Dylan kort #1292

Aldi / Lidl: In "Dylan kort #1291" schreef ik dat vanaf 3 februari de elpee Across The Borderline 1986 van Bob Dylan en Tom Petty bij Aldi te koop is. Dit klopt niet, de plaat is vanaf 3 februari bij Lidl te koop. Ik heb dit inmiddels aangepast in "Dylan kort #1291". Excuses voor de onduidelijkheid. [met dank aan Jos en Hans]
Herman van Veen wordt dit jaar 75 jaar, daarom was hij afgelopen dinsdag (28 januari) te gast in De Wereld Draait Door. In deze uitzending vertelt hij onder andere over de invloed van Bob Dylan op zijn leven en werk. "Die gast die gaf ons moed". Kijk hier. (vanaf 33 minuten) [met dank aan Hans en Hilda]

Tell Me, Mama door Jochen Markhorst


Tell Me, Momma (1966)

John Henry’s legendarische, fatale en vermoedelijk fictieve wedstrijd met de stoomboor vindt plaats ergens in de vroege jaren 70 van de negentiende eeuw, tussen 1870 en 1872. Bij de aanleg van de Big Bend Tunnel in West Virginia wordt de voorloper van de drilboor ingezet, de stoomboor, en de trotse John Henry beweert dat hij en zijn voorhamer sneller zijn dan zo’n nieuwerwetse steam-powered rock drilling machine. De wedstrijd vindt plaats, Henry wint, maar put zichzelf dermate uit, dat hij een dag later bezwijkt en sterft.
Óf het vindt plaats vijfhonderd mijl zuidelijker en een jaar of tien later, in 1882, bij de tunnelaanleg door de Curzey Mountain, Alabama. Of in 1887, bij Oak Mountain. En Kentucky en Jamaica worden ook genoemd - zoals elke goede legende is ook dit verhaal verkrijgbaar in vele varianten.

Voor de impact van het verhaal maakt het waarheidsgehalte verder niets uit. Speelfilms, een musical, boeken, gedichten, een postzegel, tekenfilms, orkest- en kamermuziekwerken, video games… sinds het einde van negentiende eeuw is de figuur John Henry niet meer weg te denken uit de Amerikaanse cultuur. De vermoedelijk bekendste bewerking is de inmiddels antieke folksong, waarvoor ook Dylan bij herhaling zijn bewondering uitspreekt (in Chronicles, bijvoorbeeld) en waarvan hij expliciet erkent hoe invloedrijk de song is:

“If you sang "John Henry" as many times as me – John Henry was a steel-driving man / Died with a hammer in his hand / John Henry said a man ain't nothin' but a man / Before I let that steam drill drive me down / I'll die with that hammer in my hand. If you had sung that song as many times as I did, you'd have written How many roads must a man walk down? too.”
(uit de MusiCares speech, 2015)

Zonder "John Henry" had ik geen "Blowin’ In The Wind" kunnen schrijven... bepaald geen onbeduidend deuntje, dus.  

Hoe onuitwisbaar die invloed is, blijkt ook weer uit - ironisch genoeg - "Tell Me, Momma". Ironisch, want dat is de felle, bijtende, snoeiharde rocker waarmee Dylan in ’66 het elektrische deel van de set opent, de song waarmee hij de orthodoxe folkies in het publiek schoffeert, de song die het gefluit, boegeroep en gescheld bij dat deel van zijn fans ontketent.
Daardoor, en door de vaak bedenkelijke geluidskwaliteit, horen ze de respectvolle referentie naar een van de kroonjuwelen van de folkmuziek niet, meteen al in het openingscouplet:

Yes, you got your steam drill,
now you're lookin' for some kid
To get it to work for you
like your nine-pound hammer did

… waarin de dichter impliciet ook een afscheid van de traditionele folkmuziek verwoordt. Degene die de nine-pound hammer zwaaide (Henry’s voorhamer) is er niet meer en nu zoeken we iemand die de steam drill wil hanteren; de overdrachtelijke lading (de overgang van akoestische gitaar naar elektrische gitaar) is niet al te ondoorgrondelijk.

Net zoals steam drill een sleutelwoord voor dat folkmonument is, is nine-pound hammer dat overigens voor een andere folkklassieker die bij Dylan al zestig jaar op een voetstuk staat: "Nine Pound Hammer". Hij kent het vermoedelijk van The Stanley Brothers, en anders van The Greenbriar Boys, ook verspreid in de varianten "Take This Hammer" en "Roll On, Buddy"… en daarvan zingt Dylan in ’62 de variant "Roll On, John", dat hij vervolgens een halve eeuw later weer zal verbouwen tot zijn ode aan John Lennon op Tempest.

Kortom: "Tell Me, Momma" is niet de botte afwijzing van de folkmuziek die fans en critici vaak erin zien. Hoewel zelfs medeplichtige Robbie Robertson uitsluitend de assertieve kant van het lied lijkt te zien:

“We started using "Tell Me, Momma" as an opener, which meant not only were we going into hostile territory for our electric part of the show, but we were also starting the set with a funky, unfamiliar, aggressive, and not particularly melodic tune. Maybe it was a touch perverse, but I enjoyed coming out with a signpost song that said, I don’t need you to love me, I’m just going to play my damn music and maybe you’ll dig it.
(Testimony, 2016)

Het funky en aggressive gehalte van de uitvoering staat voor een belangrijk deel op Robertsons conto, die een geweldige gitaarpartij verzorgt. De korte, bijtende uithalen onder de coupletten zijn een gemene upgrade van Scotty Moore’s partij op Elvis’ "My Baby Left Me", de solo’s, vooral die in Australië echoën de funk van Curtis Mayfield en de soul van James Browns gitarist Billy Butler.

Maar inderdaad, de tekst is verder knap onduidelijk. Een studio-opname schijnt niet te bestaan, hoewel Robertson zich er wel eentje lijkt te herinneren:

“Bob had booked Columbia Studios in New York to do some recording in January. (…) After a couple of run-throughs, Bob was ready to record. We rambled though a song called "She’s Your Lover Now". Then another new tune, "Tell Me, Momma", with its salty punch line—“Baby, tell me, what’s wrong with you this time?”

… dat zou dan de derde Blonde On Blonde-opnamesessie moeten zijn, 21 januari 1966 in New York. Áls die opname al bestaat, is hij nooit opgedoken. De officiële tekst, die vermoedelijk wordt opgetekend in 1971, wanneer het copyright wordt veiliggesteld, is op het hilarische af afwijkend van de tekst die we horen. Terecht bespot worden de openingsregels zoals die in Writings & Drawings, in Lyrics en op de site staan:

Ol’ black Bascom, don’t break no mirrors
Cold black water dog, make no tears

Of, nog krankzinniger, het derde couplet:

Ohh, we bone the editor, can’t get read
But his painted sled, instead it’s a bed

Nee, we zullen het moeten doen met de eigen oren en het nijvere puzzelwerk van de dappere analisten die hun bevindingen op de fanfora en de blogs publiceren.
Extra complicerend, behalve de tekortschietende audiokwaliteit, is daarbij het onhandige gegeven dat Dylan kennelijk nooit echt een tekst voor het lied heeft geschreven; hij zingt elke avond andere woorden, vooral in het tweede en derde couplet.

Over die openingsregels zijn de meeste ontcijferaars het wel eens. Niet “Ol’ black Bascom” en geen “Cold black water dog”, maar:

Cold black glass don't make no mirror 
Cold black water don't make no tears

… waarbij het iets waarschijnlijker lijkt dat het eerste woord “Old” is; “old black glass” is immers wel een begrip (in tegenstelling tot “cold black glass”) en de gedachtesprong naar mirror is klein - vroeg of laat zullen het zilvernitraat en het kopersulfaat in oude spiegels reageren met lucht- en vochtdeeltjes, oxideren en zwarte vlekken veroorzaken. Een metaforische kwaliteit heeft het ook, al wordt die vooral gesuggereerd; hoe het beeld is in te passen in deze relationele afrekening, is niet eenduidig. “Ik herken mezelf niet meer in onze relatie”?

Een relationele afrekening is het hoe dan ook, dat maken de goed verstaanbare stokregels en het refrein wel duidelijk:

But I know that you know that I know that you show
Something is tearing up your mind.

Tell me, momma,
Tell me, momma,
Tell me, momma, what is it?
What's wrong with you this time?

… de snerende, vileine Dylan van "She’s Your Lover Now" en "Positively Fourth Street", geen twijfel.

De midjaren 60-Dylan herkennen we daarnaast in de woeste, licht lugubere beeldspraak in het tweede couplet: zowel cemetery hips als graveyard lips hebben eenzelfde, ontregelende kwaliteit als bijvoorbeeld de guilty undertaker ("I Want You"), de graveyard woman ("From A Buick 6") en de genocide fools ("Can You Please Crawl Out Your Window?").

Een morbide fascinatie is al in het vroegste werk van Dylan aanwijsbaar, maar daar is het doorgaans “echt”; de songs gaan over échte graven, kerkhoven, sterfgevallen ("Ballad For A Friend", "Let Me Die In My Footsteps", "Only A Hobo").
In deze fase van zijn kunstenaarschap evolueert de voorliefde voor het macabere tot een Baudelaire-achtig stijlkenmerk; graven en kerkhoven zijn geen decor meer, maar metaforen. De ontvankelijkheid ervoor is bij Dylan ongetwijfeld via de Beat Poets, via Ginsberg, Corso en vooral Kerouac, binnengedrongen. Uit Kerouacs Desolation Angels leent Dylan soms letterlijk (her sin is her lifelessness en de perfect image of a priest voor "Desolation Row", bijvoorbeeld), en vaker geparafraseerd. Om maar een van de vele voorbeelden te noemen: de automobile graveyard uit Dylans lange “prosagedicht” Tarantula is bij Kerouac de automobile cemeteries.

En de invloed strekt zich uit tot die voorliefde voor sinistere beeldspraak. De voorsteden van New York vol forenzen heten bij Kerouac cemetery cities (On The Road), de stoofpot vol botjes die hij in een Mexicaanse gevangeniscel krijgt graveyard stew ("Orizaba 210 Blues", 41st Chorus).

"Tell Me, Momma" is, kortom, een lost classic uit een van de piekmomenten in Dylans lange carrière, uit de dunne wilde kwikzilverperiode. En ondanks enkele schitterende live-opnames nog iets obscuurder dan "She’s Your Lover Now" of "I’ll Keep It With Mine", bij gebrek aan een al dan niet voltooide studio-opname en een al dan niet voltooide tekst.

Die mysterieuze status wordt bevestigd door het ontbreken van covers. Ongebruikelijk, voor een Dylansong uit deze gouden fase, maar er zijn vrijwel geen covers. The Original Marauders produceren een vlotte, maar door tenenkrommend slechte zang verknalde versie op hun sympathieke, maar mislukte tribuutproject Now Your Mouth Cries Wolf uit 1975.

En usual suspect Robyn Hitchcock op zijn evenzeer sympathieke, en veel beter geslaagde tribuut Robyn Sings (2002), verdient bonuspunten voor zijn poging om deze goudklomp op te graven, maar vindt slechts fool’s gold, pyriet. Glanst wel, maar veel waard is het niet - ook Hitchcock zal het lied niet aan de duisternis kunnen onttrekken.
Arme oude zwarte Bascom, met zijn koude zwarte waterhond.


Dylan kort #1291

Floortje naar het einde van de wereld (aflevering Wyoming) bevat Dylans "Tangled Up In Blue" en beelden van de muurschildering met drie portretten van Bob Dylan in Minneapolis. Zie hier. [met dank aan Hilda] Meer over de muurschildering staat hier.
Lidl verkoopt vanaf 3 februari de elpee Across The Borderline 1986 voor €12,99. Dit album bevat concertopnamen van tournee 1986 waarbij Bob Dylan begeleid wordt door Tom Petty and the Heartbreakers. [met dank aan Jos]
2 februari: Bob Dylan in de kerk in Dronrijp, zie hier.

Dylan kort #1290

8 mei: een Dylan-tribute in Kortrijk (zie afbeelding). [met dank aan Jan]
7 februari: Dylan-tribute in Mortsel, zie hier.
robsboots is een nieuwe website met veel aandacht voor Dylan-bootlegs, zie hier.
Dylan in Dutch: "Ik sta ernaast" ("Things Have Changed"), zie hier.

She's Your Lover Now

Yes, you, you just sit around and ask for ashtrays, can’t you reach?
I see you kiss her on the cheek ev’rytime she gives a speech

Deze ochtend is het weer raak: ik kies er voor om kopje onder te gaan in de klanken, de woorden van "She's Your Lover Now", net zo lang tot ik snakkend naar adem opgeef en verzuip in de schoonheid van de song die nooit naar Dylans tevredenheid vast gelegd werd.
21 januari 1966, Bob Dylan is in de Columbia Recording Studios in New York voor de derde opnamesessie voor het album dat uiteindelijk onder de titel Blonde On Blonde zal verschijnen. Hij werkt met Michael Bloomfield (gitaar), Robbie Robertson (gitaar), Garth Hudson (orgel), Rick Danko (bas), Richard Manuel (piano), Sandy Konikoff (drums) en producer Bob Johnston aan één song: "Just A Little Glass Of Water", een song die later bekend zou worden onder de titel "She's Your Lover Now".
Keer op keer lukt het niet om het eind van het nummer te halen. De ene poging breekt al naar enkele seconden af terwijl tijdens een volgende poging het eind van de song net niet gehaald wordt. En steeds beginnen de mannen weer aan een nieuwe poging, soms na een kort overleg, soms in een ander tempo of met andere accenten. Het is zoeken naar de juiste muziek voor "She's Your Lover Now".
Aan het eind van een lange opnamedag kruipt Bob Dylan - gefrustreerd, zo stel ik me voor - nog een keer achter de piano om ietwat weifelend voor de zoveelste keer aan "She's Your Lover Now" te beginnen, met dit verschil dat hij dit keer alleen is. Na enkele regels verdwijnt hij hoorbaar in de song en speelt en zingt hij met zijn hele ziel en wezen.
Ik heb lang gedacht dat deze soloversie van "She's Your Lover Now" de mooist denkbare versie is. Misschien is dat ook wel zo, maar zo'n stempel bergt in zich het gevaar om te vergeten. Om te vergeten dat er een lange weg is afgelegd voor die soloversie opgenomen kon worden.
Die lange weg is intrigerend.

Now your eyes cry wolf while your mouth cries:
"I'm not scared of animals like you."

Wat het luisteren naar deze opnamesessie, naar steeds weer andere versies van dezelfde song zo intrigerend maakt, is dat Bob Dylan steeds weer aan de song begint alsof het de take gaat worden. Iedere keer geeft hij zich helemaal. Iedere take zingt hij de longen uit zijn lijf. Er is geen twijfel, alleen overgave aan het moment.
Dit is niet uniek voor de "She's Your Lover Now"-sessie. Het heeft te maken met Dylans manier van werken in de studio. Het is deze manier van werken - het aan iedere take beginnen alsof het voor het eerst is dat de song gespeeld wordt - die het luisteren naar Dylans opnamesessies zo interessant maakt.
Het liefst luister ik dan ook niet naar één take van "She's Your Lover Now", bijvoorbeeld de take zoals die in 1991 op The Bootleg Series vol. 1 - 3 is uitgebracht. Het liefst luister ik naar die gehele sessie van 21 januari 1966, van begin tot eind, steeds weer, omdat het luisteren naar die gehele sessie mij de mogelijkheid geeft om door de tijd te reizen, om er bij te zijn op die dag in januari 1966.
Nog belangrijker is dat ik al luisterend niet alleen de door Dylan gezongen tekst tot in iedere uithoek begrijp - terwijl die tekst op papier maar niet echt uit de verf wil komen - maar dat ik het voel. De pijn, de woede en toch ook de melancholie.

The scene was so crazy, wasn’t it?
Both were so glad
To watch me destroy what I had
Pain sure brings out the best in people, doesn’t it?

Het had ook anders kunnen gaan. Het had ook gekund dat Bob Dylan, Michael Bloomfield, Robbie Robertson, Garth Hudson, Rick Danko, Richard Manuel en Sandy Konikoff na twee, drie pogingen de perfecte take van "She's Your Lover Now" op de band hadden staan. Niet alleen hadden we dan nu niet kunnen luisteren naar al die pogingen om het nummer op te nemen, maar had "She's Your Lover Now" waarschijnlijk een plek gekregen op Blonde On Blonde.
Zou een "She's Your Lover Now" van Blonde On Blonde een sterker album maken, of juist niet? Ik weet het niet. Ik twijfel.
Twijfel is goed. Twijfel geeft de behoefte om nogmaals te luisteren. En nogmaals.

You'd better do somethin' quick
She's your lover now.



Them Rolling Thunder Boys


Them Rolling Thunder Boys trekken in de komende maanden door Nederland voor een serie concerten waarin de muziek van Bob Dylan centraal staat. De eerste data zijn inmiddels bekend:

29 februari: Metropool Hengelo
3 maart: RIE-Theater Woerden
27 juni: Festival Reuring Purmerend

Blijf deze blog in de gaten houden voor meer data.
Voor een indruk van wat Them Rolling Thunder Boys in hun mars hebben, hierbij een drietal fimpjes:

"Subterranean Homesick Blues":




"Hurricane":





"The Times They Are A-Changin'":


Bob Dylan, de songs, de mythe

In het programma Tijd voor MAX van 22 januari waren Yorick van Norden en Judy Blank te gast om (kort) te praten over de voorstelling Bob Dylan, de songs, de mythe. Daarnaast speelden ze, samen met de No Direction Home band aan het begin van de uitzending "Blowin' In The Wind" en aan het eind van de uitzending "My Back Pages". [met dank aan Johan]
 
Omroep MAX geeft kaarten weg voor Bob Dylan, de songs, de mythe, zie hier.

Dylan kort #1289

Bob Dylan, de songs, de mythe: voor informatie over deze tribute-voorstelling en tourdata, zie hier. [met dank aan Hans]
Mojo van maart besteedt aandacht aan een tentoonstelling van foto's van Jim Marshall in Londen. Bij het (korte) artikel staat een door Marshall gemaakte foto van een jonge Bob Dylan die een gevonden autoband over de stoep rolt. In dezelfde Mojo staat een uitvoerig interview met John Prine waarin Bob Dylan een aantal malen voorbij komt. [met dank aan Theo]
Afgelopen zaterdag overleed singer-songwriter David Olney. Olney werd soms in een adem genoemd met Bob Dylan, onder andere door die andere grote singer-songwriter Townes Van Zandt: "Als iemand me vraagt wie mijn favoriete liedjesschrijvers zijn, dan zeg ik altijd: Mozart, Lightnin' Hopkins, Bob Dylan en David Olney." [met dank aan Hans]
Wendy Erdman: op allenginsberg.org een transcriptie van een gesprek tussen Allen Ginsberg en een anoniem gebleven student. In dit gesprek valt de naam van Wendy Erdman. Ter illustratie bij de transcriptie staat een youtube-filmpje met muziek van Wendy Erdman. Dat filmpje begint met Erdmans versie van Bob Dylans "Minstrel Boy", zie hier.
Kleedkamersessie Barry Hay & JB Meijers - "If Not For You", zie hier.

aantekening #7320

De film Once Were Brothers: Robbie Robertson and the Band gaat 21 februari in de bioscoop draaien, ik denk aanvankelijk alleen in Amerika. Ergens vrees ik dat deze film lijkt op Robertsons autobiografie Testimony, een boek stampvol borstklopperij en zelfverheerlijking. Ik hoop dat ik het mis heb en ik weet nu al dat als ik de kans krijg dat ik Once Were Brothers ga zien. Bob Dylan schijnt kort in deze film aan het woord te komen, al is dat (voor mij) niet de enige reden om de film te willen zien. The Band heeft schitterende muziek opgenomen - met name Music From Big Pink spreekt mij aan - zie daar de voornaamste reden om Once Were Brothers te willen zien.

~ * ~ * ~ * ~



Een foutje van de drukker, cd gevonden in een van de platenzaken in Leeuwarden.

~ * ~ * ~ * ~

Als je ooit de kans krijgt om een opname van Dylans concert op 16 februari 1994 in Hiroshima te beluisteren, grijp die kans dan. Op ongeveer twee-derde van het concert speelt hij een sterke "Series Of Dreams" en direct daarna een wereldversie van "I And I".
Het is een harde versie van "I And I", veel harder dan de versie die hij in 1984 speelde, zoals op Real Live staat. Het is een versie waarbij je aan het eind eigenlijk wilt stoppen met het concert om dat ene moment, om deze "I And I" nogmaals te horen. 

~ * ~ * ~ * ~

Secret 7" brengt binnenkort Bob Dylans "Blind Willie McTell" op single uit in een oplage van 100 stuks en ieder exemplaar krijgt een eigen, unieke hoes. Een single kost 70 GBP. De singles gaan op 31 mei in de verkoop bij NOW Gallery in Londen.
Er zijn vele redenen om naar Londen te willen reizen en van al die redenen staat het kunnen bewonderen van al die versies van "Blind Willie McTell"-hoezen hoog op mijn lijstje.

~ * ~ * ~ * ~

"Waar The Byrds over zongen? Geen idee. En het zou er (...) ook niets toe hoeven te doen. 'Mr. Tambourine Man' zal wel gaan over een man met een tamboerijn. En 'Turn! Turn! Turn!' over een dans? Over een verloren liefde? Of over grammofoonplaatjes draaien?"
(Guus Middag - Het wezen van de wolk)

Negen jaar nadat Het wezen van de wolk verscheen kreeg Bob Dylan - auteur van "Mr. Tambourine Man" & nog een paar honderd songs - de Nobelprijs voor Literatuur. 
Zijn songteksten slechts klanken of kan het ook literatuur van het hoogste niveau zijn?
Beide, denk ik.

Wat anders: het moge duidelijk zijn dat de impact die een song heeft op een luisteraar mede afhankelijk is van de persoon of band die de song brengt. Met dat in het achterhoofd doemt het volgende dilemma op: kan "Mr. Tambourine Man" literatuur zijn als het gezongen wordt door Bob Dylan, maar slechts klank wanneer The Byrds het brengen?
Ik ben geneigd om die vraag met "ja" te beantwoorden terwijl ik weet dat het logischer is om "nee, natuurlijk niet" te zeggen. 

De woorden van Guus Middag - inclusief aanhangende gedachten - spoken al een paar dagen door mijn hoofd. Ik kom er niet uit, althans nu nog niet. 
Ik geef het nog een paar dagen, als ik er dan niet uit ben, laat ik het los.

~ * ~ * ~ * ~

Dylan kort #1288

In Kunststof van 9 januari (Radio 1) worden de dirigenten / componisten Johan de Meij en Jacob de Haan geïnterviewd. Jacob de Haan vertelt uitvoerig over zijn bewondering voor Bob Dylan. terugluisteren kan hier. [met dank aan Hans]
Close Up over fotograaf Garry Winogrand (11 januari) bevat Dylans "When The Ship Comes In" rond minuut 19. Terugkijken kan hier. [met dank aan Herman]
In Guitar Player van februari vertelt Charlie Daniels over de opnamesessies voor Nashville Skyline en New Morning (7 bladzijden). [met dank aan Theo]
Dylan tribute 1: 30 januari, Heerhugowaard, zie hier.
Dylan tribute 2: 7 februari, Mortsel, zie hier.
Dylan in de kerk: 19 januari, Havelte, zie hier.

Do Right To Me Baby (Do Unto Others) (1978) - door Jochen Markhorst


Do Right To Me Baby (Do Unto Others) (1978)

Waylaid, het voltooid deelwoord van to waylay (belagen, opwachten), is een fraai, archaïsch en opvallend woord in de verder nogal armoedige liedtekst bij “Do Right To Me Baby”. In deze eeuw duikt het gebruik ervan weer wat vaker op dan in de eeuwen sinds 1513, sinds het eerste geregistreerde gebruik van waylay, maar het synoniem to ambush is en blijft veel gebruikelijker.
Dylans countryheld George Jones noemt het woord één enkele keer (in 1963, in “Big Harlan Taylor”), bij Shakespeare is het maar tweemaal te vinden (in Twelfth Night en in Henry IV) en ook Dylan gebruikt het woord slechts twee keer. Beide keren in 1978, ook nog ‘s: behalve in dit lied ook in het ambitieuze “No Time To Think” (dat hij overigens feitelijk in december ’77 schrijft). En dat is niet de enige overeenkomst tussen beide songs.

Stilistisch kunnen ze niet verschillender zijn, natuurlijk. “No Time To Think” (van Street Legal) is een explosie van eloquentie, van bizarre rijmvondsten, ritmische meesterstukjes en virtuoos taalgebruik. “Do Right To Me Baby” is een dunne, eenlettergrepige, wat dreinerige, uit de mouw geschudde tekst. Dat illustreert ook de scorebordstatistiek: No Time telt 288 unieke woorden, Do Right slechts 80 – minder dan een doorsnee Sinterklaasgedicht. Nu zegt kwantiteit natuurlijk niet alles, maar toch wel wat. Op z’n minst dat de woordrijkste popdichter zich hier, in een liedtekst van 323 woorden, van een opmerkelijk woordkarige kant laat zien.

Maar inhoudelijk lijken beide songs, gek genoeg, in elkaars verlengde te liggen. In “No Time To Think” slalomt de dichter ook langs universele, eeuwige ondeugden, zonden en verleidingen die het heil van de menselijke ziel al sinds het begin der tijden bedreigen. Daarvoor stempelt hij, couplet na couplet meesterlijk dichtend, pseudo-eenduidige Grote Woorden (“Memory, ecstasy, tyranny, hypocrisy”) op mysterieuze, symboolzwangere beeldspraak (“Mercury rules you and destiny fools you / Like the plague, with a dangerous wink”). Het is hechte, intellectueel uitdagende, doorgecomponeerde poëzie, die hij dan een paar maanden later, met “Do Right To Me, Baby”, tot een kindvriendelijke dummyversie lijkt te herschrijven. Met loyalty, lieve kinderen, bedoelt Ome Bob: Don’t wanna cheat nobody, don’t wanna be cheated”, gravity is een moeilijk woord voor “Don’t wanna amuse nobody, don’t wanna be amused”, tenderness is de horreur die we proberen te vermijden als we zeggen “Don’t wanna touch nobody, don’t wanna be touched”. En zo blijken al die don’ts wel te verbinden met Grote Woorden of versfragmenten uit No Time, met de bespiegelingen die de dichter Dylan kennelijk bezig houden, deze maanden.

De mens Dylan staat deze maanden op een veelbesproken kruispunt. Na de pijnlijke scheiding van Sara struikelt de bard aan de hand van vriendin Mary Alice Artes de Vineyard Christian Fellowship Church binnen, bekeert zich tot Christen en verbijstert de wereld een paar maanden daarna met de schitterende, maar schrikbarend evangelische plaat Slow Train Coming. Het precieze omslagpunt weet Dylan zelf goed te plaatsen. Op 17 november 1978, tegen het einde van de lange, uitputtende tournee van 1978 (tien maanden, 114 concerten in tien landen) is Dylan in San Diego en iemand uit het publiek gooit een zilveren kruisje op het podium.
“Normaal gesproken raap ik nooit iets op van het podium. Maar ik zag dat kruisje liggen en ik zei tegen mezelf: ‘Je moet dat oprapen.’ Dus ik pakte het op en stak het in mijn zak. En ik nam het mee na het concert en ik nam het mee naar de volgende stad, ergens in Arizona. Ik voelde me nog beroerder dan in San Diego. Ik zei: ‘Okee, je hebt iets nodig vanavond.’ Ik wist niet wat. Ik had al van alles geprobeerd. Ik zei: ‘Je moet iets hebben wat je nog nooit eerder hebt gehad.’ En ik voelde in mijn zak en daar was dat kruisje.”

En nog dramatischer is zijn getuigenis dat hij, eenzaam in een hotelkamer, de Hand van Jezus voelde.
In die dagen schrijft hij de eerste twee songs die op Slow Train Coming zullen verschijnen: “Slow Train” en “Do Right To Me Baby”. “Slow Train” is nauwelijks evangelisch te noemen en past zowel stilistisch als inhoudelijk beter bij Street Legal, maar “Do Right To Me Baby” is Dylans eerste, echte heuse poging om het Blijde Woord te verkondigen, de opmaat tot die opzienbarende bekering.

Dat Blijde Woord haalt hij uit Mattheüs, hoofdstuk 7, vers 12: “Alle dingen dan, die gij wilt, dat u de mensen zouden doen, doet gij hun ook alzo.” De titel en het refrein zijn dus evangelie in de ware zin van het woord: ‘goede boodschap’.
Het is echter de enige Bijbeltrouwe adaptatie in het lied. Al die don’ts uit de coupletten lijken (deels) nog wel in lijn met de geboden, gedragsregels en de richtlijnen uit de Nieuwtestamentische Evangeliën, maar de toon is echt helemaal verkeerd. De openingsregel bijvoorbeeld; don’t wanna judge nobody, don’t wanna be judged. Het is waar, Jezus zegt “Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt” (Matth. 7:1), maar legt in de verzen daarna uit waarop hij doelt: dat hij schijnheiligheid verafschuwt en tot een zelfkritische blik oproept, geïllustreerd door de metafoor van de splinter in andermans oog en de balk in het eigen oog.

De verteller in Dylans lied treft de toon van de verveelde puber die een eind wil maken aan het gepreek van zijn moeder: ik wíl helemaal niet oordelen, en ik wil ook niet dat er over mij geoordeeld wordt. Dat is nogal in tegenspraak met hetgeen datzelfde Nieuwe Testament ons voorhoudt, om niet te zeggen ketters – er zal zeker over je geoordeeld worden, of je nu wilt of niet. Als niet meteen na je dood, dan toch uiterlijk op de Dag des Oordeels. Alleen al in Mattheüs wordt daarvoor vier keer gewaarschuwd.

aantekening #7315

Naast mij ligt de dichtbundel Al het waaien van de wereld  (2019) van Alex Roeka. In die bundel staat "Gedicht voor Bob Dylan", een lang gedicht dat zo begint:

Als ik doodga wil ik nog één keer denken
aan de mensen die iets voor me betekend hebben.
Daar hoor jij ook bij, Bob.

Onder het boek van Roeka liggen vier boeken: een dichtbundel met een vertaling van "All Along The Watchtower", een fotoboek waarin Bob Dylan genoemd wordt, een essaybundel waarin The Byrds-versie van "Mr. Tambourine Man" voorbij komt en een tweede essaybundel waarin Bob Dylan vijf keer voorbij komt, steeds zijdelings.
Bob Dylan bepaalt wat ik lees, zo lijkt het soms.

~ * ~ *  ~ * ~

"Hoi, met mij."
"Zeg het eens."
"Ik heb net wat gehoord, ik kan er nog niet over uit. Zo mooi."
"Wat?"
"'I'll Remember You'."
"Dat nummer van Empire Burlesque?"
"Ja, maar dan een live-versie. Zo mooi."
"Echt?"
"Echt. 23 oktober 1998, een concert in Minneapolis. Het concert opent met 'Gotta Serve Somebody' en gelijk daarna komt 'I'll Remember You'. Als je het hoort, breek je."
"Is het zo uniek?"
"Dat valt wel mee. Ik heb 't even nagezocht. Hij speelde het vaker dat jaar, zowel voor als na het concert in Minneapolis."
"Je hebt me nieuwsgierig gemaakt. Ik kom binnenkort even luisteren, is dat goed?"
"Tuurlijk, voor jou staat de deur altijd open."
"'I'll Remember You', wie had dat gedacht."
"Zeg dat wel..."

~ * ~ * ~ * ~


Dagblad van het Noorden, 11 januari 2020


[met dank aan Hans]

Jolie Holland - I Threw It All Away

Real Live

Afgelopen september bracht Sony vier Dylan-albums opnieuw op vinyl uit, een van die albums is Real Live (1984)[1]. De recente heruitgaven van Dylans muziek op vinyl worden uitgebracht in de We Are Vinyl-serie. Dit betekent een blauwe sticker op de voorzijde van de hoes en in de hoes een code om een mp3 van het album te kunnen downloaden.
Hoewel de plaat in Europa is geperst, zijn de hoes, binnenhoes en de labels (min of meer) replica's van de eerste Amerikaanse persing van dit album.
Real Live bevat opnamen van Dylans Europese tournee van 1984. Tijdens deze tournee werd hij begeleid door Mick Taylor (gitaar), Greg Sutton (basgitaar), Colin Allen (drums) en Ian McLagan (toetsen). Tijdens veel concerten speelde voorprogramma Carlos Santana een of meerdere nummers tijdens Dylans set mee. De songs op dit album zijn opgenomen tijdens de laatste drie concerten van de tour. "License To Kill" en "Tombstone Blues" werden opgenomen op 5 juli in Newcastle, "Highway 61 Revisited", "Maggie's Farm", "Tangled Up In Blue", "Masters Of War", "Ballad Of A Thin Man" en "It Ain't Me, Babe" werden opgenomen op 7 juli in Londen en de opnamen van "I and I" en "Girl From The North Country" zijn afkomstig van het concert op 8 juli in Slane.
Real Live is niet Dylans beste album, verre van zelfs. De versie van "Maggie's Farm" op dit album is ver onder de maat en zowel "Ballad Of A Thin Man" als "Tombstone Blues" hebben wel eens beter geklonken. Dat neemt niet weg dat Real Live genoeg moois te bieden heeft. De twee Infidels-songs op dit album - "I And I" en "License To Kill" zijn zeer de moeite van het beluisteren waard. De absolute uitschieter op dit album is de herschreven versie van "Tangled Up In Blue". Een deels nieuwe tekst gebracht door een gedreven Dylan, dát is wat deze "Tangled Up In Blue" - en daarmee Real Live - maakt tot een must hear.
De We Are Vinyl-persing klinkt goed, scherp. Naar mijn smaak iets beter dan de originele persing van dit album. Het pianospel van Ian McLagan had naar mijn smaak iets meer naar voren in de mix gemogen en de gitaar van Mick Taylor iets minder op de voorgrond. Dat neemt niet weg dat deze persing van Real Live de moeite van de aanschaf waard is.


[1] volgens bobdylan.com verscheen Real Live in 1985, dit klopt niet. Zie hier.

Dylan kort #1287

Long Live Vinyl heeft Dylan op de cover en een artikel over Dylans albums uit de jaren zeventig. Het verhaal blijft wat algemeen, maar is voor de beginnende Dylan-liefhebber de moeite van het lezen waard. [met dank aan Theo]
Ramsj: Dylan boeken voor een zacht prijsje, zie hier. [met dank aan Theo]
"Bob Dylan bouwt voormalige kerk in Nashville om tot cultuurcentrum", zie hier. [met dank aan Bart]
Goda Choi heeft een obsessie voor "I Shall Be Released", zie hier.

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #152

Tim Knol trad op in een uitzending van Omroep Max (8 januari). Op de voorgrond stonden wat albums ter illustratie van Knols muzikale voorkeuren, waaronder een album van Bob Dylan.



[met dank aan Henk]

Dylan kort #1286

Regisseur James Mangold gaat een film maken over Bob Dylan en dan specifiek over de periode waarin Bob Dylan zijn akoestische gitaar inruilde voor een elektrisch versterkte Fender gitaar. De rol van Bob Dylan zal gespeeld worden door Timothée Chalamet.
Bob Dylan zal zijn medewerking verlenen tijdens het maken van de film en een van de producers van de nog titelloze film is Dylans manager Jeff Rosen. Een mogelijke werktitel die circuleert voor de film is Going Electric.
Hetg script voor de film is mogelijk (deels) gebaseerd op het boek Dylan Goes Electric van Elijah Wald.
Het kan nog wel even duren voor we de film daadwerkelijk te zien krijgen. Timothée Chalamet is nog druk bezig met gitaarlessen en het filmen moet nog beginnen. Zie onder andere hier en hier.
Wintertijd met Arjan Lubach, tegen het eind komt Bob Dylan kort voorbij (41 minuten), zie hier. [met dank aan Hans]
Pinguin Radio plaatst een advertentie in de Volkskrant van 6 januari, in die advertentie: "King Nun zanger Theo Polyzoides noemt (de oude) Dylan, Richard Hell en R.E.M. als lichtende voorbeelden." [met dank aan Hans]

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #151


Een etalage in Ulrum. [met dank aan Hans]

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #150


Kledingzaak Jack & ('Do you mister...') Jones. [met dank aan Leo]

Meer Dylan in Jack & Jones, zie hier. [met dank aan Hans]

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #149


Volkskrant Magazine van 4 januari [met dank aan Hans]

Dylan kort #1285

Tribute: Bob Dylan, de song, de mythe op 11 en 12 januari in Nijend24 in Anderen. 11 januari (tey out) is uitverkocht, de voorstelling op 12 januari is een extra voorstelling. Hier zijn nog kaarten voor te krijgen, zie hier en hier. Facebook. [met dank aan Hans]
Tribute: A Slice of Dylan op 25 januari in 't Ukien in Kampen, zie hier.
Tribute: 60's Dylan speelt op 9 februari in Almelo, zie hier.
Tribute: Bob Dylan Tribute op 29 februari in Hengelo, zie facebook.
Profvoetballer Piet Huijg (1951 - 2019) "hield ook van kunst, lezen en vooral muziek: Bob Dylan, Neil Young en The Byrds", aldus zijn vrouw Mary Huijg in de Volkskrant van 2 januari, zie hier. [met dank aan Hans]
Recensie van Ik Elton John op nrc.nl: "Ook fijn is de scène waarin de zanger hints speelt met Bob Dylan. Volgens hem is Dylan erg slecht in het woordspel. ‘Een van de beste tekstschrijvers van de wereld en de meest geletterde man uit de popgeschiedenis kon niet besluiten of een woord uit een of twee lettergrepen bestond of waar het op rijmde. Hij was zo hopeloos slecht dat ik sinaasappels naar zijn hoofd gooide.’", zie hier.

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #148


Het tv-programma Uit het leven (NPO 1) van 29 december besteedde aandacht aan de in 2019 overleden beroemdheden. Bij Leon Redbone ging het onder andere over de onduidelijkheid die er bestaat over zijn leeftijd.

[met dank aan Hans]

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #147




May you build a ladder to the stars
And climb on every rung
May you stay forever young

De foto's zijn rond kerst gemaakt in de Botanische Tuin in Berlijn. Een korte film over deze manifestatie staat hier.
[met dank aan Horst]

de Dylanbode



Het is inmiddels bijna traditie: op de eerste dag van het nieuwe jaar sluip ik naar beneden terwijl iedereen nog slaapt, zet ik Shot Of Love op en maak ik het enige fanzine dat slechts één keer per jaar verschijnt en uitsluitend uit een cover bestaat: de Dylanbode.
Bijna ieder jaar krijg ik na het publiceren van de Dylanbode dezelfde vraag: waar kan ik dit tijdschrift kopen? En altijd is mijn antwoord hetzelfde: het is niet te koop, het is een geintje.
Een tijdschrift gevuld met onzin en soms de hint van een wens. Zo zou ik dolgraag die tape met opnamen van Bob Dylan en John Lennon uit 1964 die op de huidige editie van de Dylanbode staat willen horen. Er is echter één probleem: die tape bestaat niet.
Tijdens het maken van de Dylanbode neem ik altijd de editie van een jaar eerder als uitgangspunt. Staren naar zo'n oude editie geeft ideeën voor wat wel en wat niet op de nieuwe editie te zetten. Starend naar de editie van vorig jaar, viel me op dat ik daar onder "nieuwe tapes" had gezet: "John Wesley Harding outtakes". Het toeval wil dat die outtakes daadwerkelijk verschenen zijn sinds het publiceren van die aflevering van de Dylanbode op 1 januari 2019. Travelin' Thru bevat die outtakes. Een maf toeval.
Ik hoop dat ik in 2020 nog enkele malen op een maf toeval zal stuiten, ik houd er wel van.
Ik wens alle lezers van Bob Dylan in (het) Nederland(s) een schitterend en Dylanrijk 2020.

Tom Willems