Wanneer ik aan Bob Dylan denk, denk ik al snel aan wat ik voor het gemak maar 'ambachtelijk muziek maken' noem. Een man met een gitaar en een stem en eventueel wat begeleidende muzikanten op 'echte' instrumenten. Geen 'nieuwerwetse' muzikale trucjes als samples en remixen.
Ergens in 2000 merkte ik op dat ik, geheel onbewust, iedere keer de autoradio een streepje harder zette en begon mee te neuriën wanneer een jonge zangeres met zoetgevooisde stem haar leed over een verloren liefde de ether in slingerde.
Maar waarom? Dit was niet de muziek waar ik normaal gesproken warm voor zou lopen, top 40 pulp. En toch, iedere keer weer, zette ik de radio harder.
Nadat ik me daar bewust van werd, ben ik eens beter gaan luisteren. Hoorde ik het goed? Dat koortje kende ik, dat kwam rechtstreeks uit Dylan's Knockin' on heaven's door. En in eerste instantie dacht ik, man met ouderwetse gedachten die ik ben, dat hebben ze knap na gedaan! Maar naarmate ik het nummer vaker hoorde, begreep ik pas dat dit geen kwestie was van goed nadoen, dit nummer bevatte een sample van Dylan's Knockin' on heaven's door.
En dus vond ik mijzelf niet lang daarna aan de toonbank van mijn vaste platenzaak om Rise van Gabrielle af te rekenen. De verbaasde blik van de medewerker van de platenzaak achtervolgt me nog wel eens.
En nog steeds draai ik zo nu en dan Rise, simpelweg omdat het werkt. De sample van Knockin' on heaven's door past perfect bij de stem, bij het ritme, bij Rise.
Het ontdekken van Rise heeft me ingevoerd in de voor mij wazige wereld van de samples en remixen en het speuren op de website Searching for a gem heeft een verrassend lange lijst opgeleverd met nummers waarin samples van Dylan gebruikt zijn, en enkele remixen van nummers van Dylan.
Deze wereld van samples en remixen is niet mijn wereld, maar ergens is het me ook wel weer gaan intrigeren, en al bezit ik nog lang niet alle nummers met een sample van Dylan, deze wat vreemde 'deelverzameling' begint zo langzamerhand wel te groeien.
Wat te denken van Come una pietra scalciata van Articolo 31, o.a. te vinden op de soundtrack van Masked and anonymous. Wie mij tien jaar geleden had gezegd dat ik ooit nog naar een rapuitvoering (in vertaling) van Like a rolling stone zou luisteren, zou ik voor gek versleten hebben. En nu luister ik er toch maar naar. Waarom? Rap is niet mijn ding. Om de eenvoudige reden dat in dit nummer samples zijn gebruikt uit Dylan's versie van Like a rolling stone, stukjes piano, maar ook zinnen, flarden uit het door Dylan gezongen refrein. En het werkt! Terwijl Come una pietra scalciata draait, zit ik hier als een volleerd hiphopper met mijn hoofd in het ritme mee te knikken.
Tijdens het refrein worden steeds samples van Dylan's stem afgewisseld met een koortje van vrouwenstemmen die, naar ik vermoed, de door Dylan gezongen regels in vertaling halen. De coupletten worden door mannen gerapt, op de achtergrond is regelmatig een stukje piano uit Like a rolling stone te horen. Een wonderlijke combinatie. Het tot een rap ombuigen van Subterranean homesick blues kan ik me iets bij voorstellen, maar Like a rolling stone? En toch doet Articolo 31 het. Dit moet behoren tot de meest verfrissende covers van een Dylannummer.
Ergens op een platenbeurs liep ik tegen de single All along the watchtower van Bob Dylan vs. Funkstar de luxe aan. Is dit een nummer van Funkstar de luxe met een sample van Dylan's All along the watchtower of een remix van All along the watchtower gemaakt door Funkstar de luxe? Ik weet het niet, waar ligt de grens?
Ik kan alleen maar beschrijven wat ik hoor. Een uit een computer getoverde beat, dansmuziek, house. Met daaroverheen Dylan's stem die All along the watchtower zingt. Er is in geknipt, geplakt en zo nu en dan van een echo voorzien. Uiteindelijk zingt Dylan All along the watchtower van het eerste tot het laatste woord.
Dit is om te dansen, niet om naar te luisteren, vrees ik.
Ik ben geen danser.
Ik begon dit stuk met Rise van Gabrielle waarin een sample van Dylan's Knockin' on heaven's door is verwerkt. Ook de Voices of hope hebben Knockin' on heaven's door onder handen genomen. Maar deze opname is van een geheel andere orde. Volgens het boekje behorende bij de cd hoorde Dylan via zijn tandarts over de Sabera foundation. Blijkbaar onder de indruk van het goede werk van deze foundation, gaf Dylan toestemming voor het gebruik van Knockin' on heaven's door. Er is hier echter niet echt sprake van een sample of een remix, eerder een overdub. Over Dylan's originele versie van Knockin' on heaven's door werd een kinderkoor en een blaasinstrument opgenomen. Deze versie staat dan ook niet zo heel ver verwijderd van het origineel.
Van geheel andere orde is het nummer Minellos van Rubin Steiner. Er schijnen twee versies van dit nummer te zijn, ik ken alleen de tweede versie. Het is een instrumentaal nummer waar, voor mij, wat lastig een genre-etiket op te plakken valt. Er schijnt ergens een sample van Dylan's Lay lady lay in verborgen te zitten, maar ik hoor het niet. Dit is voor mij echt de ver van mijn bed show en ik voel dan ook in het geheel niet de behoefte om op zoek te gaan naar die andere versie van Minellos.
In oktober 2007 bracht platenmaatschappij Sony een nieuwe verzamelaar, simpelweg getiteld Dylan, in een aantal verschillende versies uit. Ter promotie van deze nieuwe verzamelaar kreeg Mark Ronson de originele banden van Most likely you go your way (and I'll go mine) om te remixen. Deze remix verscheen rond de release van het album Dylan op single, maar is gek genoeg niet op het album zelf te vinden. Deze remix blijft erg dicht bij het origineel van Dylan. Het eerste dat opvalt als verandering is de nieuwe 'beat' en de extra blazers.
Een groot aantal, maar niet alle, promosingles van de remix van Most likely you go your way (and I'll go mine) bevat verrassend genoeg een instrumentale versie van de remix van Ronson. In hoeverre op deze instrumentale versie Dylan nog is te vinden, is maar de vraag.
Deze remix kreeg, mede met dank aan de pr-machine van platenmaatschappij Sony, veel aandacht in de media waarbij regelmatig de nadruk lag op het feit dat voor het maken van deze remix, Dylan voor het eerst in zijn carrière toestemming had gegeven voor het überhaupt maken van een remix. Maar dit feit is pure fictie.
Drie jaar eerder verscheen het album Is it rolling Bob? A reggae tribute to Bob Dylan met daarop een reggae-mix van I and I. Deze remix werd gemaakt door Docter Dread en ook deze remix blijft erg dicht bij het origineel. Er is vooral echo aan het nummer toegevoegd en de drumtrack is hier en daar wat aangepast. Bij vroege persingen van deze cd zat een bonusdisc met daarop o.a. een Dub-versie van I and I. Deze versie staat een stuk verder af van het origineel. Op deze versie lijkt de basis niet zozeer het nummer zelf te zijn - zoals in de reggae-remix - maar een nieuwe beat waar fragmenten nieuw opgenomen muziek en samples uit I and I aan toegevoegd zijn. En ook in deze Dub-versie weer een flinke dosis echo. Persoonlijk vind ik de reggae-remix een stuk interessanter om naar te luisteren dan deze Dub-versie.
Tot slot het nummer Where's Bob Dylan when you need him van John Oszajca. Alleen de titel kan al een reden zijn om dit nummer te willen horen. Where's Bob Dylan when you need him doet mij erg denken aan de muziek van Beck ten tijde van zijn hit Loser, een mix van singer-songwriter, folk en hiphop. Dit nummer is minder sterk dan Beck's Loser, maar desalniettemin aangenaam en met iedere luisterbeurt aangenamer wordend.
Where's Bob Dylan when you need him bevat een sample uit License to kill, niet meer dan een halve zin - Man thinks, cause he rules the earth - komt een aantal malen voorbij, zeer effectief gebruikt.
Wie mij een aantal jaar geleden had gezegd dat een muzikant muziek van Dylan zou sampelen, zou ik waarschijnlijk gelijk woorden als Heiligschennis en onacceptabel in het gezicht hebben gesmeten. Nu denk ik, een paar voorbeelden gehoord hebbende, daar wat 'luchtiger' over. En laat ik wel zijn, sampelen is niets anders dan de muzikale manier om te citeren, wat bijzonder eervol kan zijn.
En wie het niet mooi vindt, heeft altijd de keuze om niet te luisteren.
Overige nummers met samples uit Dylan's muziek:
Nine days - Bob Dylan
Beastie boys - Finger lickin' good
3rd Bass - Herbalz in your mouth
The Mystery tramps - Like a rolling stone
Geen opmerkingen:
Een reactie posten