Bob Dylan... beste klinkend CAC vol. 1 door Cas - van Oh mercy t/m Time out of mind

Hallo Tom

Hieronder weer een nieuwe aflevering met mijn bevindingen van de volgende reeks cd's uit The Complete Album Collection Vol.1 box.

Oh Mercy
Dit album zou volgens de officiële Sony lijst (bijv. in ISIS 170, blz.14) niet zijn geremastered, maar als je de voorgaande cd release (2003 SACD/2004 standaard) ernaast hoort, dan klinkt de box cd aanvankelijk alleen ge-loudified (uitgezonderd, gek genoeg, 'Disease of conceit' helemaal niet, lijkt wel of ze die hebben overgeslagen), en heeft de box cd wél een warmere, natuurlijkere klank op Dylan's zang gekregen. Dylan's zang had op de vorige release een ietwat raspend geluid (nee, niet zijn zang zelf, maar de klank ervan op de voorgaande cd), en die is nu verdwenen. Overigens heeft het "loudificeren" als effect dat Dylan's vocal track naar de achtergrond wordt teruggedrongen en de instrumentale backing meer naar voren wordt getrokken. Bij sommige nummers "verdrinkt" hij zowat in de backing.

Under The Red Sky
Dit is wél een remaster, eveneens ge-loudified, maar niet teveel, dus een verbetering. Door het opgehoogde volume lijken de fade-outs wel wat langer te duren, maar je hoort ze gewoon beter nu. 'Under the red sky' was al een keer eerder geremastered, voor DYLAN (2007) maar klinkt daarop niet beter dan op de box cd. Opvallend is dat 'God knows' en '2 x 2' een fade out hebben terwijl Dylan nog aan het zingen is, valt een beetje buiten het bestek van deze recensie (want was natuurlijk op alle eerdere releases het geval), maar valt natuurlijk op als je de cd aan het beluisteren bent, en ik vind het slordig want er is ruimte zat op de cd om de nummers wat langer door te laten gaan.

Good As I Been To You
Eveneens geremastered volgens de eerder genoemde lijst, maar blijkt na beluistering alleen ge-loudified te zijn, met meer galm dan op de originele cd release uit 1992. 'You're gonna quit me' stond eerder al geremastered op DYLAN, maar klinkt daarop niet beter (voor de liefhebbers: op dit nummer zingt Dylan de album titel).

World Gone Wrong
Dit album is geremastered voor de box. Op de originele cd release (1993) had het geluid van de gitaar flink last van "distortion" ("in het rood"). Omdat alle tracks dezelfde oversturing vertonen, zou dit opzettelijk zijn gedaan, om artistieke (?) redenen (bijv. om een "oud" geluid te creeëren). Het overstuurde gitaargeluid is echter op de remaster weggewerkt, met gevolg een droger, bijna schraler geluid, en dit is wat gecamoufleerd door meer galm op de vocal track.
Eerder was 'Blood in my eyes' al voor DYLAN (2007) geremastered, door het volume op de gitaar track te verlagen, klinkt deze minder overstuurd.
'Jack a Roe' heeft op de remaster zoveel nagalm meegekregen waardoor het nummer nu uit een totaal andere bron afkomstig lijkt.

MTV Unplugged
Dit is de Amerikaanse versie, dus zonder 'Love minus zero/no limit'
De box cd is geremastered, met als resultaat een "warmer" geluid, waarbij vooral de akoestische (staande) bas opvalt. Overigens is ook hier sprake van loudification.
MTV Unplugged is in 2004 opnieuw gemixed voor de 5.1 surround sound dvd. Van dezelfde nieuwe mix is een 2.0 stereo PCM audio track op de dvd gezet. Die komt in mijn oren verdacht overeen met de box cd, dus wie weet is deze nu voor de nieuwe cd gebruikt.

Time Out Of Mind
Dit belangrijke album zou volgens de lijst niet geremastered zijn, maar als je de box cd vergelijkt met de originele cd release uit 1997 hoor je wel verschil. De nieuwe cd is sowieso luider, en ik vind 'm nu helderder klinken, minder "muddy".
Drie tracks van het album waren al eerder geremastered (of anderszins door Sony verbeterd):
- 'Dirt road blues': op de compilatie Blues (2006), en klinkt daarop in mijn oren aanzienlijk beter, en dit zou kunnen betekenen dat Time Out Of Mind wel degelijk eerder écht is geremastered, volgens de overlevering zou dat voor het hybrid SACD project in 2003 geweest zijn, maar toen niet uitgebracht, volgens de geruchten zou producer Daniel Lanois persoonlijk een stokje voor gestoken hebben ;
- 'Not dark yet': op DYLAN (en op de 'Rolling and tumbling' cd single), maar klinkt min of meer hetzelfde als de originele cd release van Time Out Of Mind;
- 'Make you feel my love', idem als boven.

Volgende keer behandel ik de laatste 5 albums van de box. De speciaal voor de box samengestelde compilatie Side Tracks wil ik apart doornemen, omdat op Side Tracks nogal wat tracks staan, afkomstig van meerdere bronnen, en daarna kunnen we wat mij betreft de balans opmaken van de box.

Dan nog even wat anders. De Amerikaanse Beatlesverzamelaar Steve Shorton heeft me erop geattendeerd dat er ook een andere manier is om vast te stellen of compilaties of box sets geremastered zijn, of beter gezegd of er nieuwe masters (re-masters dus) voor een nieuwe (box) release zijn gebruikt.
De gebruikelijke aanpak op de forums is, naast het afluisteren uiteraard, het vergelijken van waveforms en tijdsduur van de tracks op de voorlaatste cd release met die op de laatste. Ik heb dit gedaan bij een aantal tracks op de voorlaatste cd versies (de hybride SACD's uit 2003 c.q. de standaard cd's uit 2004 met de cd's van de box. Merkwaardig genoeg kwam geen enkele waveform overeen, echter vrijwel bij alle tracks wél de tracklengte (tijdsduur), hoewel je vaak zag dat de tracks op de box cd's precies 0:01 langer duurde, echter dit was altijd stilte (dus helaas niet een ietsje meer muziek of langere fade-outs, hoewel dat bij "geloudificeerde" remasters erg moeilijk te bepalen is op het gehoor).
Steve Shorton liet me weten dat alle iTunes LP remasters (dus alleen de remasters met het extra iTunes LP label) die in de iTunes Store te koop zijn, een unieke XID nummer bevatten, met nieuwe gegevens waaronder de aanmaakdatum van de remaster, zodat je deze kunt vergelijken met eerder (via iTunes) uitgebrachte remasters. Helaas is The Complete Album Collection Vol.1 nog niet in zijn geheel als iTunes LP uitgebracht.

Groet, Cas

2 opmerkingen:

hans altena zei

wat je schrijft over Time out of Mind maakt nieuwsgierig naar wat MOV zou doen met een lp uitgave...

Geluid verhuur Amsterdam zei

Ik luister dit soort muziek standaard via ingeplugte soundboxes met een behoorlijk volume dus ik heb eigenlijk nergens last van. Heerlijk als je Dylan's stem door de speakers hoort alsof je in een concertzaal staat. Altijd weer kippenvel