The Times they are a-changin': vijftig jaar

Ik kom vandaag her en der op het internet berichten tegen waarin de vijftigste verjaardag van The Times they are a-changin' - Bob Dylans derde album - wordt gevierd. Op zich ben ik wel in voor een feestje, al zijn er nog wat twijfels of vandaag de juiste dag is om dat feestje te vieren. Volgens de informatie op Searching for a gem stond op Dylans officiële website jarenlang 10 februari (en niet 13 januari) 1964 als releasedatum voor The Times they are a-changin' genoteerd. Volgens wederom Searching for a gem geeft het boek Bob Dylan album file & complete discography de releasedatum als 13 januari 1964 en wordt deze releasedatum in januari - nog steeds volgens Searching for a gem - ondersteund door de datum (22 december 1963) op een Amerikaanse promopersing van dit album.
Bij zo veel twijfel is het mogelijk verstandig om naar meer bronnen te grijpen. Eerst maar een recente bron: Het boekwerkje bij The Complete album collection vol. 1 geeft de releasedatum 13 januari 1964.
Boekwerken bij Japanse elpees geven - uitzonderingen daar gelaten - betrouwbare informatie over oorspronkelijke releasedata. Het eerste Japanse boekwerk dat ik uit de kast pak geeft ook de datum 13 januari 1964.
Goed, de meest waarschijnlijke releasedatum voor The Times they are a-changin' is dus 13 januari 1964 en dat is vandaag precies vijftig jaar geleden. 

'We moeten slingers ophangen. Times is vijftig geworden.'
'Ho, wacht even...'
'Hoezo wacht even! De dag is al bijna voorbij en het is vandaag feest. Times is...'
'In Amerika ja.'
'Ja, dus?'
'Nou dit is een Nederlandse blog. In Nederland kwam Times pas later uit. In 1965 om precies te zijn.'
'En?'
'Moeten we dan wel een feestje vieren?'
'Natuurlijk wel. Kan ons 't schelen.'
'Oké, ik doe mee. Maar helemaal zuiver is 't niet.'
'Zeikerd...'

The Times they are a-changin' is jarig. Het album is vijftig geworden. Dit album zal tot in lengte van dagen geassocieerd worden met Bob Dylan-de-protestzanger vanwege nummers als 'Only a pawn in their game', 'The lonesome death of Hattie Carroll', 'With God on our side' en het titelnummer. Geheel terecht natuurlijk. Times is het album van het protest. Maar Times is meer dan dat. Times is ook het album van het liefdesverdriet ('One too many mornings' en 'Boots of Spanish leather') en van Dylan-de-verhalenverteller ('North country blues', 'Ballad of Hollis Brown' en wederom 'Boots of Spanish leather').

Hoeveel muziek is na vijftig jaar misschien nog wel aardig, maar zeker gedateerd? Veel. Misschien zelfs het overgrote deel. Maar niet Times.
De kracht van The Times they are a-changin' is dat dit album na vijftig jaar nog steeds fris klinkt. Dat de nummers over bijvoorbeeld liefdesverdriet na vijftig jaar nog steeds actueel klinken is niet zo verrassend. Liefdesverdriet is immers van alle tijden.
Daarentegen zijn protestsongs des te eerder achterhaald. Een van de kenmerken van een protestsong is dat het een actueel probleem aan de kaak stelt. Vijftig jaar na dato is dat probleem niet meer actueel.
Het knappe van de protestsongs op The Times they are a-changin' is misschien wel dat ze deels tijdloos blijken te zijn ('With God on our side', het titelnummer) en deels de luisteraar de kans geven de geschiedenis te herbeleven zonder dat de moraal van het verhaal in de loop der jaren aan kracht heeft verloren. 
Ik vraag me af hoeveel mensen nu nog zouden weten wie Hattie Carroll of Medgar Evers was indien Bob Dylan op The Times they are a-changin' niet 'Only a pawn in their game' of 'The Lonesome death of Hattie Carroll' had gezet.
Natuurlijk is er geen antwoord op die vraag te geven, simpelweg omdat beide nummer wel op The Times they are a-changin' verschenen.

Starend naar de tracklist van The Times they are a-changin' valt het me niet mee om aan te geven welke nummers mij het meest dierbaar zijn. Toen ik het album - begin jaren '90 - voor het eerst hoorde, viel ik vooral voor 'With God on our side' en het titelnummer. Al snel werden die twee versterkt met 'When the ship comes in', 'The Lonesome death of Hattie Carroll' en 'Only a pawn in their game'.
Vandaag de dag ben ik geneigd om vooral naar 'North country blues' en 'Boots of Spanish leather' te wijzen, maar met dat wijzen realiseer ik me dat ik zoveel andere sterke nummers ('Restless Farewell'!) te kort doe.

Misschien moet ik ook maar niet te veel nadenken over die verjaardag. Vijftig jaar is een enorme brok tijd. Een halve eeuw. Het is bijna niet te overzien.
Misschien moet ik de ballonnen maar weer lek prikken en de slingers opbergen. Misschien moet ik maar gewoon doen. Mezelf een kop koffie inschenken, in een makkelijke stoel plaats nemen en The Times they are a-changin' over me heen laten spoelen.
De kans is groot - zo leert de ervaring - dat ik bij het omdraaien van de plaat tot de ontdekking kom dat de koffie inmiddels koud is geworden. Simpelweg omdat ik zo door de muziek werd gegrepen dat ik vergat wat er op mij te wachten stond.

Misschien kunnen we samen luisteren. Jij in jouw stoel, ik hier in mijn stoel. Een feestje moet je immers niet alleen vieren.

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Bedankt voor dit warme pleidooi voor The Times, want ja het is een tijdloze plaat, en een met sterke verhalen, sobere indringende sfeer die de hele plaat doordrenkt en tot een geheel maakt. Ik zie geen filler, alles is met overtuigingskracht gebracht en met al zijn concreetheid heeft het een bijna abstracte zeggingskracht die meningen overstijgt. Tussen Freewheelin en Another Side, die allebei mijlpaalen waren in een ontwikkelingsfase, wordt de Times, die op het eerste oog geen veranderde stijl bracht, wel eens vergeten. Maar hier duikt het estheticisme van Dylan onvervalst de kop op, juist als het lijkt dat het protest voorop staat, en alleen al de prachtige liner notes, met de notities over the mind unwinding, duiden op een grotere introspectie en een hang naar beelden (al zijn ze nog in de realistische stijl) en klankrijkdom. Deze plaat zuigt mij naar binnen, en ik meen te weten, al is het een eigen observatie zonder statistische onderbouwing, dat het dit album is dat in ieder geval in Nederland destijds Dylan tot een grootheid maakte. En terwijl de aandacht er misschien minder voor is geworden, neem je de tijd om hem te beluisteren zal je inderdaad, zoals in deze blog nu beschreven, iets van een universele schoonheid vinden. Folk met een moderne geest boven zichzelf uitgetild. Proost!

Anoniem zei

Ik vind het de beste plaat uit de akoestische periode. Gewoon vanwege de kwaliteit van de composities. En om de protestsongs te snappen, heb je inderdaad een geschiedenisboek nodig, maar aan de andere kant, onrecht is van alle tijden. En een maandje meer of minder maakt niet uit, de plaat is 50. Heeft dat trouwens nog gevolgen qua copyright?
Frans

Anoniem zei

"Times": m'n kennismaking met Dylan in 1967. Nog steeds een van m'n favorieten en in het 'protest'genre zou ik zo snel geen betere kunnen noemen -misschien Woody, toch.
De uitsmijter 'Restless Farewell' geeft zo mooi -en duidelijk- aan waar Dylan op dat moment al mee bezig was. Transitie = Dylan.

Simon

Anoniem zei

"Times": m'n kennismaking met Dylan in 1967. Nog steeds een van m'n favorieten en in het 'protest'genre zou ik zo snel geen betere kunnen noemen -misschien Woody, toch.
De uitsmijter 'Restless Farewell' geeft zo mooi -en duidelijk- aan waar Dylan op dat moment al mee bezig was. Transitie = Dylan.

Simon