Bob Dylan in (het) Nederland(s): februari 2013

De top 50 van Marnix

Iets minder dan twee weken geleden plaatste ik hier de tracklist van de ideale compilatie volgens Erik. Inmiddels heb ik van Marnix zijn top 50 ontvangen (waarvoor dank), zie hieronder.

1. Man in the long black coat

2. Slow train

3. Dark eyes

4. When he returns

5. Trouble in mind

6. Don’t think twice it’s allright

7. North country blues

8. Every grain of sand

9. Ballad of a thin man

10. Like a rolling stone

11. Simple twist of fate

12. Knockin’ on heaven’s door

13. John brown

14. Sara

15. Tin angel

16. Wedding song

17. Forever young

18. Most of the time

19. Ring them bells

20. Lay lady lay

21. Blind willie mctell

22. Song to woody

23. Precious angel

24. Property of Jesus

25. I and I

26. Don’t fall apart on me tonight

27. Brownsville girl

28. Desolation row

29. Band of the hand

30. Higway 61 revised

31. Visions of johanna

32. Dirge

33. Tangled up in blue

34. In the summertime

35. Till i fell in love with you

36. Love sick

37. Cold irons bound

38. Isis

39. Romance in durango

40. Masters of war

41. Just like a woman

42. Hurricane

43. Silvio

44. Beyond here lies nothin’

45. Subterranean homesick blues

46. Covenant woman

47. Where teardrops fall

48. Gotta serve somebody

49. Nettie moore

50. Mr. Tambourine man

Afgelopen zaterdagochtend of -middag schreef ik op deze blog nog dat het een rustige zaterdag in huize Willems was, dat ik plannen had om naar een stapeltje nog niet gedraaide platen van Bob Dylan te luisteren. Een paar uur nadat ik dat schreef had ik nog niet één van die platen gedraaid en bracht ik 'mevrouw Tom' naar het ziekenhuis, waar ze nu nog ligt.
Het komt allemaal wel goed, maar het zet alle plannen, de normale gang van zaken op losse schroeven. In plaats van naar de muziek van Bob Dylan te luisteren, pendelde ik de afgelopen dagen tussen ziekenhuis en thuis waar onze kinderen zaten.
Ondertussen draaide de Dylan-wereld uiteraard gewoon door.
Inmiddels is op Dylans officiële website de schitterende hoes van de in april uitkomende single 'Wigwam' / 'Thirsty boots' te bewonderen (zie hier) en is het eerste concert - aldus de website van fanzine Isis - van dit jaar inmiddels gepland.
Als de rust straks weer een beetje is teruggekeerd, heb ik (gevoelsmatig) nog het een en ander in te halen. Het stapeltje platen dat er zaterdag lag, ligt nu nog op mij te wachten. Ik kan er nu al naar uitkijken om de naald op het vinyl te laten zakken.

Zaterdag

Voor een zaterdag is het best rustig in huize Willems. Het hoeft ook niet altijd een heksenketel te zijn, toch?
Twee dagen geleden plaatste ik hier een bericht over de aanstaande release van de single 'Wigwam' / 'Thirsty boots' en plaatste daarbij een link naar Youtube zodat lezers Eric Andersens versie van 'Thirsty boots' kunnen beluisteren, om alvast een beetje in de stemming te komen.
Een uurtje na het plaatsen van dat bericht realiseerde ik me dat 'Thirsty boots' van Eric Andersen ook te vinden is op de 4 cd box Make it your sound, make it your scene (cd 2, track 18), een uitgave die veel Dylanliefhebbers wel in huis zullen hebben vanwege die schitterende, tijdens het Newport Folk Festival van 1963 opgenomen versie van 'North country blues'.
Nu ik het toch over originele versies van nummers die Dylan heeft opgenomen heb, gisteren hoorde ik voor het eerst in dit leven de versie van Jimmie Rogers van 'Miss the Mississippi'. Dit nummer werd door Bob Dylan in 1992 opgenomen, die opname is te vinden op Tell tale signs.
Wat me opviel bij het horen van Jimmie Rogers' versie van dit nummer, is hoe dicht Dylan bij de versie van Rogers is gebleven. Het is bijna of Dylan een kopie heeft willen maken van de versie van Rogers in plaats van een eigen versie.
En toch, na twee keer Rogers' versie gehoord te hebben, verlang ik toch weer naar Dylans versie.
En verder? Nou Clive Davis heeft een boek geschreven dat best interessant kan zijn (zie hier, met dank aan Dirk voor de tip). Zonder dat ik mijn vinger op het 'waarom' kan leggen, heb ik toch ietwat twijfel over hoe aangenaam het lezen van dat boek kan zijn. Die Davis lijkt me ook wel een beetje een opschepper (of zie ik nou dingen die er niet zijn?) Vroeg of laat zal ik dat boek wel een keer lezen. En oordelen voor een letter gelezen te hebben, is natuurlijk niet handig.
Maar vandaag lees ik dat boek niet meer. Vandaag is het zaterdag en is het aangenaam rustig in huize Willems. Dat wil ik graag zo houden.
Er ligt nog een stapeltje ongedraaide muziek op mij te wachten (allemaal Dylan), misschien dat ik me daar vanmiddag maar eens op ga storten.

Wigwam / Thirsty boots

Met een bak koffie achter de kiezen, keek ik vanochtend in alle vroegte op de website Expecting rain om te ontdekken of er nog Dylan-gerelateerd nieuws is. De eerste link is meteen raak, het gaat over Record Store Day 2013.
Record Store Day is een jaarlijks terugkerend fenomeen, een internationale feestdag waarop de kleine, onafhankelijke platenzaken in het zonnetje worden gezet met een vloedgolf aan nieuwe uitgaven en soms optredens van bands tussen de schappen vol cd's en elpees. Dit jaar valt Record Store Day op 20 april.
Een van die nieuwe uitgaven die op Record Store Day in de winkels zal liggen, is een single van Bob Dylan. Die single zal in ieder geval in Amerika in de winkels liggen, of er ook een Europese release van deze single komt, is nog niet duidelijk. De website van Record Store Day in Nederland bevat in ieder geval nog geen informatie over releases.
Die Dylan-single bevat - aldus de weblog Wax Poetic - twee nummers van het nog uit te komen tiende deel van The Bootleg series, te weten een demo-versie van 'Wigwam' en het door Eric Andersen geschreven nummer 'Thisty boots' dat Bob Dylan tijdens de sessies voor Self portrait opnam.
Bob Dylan nam 'Thisty boots' op tijdens de vijfde sessie voor Self portrait, op 4 maart 1970.
Naast dat er weer een begerenswaardige single van Bob Dylan op de markt komt, betekent dit nieuws ook dat we iets meer weten over de aanstaande release van The Bootleg Series vol. 10, deze release zal in ieder geval de demo-versie van 'Wigwam' en 'Thisty boots' bevatten, twee nummers van de sessies voor Self portrait.
Eerdere berichten dat the Bootleg series vol. 10 zal bestaan uit "'stripped down' versies van de nummers van Self portrait en / of outtakes van dit album" (zie hier) zouden dus zomaar eens kunnen kloppen.
Om alvast een beetje in de stemming te komen, hier kan 'Thirsty boots' in de uitvoering van Eric Andersen beluisterd worden.
Ik kan bijna niet wachten tot 20 april, tot Record Store Day (om nog maar te zwijgen over de release van The Bootleg series vol. 10). We gaan een paar mooie, muzikale maanden tegemoet.

radio

Afgelopen vrijdag plaatste ik hier een stuk onder de titel 'Scheurpen'. Dat stuk gaat onder andere over het draaien van slechts de eerste twee noten van Bob Dylans 'I want you' in de uitzending van het radioprogramma Hautekiet (VRT, 14 februari), het werkwoord 'scheurpen' waaraan in een eerdere aflevering van dit programma aandacht werd besteed, en Jotie T'Hooft.
Vanochtend, om één minuut over elf, ontving ik een e-mail van Peter. Peter schrijft onder andere het volgende:

Het is je gelukt!
Jan Hautekiet draaide zonet op Radio 1 de integrale versie van 'I want you'.
"Speciaal voor Tom Willems, omdat we de vorige keer enkel de intro lieten horen", zo zei hij voor het nummer door de boxen spatte.

Sinds mijn eerste blik op deze zinnen van Peter, heb ik een glimlach op mijn gezicht (ik kan het ook niet helpen). Natuurlijk heb ik inmiddels naar de bewuste uitzending geluisterd - met dank aan internet kan alles nogmaals achteraf beleefd worden - en tijdens het luisteren werd die glimlach op mijn smoelwerk alleen maar steviger. (Voor de liefhebber: het bewuste fragment begint na 1 uur en 51 minuten)

Terug naar Jotie T'Hooft - om in het verlengde van het stuk 'Scheurpen' te blijven - naar zijn Verzameld werk waarin ik meer Dylan tegenkom dan ik van te voren had durven dromen. Twee voorbeelden: 'starend nu naar de uitermate psichedeliese poster van bop dillen, registrerend de geluiden uit de rest van dit driemensenhuis stappen op de keukenvloer, gerinkel van vaatwerk, het doorspoelen van de plee.' (blz. 193)
En: 'vanaf de muren keken jagger en dylan me aan, en boven een kolexie platen hing een farout psychedeliese prent.' (blz. 223)
Deels door toeval kom ik de laatste dagen Bob Dylan veel tegen in de literatuur. Niet alleen in het Verzameld werk van Jotie T'Hooft, maar ook in boeken van Bert Jansen en Theodor Holman.
Het 'bop dillen' - zoals Jotie T'Hooft schrijft - uit het eerste citaat doet mij denken aan twee dingen: de inmiddels (helaas) gesloten platenzaak Bep Dylan en het boek De reus van Rotterdam van C.B. Vaandrager. Vaandrager heeft het in dit boek over 'bob Delon' (blz. 241).
En dan is er nog dat bandje uit de jaren negentig: The Dylans.
Ik dwaal af.

Eigenlijk moet ik me bezighouden met de platen die ik gisteren op een platenbeurs heb gekocht. Zo was de planning. Ik kom er niet aan toe, ik luister naar Jan Hautekiet en mijmer over Jotie T'Hooft en Cornelis Bastiaan Vaandrager. Ik mijmer over het ter ziele gegane winkeltje Bep Dylan en drink meer koffie dan goed voor mij is.
Eigenlijk, zo schiet het door mijn hoofd, zou ik een aardig briefje aan Jan Hautekiet moeten schrijven. Een paar zinnen om hem te bedanken. Maar wat moet ik dan schrijven?

Beste Jan Hautekiet,

Via deze weg wil ik u bedanken voor het draaien van Bob Dylans 'I want you' en de vriendelijke, aan mij gerichte woorden in uw radio-uitzending van vanmorgen.

Met vriendelijke groet,

Tom Willems

Dit is veel te mager om te versturen. Zelfs al zou ik het op een ansichtkaart schrijven, dan nog blijft er veel te veel wit rond de woorden zichtbaar.
Ik zou er nog aan toe kunnen voegen dat, na het horen van 'I want you', de lente is begonnen. Als Jan Hautekiet zich kan herinneren wat hij in de uitzending heeft gezegd, dan zal hij het begrijpen.

[met dank aan Peter voor zijn e-mail]

Vervolg op 'Kennismaking met de tijden die veranderen'

Niet mijn lichaam, wel mijn geest zouden in versneld tempo klaargestoomd worden voor wat het lied 'The Times They Are A-Changin' hoe verborgen ook nog voor mij in petto had toen ik het in 1965 als zevenjarige voor het eerst hoorde op de radio en mijn moeder trotseerde die de knop wilde omdraaien. Een wat oudere broer, ook aanwezig bij het 'incident' zou daar wel voor zorgen. Met hem had ik gemeen dat we van de vele zonen de meeste klappen opvingen van onze vader die niet alleen zichzelf afbeulde om in het reine te komen met de wrekende God waarmee hij was opgevoed. Iets in ons spoorde niet met de krankzinnige normaliteit waarin we opgroeiden en dat maakte ons beiden rijp voor enerzijds zijn woede en anderzijds de opstandigheid van Dylan.

Ik laafde me aan de single die mijn opa, om zijn vrome schoonzoon dwars te zitten, me stiekem toespeelde en waarvan de keerzijde de avantpunk bevatte van Subterranean Homesick Blues. Maar hoe lang zou dat stand houden? De grillen van een jongen op die leeftijd groeien slechts zelden uit tot een levenslange toewijding, wanneer evenwel een bevlieging zo vroeg begint en doorzet dan gaat het diep. Dat mijn vader me al snel het kleinood ontfutselde toen hij onverwacht thuis kwam en het kabaal van Subterranean hoorde, waar ik zelf een door angst en verwarring gevoede nachtmerrie-achtige en obsessieve haat-liefde verhouding mee had, het gaf weinig hoop.

Ergens was ik opgelucht ondanks mijn verontwaardiging over het verlies, de impressie dat de duivel een hand had in die vreemde, brutale staccato woordenstroom en hagelbui van gitaren en drums, had me aardig in de ban, het trok me aan, borg in zich een belofte voor een spannende toekomst, maar of ik door het luisteren ernaar niet voortijdig het vuur in zou worden geworpen, die vraag deed me terugdeinzen.

Mijn 'grote' broer evenwel hield me bij de les, en zo delen we naast een duister verleden, dat ons uiteen zou drijven als twee opgejaagde wilde dieren, een samen bindende liefde voor Dylans muziek. Hij kocht namelijk van zijn zuurverdiende zakcenten zo snel mogelijk de elpee The Times, waarop dezelfde foto prijkte als de single, van dat mystiek in zichzelf gekeerde en tegelijk uitdagend tegendraadse gezicht dat precies uitdrukte hoe ik me voelde in mijn grijze wereld, en die plaat vormde voor hem het begin van een hele collectie met het oeuvre van de man uit Hibbing, waar hij mij regelmatig naar liet luisteren en met zijn aanbeveling mijn vrees voor de hel naar de achtergrond drong. Zo had hij op zijn minst iemand waarbij hij zijn enthousiasme kwijt kon, veel weerklank vond hij verder vooralsnog niet in het Protestantse provincieplaatsje Rijssen, het Twents Jeruzalem, waar Belcampo met reden zijn verhaal situeerde dat Het Laatste Oordeel heet.

Kindertijd? Mijn herinnering daaraan wordt niet gevuld door de onschuldige spelletjes, zelfs de verschrikkingen van de lagere school waar mijn vader het hoofd van was, zodat hij mij regelmatig op de gang zag staan en hij op de straf die ik van de juf of meester kreeg, 's avonds nog de zijne kon stapelen, ze hebben er amper een rol in. Ik zie me met de hoes van The Times wegdromen terwijl mijn broer de plaat draait. Dan het beeld van hemzelf, met de gitaar die hij aanschafte om de liedjes van Dylan onder de naam van Broeder Gozewijn zelf te vertolken, zoals hij mijzelf vertelde vanwege het rechtvaardigheidsgevoel dat die bevatten en de nieuwe kijk op de liefde, wat mij hem aan deed gapen, ik had geen idee waar hij het over had maar ik wilde er meer van weten!

Omdat hij ook de Stones had ontdekt liet hij zijn haar groeien, en daarmee gooide hij olie op het vuur van mijn vaders woede over zijn onaangepastheid, maar, of mijn broer dat zelf merkte of niet, het doorzettingsvermogen en de gedrevenheid waarmee deze gitaar leerde spelen en Dylans teksten zong, alsof er een heilige betekenis achter school, veroorzaakte een schroom bij mijn vader. Soms zag ik hem luisteren, en ik dacht, Dylan zegt iets dat mijn vader stil maakt! Was dit de man die mijn single had weggegooid? Hij bleef af van mijn broers elpee. Niettemin klaagde hij over het gekraai van die Amerikaan, dan zong zelfs zijn zoon nog beter! Daarmee was hij de eerste in een lange rij van mensen waarvan ik zou merken dat ze open stonden voor de lyriek maar geen voeling hadden met de klank van die unieke stem waarin de ongerepte aarde en turbulentie van de stad, de pioniersgeest en verloren onschuld, al die rauwe element van leven in de USA, loepzuiver en vol schoonheid tot uitdrukking komen, destijds besefte ik overigens enkel dat hij er naast zat, ahem.

Het staren naar de hoes ging steeds meer gepaard met het proberen van lezen van die woorden op de achterkant en het inlegvel, de 11 Outlined Epitahs. Ik had al in de smiezen dat de songs die Dylan schreef dus een boodschap bevatten, waar zelfs mijn vader niet direct iets tegen in wist te brengen, van onder de indruk was zelfs, hoezeer hij ook betwijfelde of het te rijmen was met zijn eigen geloof, zoals hij benadrukte, wat voor mij de zaak des te interessanter maakte, maar die zo raar gerangschikte zinnen, gedichten volgens mijn broer, hadden die ook iets speciaals te zeggen?

Een andere broer, die later dominee zou worden en ook aanwezig was geweest toen The Times voor het eerst door onze woonkamer schalde, wat hem had doen roepen 'afschuwelijk', hij gaf mij een woordenboek, zei, 'vertaal het maar, dan zul je zien wat een onzin die kerel verkoopt'. Zo zaaide hij wat hij niet wilde oogsten. Ik leerde Engels, geholpen doordat ik het ook zoveel hoorde, want Blonde on Blonde werd als volgende Dylan plaat aangeschaft, Aftermath van de Stones belandde eveneens op de draaitafel en de tv, met series in die taal, deed zijn intree in ons gezin dat inmiddels zoveel barsten vertoonde dat de moderniteit onvermijdelijk binnen sijpelde. Gevolg, mijn kennismaking met wat Dylan te zeggen had was via zijn hoesteksten, daarna pas drong ik tot de inhoud van zijn songs uit de zestiger jaren door. Die bleven daardoor een onderlaag houden voor mij die uitsteeg boven de letterlijke inhoud. En de lading daarvan werd me reeds duidelijk gemaakt toen ik met dat woordenboek in de hand, met vallen en op staan begrijpend, maar nu nog steeds tastend in een lichtend duister als van een ondoorgrondelijke sterrenhemel waarin je op reis gaat naar de oorsprong, deze woorden ontcijferde:

Al's wife claimed I cant be happy

as the New Jersey night ran backwards
an vanished behind our rollin ear
"I dig the colors outside, an I'm happy"
"but you sing such depressin songs"
"but you say so on your terms"
"but my terms arent so unreal"
"yes but they're still your terms"
"but what about others that think
in those same terms"
"Lenny Bruce says they're no dirty
words…just dirty minds an I say they're
no depressed words just depressed minds"
"but how're you happy an when're you happy"
"I am happy enough now"
"why?"
"cause I'm calmly lookin outside an watchin
the night unwind"
"what'd yuh mean 'unwind'?"
"I mean somethin like there's no end t it
an its so big
that every time I see it it's like seein
for the first time"
"so what?"
"so anything that ain't got no end's
just gotta be poetry in one
way or another"
"yeah but…"
"an poetry makes me feel good"
"but…"
"an it makes me feel happy"
"ok but…"
"for lack of a better word"
"but what about the songs you sing on stage?"
"they're nothin but the unwindin of
my happiness"

En wie schetst mijn verbazing als ik dit citaat jaren nadien terug vindt op de site van mijn getormenteerde broer, die op een vraag van een bezorgde vriend of vriendin, of het wel goed met hem gaat, antwoord door te verwijzen naar deze regels... Het is allemaal mogelijk binnen het universum dat Dylan heeft geschetst...

hans altena

Open antwoord

Beste Frits,

Allereerst dank voor je felicitaties. Vijf jaar is inderdaad een mooie periode, maar - naar ik hoop - alleen nog maar het begin van meer. Toen ik vijf jaar geleden begon met deze weblog, voelde ik me nog een broekie in Dylan-land, dat zelfopgelegde label moet ik misschien maar een keer afschudden.
Naast de honderden uren die ik de afgelopen vijf jaar in deze weblog heb geïnvesteerd, heeft het bijhouden van deze weblog mij ook een heleboel opgeleverd. Zo heb ik inmiddels contact met vele tientallen andere Dylan-liefhebbers - voornamelijk via de e-mail - waarvan de oudste ouder dan Bob Dylan is en de jongste een tiener. Bijna dagelijks word ik getrakteerd op een of meerdere van die e-mails van andere Dylan-liefhebbers, soms met een vraag, soms met een bijdrage voor de weblog (zoals de bijdrage van Erik die ik vanmorgen in mijn mailbox vond, zie hieronder) en soms met een link naar een bericht op het internet, een tip over een boek, een nieuw album, of gewoon een paar vriendelijke woorden.
Zonder het bijhouden van deze weblog zou ik het overgrote deel van deze mede-Dylan-liefhebbers die mij nu bijna dagelijks een mail sturen niet gekend hebben. En het mooie van al die e-mails is dat ze me regelmatig aan het denken zetten, terug sturen naar de platenkast om dat ene nummer nog eens goed te beluisteren.
In die vijf jaar is er inderdaad veel gebeurd in Dylan-land: drie albums, vier concerten in Nederland, vele tournees en tientallen boeken over Bob Dylan. En tussen die tientallen boeken staan inderdaad mijn drie boeken. Zonder deze blog, zonder de aanmoedigingen en de hulp van een aantal lezers van deze blog (ik denk onder andere aan Alja, Rob, Arie en Ed), zouden die drie boeken er waarschijnlijk nooit gekomen zijn.
En iets in mij zegt dat deze drie boeken nog niet het einde van mijn schrijven over Bob Dylan is. Iets in mij zegt dat er meer in de pen zit. Ik ben nog niet klaar met het schrijven over Dylan, niet op deze blog en niet in boekvorm. Zoals ik al eerder schreef: vijf jaar is mooi, maar alleen nog maar een begin.
Aan de andere kant is daar de noodzaak - zoals ik een tijdje geleden schreef - om het iets rustiger aan te doen. ik zal niet meer - zoals voorheen - per dag zo'n twee, drie uur in de weblog en het schrijven van boeken stoppen. Ik moet wat efficiënter te werk gaan. Zo zal ik minder speuren op het internet naar links voor afleveringen van 'Dylan kort'. Veel liever schrijf ik stukken dan dat ik berichten vol links samenstel. Dat neemt niet weg dat ik af en toe zeker nog een 'Dylan kort' zal samenstellen (alleen minder regelmatig, tot de energie weer terug is) of een link zal plaatsen naar een opvallend bericht op het internet, zoals naar de recensie van Bringing it all back home waar ik bij toeval vanochtend op stuitte, een recensie die het best tot zijn recht komt door 'm hard op te lezen (zie hier). Hoe vaak vind je een recensie die je hard op moet lezen? Zelden, toch?
Het doet me goed om te lezen dat je het niet altijd eens bent met mijn verhalen, maar dat je wel regelmatig geprikkeld wordt om steeds opnieuw naar de muziek van Bob Dylan te luisteren. Uiteindelijk draait het daar om: geprikkeld worden om opnieuw te luisteren.
Zoals ik geprikkeld word om opnieuw te luisteren door wat ik hier en daar lees over Dylan, zo hoop ik met mijn schrijven, met deze weblog en mijn boeken, lezers te prikkelen om opnieuw te luisteren. Als dat lukt, ben ik tevreden.

groet,

Tom

de compilatie - door Erik

Dag Tom,

Een aantal maanden geleden kocht ik de 3-delige CD The Real Bob Dylan. Het was spotgoedkoop en vooral: er stond ‘Watching the River flow’ op, een nummer dat ik nog niet in bezit had. Wat me vooral pleziert bij zulke compilaties is om me te laten verrassen door de keuze van de samensteller. Wat ik me gaandeweg afvroeg: mocht ik de samensteller van dienst zijn, wat zou ik op zo’n ‘best of’ plaatsen? Welke nummers beroeren mij het meest? Natuurlijk de ene dag zijn dat andere nummers dan de andere dag. Maar toch. Ik luisterde naar alle platen en cd’s die ik in bezit heb. Ik maakte een lijst van alle mooie liedjes: 104 nummers. Na veel luisteren, doorkrassen, herbeluisteren en nogmaals bijvoegen en schrappen, was mijn lijstje voltooid (zonet toch ‘Beyond Here Lies Nothin’ ingeruild voor ‘Foot Of Pride’). Ik heb er me maandenlang enorm mee geamuseerd. Wie volgt?

CD1:

1.      House Carpenter (The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 22 november 1961
2.      Don't Think Twice, It's All Right (The Freewheelin' Bob Dylan) – 14 november 1962
3.      A Hard Rain's A-Gonna Fall (The Freewheelin' Bob Dylan) – 6 december 1962
4.      Masters of War (The Freewheelin' Bob Dylan) – 24 april 1963
5.      Bob Dylan's Dream (The Freewheelin' Bob Dylan) – 24 april 1963
6.      North Country Blues (The Times They Are A-Changin’) – 6 augustus 1963
7.      Boots of Spanish Leather (The Times They Are A-Changin’) – 7 augustus 1963
8.      Moonshiner (The Times They Are A-Changin' outtake - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) - 12 augustus 1963
9.      When the Ship Comes In (Demo for the Witmark Music Publishing Company - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 23 oktober 1963
10.   One Too Many Mornings (The Times They Are A-Changin’) – 24 oktober 1963
11.   It Ain’t Me Babe (Another Side of Bob Dylan) – 9 juni 1964
12.   Love Minus Zero/No Limit (Bringing It All Back Home) – 14 januari 1965
13.   She Belongs to Me (Bringing It All Back Home) – 14 januari 1965
14.   It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding) (Bringing It All Back Home) – 15 januari 1965
15.   It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry (Highway 61 Revisited alternate take - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 15 juni 1965
16.   Like A Rolling Stone (Rehearsal in studio - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 15 juni 1965

CD2:

1.        Sitting on a Barbed-Wire Fence (outtake Highway 61 Revisited - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 15 juni 1965
2.        She's Your Lover Now (outtake Blonde on Blonde - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 21 januari 1966
3.        4th Time Around (Blonde On Blonde) – 14 februari 1966
4.        As I Went Out One Morning (John Wesley Harding) – 6 november 1967
5.        Lay, Lady, Lay ( Nashville Skyline) – 14 februari 1969
6.        Girl from the North Country ( Nashville Skyline) – 18 februari 1969
7.        Forever Young (demo - Biograph) – juni 1973
8.        Dirge (Planet Waves) – 14 november 1973
9.        Wedding Song (Planet Waves) – 14 november 1973
10.     You're a Big Girl Now (Blood On The Tracks) – 27 december 1974
11.     Sara (Desire) – 30 juli 1975
12.     Tonight I'll Be Staying Here With You ( The Bootleg Series Vol. 5: Bob Dylan Live 1975, The Rolling Thunder Revue) – 4 december 1975
13.     Baby, Let Me Follow You Down (The Last Waltz) – 24 november 1976
14.     Oh Sister (At Budokan) – 1 maart 1978

CD3:

1.      Every Grain of Sand (alternate take - The Bootleg Series Volumes 1-3 (Rare & Unreleased) 1961-1991) – 23 september 1980
2.      Jokerman (Infidels) – 14 april 1983
3.      Foot Of Pride (outtake Infidels - The Bootleg Series Volumes 1-3 (Rare & Unreleased) 1961-1991) – 25 april 1983
4.      I and I (Infidels) – 27 april 1983
5.      Blind Willie McTell (outtake Infidels - The Bootleg Series Volumes 1–3 (Rare & Unreleased) 1961–1991) – 5 mei 1983
6.      Got My Mind Made Up (Knocked Out Loaded) – 19 juni 1986
7.      Born in Time (Unreleased, Oh Mercy- The Bootleg Series Vol. 8 – Tell Tale Signs: Rare and Unreleased 1989–2006) – 28 februari 1989
8.      Most of the Time (Oh Mercy) – 12 maart 1989
9.      Man in the Long Black Coat (Oh Mercy) – 29 maart 1989
10.   Jack-A-Roe (World Gone Wrong) – mei 1993
11.   Blood in My Eyes (World Gone Wrong) – mei 1993
12.   Not Dark Yet (Time out of Mind) – januari 1997
13.   Cross the Green Mountain (from the Gods and Generals soundtrack- The Bootleg Series Vol. 8 – Tell Tale Signs: Rare and Unreleased 1989–2006) – 23 juli 2002
14.   Tell Ol’ Bill (Alternate version of song released on the North Country soundtrack - The Bootleg Series Vol. 8 – Tell Tale Signs: Rare and Unreleased 1989–2006) – 17 juni 2005

Vriendelijke groeten,
Erik

Scheurpen

Zonder te zoeken kom ik soms ook wel wat tegen, zoals deze zin op de website van Scheltema te Leiden: 'God en de duivel zijn prominent aanwezig in de pophistorie, van de gospelzangers die hun hemelse taak verruilden voor de verlokkingen van wereldlijk soulsucces, tot Bob Dylan die zijn rebelse houding halverwege de jaren zeventig inruilde voor een wedergeboorte als relirocker.'
Na drie keer op deze zin te hebben gekauwd, kwam ik tot de conclusie dat - hoe vloeiend deze zin ook loopt - het niet klopt. Bob Dylans keuze (of roeping, het is maar hoe je er naar kijkt) om vanaf eind jaren zeventig nog uitsluitend muziek ter meerdere eer en glorie van God te componeren en spelen, is misschien wel zijn meest rebelse daad ooit geweest.
Het uitbrengen van Slow train coming in 1979 is misschien wel rebelser dan het met een band optreden tijdens het Newport Folk Festival van 1965.
Of is dat een gekke gedachte?

Laat ik het over een andere boeg gooien, laat ik het eens hebben over de uitzending van de VRT-radio (programma Hautekiet) van gisteren. Een uitzending die ik niet gehoord heb, maar waarvan ik wel weet dat er gesproken werd over de carnavalsoptocht in Aalst en aansluitend de eerste twee noten van Bob Dylans 'I want you' werden gedraaid, waarna het nummer werd weggedraaid om niet meer terug te komen.
Stel je voor: je zit in je auto op weg naar je werk. Je hoort twee noten van 'I want you' en daarna niks, noppes, nada meer van Dylan. Dat is toch frustrerend?
Kijk, wanneer je die twee noten hoort op weg naar huis, is de ramp nog te overzien. Dan kun je bij thuiskomst gewoon Blonde on blonde uit de kast pakken om 'I want you' alsnog van begin tot eind te kunnen horen. Maar wanneer je die twee noten hoort wanneer je op weg bent naar je werk...
Dan zit je daar de hele dag te werken met ergens in je achterhoofd het brandende verlangen om ook de rest van 'I want you', het hele stuk ná die twee noten, te horen zonder dat daar de mogelijkheid toe is.

Eerder dit jaar ging het in ditzelfde radioprogramma over een dialectwoorden. Een van de woorden die voorbij kwam, is 'scheurpen'. Nou weet ik ook niet wat 'scheurpen' betekent, maar Senne was zo goed om mij een foto van een woordenboek te sturen. Ik lees:

scheurpen (ww.,scheurpte, h. gescheurpt) [Vl. Branbant], overdreven vorm van zagen, zowel iets of iemand kan scheurpen: die nieuwe van Bob Dylan, die scheurpt toch echt.

Zo'n vijftien geleden stond ik bij het graf van de Vlaamse dichter Jotie T'Hooft (1956 - 1977) in Oudenaarde. Sinds een jaar of drie lees ik af en toe wat in zijn Verzameld werk en daarin kom ik meer Dylan tegen dan ik van te voren had durven dromen. Zo staan er twee gedichten in onder de titel 'To live outside the law you must be honest', om eens wat te noemen.
Jotie T'Hooft kon het leven niet aan. Hij is niet oud genoeg geworden om Bob Dylans Slow train coming te horen. Ik vraag me af of hij dit ook een rebelse daad van Dylan had gevonden.
Ik vraag me af of Jotie T'Hooft wist wat 'scheurpen' betekent.

[Met dank aan Senne]

Music & photos

In begin december schreef ik over de toen nog aanstaande release van Music & photos dat het me niet zou verbazen wanneer de tracklist van deze dubbel-cd identiek zou zijn aan de twee cd-versie (ook met foto's) van L'Explosion rock. Met die aanname heb ik de plank volledig misgeslagen. L'Explosion rock bevat uitsluitend nummers van de albums Bob Dylan tot en met Blonde on blonde terwijl Music & photos nummers van The Freewheelin' Bob Dylan tot en met Together through life bevat. Sterker nog: de tracklist van Music & photos is identiek aan de tracklist van de heruitgave uit 2010 van The Essential Bob Dylan. Geen nieuwe, originele tracklist op deze verzamelaar dus, maar een kopie van een eerdere uitgave.
Music & photos bestaat - net als L'Explosion rock uit een grote kartonnen hoes (iets hoger en iets smaller dan een elpee-hoes) met daar in twee cd's en tien foto's. Gek genoeg bevatten de twee cd's van Music & photos muziek uit de periode 1962 - 2009, terwijl de tien foto's uitsluitend een jonge Dylan (van voor 1967) laten zien. De foto's en de muziek in deze uitgave passen net niet helemaal lekker bij elkaar.
Van de tien foto's bij Music & photos zijn er drie ook te vinden in L'Explosion rock. De foto's bij Music & photos zijn iets groter afgedrukt dan de foto's bij L'Explosion rock.
Music & photos biedt muzikaal gezien niks nieuws. Sterker: het is het zoveelste verzamelalbum van Bob Dylan dat in de laatste jaren is uitgekomen. Dylans platenmaatschappij overspoelt de laatste jaren de markt met verzamelaars, al dan niet met 'extraatjes' zoals de foto's bij deze uitgave. Wie de verzamelalbums die sinds DYLAN uit 2007 zijn uitgekomen op een rijtje zet, moet wel tot de conclusie komen dat er in de laatste paar jaar meer dan genoeg verzamelaars van Dylans muziek in de schappen van de winkels hebben gelegen.
De verzamelalbums sinds DYLAN uit 2007:
DYLAN (2007)
Bob Dylan classics live (2007)
Playlist: the very best of Bob Dylan '60s (2008)
Playlist: the very best of Bob Dylan '70s (2009)
The Collection (2009)
The Essential Bob Dylan 3.0 (2009)
Dylan ga rock (2010)
Playlist: the very best of Bob Dylan '80s (2010)
The Essential Bob Dylan (2010; nieuwe tracklist)
The Best of the original mono recordings (2010)
All time best (2011)
Beyond here lies nothin': the collection (2011)
Pure Dylan (2012)
L'Explosion rock (2012)
Super hits (2012)
The Real... Bob Dylan (2012)
Music & photos (2013)
Dat zijn zeventien (!) verzamelalbums in zeven jaar tijd. Als je dan nog bedenkt dat er van DYLAN en L'Explosion rock meerdere versies zijn en dat alleen Pure Dylan muzikaal iets te bieden heeft dat nog niet eerder was uitgebracht, dan is dat toch wel even schrikken.
Aan de andere kant: niemand dwingt de verzamelaar om het allemaal te kopen...

Dylan kort #1011

De schilderijen in The New Orleans series zijn te bewonderen in Milaan, zie hier. Het meest opmerkelijke vond ik dat Bob Dylan voor de opening naar Milaan is gevlogen en zich heeft laten fotograferen, zie hier. Meer hier.
De gouden eikel: Op het internet kwam ik de volgende zin tegen: 'Dylan staat vooral bekend om zijn protestliedjes, die hij schreef in de tijd van de oorlog in Vietnam. Bijna iedereen kent het beeld wel van Bob Dylan op het podium van het hippiefestival Woodstock, zijn liedje "The times they are a-changin" zingend.' Bij deze wil ik de schrijver ervan graag nomineren voor de gouden eikel. Ik bedoel, Bob Dylan op het Woodstock festival? Terwijl hij 'The Times they are a-changin'' zingt?
Moet ik het nog opschrijven? Je kunt het vast al wel raden... Een enorme jeuk krijg ik hier van, over het hele lichaam, jeuk, jeuk en nog een jeuk!
Gedenkwaardige Grammy-momenten: Inderdaad, het is Soy Bomb, zie hier.
Classic Rock Mag: Hard rain, zie hier.
Basement tapes: Wie is wie, zie hier.
Citaat: Alja stuurde mij - waarvoor dank - het volgende citaat uit The Spa Decameron, het verhaal van de Trofeevrouw: "Verlossen is wat ik doe. Ik ben de verlossing. Ik ben de schuilplaats in de storm, of zoals Dylan zegt: ‘Come in, she said, i’ll give you shelter from the storm.’"
Afbeelding: Op de afbeelding zie je een schilderij van de hand van John Uilenberg. Eerder plaatste ik hier afbeeldingen van twee andere schilderijen van John Uilenberg.

The Times they are a-changin'

Bij het opentrekken van de gordijnen zie ik dat de vannacht gevallen sneeuw - een behoorlijk pak - al weer aan het wegsmelten is. Het is zondagochtend en dit huis is gevuld met muziek. De kinderen ruimen hun kamer op terwijl Het Beste uit de top 40 uit hun stereo-installatie schalt, 'mevrouw Tom' speelt blokfluit op zolder en ik draai The Times they are a-changin'.
Op 10 februari 1964 verscheen in Amerika het door Tom Wilson geproduceerde album The Times they are a-changin'. Times is Bob Dylans derde album.
Vanaf de hoes staart de harde kop van een jonge Bob Dylan de luisteraar aan, althans zo lijkt het. De ogen van de zanger zijn niet op de luisteraar gericht, ze zien iets anders of misschien wel niks zoals men niks kan zien wanneer men in gedachten verzonken is. Deze foto van Bob Dylan werd gemaakt door Barry Feinstein.
Op de achterzijde van de hoes staat het eerste deel van de door Bob Dylan geschreven 11 outlined epitaphs, het tweede deel van deze gedichten staat op een blad dat in de hoes te vinden is. (De Engelse persing heeft op de hoes onder de titel 4 outlined epitaphs slechts een deel van de teksten.)
In Billboard van 29 februari 1964 werd The Times they are a-changin' kort gerecenseerd: 'Bob Dylan's name is sacred with folk followers. A gifted writer ("Blowin' in the wind") and interpreter of social injustice through the folk idiom, Dylan has built a reputation second to none in the folk field. General theme is one of forlorn sadness and dismay all man's fight with life.'
Op 7 maart 1964 stond The Times they are a-changin' voor het eerst in de albumlijst van Billboard (op nummer 109).

Pas een jaar later, in 1965, werd dit album in Nederland uitgebracht (zie mijn boek Bob Dylan in Nederland 1965 - 1978).
The Times they are a-changin' bevat tien nummers waarvan het titelnummer het bekendste nummer is. Van dit album werd in Amerika geen single uitgebracht. In Engeland wel, het titelnummer (zie hier).
Tien nummers bevat The Times they are a-changin', waaronder klassiekers als 'With God on our side', 'One too many mornings', 'When the ship comes in' en 'The Lonesome death of Hattie Carroll'.
Eigenlijk bevat dit album geen zwakke momenten, wel uitschieters naar boven. Nummers die na bijna vijftig jaar nog steeds als een 'groen blaadje' klinken.
Twee nummers van dit album blijven - naar mijn smaak - altijd te veel onderbelicht. Beide nummers behoren tot het beste wat Bob Dylan te bieden heeft: 'North country blues' en 'Boots of Spanish leather'.
'North country blues' is een nummer over het sluiten van mijnen (en de consequenties daarvan) in het noorden van Amerika. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van een vrouw.
'Boots of Spanish leather' is opgezet als een dialoog (in brieven) tussen twee geliefden waarvan één vertrekt en beiden de illusie dat het allemaal weer goed komt lijken te willen vasthouden, maar naarmate de song vordert wordt het steeds duidelijker dat het vertrek van de ene geliefde niet een tijdelijk maar een definitief einde is van de relatie.
The Times they are a-changin' is een klassieker, maar door alleen naar dit album te luisteren als naar 'een klassieker', doe je het album meer dan tekort. The Times they are a-changin' bevat tien ontroerende, onrust stokende, poëtische verhalen die het verdienen om gehoord te worden. Steeds weer.

Song folio no. 1

Het bij dit bericht afgebeelde Song folio no. 1 - een dun boek met daarin de bladmuziek van zes nummers van Bob Dylan - ligt nu enkele weken naast de computer en iedere keer dat mijn blik er op valt, verbaas ik mij er weer over.
Van veel boeken heb ik wel eens gehoord of heb ik wel eens een afbeelding op het internet gezien voor ik ze op de een of andere manier op de kop weet te tikken. Dit Song folio no. 1 was nieuw voor mij. Nooit gezien, nooit van gehoord. En nu ligt het naast me.
Het boek is gedrukt in Australië in 1968. Het bevat de bladmuziek van zes nummers van de zogenaamde Basement tapes: 'This wheel's on fire', 'Down in the flood', Mighty Quinn', Open the door Homer', 'Too much of nothing' en 'You ain't going nowhere'.
Het aardige is natuurlijk dat in 1968 deze nummers nog niet in een uitvoering van Bob Dylan op de markt waren gebracht. Dit songboek bevat dus niet door Bob Dylan uitgebrachte nummers. Met welk doel? Om de nummers onder de aandacht van Australische muzikanten te brengen die mogelijk een of meerdere van deze nummers zouden willen opnemen? Ik weet 't niet. Het zou zo maar kunnen.
Maar waarom dan de foto uit 1965 van Dylan op de cover van dit boek? En waarom Song folio no. 1? Is er ook nog een deel twee, een deel drie, etc. uitgebracht?
Op de achterzijde van het boek staat reclame voor vijf songbooks (waaronder Dylans Song folio no. 1), maar bij die reclame niks over een eventueel tweede deel. Wel (hit) Song folio no. 1 van The Beach Boys, Andy Williams, Shirley Bassey en Engelbert Humperdinck.
Inderdaad, allemaal no. 1. Zou er ooit van enige artiest een no. 2 zijn uitgebracht in Australië?
Ik weet het niet.

I want you

Vijf jaar geleden, in februari 2008, ben ik begonnen met deze blog. In die vijf jaar heb ik bijna dagelijks berichten over Bob Dylan geschreven. In totaal zijn dat inmiddels meer dan 2000 berichten. Ik heb dit altijd met plezier gedaan, ik heb altijd geroepen - tegen eenieder die het wilde horen - dat ik doorga zolang ik er lol in heb.
Ik heb nog steeds plezier in het schrijven van berichten op deze weblog, maar ik merk op dit moment dat het bijhouden van deze weblog op de huidige manier veel meer tijd en energie van mij vergt dan goed voor me is. Een logische optie lijkt dan om het aantal berichten per week wat naar beneden te brengen. Ik ben er echter van overtuigd dat de kracht van deze blog nou juist schuilt in de regelmaat waarmee berichten verschijnen. Door het verminderen van het aantal berichten per week, wordt deze weblog halfslachtig, waterig. Ik pas voor een waterige weblog. Het moet goed zijn, of niet.
Om de kwaliteit (en kwantiteit) van deze weblog te kunnen blijven garanderen, ben ik op zoek naar enkele schrijvers die regelmatig - met behulp van eigen inloggegevens - berichten over Bob Dylan op deze weblog willen publiceren. Als schrijver van deze weblog krijg je totale vrijheid binnen enkele, zeer eenvoudige grenzen:
- berichten moeten in z'n geheel of zijdelings over Bob Dylan gaan;
- beledigende berichten zijn niet acceptabel;
- het linken naar illegale downloads en / of plaatsen van door auteursrechten beschermd materiaal (tekst, foto, muziek) is niet toegestaan;
- bij meerdere auteurs op deze weblog dient onder ieder bericht de naam / pseudoniem van de schrijver vermeld te worden.
Binnen deze grenzen is er - naar mijn idee - veel mogelijk en kan het deelnemen als schrijver aan deze weblog een verrassende en aangename bezigheid zijn.
Ik schreef eerder al dat ik schrijvers zoek die regelmatig een bericht op de weblog willen plaatsen. Ik kan me voorstellen dat het woord 'regelmatig' voor wat verwarring kan zorgen. Onder regelmatig versta ik in dit geval alles tussen grofweg iedere dag en één bericht per maand. Hoeveel tijd het je gaat kosten, is dus geheel afhankelijk van jezelf.

Mocht je als schrijver een bijdrage aan deze weblog willen leveren, of een tijdje willen proefdraaien om te kijken of het wat voor je is, stuur dan een e-mail naar: tom_dylan@hotmail.com

Tom Willems

Het exploderende hoofd

Tijdens het tikken - afgelopen woensdag - van de laatste paar regels van onderstaande bericht, werd ik bevangen door de koorts. Die koorts is bij mij gebleven tot een paar uur geleden. Ik ben er bijna weer. Consequentie is dat ik werkelijk geen flauw idee wat er eventueel in de laatste paar dagen op het Dylan-vlak speelde (of juist niet speelde).
Tijdens die dagen heb ik geen noot muziek gehoord. Helemaal niks. Alleen in mijn koortsdromen kwam Dylan af en toe voorbij. Niet dat ik daar nog zoveel van weet, alleen van de volgende twee regels uit 'Day of the locusts' kan ik me herinneren dat ze een aantal malen - ogenschijnlijk zonder enige reden - in mijn kop voorbij trokken:

The man standin’ next to me, his head was exploding
Well, I was prayin’ the pieces wouldn’t fall on me

Nu ik weer enigszins de controle over mijn dagdromen heb, kan ik twee redenen bedenken waarom deze regels uit 'Day of the locusts' steeds maar weer in mijn hoofd opdoken. Ten eerste: mijn hoofd voelde aan alsof 't op exploderen stond. Ten tweede: woensdagochtend, vlak voor het schrijven van onderstaand stuk, ben ik begonnen in het boek The Day of the locust van Nathanael West.