To Fall In Love With You (1986) - door Jochen Markhorst

To Fall In Love With You (1986)

De eerste keer dat we de stem van Charlie Chaplin kunnen horen is in Modern Times (1935), in – heel toepasselijk – “The Nonsense Song”. Chaplin moet een liedje zingen voor een afwachtend publiek in een restaurant. De Italiaanse tekst heeft hij op zijn manchetten geschreven, maar helaas: bij zijn grande entree maakt Chaplin een enthousiast ta-dáá gebaar en huppekee, daar vliegen beide manchetten met een wijde boog onbereikbaar ver achter het publiek weg. Chaplins vriendinnetje gebaart naar de paniekerige entertainer doe maar wat, roep maar wat, en dat pakt dan prima uit. Uit zijn inmiddels lege mouw schudt Chaplin een nonsensicaal mengelmoesje van fantasie-Italiaans en pseudo-Frans:



Se bella giu satore
Je notre so cafore
Je notre si cavore 
Je l’a tu la ti la tois

La spinache o la bouchon
Cigaretto Portabello
Si raquiche spaghaletto
Ti l’a tu la ti la tois

...  en daarna nog vier van dergelijke coupletten, waarbij hij de (niet-bestaande) ‘pointe’ aan het eind van elk couplet mimisch zó goed uitserveert, dat het publiek werkelijk meent een uitstekende witz te horen en telkens in schaterlachen uitbarst.

Hier gebeurt het natuurlijk uit nood, in paniek, maar onder liedschrijvers is het een volstrekt normale techniek: placeholding. Bedoeld om tijdens het creatieve proces de lege plekken tijdelijk in te vullen met voorlopige, vaak betekenisloze klankcombinaties. Het beroemdste voorbeeld is natuurlijk “Yesterday”, dat door McCartney, in afwachting van de inspiratie voor een passende tekst, wekenlang werd ingevuld met scrambled eggs, oh my baby how I love your legs. En soms kan zo’n loze tekst zelfs promoveren. ‘Sussudio,’ raaskalt Phil Collins maar, zo lang hem niets beters te binnen schiet, maar kijk aan: het fantasiewoord kruipt onder zijn huid en blijkt pakkend genoeg om de titel van een van zijn grootste wereldhits te worden.

Ook de dichter Dylan voelt zich niet te groot voor placeholder lyrics, maar bij hem pakt het doorgaans wat betekenisvoller, of liever: poëtischer, uit dan bij de collega’s. In de kelder van de Big Pink improviseert de bard al doende de liedteksten voor “Sign On The Cross” en “I’m Not There”, bijvoorbeeld, en dat zijn vierentwintigkaraats, intrigerende, poëtische explosies. Kennelijk is er wel een verschil tussen een volbloed liedjesmaker als McCartney of een literair genie als Dylan – waarbij Dylans superieure taalgevoel, zijn onwaarschijnlijke geheugen en zijn encyclopedische liedkennis de onderscheidende kwaliteiten zijn, vermoedelijk; een relaxte Dylan in een flow put al plamurend uit een schier onuitputtelijke bron.

Twintig jaar na de basement sessions demonstreert Dylan dit talent in het verstoten meesterwerkje “To Fall In Love With You”. Het lied is liefdeloos weggepropt ergens achteraan op een bootleg, op Hearts Of Fire Session 1986, waarop slechts een enkele take van de song staat (tussen onder meer tien grotendeels zouteloze takes van het inferieure “Had A Dream About You, Baby”). Ondanks het meespelen van de grootheden Eric Clapton en Ronnie Wood zijn de outtakes niet al te memorabel, behalve dus dit ene glanzende, halfgeïmproviseerde pareltje.

Dylan pakt dit lied aan zoals hij later zijn grote, metalen poorten zal lassen: een vast kader en een sterk frame, ingevuld met een explosie van grillige, vervreemdende objecten. Dylan last een conventionele lijst, een ‘gewoon’ frame van ruim twee meter hoog en ongeveer een meter breed en brengt ook op ambachtelijke wijze, op de juiste hoogte en met de juiste materialen, gewone scharnieren aan – de poort kan inderdaad in een huis-, tuin- en keukenhek worden gehangen en werkelijk als poort worden gebruikt.

Maar dan de invulling, de ornamenten. De lassende beeldhouwer vult de loze ruimte van zijn poort met schroot, met aan elkaar gelaste Engelse sleutels, tandwielen, combinatietangen, een vleeswolf, schakelkettingen, wielen, springveren en wat al niet. Het is een intrigerend, vrolijk makend en indrukwekkend geheel. En als de kunstenaar zijn fascinatie in woorden probeert te vangen, in zijn verklaring die in het programmaboekje bij de tentoonstelling in de Halcyon Gallery (Londen, 2013) valt te lezen, is hij weer een dichter:

“Ik vind poorten aantrekkelijk vanwege de negatieve ruimte die ze creëren. Ze kunnen worden gesloten maar tegelijkertijd kunnen de seizoenen en de wind in en uit stromen. Ze kunnen je buitensluiten of binnensluiten. En in een bepaald opzicht is er geen verschil.”

Voor “To Fall In Love With You” heeft de lieddichter een vast frame, de stokregel aan het eind van elk van de vier coupletten, en een gestructureerde loze ruimte: een vast aantal maten en een metrum. En voor de invulling daarvan scharrelt hij schrootresten op zijn erf bij elkaar die hij dan in zijn atelier aan elkaar last:

The day is done, our time is right
Day in the night, deep in the night
You can’t have me back, I hear to my surprise
I see it in your lips, I knew it in your eyes

… bijvoorbeeld. Of misschien zingt hij daar

The day is dark, our time is right
Stay in the night, deep in the night
I can’t yet be back, I heard it by my surprise
I see it in your lips, I knew it in your eyes

Of wellicht:

The day is dark, our time is right
Day in the night, deep in the night
I cleaned every bag I had in my supply
I see it in your lips, I knew it in your eyes

… het is slecht te verstaan en de ijverige fans zijn het ook niet eens; op de blogs en de fanfora stuiteren zo’n tien transcripties rond die allemaal redelijk plausibel zijn.

Heel belangrijk is de inhoud ook niet. De dichter last hier willekeurige stukken schroot en aangespoeld wrakhout met aangekoekt bakvet aan elkaar. Voor het frame lijkt hij zijn eigen “To Be Alone With You” in zijn hoofd te hebben (of anders “Sure To Fall In Love With You” van Carl Perkins, 1956), voor de invulling van de ‘negatieve ruimte’ schijnt hij niet al te diep in zijn fenomenale liedgeheugen te grabbelen. De song wordt opgenomen eind augustus 1986. In de maanden ervoor heeft de zanger, zowel op de bühne als in de studio, opmerkelijk veel covers gespeeld (een kleine vijftig stuks), en daarin is het gros van de woordcombinaties en de rijmwoorden te vinden. De tears stromen ook in “Crying In The Rain”, in “That Lucky Old Sun” en in Ricky Nelsons “Lonesome Town”, bijvoorbeeld. De rijm right en night zingt Dylan ook in “Justine” en in John Lee Hookers “Good Rockin’ Mama”, mind en find in “What Becomes Of The Broken Hearted” en in “So Long, Good Luck And Goodbye”. Het is eveneens dark overdag in “Trying To Get To You” van Elvis, in Ray Charles’ “Lonely Avenue” en in “I Still Miss Someone” van Johnny Cash, en zo is vrijwel de gehele woordenschat van “To Fall In Love With You” inclusief bijpassende rijm terug te vinden in dat vijftigtal covers dat Dylan de voorgaande maanden heeft gezongen.

Tekenend voor het kunstenaarschap van de dichter Dylan stijgt er dan toch een coherent beeld op uit al die aan elkaar gelaste stukjes; dat van een deerniswekkende krabbelaar die overeind gehouden wordt door dat ene lichtpuntje in zijn leven, door zijn verliefdheid op een you, het is een Don Quichot die alle tegenslagen overwint omdat er een Dulcinea is. En onderweg ontspringen er zowaar ook nog een paar Dylaneske oneliners. I see it in your lips, I knew it in your eyes bijvoorbeeld, en The day is dark (of: done), our time is right; fascinerende, aangrijpende versregels van grote poëtische schoonheid.

Obscuur blijft het lied echter. Ondanks de populariteit bij de Dylanfans wordt het niet opgepikt door de collega’s, zijn er geen noemenswaardige covers (afgezien van een paar oninteressante amateurs op YouTube), Dylan zelf speelt het verder ook nooit en de song wordt zelfs niet genoemd op zijn site, op bobdylan.com.

We zullen het moeten doen met die ene geïmproviseerde eruptie, die licht aarzelende exercitie met die intrigerende placeholder lyrics. Maar plaatsvervangend of niet - se bella giu satore.

To Fall In Love With You

(een van de – imperfecte – transcripties)

My tears go down, my day is real
But your drying eye upon the sea
And ages roll from me from you
What paradise, what can I do?
Well damned am I and the day is dark
I can’t believe for in your trust
What I can find, oh time is right
If I fell in love, to fall in love
To fall in love with you

The day is dark, our time is right
Stay in the night, deep in the night
I can’t yet be back, I heard it by my surprise
I see it in your lips, I knew it in your eyes
Well, I feel your love and I feel no shame
I can’t unleash your heart, I call your name
What you’re to me, what can I do?
To fall in love, to fall in love
To fall in love with you

Ages roll upon the sand
Ever this and now and made the man
Can a picture be what I can find?
I know it in my days, in my dreary mind
Well ages roll, well ages fly
I hear your name where angels lie
What do I know, far to come it’s true
To fall in love, to fall in love
To fall in love with you

How can the door trust on a nail?
Can I be surprised of most everything?
In the distant road, I can’t be the same
I feel no love, I kill no shame
I can’t watch the bay out on my own
With a destined man, I can attest it all
I didn’t wave goodbye, where I could go
To fall in love, to fall in love
To fall in love with you