John Hughes - Invisible now: Bob Dylan in the 1960s

De immer uitdijende Dylan-bibliotheek is gevuld met vele soorten boeken. Er zijn boeken die na enkele bladzijden lezen de lezer zo grijpen dat ze in één ruk uitgelezen moeten worden, er zijn boeken die om de vijf bladzijden van pure frustratie in de hoek gesmeten worden. Er zijn boeken die minstens één keer per maand opgeslagen worden om een feit te checken en er zijn boeken die niets aan de kennis van de lezer weten toe te voegen, maar gewoon aangenaam weglezen.
Invisible now: Bob Dylan in the 1960s van John Hughes valt in geen van bovenstaande categorieën. Dit boek vormt (bijna) een categorie op zichzelf: het boek dat gelezen en vooral herlezen moet worden.
Invisible now is een pittig boek, het vraagt een betrokkenheid, een investering van de lezer. Dat Invisible now een pittig boek is om te lezen, mag de toekomstige lezer niet afschrikken. De lezer die bereid is om de benodigde investering te doen, zal hiervoor rijkelijk beloond worden door de inhoud van dit boek.
Voor lezers van fanzine The Bridge zal John Hughes een bekende naam zijn. Een aantal stukken uit Invisible now werden eerder in The Bridge gepubliceerd.

Hughes doel tijdens het schrijven van Invisible now was - zoals ik het begrijp uit Hughes' voorwoord - het 'traceren van de kwalitatieve verschuivingen van Bob Dylans artistieke gevoeligheid' waarbij Hughes zich beperkt tot de jaren 60.
Invisible now: Bob Dylan in the 1960s bestaat uit twee delen. Het eerste deel - 'Themes' - bevat zeven hoofdstukken die elk over een ander thema, een ander aspect van de te traceren verschuivingen handelen. In dit eerste deel komen onder andere thema's als 'Continual becoming', 'Humour', 'Photographs' en 'Inspiration' voorbij. Van deze zeven hoofdstukken is vooral het stuk over humor - een zeer onderbelicht thema rond Bob Dylans werk - zéér de moeite van het lezen waard.
In het tweede deel - 'The 1960s' - gaat Hughes in zes hoofdstukken op zoek naar voorbeelden van de verschuivingen. Hierbij behandelt hij de negen albums die Bob Dylan uitbracht in de jaren 60, plus The Basement Tapes in chronologische volgorde. Vooral de stukken over The Basement Tapes en Nashville skyline zijn eye-openers, het zijn stukken waarvan ik nu al weet dat ik het nog vele malen met genoegen zal herlezen.

 Met dank aan het lezen van Invisible now ben ik er achter gekomen dat Dylans 'verschuivingen' in de jaren '60 - van Bob Dylan tot en met Nashville skyline - op sommige gebieden (bijna) een cirkel maken. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan de invloed van Woody Guthrie op Dylans muziek. Een invloed die op Dylans eerste twee albums - Bob Dylan en The Freewheelin' Bob Dylan  - en op Dylans laatste twee albums van de jaren '60 - John Wesley Harding en Nashville skyline - duidelijk aanwezig is.
Hughes weet in Invisible now de lezer mee te nemen door Dylans werk in de jaren 60 en steeds aan te stippen waar Bob Dylan van het ene op het volgende album zich ontwikkeld heeft.

Zoals ik al eerder schreef, is Invisible now een pittig boek. Dit boek vraagt wat van de lezer. In de eerste plaats is Hughes taalgebruik voor een lezer van wie Engels niet de moedertaal is erg pittig. Daarnaast bewandelt Hughes Bob Dylans werk in de pagina's van Invisible now niet volgens de gebaande paden. Keer op keer weet hij nieuwe inzichten op Dylans werk naar voren te brengen in de pagina's van dit boek. De lezer kan hierdoor minder vertrouwen op eerder opgedane kennis en wordt regelmatig geconfronteerd met nieuw te verwerken informatie. Begrijp me niet verkeerd: met betrekking op dit laatste punt is er van mijn kant alleen maar lof voor Invisible now: Bob Dylan in the 1960s (en het feit dat Engels niet mijn moedertaal is, kan ik Hughes uiteraard onmogelijk aanrekenen).

Invisible now: Bob Dylan in the 1960s is een boek dat ik zeker zal herlezen. Niet vanwege het leesplezier, maar vanwege het feit dat ik er van overtuigd ben geraakt dat in de pagina's van dit boek voldoende nieuwe inzichten op het werk van Bob Dylan in de jaren 60 zitten, dat ik ook bij een tweede (en derde) lezing weer op het puntje van mijn stoel zal zitten en het allemaal zal proberen in te zuigen.

Ik ben er dan ook van overtuigd dat iedere Dylan-liefhebber zichzelf een plezier kan doen met de aanschaf van Invisible now: Bob Dylan in the 1960s, niet om dit boek in één ruk uit te lezen om het daarna voor altijd in de kast te zetten, maar langzaam. Stukje bij beetje om na een eerste lezing het boek nog vele malen opnieuw uit de kast te pakken om het te herlezen.

John Hughes - Invisible now: Bob Dylan in the 1960s; Ashgate 2013, 238 blz. (hardcover €66,99, ebook €71,99)