Waar begint een concert? Misschien al wel bij het kopen van de kaarten, of zelfs al bij de aankondiging van een aanstaand concert. Vanaf dat moment begint de spanning zich langzaamaan op te bouwen, tot het moment van de eerste ontlading... 'Good evening ladies and gentleman...'
Nog geen noot gehoord, maar er hangt elektriciteit in de lucht.
Natuurlijk begint hij met 'Leopard-skin pill-box hat' & dan kan het concert nog alle kanten op gaan, hij kan nog vlammen of genadeloos struikelen over zijn poging er wat van te maken. Maar wacht, ik loop te veel vooruit.
Waar begint een concert?
Kwart voor vijf in de middag, ik heb net de auto op de parkeerplaats van Ahoy' Rotterdam gezet, 'mevrouw Tom' & ik eten een broodje. Je hebt rituelen & rituelen. Ik ga altijd met 'mevrouw Tom' naar de concerten van Dylan & als we de tijd hebben, gaan we een beetje vroeg richting concerthal. Broodjes mee, thermoskan koffie. Spanning opbouwen.
We lopen wat rond, mensen kijken, sfeer inzuigen en belanden uiteindelijk aan de zijkant van Ahoy'. Zwarte schotten moeten dat wat we niet mogen zien verbergen. Eén man strekt zich uit, houdt een mobiele telefoon boven de schotten & fotografeert. Iets in mij zegt dat we daar moeten zijn. Het is maar één man, honderden staan voor de deur in de rij.
'You just missed him,' zegt de man, 'he was stretching his legs about fifteen minutes ago. He's in that bus.'
Dylan zit in zijn tourbus, op een meter of vijf van waar wij staan. We kijken tussen de schotten door & kletsen wat met de man die er eerst alleen stond.
Iets na half zes gaat de deur van de bus open. Niemand stapt uit, een vrouw stapt in om er even later weer uit te komen. De deur gaat dicht. Wachten. De man vertelt, ik vertel. Mooie verhalen over eerdere concerten, belevenissen. De deur van de bus blijft dicht. Vijf voor zes. Dylan moet toch een keer uit de bus komen.
'Mevrouw Tom' & ik overleggen. Wat doen we? Blijven wachten in de hoop een glimp op te vangen of toch naar binnen. Het is niet waarschijnlijk dat Dylan voor negen uur de bus uit komt. Dit is zijn huis on the road. Het is koud, het regent zo nu & dan.
Bovendien heb ik eerder die dag aan een medewerkster van de VARA beloofd om de volgende dag in alle vroegte op radio kort verslag te doen van de optredens van Dylan èn Knopfler. Ik moet dus wel naar binnen. Belofte maakt schuld.
'Mevrouw Tom' & ik nemen afscheid van de meer dan vriendelijke man (Thanks for a great conversation, wherever you are) & lopen naar de voorkant van Ahoy'.
We sluiten keurig aan in de rij & daar treffen we H. Het is niet zijn eerste concert, zal ik maar zeggen. Het is altijd goed om H. te spreken. Het is koud, ik knoop mijn jas dicht, de spanning stijgt, ik knoop mijn jas open, maar dat is wel weer koud, ik knoop... enfin, je snapt 'm.
Iets na zes uur gaan de deuren open, langzaam schuifelen we met de rij mee naar binnen.
'Heeft u een camera bij u?'
'Nee, echt niet...'
En doorlopen maar.
Vlak achter de deuren staan mannen met tourboeken: twaalf euro. Het verkochte tourboek is, op een paar pagina's achterin na (met reclame) identiek aan het tourboek dat in april 2009 in Amsterdam werd verkocht. Koffie halen, stoelen zoeken & wachten.
Half acht, Mark Knopfler & band barsten los. Ik doe mijn best om er iets aardigs van te vinden. De man heeft - zoals een plaatser van een reactie op deze blog terecht schreef - zijn sporen wel verdiend. Maar hoezeer ik mijn best ook doe, ik blijf onberoerd. Het beste wat ik over Knopfler & band kan zeggen, is dat ze capabel zijn.
Ergens tussen twee nummers die in mijn oren allemaal uitdoven nog voor ze goed & wel begonnen zijn, blaat Knopfler iets als 'Goodevening Rotterdam, it's great to be here' in de microfoon & op dat moment realiseer ik me hoe fortuinlijk we zijn dat Dylan niet iedere avond dit soort geneuzel zijn publiek in schreeuwt. Het is onzin, het zegt niks.
'Mevrouw Tom' & ik strekken nog even de benen, lopen wat door de Ahoy'. Ergens halverwege Knopflers set zegt 'mevrouw Tom': 'Dit is toch niet héél erg, toch?' en eigenlijk is daar alles wel mee gezegd.
Kwart voor negen, Knopfler is klaar - en masse rennen mensen naar de toiletten & de bar (niet noodzakelijk in die volgorde) terwijl het podium wordt verbouwd.
Iets na negen uur, eindelijk die stem 'Goodevening ladies and gentlemen...' Kom maar op, ik ben er klaar voor.
Het begint allemaal met 'Leopard-skin pill-box hat', daar is niks verrassends aan. Tot nog toe ieder concert van de huidige tournee opende met dit nummer.
Nummer twee, zal wel 'Don't think twice, it's all right' worden, denk ik nog. Dylan hangt zijn gitaar om - de enige keer deze avond - en zet niet 'Don't think twice, it's all right' in, maar 'It ain't me babe'. Die had ik niet zien aankomen. 'Tuurlijk, Dylan speelde het één keer eerder deze tournee, op 9 oktober, maar iets in mij zegt dat de keuze voor 'It ain't me babe' nog wel eens de voorbode voor een bijzondere avond kan worden. Een setlist met verrassingen, het zal toch niet...
Nummer drie: 'Things have changed' & Dylan begint los te komen. Zijn stem buigt, zwiert en vormt de woorden. Geen verrassing, dit nummer. Mooi gezongen uitvoering.
Tijdens het wachten op nummer vier, zeg ik tegen 'mevrouw Tom': 'Zal wel "Tangled up in blue" worden.' Het duurt lang voordat het vierde nummer wordt ingezet, het podium is donker. Is er overleg? Wat is er aan de hand?
En dan, eindelijk beginnen ze. Dit klinkt niet als 'Tangled up in blue'. Dit klinkt als... . Nee, dit kan niet waar zijn. Dit speelt hij niet deze tournee. Wel eerder dit jaar, maar niet nu. Dit kan niet, dit klopt niet, dit...
Every step of the way we walk the lineYour days are numbered, so are mineFuck YEAH! Hij speelt 'Mississippi'! Mag ik even dansen? Mag ik even huilen? Laat me maar even, hij speelt 'Mississippi'. En nee, het is niet de beste 'Mississippi' ooit, maar laat me maar even, hij speelt het wel! Dat is voor nu genoeg.
Als het concert hierna inzakt als een plumpudding, is het goed geweest, is het mooi geweest. Hij speelt 'Mississippi', 'Mississippi' waar ik al niet eens meer op had durven hopen.
Ik had eigenlijk maar drie wensen: 'Visions of Johanna', 'Blind Willie McTell' & bovenal 'Mississippi'. Eén van de drie wensen horen is al een geschenk. Laat de plumpudding maar komen.
Maar het concert zakt niet als een plumpudding in elkaar. Met 'Mississippi' begint Dylan aan een pakket van vier 'water-nummers'.
Na 'Mississippi' volgt 'The Levee's gonna break' wat schudt & knalt & niet boven aardig uitstijgt, maar wat geeft het, ik heb net 'Mississippi' gehoord.
Het tweede hoogtepunt van de avond - inderdaad weer water: 'A Hard rain's a-gonna fall'. Dìt is zingen. De man buigt, kauwt & streelt de woorden voor hij ze zijn mond laat verlaten. Hou me vast, droog mijn tranen. Laat me maar. Even.
De man & vrouw naast mij zijn inmiddels vertrokken, blijkbaar is het niet binnen gekomen.
Wachten, volgende nummer. Ik hoor een banjo. Het zal toch niet? Er is maar één nummer met deze banjo: 'High water (for Charley Patton)'. Dylan is 'on a roll', absoluut derde hoogtepunt van de avond. Luister dan! De man vertelt een verhaal.
Ik heb het koud, het zweet staat op mijn rug. Ik ben de vleesgeworden tegenstelling, opgepakt & neergekwakt. Je kunt mij uitwringen. Dylan is 'on a roll', luister maar, zit je goed?
'Blind Willie McTell'. Wat zeg je? Inderdaad 'Blind Willie McTell' in een arrangement dat mij ergens doet denken aan '
Minnie the Moocher' (langzame deel). Dit is de derde keer dat ik de mazzel heb om 'Blind Willie McTell' tijdens een concert te horen & van die drie keer is vanavond veruit de beste. De muziek past perfect, beter dan in eerdere versies & Dylan zingt alsof hij in een juke joint staat. De longen uit zijn lijf, het laatste restje energie dat zijn zeventig jaar oude lijf nog verbergt, lijkt hij te pompen in 'Blind Willie McTell'.
Daarna volgt 'Highway 61 revisited' dat verzandt, niet volledig uit de verf komt. Op de automatische piloot. Dat geeft niet, we hebben al zoveel gehad. Het zelfde geldt min of meer voor 'Thunder on the mountain'. Daarvoor zit nog 'Workingman's blues #2'. Inderdaad, een tourdebuut. Dylan heeft alles al gegeven & hij wringt er nog een tourdebuut uit. De laatste keer dat Dylan dit speelde, was in november 2010. Een aardige versie, het laatste hoogtepunt moet nog komen.
Dat laatste hoogtepunt, Dylan staat wederom midden op het podium & spuugt 'Ballad of a thin man' het publiek in. Dit is puur venijn, bijna beangstigend. 'Mr. Jones' zal het niet breed hebben vanavond. Het nummer wordt 'opgesierd' met echo & het werkt.
Die belichting, kan me niet herinneren dat er eerder tijdens een Dylan-concert zo effectief gebruik is gemaakt van de belichting.
En dan is het op, zo lijkt het. 'All along the watchtower' en 'Like a rolling stone' volgen nog, maar het is op. Dylan & band spelen de nummers, maar de passie is al vergeven, de passie is gestopt in 'Mississippi', 'A Hard rain's a-gonna fall', 'High water (for Charley Patton)', 'Blind Willie McTell' en 'Ballad of a thin man'.
De lichten gaan aan, het is goed geweest. Rond kwart voor elf lopen we Ahoy' uit. De vele kilometers naar huis volgen, langs wegwerkzaamheden & bijna verlaten snelwegen. Om één uur stappen 'mevrouw Tom' & ik ons huis binnen, moe. De kinderen slapen, opa & oma hebben de kinderen al uren eerder in bed gestopt.
'En? Hoe was het?' is de vraag. Daar is geen antwoord van vijf minuten op te geven.
Rond twee uur rol ik mijn bed in, om kwart over zes gaat de wekker af. Het is bijna kwart voor zeven wanneer de telefoon gaat: radio 2. De vraag is hoe het was. Ik heb enkele minuten & dan moet ik ook nog wat over Knopflers concert zeggen.
De presentator komt op de proppen met de oude aanname dat Dylan tijdens concerten vals zingt, dat Dylan niet kan zingen, dat... Ik heb enkele minuten om het recht te breien.
Ik doe mijn best & klets met een slaapdronken kop.
Goedemorgen Nederland. Dylan is geweest & heeft zich gegeven.
Vandaag 47 jaar geleden gaf Dylan een concert in The Philharmonic hall in New York. Dit concert is officieel uitgebracht als deel 6 van The Bootleg series.
