel. In het begin werd deze plaat dan ook niet goed verkocht.
Zijn 'Subterranean Homesick Blues' is duidelijk een kommerciële plaat. Het gebruik van elektrische gitaren als begeleiding verleent de meeste nummers van Bob Dylan een popaksentje. Op de laatste langspeler Bringin' It All Back Home komen verschillende zuiver-kommerciële nummers voor, op dìe nummers - en dat wèèt Dylan -wordt de plaat nl. verkocht. De overige nièt kommerciële nummers moeten de 'image' van Bob Dylan in stand houden."
Dit tweede artikel staat onder de kop "Is Dylan bedrog?" en daaronder: "Skip Voogd: 'Ja!'".
Het moge duidelijk zijn: Hitweek was aanvankelijk helemaal niet zo gecharmeerd van Bob Dylans muziek. Sterker nog, het lijkt alsof de befaamde jongerenkrant in zijn begindagen de absurde stelregel "alleen als het obscuur is, is het goed" hoog in het vaandel had. Een stelregel die zelfs vandaag de dag nog door veel zogenaamde 'muziekliefhebbers' uitgedragen wordt.

Maar Hitweek draaide bij. Hitweek leek met ieder nummer dat verscheen meer en meer daadwerkelijk te luisteren naar de muziek en niet te kijken naar de omstandigheden, de mythes en de vooroordelen. Meer en meer werd Hitweek een informatiebron over de net verschenen of binnenkort te verschijnen muziek. Zo berichtte Hitweek ruim voor het uitkomen van John Wesley Harding in Nederland over dit album en 'dwong' daarmee CBS Nederland tot het eerder uitbrengen van dit album (zie ook Bob Dylan in Nederland 1965 - 1978).
Op 25 april 1969 verscheen het allerlaatste nummer van Hitweek. De jongerenkrant zou daarna verder gaan onder de naam Aloha, maar Aloha werd nooit zo goed als Hitweek in zijn beste jaren was.
En ook in die allerlaatste Hitweek treffen we Bob Dylan aan: een foto van Bob Dylan en Johnny Cash, ergens in een kleedkamer.

ansichtkaart

In de museumwinkel liggen catalogi, folders en opschrijfboekjes op tafels en schappen. Vlak bij de ingang staat een rek vol ansichtkaarten met daarop schilderijen afgebeeld. Tussen al die ansichtkaarten staat één kaart met een door Daniel Kramer gemaakte foto van Bob Dylan. Op de kaart staat een jonge Bob Dylan. Je zou verwachten dat hij een gitaar voor zijn borstkas heeft hangen, een microfoon voor zijn snufferd, een harmonica in een rek om zijn nek, maar de attributen die zo passen bij het beeld van de jonge muzikant zijn niet te vinden op de foto.
Bob Dylan maakt geen muziek, hij hangt gebogen over een poolbiljart. Hij heeft een keu in de aanslag, klaar om te stoten. Het is een beeld dat niet past. Ik herken de persoon Bob Dylan op de foto omdat ik hem bewonder als muzikant, maar het beeld dat deze foto van die Bob Dylan mij voorschotelt heeft helemaal niks met muziek te maken. Het is alsof ik een inkijkje krijg in het privéleven van Bob Dylan. Een leven waar ik als muziekliefhebber niks heb te zoeken.
Op de foto staat een bekend persoon in een privésituatie, dat maakt de foto tot een beeld dat je verwacht te treffen in roddelbladen als Privé of Story.
En toch is het ook weer niet zo'n foto. Een foto voor de roddelbladen wordt gemaakt door paparazzi, stiekem. Meestal van grote afstand genomen. Toevalstreffers. De foto op de ansichtkaart is niet alleen van dichtbij genomen, maar is zeker ook geen toevalstreffer. De foto is met medeweten van het onderwerp, Bob Dylan, genomen, dat maakt deze foto tot geen plaatje voor de roddelbladen.
Er is meer dat vreemd oogt. Zo draagt Bob Dylan een bril. Geen zonnebril, zoals we wel vaker bij hem zien, maar een gewone bril. Het past niet in het plaatje van Bob Dylan en toch is de bebrilde biljarter op de foto ontegenzeggelijk Bob Dylan.

Wie is de jongeman op de achtergrond? Hij leunt op zijn keu, wachtend op zijn beurt om te stoten, zo lijkt het. Hij speelt op een andere tafel biljart. Er moet dus nog een biljarter zijn, buiten beeld. Anders zou de jongeman niet wachten. De op de keu leunende biljarter is in ieder geval geen handtekeningenjager. Zou hij weten dat hij vlak bij de bekende muzikant Bob Dylan staat? Misschien weet hij het wel, maar interesseert het hem niet. Ook dat is mogelijk.
Of zou hij Bob Dylan door die bril niet herkent hebben? Maar dan zou je toch zeker een argwaan bij hem verwachten door de aanwezigheid van de fotograferende Daniel Kramer.
Is het dan toch in scène gezet?
Ik denk het niet, daarvoor ziet het geheel er veel te ontspannen uit.

Op de achterkant van de ansichtkaart staat iets over een tentoonstelling in de Kunsthal in Rotterdam, van 29 mei tot en met 6 september 2009. Wat was dit voor tentoonstelling? Waren er werken van Daniel Kramer te bewonderen? Hing de Kunsthal vol met foto's waarop Bob Dylan te zien is?

Ik koop de kaart in de museumwinkel. De kaart intrigeert. Natuurlijk kende ik die foto al uit boeken en tijdschriften, maar heb ik die foto al op een ansichtkaart?
Eenmaal thuis blijk ik die ansichtkaart inderdaad al eens eerder gekocht te hebben. Nu heb ik die kaart dus twee keer. En nu?
Nu moet ik die kaart misschien maar opsturen, maar aan wie moet ik die kaart dan sturen? Misschien moet ik die kaart naar mezelf sturen, er een Mr. Bean-actie van maken.
Voorlopig laat ik het tweede exemplaar van die kaart maar staan, tegen de muur, naast de computer. Ik heb vandaag al vaker naar die kaart gekeken dan ik naar het eerste exemplaar heb gekeken.

Ik denk de hele dag al aan enkele regels uit "It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding)". Die regels zwerven door mijn hoofd. Ik ben vanochtend met de regels opgestaan en voor ik weer naar bed ga zal ik ze niet meer kwijtraken.

Disillusioned words like bullets bark
As human gods aim for their mark
Make everything from toy guns that spark
To flesh-colored Christs that glow in the dark
It’s easy to see without looking too far
That not much is really sacred

Het staren naar de ansichtkaart van de poolbiljart spelende Bob Dylan hebben die regel niet uit mijn hoofd gehaald en het lezen van het schitterende stuk van Jochen over "Seven Curses" hebben deze regels alleen maar sterker in mijn hersenzadel geholpen.

Zou Bob Dylan op de dag dat hij poolbiljart speelde ook aan muziek hebben gedacht? Ik weet het niet. Zijn ogen achter die bril verraden hem niet. 

Waarom dacht ik vandaag uitgerekend aan deze regels?

Het makkelijke antwoord is dat dit de Dylan-regels zijn waar ik het vaakst aan denk. Minstens een keer per week zweven deze regels door mijn hoofd. Bijna als een mantra begeleiden ze mij door de dagen.

Afgelopen woensdag schreef ik in een Bob Dylan aantekening over de bloemlezing Als een zwerfkei: "Toch staan er ook goede gedichten in dit boek, zoals van Henk Hofstede, maar geen enkel gedicht is zo goed als een paar regels van Dylans hand, bijvoorbeeld uit 'It’s Alright, Ma (I’m Only Bleeding)'." Toen ik dat schreef dacht ik vooral aan bovenstaande regels. Misschien is er iets van die aantekening van een paar dagen geleden in mijn hoofd blijven kleven, misschien dacht ik daarom ook vandaag weer aan deze regels.

Waarom intrigeren deze regels mij zo? En hoe ben ik in hemelsnaam van een ansichtkaart bij deze regels terechtgekomen? 

Op die tweede vraag wil ik niet eens antwoord geven. Een antwoord geven op die eerste vraag wil ik wel proberen.

Dat die regels mij zo intrigeren heeft er vooral mee te maken dat ik er in kan verdwalen. Ik kan verdwalen in de alliteratie. Die alliteratie is niet alleen te vinden in de klanken, maar ook in de betekenis van de woorden (hoewel dit volgens de definitie van alliteratie eigenlijk helemaal niet kan). Ik verzuip in die zinnen.

Ik mompel ze voor me uit en verdwijn. Zoiets.

Het is de smaak van de woorden. De absurditeit van bijvoorbeeld de blaffende kogels en het vinden van niet alleen waarheid, maar ook schoonheid in die absurditeit.

En dan heb ik het nog niet over hoe Bob Dylan die woorden zingt.

Ik wil best verdwijnen, als het maar in deze zinnen is.

Deze klanken. Want ook in de klanken ligt betekenis.

Ongrijpbare betekenis.

Er is maar één uitweg, ik op die ansichtkaart mijn eigen adres schrijven en naast dat adres niets anders dan: 

Disillusioned words like bullets bark
As human gods aim for their mark
Make everything from toy guns that spark
To flesh-colored Christs that glow in the dark
It’s easy to see without looking too far
That not much is really sacred

En nou maar afwachten of ik over een paar dagen verrast de post van de deurmat pak.