Sugar Baby (2001) - door Jochen

Sugar Baby (2001)

Het is de enige albumtitel die hij zelf al tussen aanhalingstekens plaatst, “Love and Theft” uit 2001, en dat intrigeert. Dubbele aanhalingstekens – waarom gebruikt de meester die? We weten inmiddels dat Dylan dit album volgepropt heeft met “liefdevol gestolen” waar. Teksten zijn deels overgeschreven, songtitels geleend, melodieën geript, arrangementen gekopieerd. Voor elk lied van de plaat is op minimaal een van deze vier fronten wel een bron te vinden.  Zelfs de albumtitel bestaat al; in 1993 publiceert Eric Lott Love & Theft: Blackface Minstrelsy and the American Working Class, waarvan het onderwerp na aan Dylans hart ligt en dat hij vermoedelijk dus wel kent. Het boek vertelt, zoals de ondertitel al verklapt, de geschiedenis van blanke artiesten die met zwartgeschminkte gezichten songs van zwarte muzikanten zingen - het lijntje naar de blanke Dylan, die ook op deze plaat graag en veel uit het repertoire van zwarte artiesten als Charley Patton, Blind Willie McTell en Robert Johnson put, is gauw gelegd.

Maar is de albumtitel daarmee ook een directe verwijzing naar de boektitel? In zijn autobiografie Chronicles: Volume One noemt Dylan tientallen boektitels – en plaatst die nooit tussen aanhalingstekens, maar cursiveert altijd. Aanhalingstekens reserveert hij voor songtitels en de directe rede. De albumtitel valt in geen van deze beide categorieën. Dus? Bedoelt de meester het ironisch? Misschien dekt hij zich, niet ongeestig, alvast in, na de plagiaatbeschuldigingen volgend op Time Out Of Mind. Niet ondenkbaar. “Ik heb er toch met grote letters voorop gezet dat het allemaal liefdevol gestolen is?” Of hij eert, iets omslachtiger, Charley Patton ook indirect (directer met de song “High Water”): twee jaar hiervoor is de fraaie verzamelaar Pony Blues uitgegeven, die ongetwijfeld ook bij Dylan in de kast staat. En daarop staan ook al die overbodige aanhalingstekens om de titel. De liefdevol gestolen klassiekers “High Water Everywhere” en “Down The Dirt Road Blues” staan hierop, evenals “Pony Blues” uiteraard, waarvan we het bluesschema en de dubbelzinnige metaforen terugvinden op Street Legal, in “New Pony”.

Een liefdesdiefstal is zeker het prachtige slotnummer van Dylans plaat, “Sugar Baby”. Muzikaal verschilt het alvast nauwelijks van Gene Austins “The Lonesome Road” uit 1927. Dylan voegt nog een erg fraai dalend melodielijntje toe in het refrein, en dat is dan wel het grootste verschil. Tempo, arrangement en melodie zijn allemaal één op één gerepliceerd en ondanks een andere instrumentatie is de sound ook hetzelfde. Dylan heeft veel liefde en energie in de speurtocht naar juist dit geluid gestoken en mede dankzij een nieuwverworven vertrouwen in digitale opnametechniek ook kunnen vinden, uiteindelijk (de studiolog vermeldt maar liefst 28 DAT IDs en elf multitrack opnames).

“The Lonesome Road” zit diep in Dylans genen. Het lied staat tot diep in de jaren ’50 op het repertoire van tientallen artiesten en er bestaan meer dan 200 opnames van de song. Waarschijnlijk maakt Dylan via de Sinatra-versie kennis met het monument – Ol’ Blue Eyes opent er in 1957 zijn populaire TV-show mee. Die versie is, evenals de plaatopname, cool, jazzy en bijna vrolijk. Maar écht geraakt wordt Dylan kennelijk door het origineel van Austin. Daar vindt hij meer inspiratie, trouwens: op de verzamelplaten van Gene Austin staan ook titels als “Ramona”, “Tonight You Belong To Me” en “The Lonesome Road Blues”. De titel leent Dylan dan weer van een andere grootheid uit het begin van de 20ste eeuw: de eerste opname van Dock Boggs met z’n banjo (1898-1971) heet “Sugar Baby” – diezelfde dag in 1927 nam Boggs overigens ook “Danville Girl” op, waarnaar Dylan later met de titel “New Danville Girl” zou verwijzen.

Uit de tekst leent de meester vooral zijn slotregel. “Look up, look up and greet your maker / For Gabriel blows his horn” schreef Austin, en die apocalyptische regel blijft vrijwel onveranderd, waarmee Dylan zijn album omineus eindigt. De overige tekstregels zijn deels copy/paste – de openingsregels bijvoorbeeld klonken oorspronkelijk in “Can’t Wait”, zoals we dankzij de alternatieve versie op Tell Tale Signs (2008) weten – en deels geïnspireerd. Het tweede couplet ademt Mark Twain-invloed (Huckleberry Finn vindt onderdak bij de moederlijke Aunt Sally, die hij wijsgemaakt heeft dat hij haar neef is), en gezien Dylans gedocumenteerde afkeer van illegale plaatopnamen bedoelt hij met bootleggers inderdaad de illegale drankstokers.
The Darktown Strut, uit het derde couplet, kent Dylan van een oude hit van Hoagy Carmichael (“The Darktown Strutters’ Ball”, 1950) en lijkt een reflectie op zijn bitterzoete ervaringen met gekleurde vrouwen (met Darktown worden de zwarte wijken in de grote steden aangeduid), waarna couplet drie en vier “Sugar Baby” verder omlaag duwen en met de memento mori van de slotregels het lied definitief tot een klaagzang maken.

Van dit alles, van de voorbeelden, de eigen restjes en de verse ingrediënten, brouwt Dylan een schitterende herbewerking. Ondanks de tijdloze kracht was het origineel alweer vergeten, dankzij de reanimatie door the thief of thoughts herleeft het lied echter weer. Opdat het, wellicht, over een kleine honderd jaar weer herontdekt kan worden door een Dylan van de 22ste eeuw.  

Sugar Baby

I got my back to the sun ’cause the light is too intense
I can see what everybody in the world is up against
You can’t turn back—you can’t come back, sometimes we push too far
One day you’ll open up your eyes and you’ll see where we are

Sugar Baby get on down the road
You ain’t got no brains, no how
You went years without me
Might as well keep going now

Some of these bootleggers, they make pretty good stuff
Plenty of places to hide things here if you wanna hide ’em bad enough
I’m staying with Aunt Sally, but you know, she’s not really my aunt
Some of these memories you can learn to live with and some of them you can’t

Refr.

The ladies down in Darktown, they’re doing the Darktown Strut
You always got to be prepared but you never know for what
There ain’t no limit to the amount of trouble women bring
Love is pleasing, love is teasing, love’s not an evil thing

Refr.

Every moment of existence seems like some dirty trick
Happiness can come suddenly and leave just as quick
Any minute of the day the bubble could burst
Try to make things better for someone, sometimes, you just end up making it a thousand times worse

Refr.

Your charms have broken many a heart and mine is surely one
You got a way of tearing the world apart. Love, see what you done
Just as sure as we’re living, just as sure as you’re born
Look up, look up—seek your Maker—’fore Gabriel blows his horn

Refr.