"Nog een paar uur en dan is 't weer klaar."
"Iets meer dan 4 uur om precies te zijn."
"Zo'n 240 minuten."
"Wat te doen in die laatste paar uur?"
"In ieder geval nog even naar Dylan luisteren."
"Uiteraard! Maar wat?"
"Ik denk More Blood, More Tracks, dat is tenslotte de muziek die we dit jaar kregen."
"Weet je wat ik van de week pas over More Blood leerde?"
"Nou?"
"Je gaat er niet blij mee zijn..."
"Zeg 't nou maar!"
"Die allereerste opname op de eerste cd..."
"De eerste take van 'If You See Her, Say Hello'?"
"Die ja."
"Zo mooi..."
"Heel mooi, maar ze hebben er mee lopen klooien."
"Wat bedoel je mee lopen klooien?"
"Het is een edit."
"Nietes, je zit me te fucken."
"Echt niet. De oorspronkelijke opname schijnt een stuk langer te zijn. Er zijn wat stukken mondharmonica uitgeknipt."
"Dat meen je..."
"Absurd hè?"
"Ik kan het bijna niet geloven... Een edit."
"'t Is toch echt zo."
"Zet 'm eens op, kijken of we 't horen."
(...)
"Ik hoor het niet. Jij?"
"Ik ook niet. Dat hebben ze goed gedaan."
"Dat zal, toch snap ik het niet. Weet je wel zeker dat 't zo is?"
"Ik heb 't gelezen, dus..."
"Tsjonge... ik kan er nog niet over uit."
(...)
"En nu?"
"Hoezo 'en nu?'"
"Wat gaan we doen? We hebben nog een paar uur."
"Heel More Blood, More Tracks draaien gaan we niet redden."
"Niet voor middernacht, nee."
"Laten we dat dan ook maar niet doen."
"Maar wat dat wel?"
"We moeten in ieder geval nog één ding draaien."
"En dat is?"
"'Visions Of Johanna' van afgelopen zomer."
"Dat was Brisbane, toch?"
"Sydney."
"O ja, Sydney. Zet op."
(...)
"Luister dan hoe hij zingt..."
"Ja... Kippenvel..."
(...)
"Weet je wat wij moeten doen?"
"We moeten dit gewoon de rest van de avond doen."
"Je bedoelt luisteren?"
"Ja, gewoon luisteren zoals we voorheen zo vaak deden."
"Ik doe de gordijnen dicht. Schenk jij nog wat in?"
"Mobiel uit."
"Deuren op slot."
"Waar beginnen we mee?"
"Zeg jij het maar. Maakt mij niet uit."
"Goed, komt 'ie."
(...)
"Beste oudjaarsavond in jaren, wat jij?"
"Ja..."
Only A Pawn In Their Game (1964) - door Jochen Markhorst
Only A Pawn In Their Game (1964)
De wereld is een speeltoneel
Elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel
Elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel
Befaamde dichtregels van Joost
van den Vondel uit 1637, maar zelfs in die tijd al niet origineel. Een kleine
veertig jaar daarvoor, bijvoorbeeld, schrijft Shakespeare in As You Like It:
All the world’s a
stage,
And all the men and women merely players;
They have their exits and their entrances,
And one man in his time plays many parts
And all the men and women merely players;
They have their exits and their entrances,
And one man in his time plays many parts
… waarmee de Engelse bard feitelijk herkauwt wat hij een paar jaar daarvoor
in The Merchant Of Venice ook al laat
zeggen:
I hold the world
but as the world, Gratiano;
A stage where every man must play a part.
A stage where every man must play a part.
En daarvoor al heeft Erasmus bedacht: “Wat is het geheele
menschelijke leven toch anders dan een tooneelstuk, waarin allerlei menschen,
het gelaat met allerlei maskers bedekt, op de planken komen en ieder zijn rol
speelt, totdat de leider hen van het tooneel wegvoert?” (Lof der Zotheid, 1511), maar Shakespeare heeft de fatalistische
wijsheid waarschijnlijk aan Petronius te danken. Diens quod fere totus
mundus exerceat histrionem (‘bijna
de gehele wereld speelt toneel’) is het motto boven de voordeur van
Shakespeares theater, The Globe.
Dylans afgeleide, slechts een pion in het
spel, is een iets cynischer variant op deze nogal pessimistisch stemmende
metafoor. Immers, het ontkent het grootste geschenk van de Schepper, het
bestaan van een Vrije Wil. Dat vergelijkbare, maar venijnigere beeld van een
speelpion die door hogere machten heen en weer wordt geschoven is op zich ook
niet al te revolutionair (de vergelijking met schaken ligt nogal voor de hand,
zeker in oorlogsdrama’s en in spionageromans), maar is in deze context, in een
sociologische aanklacht, een tamelijk briljante, en beklemmende, vondst.
De aanleiding voor “Only A Pawn In Their Game”
is bekend en wordt ook expliciet genoemd, in de eerste regels;
A bullet from the
back of a bush took Medgar Evers’ blood
A finger fired the trigger to his name
A finger fired the trigger to his name
De zwarte burgerrechtenactivist Medgar Evers
wordt op 12 juni 1963 op lafhartige wijze, terwijl hij thuis uit de auto stapt,
in zijn rug geschoten door de blanke racist Byron De La Beckwith, en sterft
even later in het ziekenhuis.
Dylan heeft in deze dagen nog geen allergische
reactie op etiketten als ‘protestzanger’ en ‘voorvechter van de burgerrechtenbeweging’,
van zijn reputatie als sociaal bevlogen activist, dus vermoedelijk nog
diezelfde week schrijft hij zijn lied erover, drie weken later zingt hij het
voor het eerst publiekelijk, tijdens een politieke bijeenkomst in Mississippi.
Het levert hem aandacht van de New York Times (7
juli 1963, pagina 43) op. Met nogal wat redactionele missers, helaas. Onder het
kopje ‘NORTHERN FOLK SINGERS HELP OUT AT NEGRO FESTIVAL IN
MISSISSIPPI’ staat dat Pete Seeger wordt begeleid door Theodore Bikel en ene Bobby Dillon, ‘die net als meneer Seeger
blank zijn’. Een van de populairste liedjes van die dag is dan wel “Only A Pawn
In Their Game”, maar wordt toegeschreven aan een ‘lokale zanger’:
Joining Mr Seeger
in leading the songfest, in which most of the audience joined at one time or
another, were Theodore Bikel and Bobby Dillon, who, like Mr. Seeger,
are white. There was also a Negro trio, the Freedom Singers, from Albany, Ga.
All paid their own expenses for the trip and sang without a fee.
One of the more popular songs presented by a local singer was one dedicated to Medgar W. Evers, the Mississippi field secretary of the National Association for the Advancement of Colored People, who was slain last month in Jackson, Mississippi. A Greenwood man, Byron de La Beckwith, has been indicted in the shooting.
One of the more popular songs presented by a local singer was one dedicated to Medgar W. Evers, the Mississippi field secretary of the National Association for the Advancement of Colored People, who was slain last month in Jackson, Mississippi. A Greenwood man, Byron de La Beckwith, has been indicted in the shooting.
The refrain of the
song was that the man who shot Mr Evers didn't know what he was doing and
should be forgiven: "He's only a pawn in their game."
… en de inhoudelijke analyse is ook al niet te
scherp. In het refrein wordt verteld dat de moordenaar ‘niet wist wat hij deed’
en dat hij ‘moet worden vergeven’, denkt de verslaggever uit New York. Een
stagiair vermoedelijk.
De bijzondere kracht van dit lied is nu juist dat
de dichter een individu-overstijgende ballade over een weerzinwekkende moord
weet te schrijven. Finger-pointing misschien,
maar de dichter wijst zijn vinger niet naar een wrede moordenaar, naar een
noodlottig slachtoffer van omstandigheden of naar een meelijwekkende pineut,
zoals in topical songs als “The Death
Of Emmett Till”, “Ballad Of Hollis Brown” of “The Lonesome Death Of Hattie
Carroll”. In dit lied blijft het slachtoffer een symbool, een archetype. Over
Medgar Evers komt de luisteraar verder niets te weten; de moordenaar schiet
niet een individu neer, maar een name –
hij kent zijn slachtoffer niet, maar weet alleen waarvoor die symbool staat. Na die eerste twee regels concentreren
zich de volgende tweeënveertig regels op het lot van de moordenaar, die overigens
geen naam heeft of krijgt (‘he ain’t got
no name’). Ook van hem maakt de schrijver een archetype. Dit is een inwisselbare
pion die de regels van het spel volgt, zonder daarover zeggenschap te hebben –
vandaar dat niet hij to blame is,
maar deze maatschappij, deze cultuur, deze set van waarden en normen.
Het is een intelligente, scherpe sociologische
analyse, onderkent ook reisgenoot Pete Seeger (in Mojo
100 Greatest Dylan Songs #49, september 2005):
“Het liedje zegt dat het niet genoeg is om alleen
maar de moordenaars in de gevangenis te gooien. Het gaat over het beëindigen
van dat hele spel van segregatie. Het was het eerste lied dat ik hoorde dat de
positie van de zwarte veldarbeiders verbond met die van de arme blanken in het
zuiden.”
Dát, dat vermogen om een incident te zien als een
symptoom, en als illustratie voor maatschappijkritiek te gebruiken, is een van
de dingen die Dylan zojuist heeft geleerd van Bertolt Brecht. Zoals we uit zijn
eigen Chronicles en uit Suze Rotolo’s
A Freewheelin’ Time kunnen opmaken,
heeft de voorstelling Brecht On Brecht een
verpletterende indruk gemaakt op de jonge bard. Alleen al aan het lied “Pirate
Jenny” wijdt Dylan vijf bladzijden in zijn autobiografie, waarbij hij stelt dat hij vanaf
nu songs “totaal beïnvloed door Pirate
Jenny” probeert te schrijven. Maar
de rest van de voorstelling heeft hij ook goed opgelet. Brecht On Brecht is een soort ‘best of Bertolt Brecht’, vakkundig
samengesteld door de legendarische dramaturg en Brechtkenner George Tabori.
Behalve uit liederen bestaat het stuk uit fragmenten uit toneelstukken,
gedichten en essays. En Dylan zal instemmend geknikt hebben bij
wijsheden als
When nothing is
right in the right places , you've got disorder.
en
I am a
playwright. I show you
What I have seen. In man's markets
I have seen how man is bought and sold.
This is what I show you, I the playwright.
What I have seen. In man's markets
I have seen how man is bought and sold.
This is what I show you, I the playwright.
… zoals Dylan, vermoedelijk bewust, Brechts stijl van dichten in zich heeft opgenomen; Brecht houdt de
luisteraar wakker door Verfremdungseffekte,
door de verwachtingen van de luisteraar te frustreren. Stilistisch bereikt
de schrijver dat met trucjes die de lieddichter Dylan hier kopieert: door af en
toe niet te rijmen, het aantal
versregels per couplet willekeurig te variëren en door op onverwachte momenten
opzettelijk het metrum te veranderen.
Technisch is het dan ook een ‘moeilijk’ lied en het wordt dus ook vrijwel
nooit gecoverd. De durfal die zich toch eraan waagt doet het óf a capella, of
probeert het lied ‘glad’ te trekken, probeert met een beetje gesjoemel goed uit
te komen. Het obscure Lenny Nelson Project, bijvoorbeeld (1988), en een
sympathieke Alison Lewis tijdens een Medgar Evers herdenking in 2014, en de
beste, Black Crowe Rich Robinson op
de soundtrack voor de opmerkelijke documentairefilm The People Speak (2009) – door af en toe een lettergreep over te
slaan of toe te voegen, vooral bij de eerste twee regels van elk couplet, komen
ze dan toch nog wel ongeveer ‘kloppend’ uit.
Ongemakkelijk, net zoals het lied ook bedoeld is natuurlijk. Episch, maatschappijkritisch,
intelligent, hoekig, ongemakkelijk… “Only A Pawn In Their Game” is beslist het
meest Brechtiaanse lied in Dylans oeuvre, meer nog dan de carbondoorslag “When
The Ship Comes In”. En als Dylan de song op 28 augustus speelt tijdens de March on Washington, waar Dr. Martin
Luther King zijn befaamde I have a dream-speech
houdt, is de hele wereld zijn speeltoneel.
Dylan kort #1229 [OVT]
Dylan kort #1228
Boxsets: in de Volkskrant van 23 december een stuk van Gijsbert Kamer over boxsets. De eerste was Dylans Biograph. Zie hier. [met dank aan Dirk en Herman]
"Masters Of War": op Spotify staat een nieuwe remix van "Masters Of War, de zogenaamde "SherGun remix" van Bob Dylan, Drew Sherrod en Strange Daddy. Luister hier. [met dank aan Bert]
Ed Sheeran heeft "Master Of War" ook gespeeld, luister hier. [met dank aan Bert]
Remix: ik stuitte op YouTube op nog een remix van een Dylan-song: "All The Tired Horses", zie hier. (Het is op z'n zachtst gezegd niet mijn ding, doe er mee wat je wilt...)
Radio: Wintertijd: "Het beste van de Kinks en Bob Dylan", luister hier.
23 februari, Oosterwolde: Bob Dylan Tributeband, zie hier.
Een wilde gedachte terwijl de Top 2000 op radio 2 te beluisteren is: de hoogste notering van Bob Dylan in de zogenaamde lijst der lijsten is "Hurricane". Dit nummer staat op 160. Dit stemt mij droef. Niet alleen omdat ik vind dat Bob Dylan op z'n minst de nummers 1 tot en met 250 moet bezetten in deze lijst, maar vooral omdat het bewijst dat zoveel mensen zoveel goede muziek missen.
En ja, het is ook mijn eigen schuld. Ik ben een slappe zak. Ik stem niet op songs voor de Top 2000, ik gebruik mijn 'macht' als muziekliefhebber bij het samenstellen van de lijst niet. Ik mag dus eigenlijk niet klagen.
Misschien moet ik ook nog toegeven dat ik eigenlijk eerder boos dan droef ben. Hoe is het in godsnaam mogelijk dat een verzameling weldenkende mensen niet een andere lijst samenstelt? En natuurlijk is het onzin om te verlangen dat Dylans muziek de nummers 1 tot en met 250 bezetten, maar ik zou toch verwachten dat een groep weldenkende mensen in ieder geval Dylans "Like A Rolling Stone" in de top 20 zou stemmen. ("Like A Rolling Stone" staat op #598...)
Een groep weldenkende mensen zou in ieder geval 2 of 3 songs van The Beatles in de Top 20 stemmen, denk ik dan. Niet dus, The Beatles staan niet een keer in de top 20. Een schande.
Of wat te denken van Robert Johnson, de man die zijn ziel aan de duivel verkocht om magistraal te kunnen spelen. Weet je op welke plek Johnson in de lijst der lijsten staat? Niet, hij komt niet in de lijst voor.
Ik schrik daar van.
Misschien ben ik te oud of te jong of te abnormaal om die Top 2000 te kunnen begrijpen. Ik weet het niet. Ik weet wel dat ik met twee vingers in mijn neus een lijst met 2000 songs kan samenstellen die geen van allen in de lijst der lijsten staan, maar die ik allemaal liever hoor dan wat er nu in de top 20 van die grote lijst staat.
Heb je 'm al gedraaid?
"Heb je 'm al gedraaid?"
"Nog niet. Jij?"
"Nee. Is 't nog te vroeg?"
"'t Is al de 23ste. Moet wel kunnen, toch?"
"Over 2 dagen is 't al zover. Moet kunnen, ja."
"Zal ik 'm gewoon opzetten dan?"
"Doe maar."
"Nu?"
"Waarom niet?"
"Oké, komt 'ie."
(...)
"Eigenlijk is 't wel kitsch..."
"Verschrikkelijke kitsch, maar 't is wel onze kitsch."
"En 't is traditie..."
"Onze traditie."
(...)
"Weet je wat ik me net realiseer?"
"Nou?"
"Ik realiseer me net dat dit al de tiende kerst is dat we dit draaien."
"Tiende keer al weer. Jeetje."
"Het heeft ook wel wat... Ondanks dat 't kitsch is."
"Het is geweldig! Laat ik ook niet merken dat iemand anders zegt dat 't kitsch is."
"Wij mogen dat toch wel zeggen?"
"Wij wel. Maar anderen? Dacht 't niet."
"Ik weet nog dat 'ie net uit was. Dat 'ie in een platenzaak gedraaid werd en dat zo'n manmuts die daar plaatjes stond te verkopen zei dat 'ie niet kan zingen. Nou, die heb ik even de waarheid gezegd!"
"Het is maar goed dat ik er niet bij was. Ik had 'm zo over die toonbank getrokken."
"Ik ben daarna nooit meer in die zaak geweest."
"En dan had ik 'm even goed de waarheid gezegd, is 'ie nou helemaal besodemieterd!"
"Ik koop mijn platen wel ergens anders, niet waar ze geen verstand van zaken hebben."
"Misschien dat ik 'm ook nog wel een tikkie op z'n knappe smoeltje had verkocht. Je moet je boodschap soms krachtig onderstrepen, zal ik maar zeggen."
"Dat kan toch niet? Geen reet verstand van muziek, maar wel iedere maand het handje op houden omdat er 'zo goed gewerkt' is in de platenzaak... Sodemieter nou toch op, zeg!"
"Zeg dat wel!"
(...)
Toch wel een lekker muziekje, niet?"
"Echt kerst, hè?"
"Kaarsje aan... Lampjes in de boom... Lekker eten..."
"Met z'n allen bij mekaar gaan zitten... Vrede op aarde en zo."
"Het is dan wel kitsch, maar ik krijg er toch dat kerstgevoel van."
"Nou anders ik wel."
"Als ik niet oppas knap ik nog uit elkaar van vredelievendheid."
''Knap jij maar lekker. 't Mag, 't is de tijd van 't jaar."
(...)
"Nu al weer afgelopen."
"Mooie plaat, toch wel."
"Zet 'm gewoon nog een keer op. Kan ons 't schelen."
"Nog een keer?"
"Ik word 'r zo lekker rustig van vanbinnen."
"Nou toe maar dan, gaat 'ie nog een keer."
(...)
"Nog niet. Jij?"
"Nee. Is 't nog te vroeg?"
"'t Is al de 23ste. Moet wel kunnen, toch?"
"Over 2 dagen is 't al zover. Moet kunnen, ja."
"Zal ik 'm gewoon opzetten dan?"
"Doe maar."
"Nu?"
"Waarom niet?"
"Oké, komt 'ie."
(...)
"Eigenlijk is 't wel kitsch..."
"Verschrikkelijke kitsch, maar 't is wel onze kitsch."
"En 't is traditie..."
"Onze traditie."
(...)
"Weet je wat ik me net realiseer?"
"Nou?"
"Ik realiseer me net dat dit al de tiende kerst is dat we dit draaien."
"Tiende keer al weer. Jeetje."
"Het heeft ook wel wat... Ondanks dat 't kitsch is."
"Het is geweldig! Laat ik ook niet merken dat iemand anders zegt dat 't kitsch is."
"Wij mogen dat toch wel zeggen?"
"Wij wel. Maar anderen? Dacht 't niet."
"Ik weet nog dat 'ie net uit was. Dat 'ie in een platenzaak gedraaid werd en dat zo'n manmuts die daar plaatjes stond te verkopen zei dat 'ie niet kan zingen. Nou, die heb ik even de waarheid gezegd!"
"Het is maar goed dat ik er niet bij was. Ik had 'm zo over die toonbank getrokken."
"Ik ben daarna nooit meer in die zaak geweest."
"En dan had ik 'm even goed de waarheid gezegd, is 'ie nou helemaal besodemieterd!"
"Ik koop mijn platen wel ergens anders, niet waar ze geen verstand van zaken hebben."
"Misschien dat ik 'm ook nog wel een tikkie op z'n knappe smoeltje had verkocht. Je moet je boodschap soms krachtig onderstrepen, zal ik maar zeggen."
"Dat kan toch niet? Geen reet verstand van muziek, maar wel iedere maand het handje op houden omdat er 'zo goed gewerkt' is in de platenzaak... Sodemieter nou toch op, zeg!"
"Zeg dat wel!"
(...)
Toch wel een lekker muziekje, niet?"
"Echt kerst, hè?"
"Kaarsje aan... Lampjes in de boom... Lekker eten..."
"Met z'n allen bij mekaar gaan zitten... Vrede op aarde en zo."
"Het is dan wel kitsch, maar ik krijg er toch dat kerstgevoel van."
"Nou anders ik wel."
"Als ik niet oppas knap ik nog uit elkaar van vredelievendheid."
''Knap jij maar lekker. 't Mag, 't is de tijd van 't jaar."
(...)
"Nu al weer afgelopen."
"Mooie plaat, toch wel."
"Zet 'm gewoon nog een keer op. Kan ons 't schelen."
"Nog een keer?"
"Ik word 'r zo lekker rustig van vanbinnen."
"Nou toe maar dan, gaat 'ie nog een keer."
(...)
de hoezen #11 - door Patrick Roefflaer
14 – Pat Garrett & Billy the Kid
Uitgebracht: 23 juli 1973
Illustratie: John Van Hamersveld
Fotograaf : Manuel Palomino
Art-director: John Van Hamersveld
Bob Dylans soundtrack voor Sam Peckinpahs western is verpakt in een erg sobere hoes: aan de voorzijde staan enkel letters en aan de achterzijde één foto, plus de credits. Merkwaardig genoeg staan daarbij vermeld: ‘Photography: Manuel Palomino, Bob Jenkins & Sarah (sic) Dylan’. Drie fotografen voor één foto? Vreemd.
De verklaring is te vinden in een artikel in Rolling Stone van 2 augustus 1973: ‘Een mengelmoes van filmbeelden door staf fotograaf Bob Jenkins - en foto’s van Sarah (sic) Dylan – zijn verwerkt in een poster, die bij de elpee zal worden gestopt.’
De naamloze auteur geeft nog meer interessante info: ‘Het was de bedoeling dat het hoesontwerp zou bestaan uit een collage van schilderijen van Bob Dylan, die hij had gemaakt op de filmset [in Mexico].’ Charles Lippincott, hoofd van de promotieafdeling van de MGM film studio’s licht toe waarom dat niet is doorgegaan: ‘De schilderijen werden per ongeluk vernield bij het verpakken in Mexico, om ze te verzenden naar Los Angeles.’
Dylan is inmiddels met zijn familie verhuisd naar die stad aan de Westkust. Voor het eerst doet hij daarom ook geen beroep op iemand van de New Yorkse staf van CBS. IN L.A. zijn immers ook vele grafisch ontwerpers te vinden. John Van Hamersveld was van 1965 tot 1968 verantwoordelijk voor de hoezen van Capitol Records. Hij maakte Wild Honey van The Beach Boys en de Amerikaanse versie van Magical Mystery Tour van The Beatles. Daarna legde hij zich toe op concert posters van Jimi Hendrix en Cream, maar bleef ook hoezen maken zoals Exile on Main Street van The Rolling Stones.
Hij komt met een uiterst sober ontwerp: de titel van de film in zwarte Western letters op een achtergrond, met daarboven in sepia: ‘Bod Dylan Soundtrack’. Bij de eerste Amerikaanse persing zijn de letters geëmbosseerd.
Op de achterzijde is een zwart-wit foto van Manuel Palomino. Het is een scene uit de film, waarbij Billy the Kid standing op zijn knieën ligt, terwijl hulpsheriff Bob Olinger hem bedreigt met een geweer.
De Japanse (eerste) versie heeft een hoes met allemaal foto’s uit de film.
Illustratie: John Van Hamersveld
Fotograaf : Manuel Palomino
Art-director: John Van Hamersveld
Bob Dylans soundtrack voor Sam Peckinpahs western is verpakt in een erg sobere hoes: aan de voorzijde staan enkel letters en aan de achterzijde één foto, plus de credits. Merkwaardig genoeg staan daarbij vermeld: ‘Photography: Manuel Palomino, Bob Jenkins & Sarah (sic) Dylan’. Drie fotografen voor één foto? Vreemd.
De verklaring is te vinden in een artikel in Rolling Stone van 2 augustus 1973: ‘Een mengelmoes van filmbeelden door staf fotograaf Bob Jenkins - en foto’s van Sarah (sic) Dylan – zijn verwerkt in een poster, die bij de elpee zal worden gestopt.’
De naamloze auteur geeft nog meer interessante info: ‘Het was de bedoeling dat het hoesontwerp zou bestaan uit een collage van schilderijen van Bob Dylan, die hij had gemaakt op de filmset [in Mexico].’ Charles Lippincott, hoofd van de promotieafdeling van de MGM film studio’s licht toe waarom dat niet is doorgegaan: ‘De schilderijen werden per ongeluk vernield bij het verpakken in Mexico, om ze te verzenden naar Los Angeles.’
Dylan is inmiddels met zijn familie verhuisd naar die stad aan de Westkust. Voor het eerst doet hij daarom ook geen beroep op iemand van de New Yorkse staf van CBS. IN L.A. zijn immers ook vele grafisch ontwerpers te vinden. John Van Hamersveld was van 1965 tot 1968 verantwoordelijk voor de hoezen van Capitol Records. Hij maakte Wild Honey van The Beach Boys en de Amerikaanse versie van Magical Mystery Tour van The Beatles. Daarna legde hij zich toe op concert posters van Jimi Hendrix en Cream, maar bleef ook hoezen maken zoals Exile on Main Street van The Rolling Stones.
Hij komt met een uiterst sober ontwerp: de titel van de film in zwarte Western letters op een achtergrond, met daarboven in sepia: ‘Bod Dylan Soundtrack’. Bij de eerste Amerikaanse persing zijn de letters geëmbosseerd.
Op de achterzijde is een zwart-wit foto van Manuel Palomino. Het is een scene uit de film, waarbij Billy the Kid standing op zijn knieën ligt, terwijl hulpsheriff Bob Olinger hem bedreigt met een geweer.
De Japanse (eerste) versie heeft een hoes met allemaal foto’s uit de film.
Dylan kort #1227
Tijdens het samenstellen van "Dylan kort #1227" draaide Blonde On Blonde. Waarom ik het nodig vind om dit te melden, weet ik ook niet goed. Ik weet wel dat 't heerlijk is om Blonde On Blonde te horen. Misschien is dat reden genoeg.
Citaat: "The Comic book and me #58" schreef ik over een Dylan-citaat dat ik niet gelijk kon plaatsen: "You make me nervous when you start to talk". Ik ben niet de enige Dylan-liefhebber die dit citaat niet direct kon plaatsen, zo blijkt uit de reacties die ik ontving (waarvoor dank). Het citaat is afkomstig uit "Had A Dream About You, Baby".
Video: Patti Smith, Lenny Kaye and Sean Wilentz on Bob Dylan (Nexus mei 2018), zie hier. Meer video's staan hier. [met dank aan Peter]
Volkskrant Magazine van 15 december, een advertentie voor Catawiki [met dank aan Hans]:
Bear and a Banjo: voor dit project schreef Bob Dylan de songtekst van "Gone But Not Forgotten", lees meer hier. de song beluisteren kan hier.
Citaat: "The Comic book and me #58" schreef ik over een Dylan-citaat dat ik niet gelijk kon plaatsen: "You make me nervous when you start to talk". Ik ben niet de enige Dylan-liefhebber die dit citaat niet direct kon plaatsen, zo blijkt uit de reacties die ik ontving (waarvoor dank). Het citaat is afkomstig uit "Had A Dream About You, Baby".
Video: Patti Smith, Lenny Kaye and Sean Wilentz on Bob Dylan (Nexus mei 2018), zie hier. Meer video's staan hier. [met dank aan Peter]
Volkskrant Magazine van 15 december, een advertentie voor Catawiki [met dank aan Hans]:
I Don’t Believe You (She Acts Like We Never Have Met) (1964) - door Jochen Markhorst
I Don’t Believe You (She Acts Like We Never Have Met) (1964)
Begrijpelijkerwijs
blijft zoon Jakob uit de buurt van zijn vaders oeuvre, maar jammer is het wel.
Met zijn Wallflowers demonstreert hij herhaaldelijk zijn talent om songs van
anderen te upgraden; erg geslaagde covers van “I Started A Joke” (Bee Gees),
“Too Late For Goodbyes” (Julian Lennon) en “Heroes” (Bowie) maken op zijn minst
nieuwsgierig naar wat Jakob van een “She Belongs To Me” of een “Love Sick” zou
maken.
Dicht in de buurt
van zijn vaders werk komt hij met de bijdrage voor de soundtrack van I Am Sam (2001), met de cover van de
Beatlessong “I’m Looking Through You”. Het is een van de ‘Jane Asher songs’ van
McCartney, een van de songs waarin de Beatle relatieperikelen met zijn
toenmalige vriendin Asher verwerkt (zoals onder andere ook in “Things We Said
Today”, “You Won’t See Me” en “For No One”). In de biografie Paul McCartney: Miles From Nowhere (Barry
Miles, 1997) verklapt hij dat ook met zoveel woorden:
“Het is wel
duidelijk dat deze song waarschijnlijk verband hield met die romantische episode
en dat ik haar façade doorzag. En besefte dat het niet helemaal was wat het
leek ... ik herinner me dat specifiek deze song daarover gaat, het opruimen van
wat emotionele bagage. Ik kijk dwars door
je heen en je bent er niet!”
… dus McCartneys
eigen leven inspireert tot de thematiek, maar woordkeus, enscenering en inhoud
maken ook wel duidelijk dat Another Side
Of Bob Dylan op zijn draaitafel ligt, en meer specifiek: “I Don’t Believe
You (She Acts Like We Never Have Met)”. Tekstuele parallellen genoeg (where did you go versus why did she go, bijvoorbeeld), en het
meest springt natuurlijk in het oog de overeenkomst tussen The Beatles’ you’re not the same met Dylans she ain’t the same.
Lennon blijft ook
niet achter; “I’m A Loser” is de eerste Lennonsong waarin Dylans invloed zo
duidelijk is aan te wijzen. Sowieso door de folky insteek en de volwassen,
semiliteraire tekst, maar Lennon zelf wijst op een idiomatische
eigenaardigheid, in zijn interview met David Scheff in 1980, kort voor zijn
dood:
“I'm A Loser ben ik in mijn Dylanperiode,
want het woord 'clown' zit erin. Ik had altijd iets tegen het woord 'clown'
omdat het zo artistiekerig klonk, maar Dylan gebruikte het, dus ik dacht dat
het wel kon, en het rijmde lekker met wat ik net wilde schrijven.”
Behalve dat woord
‘clown’ valt de stokregel I’m not what I
appear to be op – Lennon schrijft dit lied een paar dagen nadat Another Side Of is uitgekomen, een paar
dagen dus nadat hij Dylans “I Don’t Believe You” met die kernregel she ain’t the same voor het eerst heeft
gehoord.
Overigens maakt
Eels met zijn cover (2003) weer helemáál een Dylansong van “I’m A Loser”,
inclusief een Dylanachtige harmonicasolo.
De titel van Dylans
song komt in geen van de liedteksten voor, ook niet in zijn eigen song, en
daarmee zet de bard een trend. Deze vierde plaat is het eerste album waarop
Dylan songtitels verzint die iets toevoegen aan de tekst. Tot nu toe noemt hij
de song, zoals liedschrijvers al eeuwen doen, naar het refrein (“Blowin’ In The
Wind”), de stokregel (“With God On Our Side”) of hij kristalliseert het lied in
de songtitel (“Bob Dylan’s Blues”, “Percy’s Song”), maar vanaf nu begint de
periode dat de dichter als een schilder zijn werken benoemt. “My Back Pages”,
“Motorpsycho Nightmare” en dit “I Don’t Believe You”… titels die een extra
lading aan de liedtekst geven, die opzettelijk verwarren of juist meer diepte
geven. Op volgende platen slaat hij daarin door, verzint hij titels die geen herkenbare
relatie meer hebben met de song zelf. “From A Buick 6” , “It Takes A Lot To Laugh, It
Takes A Train To Cry”, “Fourth Time Around”.
Nu is de relatie
met dit lied niet zo vergezocht, natuurlijk. Met I don’t believe you brengt de protagonist zijn mening over het handelen
van de tegenspeler terug tot de kern, zoals trouwens het stempel
‘onbetrouwbaar, ongeloofwaardig’ ook prima past op de hoofdrolspelers van “I’m
Looking Through You” en “I’m A Loser”.
Twee jaar later
zingt de kreet zich dan helemaal los van het lied, als Dylan exact deze woorden
gebruikt tegen (hoogstwaarschijnlijk) degene die Judas! naar hem roept, mei ’66 in Manchester.
De woorden I don’t believe you hangen nog in de
lucht. Vijf songs voor Judas! hebben
de mannen het lied nog gespeeld, provocerend door Dylan aangekondigd (‘It used
to go like that, now it goes like this’, waarop al enig nerveuzig gelach uit de
zaal klinkt), om dan een magistrale, verschroeiende en onbegrepen versie de
zaal in te slingeren.
De sfeer blijft
vijandig, met ’s werelds beroemdste concertbelediging als apotheose. “I don’t
believe you,” zegt Dylan wazig, dan venijniger: “You’re a liar,” en ten slotte
verbeten tot The Band: “Play it fucking loud!”
Die korte riposte
is van grote schoonheid, vooral door de veelheid aan tegenstellingen erbinnen.
Dylan verschiet per zin van emotie, inhoudelijk gaat het van geserreerd naar
kwetsend naar ordinair en op macroniveau blijft de tegenstelling tussen de
kippenvelopwekkende kwaliteit van het gebodene en de hatelijke, teleurgestelde
ontvangst door het publiek fascineren. Het elftal woorden krijgt dan ook
eenzelfde status als een monumentale Dylansong; het staat op T-shirts,
bumperstickers en posters, wordt duizenden keer herverteld in
overzichtsartikelen, biografieën en documentaires, en de jacht op de anonieme
schreeuwer wordt in 1999 tamelijk geloofwaardig afgesloten door Indepent-journalist Andy Kershaw, die
zich door een sympathieke, bescheiden docent aan de lerarenopleiding in
Manchester, ene John Cordwell, laat overtuigen. Cordwell voelde zich weliswaar
verraden door Dylans ommezwaai naar rock ’n roll, vertelt hij, maar was vooral
geïrriteerd door de ontstellend slechte geluidskwaliteit. Als hij in 1999 de
officiële CD van dat concert hoort, zegt hij: “Absolutely brilliant. Maar dit is niet wat we in het auditorium
hoorden. Zo klonk het helemaal niet.”
Zelf maakt Dylan
verder geen woorden meer eraan vuil. Wel lijkt de bron van zijn beroemde
podiumpraatje, het lied “I Don’t Believe You” nog een echo te krijgen. In 1979,
op zijn eerste evangelische plaat Slow
Train Coming, in de song “I Believe In You”. I believe in you, zingt hij daar, even on the morning after – zelfs de volgende ochtend nog. Dat
lijkt wat oneerbiedig, in deze context. Alsof de liefde voor de Here Jezus een
one-night-stand is die zó geweldig was, dat Hij voor het ontbijt mag blijven.
De versregel ervoor schuurt ook al lichtjes: I believe in you even though we be apart. Als je Jezus in je leven
hebt toegelaten, dan is Hij toch altijd bij je? Wat bedoelt de dichter dan met
‘zelfs als we gescheiden zijn’? Vooruit, dat valt met enige goede wil ook te
begrijpen als ‘wij, jij en ik samen, afgescheiden van alle anderen’. Dat zou
weliswaar nogal inconsistent zijn met het gebruik van alle andere persoonlijke
voornaamwoorden in deze tekst, maar Dylan rommelt wel vaker met de
voornaamwoorden (zie “Tangled Up In Blue”).
Die morning after is echter niet in een
vrome, respectvolle interpretatie te persen – daarmee jongleert de dichter toch
echt met de tekst van het lied dat zo ontzettend vaak op zijn speellijst staat
(in 1978, het jaar voor “I Believe In You”, 104 keer), van het lied over de she die hij de volgende morgen niet meer gelooft, van “I Don’t Believe
You”.
The Comic book and me #58
The poor little chauffeur, though, she was back in bed
On the very next day, with a nose full of pus
Yea! Heavy and a bottle of bread
Bob Dylan - "Yea! Heavy And A Bottle Of Bread"
De graphic novel Mondourbano van Mateus Santolouco, Eduardo Medeiros en Rafael Albuquerque heeft als ondertitel "a sex, drugs and rock 'n' roll story". Op de cover van het boek staat een man, een beetje onderuitgezakt zittend op een gitaarversterker. Hij draagt een zonnebril. Tussen de vingers van zijn rechterhand bungelt een sigaret. Naast hem staat een standaard met een gitaar.
Goed, een rock 'n' roll-verhaal dus.
Op een van de bladzijden in dit boek staat een jongeman in een platenzaak. Hij houdt een cd omhoog. Achter de jongen is een schap met cd's. Een van de aangeboden cd's is Bob Dylans Highway 61 Revisited.
Ik ken de muziek van Bob Dylan toch best wel aardig, maar ik moet bekennen dat ik dit citaat niet meteen kon plaatsen. Ik heb het moeten opzoeken. Ik kon niet bedenken uit welke song de regel "You make me nervous when you start to talk" komt. Jij wel?
Antwoorden op een briefkaart (of in een reactie op de blog).
24 december 1956: Let The Good Times Roll
Ik weet niet meer in welk Dylan-boek ik er voor het eerst over las, over die mythische allereerste opname. Bob Dylan (toen nog Robert Zimmerman), Howard Rutman en Larry Kegan namen op 24 december 1956 een aantal nummers op. Van deze opnamen werd een 78 toeren plaat geperst. Er moeten nummers op staan als "Ready Teddy" en "Lawdy, Miss Clawdy".
Zo'n plaat is er eentje om van te dagdromen, zeker voor een platenverzamelaar. Is niet deze plaat de heilige graal voor de Dylan-verzamelaar?
Derek Barker schrijft in zijn boek The Songs He Didn't Write (2008) over deze plaat. Volgens Barker bestaat de opname uit een medley van 8 nummers:
1.Let The Good Times Roll
2. Boppin' The Blues
3. Won't You Be My Girl?
4. Lawdy, Miss Glawdy
5. Ready Teddy
6. Confidential
7. In The Still Of The Night
8. Earth Angel
De totale opname duurt zo'n 8 minuten. De opnamen circuleren niet onder Dylan-liefhebbers. Er werden, aldus Barker, drie 78 toeren platen geperst, voor ieder van de drie muzikanten op de plaat een exemplaar.
Larry Kegan overleed in 2001. Na zijn overlijden bood een familielid van Kegan via een veilinghuis een exemplaar van de 10" 78 toeren plaat. De plaat werd niet verkocht. Het gevraagde minimum van 120.000 dollar werd niet geboden en dus bleef de plaat onverkocht. Dit exemplaar is - aldus Barker - het enige bekende exemplaar van deze plaat.
Vandaag brengt The Bob Dylan Archive naar buiten dat het archief - met dank aan Bill Pagel en Mitch Blank - een exemplaar van deze befaamde plaat heeft weten te bemachtigen.
Dit nieuws zorgt toch voor een vreugdesprongetje in huize Willems: het is ineens niet meer ondenkbaar dat ik deze opname te horen krijg. Nu de plaat in het bezit is van The Bob Dylan Archive zou de opname vroeg of laat zomaar op een deel van The Bootleg Series uitgebracht kunnen worden.
Even verder denkend: The Bob Dylan Archive is gebouwd rond het persoonlijke archief van Bob Dylan. Tot voor kort was het archief niet in het bezit van deze plaat. Dit betekent dus, er van uit gaande dat er in 1956 inderdaad 3 exemplaren voor de 3 muzikanten geperst zijn, dat Bob Dylans exemplaar in de loop der jaren verloren is gegaan. Was die plaat niet verloren gegaan, dan het The Bob Dylan Archive dat exemplaar immers wel verworven bij de aankoop van Dylans archief.
Waar is die plaat gebleven? Is die plaat gebroken? Misschien gestolen of op andere wijze in de handen van iemand anders terecht gekomen?
Misschien staat die plaat al wel jaren in de schappen van een platenzaak vol afgedankt vinyl te verstoffen, te wachten op een nieuwe eigenaar. Maar niemand wil de dollar die er voor de plaat wordt gevraagd neertellen: het label geeft geen informatie over de muziek op deze afgedankte 78 toeren plaat. En dan, door een gelukkige samenloop van omstandigheden...
Genoeg! Klaar met dagdromen!
Dagdromen komen zelden uit.
Er van uitgaande dat er inderdaad 3 exemplaren van deze plaat zijn geperst in 1956. Welk exemplaar heeft The Bob Dylan Archive dan weten te bemachtigen?
De meest waarschijnlijke optie is de plaat die ooit van Larry Kegan was, daarvan is immers bekend dat die plaat niet alleen nog niet verloren is gegaan, maar ook dat de eigenaar de plaat wilde verkopen.
Hoe meer ik er over nadenk, hoe meer de plaat me intrigeert.
Ik wil dit horen.
Zo'n plaat is er eentje om van te dagdromen, zeker voor een platenverzamelaar. Is niet deze plaat de heilige graal voor de Dylan-verzamelaar?
Derek Barker schrijft in zijn boek The Songs He Didn't Write (2008) over deze plaat. Volgens Barker bestaat de opname uit een medley van 8 nummers:
1.Let The Good Times Roll
2. Boppin' The Blues
3. Won't You Be My Girl?
4. Lawdy, Miss Glawdy
5. Ready Teddy
6. Confidential
7. In The Still Of The Night
8. Earth Angel
De totale opname duurt zo'n 8 minuten. De opnamen circuleren niet onder Dylan-liefhebbers. Er werden, aldus Barker, drie 78 toeren platen geperst, voor ieder van de drie muzikanten op de plaat een exemplaar.
Larry Kegan overleed in 2001. Na zijn overlijden bood een familielid van Kegan via een veilinghuis een exemplaar van de 10" 78 toeren plaat. De plaat werd niet verkocht. Het gevraagde minimum van 120.000 dollar werd niet geboden en dus bleef de plaat onverkocht. Dit exemplaar is - aldus Barker - het enige bekende exemplaar van deze plaat.
Vandaag brengt The Bob Dylan Archive naar buiten dat het archief - met dank aan Bill Pagel en Mitch Blank - een exemplaar van deze befaamde plaat heeft weten te bemachtigen.
Dit nieuws zorgt toch voor een vreugdesprongetje in huize Willems: het is ineens niet meer ondenkbaar dat ik deze opname te horen krijg. Nu de plaat in het bezit is van The Bob Dylan Archive zou de opname vroeg of laat zomaar op een deel van The Bootleg Series uitgebracht kunnen worden.
Even verder denkend: The Bob Dylan Archive is gebouwd rond het persoonlijke archief van Bob Dylan. Tot voor kort was het archief niet in het bezit van deze plaat. Dit betekent dus, er van uit gaande dat er in 1956 inderdaad 3 exemplaren voor de 3 muzikanten geperst zijn, dat Bob Dylans exemplaar in de loop der jaren verloren is gegaan. Was die plaat niet verloren gegaan, dan het The Bob Dylan Archive dat exemplaar immers wel verworven bij de aankoop van Dylans archief.
Waar is die plaat gebleven? Is die plaat gebroken? Misschien gestolen of op andere wijze in de handen van iemand anders terecht gekomen?
Misschien staat die plaat al wel jaren in de schappen van een platenzaak vol afgedankt vinyl te verstoffen, te wachten op een nieuwe eigenaar. Maar niemand wil de dollar die er voor de plaat wordt gevraagd neertellen: het label geeft geen informatie over de muziek op deze afgedankte 78 toeren plaat. En dan, door een gelukkige samenloop van omstandigheden...
Genoeg! Klaar met dagdromen!
Dagdromen komen zelden uit.
Er van uitgaande dat er inderdaad 3 exemplaren van deze plaat zijn geperst in 1956. Welk exemplaar heeft The Bob Dylan Archive dan weten te bemachtigen?
De meest waarschijnlijke optie is de plaat die ooit van Larry Kegan was, daarvan is immers bekend dat die plaat niet alleen nog niet verloren is gegaan, maar ook dat de eigenaar de plaat wilde verkopen.
Hoe meer ik er over nadenk, hoe meer de plaat me intrigeert.
Ik wil dit horen.
Isis
Om dit feestje te vieren publiceert Isis voor de derde maal een bloemlezing uit de reeds verschenen edities van Isis. Bij deze bloemlezing zit een cd met opnamen uit verschillende periodes uit Dylans lange carrière.
Meer weten over Isis? Kijk dan op de website, hier.
de hoezen #10 - door Patrick Roefflaer
13 - Bob Dylan's Greatest Hits Vol. II
Uitgebracht 17 november 1971
Fotograaf Barry Feinstein (1971)
Fotograaf achterzijde ? (Apple Film)
Art-director ?
Op zondag 1 augustus 1971 vinden in het New Yorkse Madison Square Garden twee benefietconcerten plaats, om geld in te zamelen voor de bevolking van Bangladesh – het voormalige Oost Pakistan. Als gevolg van een burgeroorlog en aanhoudend noodweer zijn de leefomstandigheden voor de vele vluchtelingen schrijnend. Het eerste benefiet uit de muziekgeschiedenis is een initiatief van George Harrison. Omdat hij twijfelt of genoeg mensen in hem alleen geïnteresseerd zijn, roept de ex-Beatle de hulp in van bevriende muzikanten. Hij slaagt er zelfs in om zowel Eric Clapton als Bob Dylan uit hun isolement te halen.
Het is inmiddels vijf jaar geleden dat Dylan voor het laatst op tournee is geweest en er wordt reikhalzend naar zijn verschijnen uitgekeken. De vijf songs die hij brengt vormen het hoogtepunt van de show en de reacties van pers en publiek zijn unaniem lovend. Zijn platenmaatschappij, Columbia Records, is erg blij met de hernieuwde belangstelling voor hun artiest en wil dit meteen verzilveren met een tweede compilatie.
Haast vanzelfsprekend willen ze daarvoor graag een foto afkomstig van dat concert op de hoes. Dus moeten ze gaan aankloppen bij de officiële fotografen voor de concerten: Camouflage Productions. Dat creatieve team bestaat uit fotograaf Barry Feinstein en designer Tom Wilkes die eerder verantwoordelijk waren voor de hoes van Harrisons elpee All Things Must Pass en vanzelfsprekend ook voor de verpakking van The Concert for Bangla Desh (sic).
Uit hun werk kiest Dylan twee foto’s van zijn makker Feinstein (zie The Times They Are A-Changin’). Op de ene, gemaakt tijdens de repetitie de dag voor het concert, staan Bob en George vanaf de rug gezien, tegen een blauwe achtergrond en vanaf links belicht door een witte spot. Harrison zegt iets en Dylan luistert aandachtig.
Op de andere staat Bob links in beeld, blazend op zijn mondharmonica met voor hem een groot aantal microfoons.
Opvallend is de gelijkenis van beide foto’s met die op de hoes van Bob Dylan’s Greatest Hits uit 1967 (zie 8). Ook daarop staat een portret van Dylan in profiel, naar rechts kijkend, met als hoofdtint blauw.
Beide foto’s zijn liggend (dubbel zo breed als hoog) en dus uitstekend geschikt voor een openklaphoes. Echter, omdat Dylan telkens aan de linkerzijde van de foto staat, zou zijn hoofd op de achterzijde van de hoes terecht komen. Spiegelen zou het effect verknoeien, omdat Dylan dan naar links kijkt. (De leesrichting in de Westerse wereld is van links naar rechts, waardoor een beweging naar links wordt aangevoeld als vertraging – achteruitgang, terwijl een beweging naar rechts wijst op vooruitgang – toekomstgericht. Uitleg: https://youtu.be/Ys8-a0yD-MM)
De (onbekende) ontwerper lost het op door Harrison er af te knippen en het hoofd van Dylan verder uit te vergroten.
De opvallende gelijkenis met de eerste compilatie is ook de fotograaf daarvan niet ontgaan ‘Ik had gehoord dat Dylan mijn foto [toen] niet goed vond,’ reageert Rowland Scherman verbaast, ‘en dan kiest hij er een uit die er heel hard op gelijkt. Ik zei tegen hem: jij kleine rotzak. Hij keek beschaamd en stond wat rond te draaien. Hij wist goed genoeg dat hij zich de eerste keer had vergist omdat het beeld zo goed Dylan in de jaren zestig vatte, met zijn haar, zijn harmonica en die halo.’
Het portret van Dylan op de achterzijde is niet echt een foto, maar een stilstaand beeld van de Apple film The Concert For Bangladesh. Omdat Dylan twijfelde om toestemming te geven om beelden van hem te gebruiken in de film, nodigde Harrisons manager Alan Klein hem uit voor een privé vertoning in het Ziegfeld Theater in Manhattan. Mogelijke selecteerde hij toen dat beeld.
Te merken aan de gitaarriem die op de verkeerde schouder rust, is deze afbeelding in spiegelbeeld afgedrukt, zodat ook hier Dylan naar rechts kijkt.
Fotograaf Barry Feinstein (1971)
Fotograaf achterzijde ? (Apple Film)
Art-director ?
Op zondag 1 augustus 1971 vinden in het New Yorkse Madison Square Garden twee benefietconcerten plaats, om geld in te zamelen voor de bevolking van Bangladesh – het voormalige Oost Pakistan. Als gevolg van een burgeroorlog en aanhoudend noodweer zijn de leefomstandigheden voor de vele vluchtelingen schrijnend. Het eerste benefiet uit de muziekgeschiedenis is een initiatief van George Harrison. Omdat hij twijfelt of genoeg mensen in hem alleen geïnteresseerd zijn, roept de ex-Beatle de hulp in van bevriende muzikanten. Hij slaagt er zelfs in om zowel Eric Clapton als Bob Dylan uit hun isolement te halen.
Het is inmiddels vijf jaar geleden dat Dylan voor het laatst op tournee is geweest en er wordt reikhalzend naar zijn verschijnen uitgekeken. De vijf songs die hij brengt vormen het hoogtepunt van de show en de reacties van pers en publiek zijn unaniem lovend. Zijn platenmaatschappij, Columbia Records, is erg blij met de hernieuwde belangstelling voor hun artiest en wil dit meteen verzilveren met een tweede compilatie.
Haast vanzelfsprekend willen ze daarvoor graag een foto afkomstig van dat concert op de hoes. Dus moeten ze gaan aankloppen bij de officiële fotografen voor de concerten: Camouflage Productions. Dat creatieve team bestaat uit fotograaf Barry Feinstein en designer Tom Wilkes die eerder verantwoordelijk waren voor de hoes van Harrisons elpee All Things Must Pass en vanzelfsprekend ook voor de verpakking van The Concert for Bangla Desh (sic).
Uit hun werk kiest Dylan twee foto’s van zijn makker Feinstein (zie The Times They Are A-Changin’). Op de ene, gemaakt tijdens de repetitie de dag voor het concert, staan Bob en George vanaf de rug gezien, tegen een blauwe achtergrond en vanaf links belicht door een witte spot. Harrison zegt iets en Dylan luistert aandachtig.
Op de andere staat Bob links in beeld, blazend op zijn mondharmonica met voor hem een groot aantal microfoons.
Opvallend is de gelijkenis van beide foto’s met die op de hoes van Bob Dylan’s Greatest Hits uit 1967 (zie 8). Ook daarop staat een portret van Dylan in profiel, naar rechts kijkend, met als hoofdtint blauw.
Beide foto’s zijn liggend (dubbel zo breed als hoog) en dus uitstekend geschikt voor een openklaphoes. Echter, omdat Dylan telkens aan de linkerzijde van de foto staat, zou zijn hoofd op de achterzijde van de hoes terecht komen. Spiegelen zou het effect verknoeien, omdat Dylan dan naar links kijkt. (De leesrichting in de Westerse wereld is van links naar rechts, waardoor een beweging naar links wordt aangevoeld als vertraging – achteruitgang, terwijl een beweging naar rechts wijst op vooruitgang – toekomstgericht. Uitleg: https://youtu.be/Ys8-a0yD-MM)
De (onbekende) ontwerper lost het op door Harrison er af te knippen en het hoofd van Dylan verder uit te vergroten.
De opvallende gelijkenis met de eerste compilatie is ook de fotograaf daarvan niet ontgaan ‘Ik had gehoord dat Dylan mijn foto [toen] niet goed vond,’ reageert Rowland Scherman verbaast, ‘en dan kiest hij er een uit die er heel hard op gelijkt. Ik zei tegen hem: jij kleine rotzak. Hij keek beschaamd en stond wat rond te draaien. Hij wist goed genoeg dat hij zich de eerste keer had vergist omdat het beeld zo goed Dylan in de jaren zestig vatte, met zijn haar, zijn harmonica en die halo.’
Het portret van Dylan op de achterzijde is niet echt een foto, maar een stilstaand beeld van de Apple film The Concert For Bangladesh. Omdat Dylan twijfelde om toestemming te geven om beelden van hem te gebruiken in de film, nodigde Harrisons manager Alan Klein hem uit voor een privé vertoning in het Ziegfeld Theater in Manhattan. Mogelijke selecteerde hij toen dat beeld.
Te merken aan de gitaarriem die op de verkeerde schouder rust, is deze afbeelding in spiegelbeeld afgedrukt, zodat ook hier Dylan naar rechts kijkt.
Hunter S. Thompson
"I never expected to find myself writing you a letter like this; but then life is full of surprises, eh? I think Bob Dylan wrote a song about it."
Hunter S. Thompson in een brief van 10 maart 1975 aan Jann Wenner
Hunter S. Thompson in een brief van 10 maart 1975 aan Jann Wenner
Dylan kort #1226
Setlists 30 november, 1 en 3 december: Things Have Changed / It Ain't Me, Babe / Highway 61 Revisited / Simple Twist Of Fate / Cry A While / When I Paint My Masterpiece / Honest With Me / Tryin' To Get To Heaven / Scarlet Town / Make You Feel My Love / Pay In Blood / Like A Rolling Stone / Early Roman Kings / Don't Think Twice, It's All Right / Love Sick / Thunder On The Mountain / Soon After Midnight / Gotta Serve Somebody // [encores] // It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry / Blowin' In The Wind
A Minnesota Holiday vol. 10: In het bericht hieronder schreef ik niet te weten om welke Dylan-track het gaat op deze compilatie. Inmiddels weet ik het wel: "Little Drummer Boy", waarschijnlijk de versie van Christmas In The Heart, al is dit nog niet zeker. Dit nummer staat op de cd, niet op de download-versie van A Minnesota Holiday vol. 10. [met dank aan Evert, Simon, Bart en Hilda]
The Best of Bob Dylan: deze cd is nu te koop bij Aldi voor €6,99. Op deze cd staat de versie van "Shelter From The Storm" van de soundtrack van Jerry Maguire. Deze versie van "Shelter From The Storm" staat in een afwijkende versie op More Blood, More Tracks (cd 3 track 9). De versie zoals op The Best of Bob Dylan staat niet op More Blood, More Tracks. [met dank aan Jos]
Bob Dylan in de kleedkamer van Bruce Springsteen, zie hier. [met dank aan Harry]
Nooit Meer Slapen (Radio 1, 4 december): presentator Pieter van der Wielen praat met Will Koopman over de film All You Need Is Love. Vanaf 18 minuten gaat het over de kleine rol van het nummer "Make You Feel My Love" in de film. Het nummer wordt ook in de uitzending gedraaid. Luisteren kan hier. Pieter van der Wielen zegt na het nummer nog wat onaardigs over Dylans stem, dat lijkt tegenwoordig bijna voorwaarde om op de radio te mogen spreken. [met dank aan Hans]
Liefde en diefstal: Alois wijst mij er op dat het intro van Dylans "Standing In The Doorway" erg lijkt op het intro van "Gentle On My Mind" van Tony Borders. Luister hier. [met dank aan Alois]
Vanity Fair: de openingstune van deze serie is "All Along The Watchtower" in de versie van Afterhere, luister hier. [met dank aan Hilda]
King Bi: "Muzikale voorstelling over Koning Willem II met muziek van Bob Dylan", zie hier.
Oosterbeek, 9 december: een Dylan-tribute, zie hier.
A Minnesota Holiday vol. 10: In het bericht hieronder schreef ik niet te weten om welke Dylan-track het gaat op deze compilatie. Inmiddels weet ik het wel: "Little Drummer Boy", waarschijnlijk de versie van Christmas In The Heart, al is dit nog niet zeker. Dit nummer staat op de cd, niet op de download-versie van A Minnesota Holiday vol. 10. [met dank aan Evert, Simon, Bart en Hilda]
The Best of Bob Dylan: deze cd is nu te koop bij Aldi voor €6,99. Op deze cd staat de versie van "Shelter From The Storm" van de soundtrack van Jerry Maguire. Deze versie van "Shelter From The Storm" staat in een afwijkende versie op More Blood, More Tracks (cd 3 track 9). De versie zoals op The Best of Bob Dylan staat niet op More Blood, More Tracks. [met dank aan Jos]
Bob Dylan in de kleedkamer van Bruce Springsteen, zie hier. [met dank aan Harry]
Nooit Meer Slapen (Radio 1, 4 december): presentator Pieter van der Wielen praat met Will Koopman over de film All You Need Is Love. Vanaf 18 minuten gaat het over de kleine rol van het nummer "Make You Feel My Love" in de film. Het nummer wordt ook in de uitzending gedraaid. Luisteren kan hier. Pieter van der Wielen zegt na het nummer nog wat onaardigs over Dylans stem, dat lijkt tegenwoordig bijna voorwaarde om op de radio te mogen spreken. [met dank aan Hans]
Liefde en diefstal: Alois wijst mij er op dat het intro van Dylans "Standing In The Doorway" erg lijkt op het intro van "Gentle On My Mind" van Tony Borders. Luister hier. [met dank aan Alois]
Vanity Fair: de openingstune van deze serie is "All Along The Watchtower" in de versie van Afterhere, luister hier. [met dank aan Hilda]
King Bi: "Muzikale voorstelling over Koning Willem II met muziek van Bob Dylan", zie hier.
Oosterbeek, 9 december: een Dylan-tribute, zie hier.
A Minnesota Holiday vol. 10
Zo'n bericht maakt nieuwsgierig: wat is Dylans bijdrage? Een nieuw nummer? Een nummer van Christmas In The Heart? Het artikel vermeldt alleen dat Dylan een bijdrage heeft geleverd, maar niet waar die bijdrage uit bestaat.
Het artikel bevat wel een link naar de website cd baby en op die website staat de tracklist van A Minnesota Holiday vol. 10. Op die tracklist staan 14 nummer, maar geen Bob Dylan...
Waar ik ook zoek - amazon, iTunes - steeds kom ik een tracklist met 14 nummers tegen, nergens vind ik Bob Dylan. Hoe kan dat?
Is Dylan een gastmuzikant op een nummer van een van de andere artiesten? Ik weet het niet.
Ook opvallend: nergens wordt de cd aangeboden, alleen een download-versie van dit album.
Terug naar het artikel waar het mee begon. Daar staat: "the compilation features 15 homegrown acts singing seasonal tunes". Bovendien staat er dat de cd - niet de download - verkrijgbaar is "at metro area Kowalski’s Markets".
Zou het zo kunnen zijn dat Dylans bijdrage wel op de cd, maar niet op de download-versie van A Minnesota Holiday vol. 10 staat? Je zou het bijna denken.
Dan blijft de knagende vraag onbeantwoord: wat is Dylans bijdrage?
Mocht je het ontdekken, ik hoor het graag.
Make You Feel My Love (1997) - door Jochen Markhorst
Make You Feel My Love (1997)
Man Of Constant
Sorrow, de autobiografie van Ralph Stanley (geschreven met Eddie Dean, 2007), is
een wat dubbelhartige affaire. De legendarische bluegrasspionier is een
bescheiden, nuchter en eenvoudig man, maar benadrukt dat zo vaak dat het
onbescheiden, borstklopperig en uitbundig begint te worden. Het zijn de fans,
zegt de bejaarde Stanley dankbaar, die hem actief en vief houden. Fans zoals
Bob Dylan voegt hij dan echter herhaaldelijk, ietwat snoeverig, eraan toe. En
hij vertelt graag dat hij samen met Dylan “The Lonesome River” heeft opgenomen.
Dat vertelt hij twee keer, zelfs – en beide malen vermeldt Stanley daarbij:
“Hij zei dat zingen met mij het hoogtepunt van zijn carrière was.”
Eveneens tweemaal vertelt hij de anekdote dat Dylan hem
een gelukstelegram stuurde ter gelegenheid van de viering in Nashville van zijn
vijftigjarige jubileum in de muziekbusiness, in 1996.(het eerste radio-optreden
van The Stanley Brother And The Clinch Mountain Boys was 26 december 1946, WCYB
in Bristol, Tennessee). De tweede keer citeert hij ook de inhoud van dat
telegram:
“dear dr. ralph.
the fields have turned brown.
not for you, though.
you’ll live forever.
best wishes, bob dylan.”
En net zo kinderlijk trots verhaalt hij over die keer ‘not too long ago’ dat een anonieme
vreemdeling met een zonnebril en een hoodie
het gedenkteken bij zijn geboorteplaats bezoekt, foto’s maakt en bij de
plaatselijke kruidenier de weg naar zijn huis vraagt. “Herkende je hem niet,”
vraagt de vakkenvuller aan de kassajuffrouw, “dat was Bob Dylan.”
Snoeverig of niet, Ralph Stanley hééft natuurlijk alle
recht om trots te zijn op zijn carrière en op de bewondering van Bob Dylan. Die
bewondering is diep en oprecht. In Theme
Time Radio Hour draait radiomaker Dylan vijf keer een lied van The Stanley
Brothers, de laatste keer (aflevering 72, More
Birds) vergezeld van een ronkende aanbeveling:
“We hebben The Stanley
Brothers vele, vele malen gedraaid. Je kunt een plaat van The Stanley Brothers
niet zomaar laten liggen. Mocht je een plaat met hun naam erop zien liggen, op
een vlooienmarkt of bij een uitverkoop, dan is die altijd goed.”
In 1997 speelt Dylan drie songs van de broers op het
podium (“I’ll Not Be A Stranger”, “Stone Walls And Steel Bars” en “White
Dove”), de cover van “Man Of Constant Sorrow” op zijn allereerste album danken
we aan zijn liefde voor de Stanleys en in het Newsweekinterview (1997) noemt hij songs als “Let Me Rest On A
Peaceful Mountain” zijn ‘religie’. “Die songs zijn mijn lexicon. Ik geloof die
songs.”
Een ‘lexicon’, een woordenboek is dan eerder “Highway Of
Regret”, de Stanley Brotherssong waarvan hij de opening en de derde regel gebruikt
voor “Ain’t Talkin’” (Ain’t talkin’, just
walkin’ en Heart’s burning, still yearning), en de tweede regel (Down that highway of regret) meeneemt
naar een van zijn grootste hits, naar “Make You Feel My Love”.
De metafoor springt er meteen uit, tussen al die weinig
oorspronkelijke, poesiealbumachtige zoetigheden en afgesleten beelden. Ironisch
genoeg is het liefdevol gestolen highway
of regret dan nog het meest dylanesk, net zo een metafoor als Desolation Row, Heartbreak Hill, river of
tears en Rue Morgue Avenue, die
op hun beurt ongetwijfeld weer allemaal in de buurt van Presleys Heartbreak Hotel in de Lonely Street liggen.
Het zoetige karakter van de rest van de tekst valt ook de
succesvolste ambassadeur van de song, Adèle, op. Haar reserves betreffen in
eerste instantie haar onwil om een cover op te nemen voor haar debuutalbum (19, 2008). Haar manager is een groot
Dylanfan en blijft doorzeuren, net zo lang tot ze dan in hemelsnaam maar eens
naar dat lied luistert.
“En toen hoorde ik het in
New York, toen hij het voor me draaide, en het raakte me echt. Het is
kitscherig, maar ik vind het een verbijsterend lied en het vat gewoon in een
keer alles samen wat ik mijn songs probeerde te schrijven.”
Door die kitscherigheid ligt het lied doorgaans niet heel
goed bij de doorgewinterde fans. De ergst teleurgestelden schuwen de grote
woorden niet, op fanfora als expectingrain: ‘afschuwelijk’, ‘dieptepunt’,
‘weerzinwekkend sentimenteel’. De iets trouwere fans sputteren dat het lied
‘best wel leuk’ is of kan zijn (en verwijzen dan naar illegale live-opnames
waarop het dan allemaal wel meevalt), een deel verschuilt zich achter het
dubieuze compliment dat het lied een guilty
pleasure is en een factie verontwaardigden bezweert dan dat “Make You Feel
My Love” écht een heel goed lied is.
De professionals zijn evenmin onder de indruk. Clinton
Heylin serveert de song kort en bondig af; met dedain stelt hij dat het
inderdaad ‘thuishoort op een Billy Joel album’ (Billy Joel is inderdaad de
eerste, eerder nog dan Dylan, die het lied uitbrengt, op Greatest Hits Volume III, 1997) en dat ook Dylans live-uitvoeringen
geen verborgen dieptes onthullen. Greil Marcus is vol lof over Time Out Of Mind, maar negeert dit lied
volledig, Greg Kot in Rolling Stone vindt
dat de betovering van het album wordt verbroken door deze ‘kale ballade,
ondermijnd door wenskaartenlyriek’ en een snibbige Ian Bell bitst dat het lied
‘meteen afgevoerd had moeten worden, gratis, naar Billy Joel, Garth Brooks en
al die andere balladezangers die zo dol zijn op dit soort sentimentele
trivialiteiten.’
Dat lijkt wat al te kort door de bocht. Zó triviaal is
dit lied nou ook weer niet. De muziek, bijvoorbeeld, blijkt genoeg snaren te
beroeren om “Make You Feel My Love” langzaam maar zeker te doen opstijgen naar
de canon. Tot de honderden artiesten die het lied inmiddels op het repertoire
hebben, behoren zeker niet de minste; behalve voornoemde megasterren als Adèle,
Billy Joel en Garth Brooks, is het ook opgepakt door collega’s als Neil
Diamond, Bryan Ferry, Joan Osborne, Timothy B. Schmit en Ed Sheeran. Artiesten
waarover men een mening kan hebben, maar in ieder geval musici die kijk hebben
op popmuziek, op pakkende melodieën en aansprekende composities.
Die ijzersterke melodie lijkt Dylan deels te hebben
geleend van een lied dat kennelijk nog door zijn hoofd zoemt: “You Belong To
Me”.
“You Belong To Me” is een prachtig liedje uit 1952, dat
Dylan vermoedelijk bewondert in de uitvoering van Dean Martin – of anders wel
de hitversie van Jo Stafford, of de popversie van Gene Vincent, of die van The
Duprees, of Bing Crosby, of Patsy Cline… het is een lied dat vaak wordt opgenomen
en vaak een hit wordt in de jaren dat Dylans muzieksmaak wordt gevormd, dus
onder zijn huid zit het sowieso. Zelf neemt hij het in 1992 op, voor Good As I Been To You, maar selecteert
het uiteindelijk niet. Dylans opname duikt dan in ’94 op, op de soundtrack van
Oliver Stone’s filmhit Natural Born
Killers.
Tegen de vermeende zoetigheid van de tekst valt ook nog
wel het een en ander in te brengen. Toegegeven, als je het lied voor het eerst
hoort, lijkt het inderdaad het werk van een luie tekstdichter die even een
rijtje clichés uit zijn mouw schudt. Maar bij een tweede keer luisteren, en
vooral bij droge herlezing van de tekst, begint er toch iets te knagen. Is de
verteller niet een beetje al te opdringerig? En is het niet wat vreemd dat hij
geen enkel woord aan zijn geliefde wijdt, behalve dan het intrigerende gegeven
dat zij kennelijk ernstige twijfels heeft (‘you
haven’t made your mind up yet’). Verder somt de verteller enkel en alleen
op wat hij allemaal zou doen om haar
‘zijn liefde te doen voelen’. Dat, dat ‘ik zal je mijn liefde laten voelen’
klinkt ook al weinig teder – zeker niet na zo’n dubieuze gelofte als ‘ik zou je
een miljoen jaar kunnen vasthouden’.
Tegen die tijd begint ook op te vallen dat het wel een en
al ellende is. De regen slaat in je gezicht, de hele wereld zeurt tegen je aan,
tranen, honger, bont en blauw, storm en een ‘snelweg van spijt’… en desondanks heeft die meid nog steeds haar
bedenkingen over zijn ‘warme omhelzing’, zijn troost en überhaupt al zijn
aanbiedingen. Benauwend eigenlijk, om niet te zeggen: stalkerig. Nee, misschien
is het maar goed dat die dame de boot afhoudt.
De muziek loopt als een manke man, over "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry"
Well, I ride on a mailtrain, baby
Can’t buy a thrill
Well, I’ve been up all night, baby
Leanin’ on the windowsill
Ik ben gefascineerd door dit nummer. Al jaren. Eigenlijk sinds ik leerde dat ik bij het draaien van Highway 61 Revisited ook voorbij de kanonnen als "Like A Rolling Stone" en "Desolation Row" moet luisteren om de schoonheid van een ogenschijnlijk simpele song als "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry" te kunnen horen.
Ik schrijf bewust 'ogenschijnlijk', "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry" is helemaal geen simpele song. Verre van zelfs.
Misschien heeft Jochen Markhorst gelijk en bevat het eerste vers "seksuele dubbelzinnigheden" - er zijn zeker dagen dat ik dit hoor. Maar er zijn minstens net zoveel dagen dat ik dit niet hoor.
Misschien luister ik wel naar Dylan omdat ik zijn songs nooit helemaal weet te grijpen, hooguit weet te benaderen. Tijdens het luisteren snap ik het, denk ik, maar na het optillen van de naald komt de spanning van het bijna doorgronden bij me terug.
~ * ~ * ~ * ~
Ik ben een klein jongetje. Ik droom van een radioprogramma. Een keertje maar. Dan draai ik "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry". Het zal misschien weinig impact hebben, die show. Maar al is er maar één chauffeur die tijdens "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry" de auto even aan de kant van de weg zet en voor zichzelf uit mompelt "fuck, da's mooi", dan is het geslaagd. Meer droom ik vandaag niet.
~ * ~ * ~ * ~
Het is vooral ook het slepende tempo dat "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry" tot een verscheurende song maakt. De muziek loopt als een manke man.
Dat was aanvankelijk helemaal niet de bedoeling. Eerst nam Bob Dylan in de zomer van 1965 een hele serie snelle versies van dit nummer op. Eerst was het een Chicago-blues, pas daarna kreeg het nummer de twijfelgang.
Ondertussen zingt Dylan gewoon verder:
Shinin’ through the trees?
Don’t the brakeman look good, mama
Flagging down the “Double E?”
Don’t the sun look good
Goin’ down over the sea?
Ik moet "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry" inmiddels duizenden keren gehoord hebben, soms bulderde ik uit volle borst mee. Is het me ooit opgevallen dat Dylan in het tweede couplet in vijf regels van de maan naar de zon gaat?
Is het zowel dag als nacht in deze song?
Avond misschien, het moment waarop de dag in de nacht verandert?
Of is het zo'n song waarin het geen tijd is?
Nogmaals luisteren. Het antwoord is bijna altijd in de stem te vinden.
~ * ~ * ~ * ~
Kijk nog eens naar die titel: "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry". Mooie titel. Het is een tegeltjeswijsheid die nooit op een tegeltje werd geschilderd. Dat kan ook niet, het tegeltje zou halverwege het schilderen spontaan barsten.
Het is een songtitel waar ik vaak aan denk. Soms betrap ik mezelf er op het voor me uit te mompelen, vooral op de momenten dat een beetje relativering wel op z'n plaats is: "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry".
Is het het te kakken zijn van de schone schijn ophouden?
Soms wel.
~ * ~ * ~ * ~
Ik heb geen antwoorden, alleen oren die dit nogmaals willen horen.
En nogmaals.
The windows are filled with frost
I went to tell everybody
But I could not get across
~ * ~ * ~ * ~
En ook vanavond moet ik het horen, een aantal keer. Steeds weer tot de oren aangeven dat het genoeg is voor vandaag. Het is zo'n dag, zo'n dag waarop één song afdoende is om de dag te vullen. Voor mij is dat vandaag "It Takes A Lot To Laugh, It Takes A Train To Cry".
Waarom dat zo is, weet ik ook niet. Het is zo en dat is genoeg.
de hoezen #9 - door Patrick Roefflaer
12 - New Morning
Uitgebracht: 19 oktober 1970
Fotograaf: Len Siegler (1970)
Fotograaf achterzijde: Len Siegler (1962)
Art-director: ?
Amper drie maanden na Self Portrait ligt er alweer een nieuw Dylan album in de winkels. De pers beschouwt de titel als veelzeggend: New Morning: een nieuwe start na de dubbellaar die is weggeschreven als een dieptepunt in ’s mans carrière.
Vanzelfsprekend ontkent de zanger zoiets. In zijn Kronieken (2004) schrijft hij: ‘[De producer Bob] Johnston had me eerder al gevraagd: “Hoe ga je deze plaat noemen?” Titels! Iedereen houdt van titels. Je kunt een hoop zeggen met een titel. Ik had echter geen idee. Ik had er niet over nagedacht. […]
We hadden net het nummer “New Morning” beluisterd en ik vond het best wel geslaagd. New Morning zou wel eens een goede titel kunnen zijn, dacht ik. Dat zei ik tegen Johnston. “Man, je leest mijn gedachten!” Ze vreten uit je hand.’
Hij voegt er onmiddellijk aan toe dat hij wel al een idee had voor de hoes: ‘een foto van mijzelf en Victoria Spivey. […] Dat wist ik al, nog voor ik de songs opnam. Misschien maakte ik die plaat gewoon omdat ik de hoes in gedachte had en nog iets nodig had om in de hoes te stoppen.’
De bewuste foto is gemaakt op 2 maart 1962, in de Cue Recording Studio in New York. Die dag mocht Dylan harmonica spelen tijdens een sessie van Victoria Spivey met Big Joe Williams.
Victoria Spivey is een zwarte zangeres die haar carrière begon in 1918, als 12-jarige en tot in de jaren dertig succes had in de genres vaudeville en blues. Aan het einde van de jaren vijftig pikt jazzhistoricus Len Kunstadt haar weer op en geeft haar een vaste column in zijn tijdschrift Record Research, onder de titel ‘Blues Is My Business’.
Er komt zelfs een huwelijk van en Kunstadt blaast haar carrière een tweede adem door de oprichting van een eigen platenlabel: Spivey Records. Daarop brengen ze regelmatig elpees uit waarvoor Spivey telkens met andere muzikanten samenwerkt. Voor de sessie in maart is Big Joe Williams uitgenodigd. De Delta blues zanger/gitarist is vooral gekend voor twee eigen composities: ‘Baby Please Don’t Go’ (1935) en ’Crawlin' King Snake’ (1941).
Big Joe brengt een gast mee: een jonge snaak die harmonica speelt. Williams heeft in oktober 1961 een reeks optredens gespeeld in Gerde’s Folk City. Daarbij kreeg hij haast elke avond ondersteuning van Little Joe – een van de vele aliassen van Robert Zimmerman. Het klikte zo goed tussen beide mannen, dat ze later – onafhankelijk van mekaar - beweren dat ze al samen op het podium stonden toen Bobby pas zes was.
Tijdens de sessie zijn twee foto’s gemaakt: op de ene staan alle aanwezigen: Dylan, Spivey, Kunstadt en Williams. De andere is de bewuste foto die Dylan acht jaar na de feiten, op de hoes van New Morning wou. Die foto toont Vicoria aan de piano, bewonderend opkijkend naar de jonge Dylan, die de 9-snarige gitaar van Williams recht houdt.
Wie het fototoestel hanteerde is onduidelijk. Dylanoloog Michael Gray noemt in zijn Bob Dylan Encyclopedia (2006) Len Siegler als fotograaf, maar meldt er bij dat het origineel jarenlang in de bezit bleef van Len Kunstadt. Dat komt ook overeen met de credits op de hoes, waarbij slechts één naam staat vermeld als fotograaf.
In zijn reeks artikelen in The Telegraph, Looking Up Dylan’s Sleeves (1995-1996), noemt Rod MacBeath Len Siegler een ‘Columbia staff photographer’. Merkwaardig is wel dat er verder totaal geen info is te vinden over de man. Bij gespecialiseerde sites als Allmusic en Discogs is geen enkele andere hoes vermeld waaraan hij zou hebben meegewerkt. Het lijkt wel alsof Siegler in zijn gehele carrière enkel een handvol foto’s heeft gemaakt en dan nog allemaal van Bob Dylan.
Sterker nog: in het boek bij The Bootleg Series, Vol. 10 - Another Self Portrait (1969-1971) zijn een tiental foto’s afgedrukt gerelateerd aan Len Siegler – en toch wordt zijn naam nergens vermeld. Misschien omdat de naam gewoon een pseudoniem is van die andere Len: Len Kunstadt?
De best gekende foto van Sigler/Kunstadt is dus het portret dat de voorzijde siert van New Morning. De bebaarde Dylan kijkt de luisteraar sereen en vastberaden aan. Het vest dat hij draagt is blauw-wit gestreept, zo blijkt uit het boekje van The Bootleg Series, Vol 1-3 (1991) waarin een gelijkaardige kleurenfoto staat afgedrukt.
De foto op de voorzijde van de hoes van New Morning is echter in sepia afgedrukt en omrand met een vaal bruin-oranjeachtige omkadering. Verder ontbreken, voor de derde keer op rij, zowel de titel als de naam van uitvoerder.
Misschien wil Dylan het zijn fans gewoon moeilijk maken?
Fotograaf: Len Siegler (1970)
Fotograaf achterzijde: Len Siegler (1962)
Art-director: ?
Amper drie maanden na Self Portrait ligt er alweer een nieuw Dylan album in de winkels. De pers beschouwt de titel als veelzeggend: New Morning: een nieuwe start na de dubbellaar die is weggeschreven als een dieptepunt in ’s mans carrière.
Vanzelfsprekend ontkent de zanger zoiets. In zijn Kronieken (2004) schrijft hij: ‘[De producer Bob] Johnston had me eerder al gevraagd: “Hoe ga je deze plaat noemen?” Titels! Iedereen houdt van titels. Je kunt een hoop zeggen met een titel. Ik had echter geen idee. Ik had er niet over nagedacht. […]
We hadden net het nummer “New Morning” beluisterd en ik vond het best wel geslaagd. New Morning zou wel eens een goede titel kunnen zijn, dacht ik. Dat zei ik tegen Johnston. “Man, je leest mijn gedachten!” Ze vreten uit je hand.’
Hij voegt er onmiddellijk aan toe dat hij wel al een idee had voor de hoes: ‘een foto van mijzelf en Victoria Spivey. […] Dat wist ik al, nog voor ik de songs opnam. Misschien maakte ik die plaat gewoon omdat ik de hoes in gedachte had en nog iets nodig had om in de hoes te stoppen.’
De bewuste foto is gemaakt op 2 maart 1962, in de Cue Recording Studio in New York. Die dag mocht Dylan harmonica spelen tijdens een sessie van Victoria Spivey met Big Joe Williams.
Victoria Spivey is een zwarte zangeres die haar carrière begon in 1918, als 12-jarige en tot in de jaren dertig succes had in de genres vaudeville en blues. Aan het einde van de jaren vijftig pikt jazzhistoricus Len Kunstadt haar weer op en geeft haar een vaste column in zijn tijdschrift Record Research, onder de titel ‘Blues Is My Business’.
Er komt zelfs een huwelijk van en Kunstadt blaast haar carrière een tweede adem door de oprichting van een eigen platenlabel: Spivey Records. Daarop brengen ze regelmatig elpees uit waarvoor Spivey telkens met andere muzikanten samenwerkt. Voor de sessie in maart is Big Joe Williams uitgenodigd. De Delta blues zanger/gitarist is vooral gekend voor twee eigen composities: ‘Baby Please Don’t Go’ (1935) en ’Crawlin' King Snake’ (1941).
Big Joe brengt een gast mee: een jonge snaak die harmonica speelt. Williams heeft in oktober 1961 een reeks optredens gespeeld in Gerde’s Folk City. Daarbij kreeg hij haast elke avond ondersteuning van Little Joe – een van de vele aliassen van Robert Zimmerman. Het klikte zo goed tussen beide mannen, dat ze later – onafhankelijk van mekaar - beweren dat ze al samen op het podium stonden toen Bobby pas zes was.
Tijdens de sessie zijn twee foto’s gemaakt: op de ene staan alle aanwezigen: Dylan, Spivey, Kunstadt en Williams. De andere is de bewuste foto die Dylan acht jaar na de feiten, op de hoes van New Morning wou. Die foto toont Vicoria aan de piano, bewonderend opkijkend naar de jonge Dylan, die de 9-snarige gitaar van Williams recht houdt.
Wie het fototoestel hanteerde is onduidelijk. Dylanoloog Michael Gray noemt in zijn Bob Dylan Encyclopedia (2006) Len Siegler als fotograaf, maar meldt er bij dat het origineel jarenlang in de bezit bleef van Len Kunstadt. Dat komt ook overeen met de credits op de hoes, waarbij slechts één naam staat vermeld als fotograaf.
In zijn reeks artikelen in The Telegraph, Looking Up Dylan’s Sleeves (1995-1996), noemt Rod MacBeath Len Siegler een ‘Columbia staff photographer’. Merkwaardig is wel dat er verder totaal geen info is te vinden over de man. Bij gespecialiseerde sites als Allmusic en Discogs is geen enkele andere hoes vermeld waaraan hij zou hebben meegewerkt. Het lijkt wel alsof Siegler in zijn gehele carrière enkel een handvol foto’s heeft gemaakt en dan nog allemaal van Bob Dylan.
Sterker nog: in het boek bij The Bootleg Series, Vol. 10 - Another Self Portrait (1969-1971) zijn een tiental foto’s afgedrukt gerelateerd aan Len Siegler – en toch wordt zijn naam nergens vermeld. Misschien omdat de naam gewoon een pseudoniem is van die andere Len: Len Kunstadt?
De best gekende foto van Sigler/Kunstadt is dus het portret dat de voorzijde siert van New Morning. De bebaarde Dylan kijkt de luisteraar sereen en vastberaden aan. Het vest dat hij draagt is blauw-wit gestreept, zo blijkt uit het boekje van The Bootleg Series, Vol 1-3 (1991) waarin een gelijkaardige kleurenfoto staat afgedrukt.
De foto op de voorzijde van de hoes van New Morning is echter in sepia afgedrukt en omrand met een vaal bruin-oranjeachtige omkadering. Verder ontbreken, voor de derde keer op rij, zowel de titel als de naam van uitvoerder.
Misschien wil Dylan het zijn fans gewoon moeilijk maken?
Abonneren op:
Posts (Atom)