Bob Dylan schreef zijn eerste boek - Tarantula - in 1965 / 1966, maar het boek kwam pas in 1971 op de markt. Tarantula is geen 'gewoon' boek met een begin, een eind en een verhaallijn, het boek bevat korte stukken die nog het best kunnen worden omschreven als proza-gedichten. Als Tarantula ergens mee te vergelijken is, is het wel Illuminations van Arthur Rimbaud.
In augustus 1972 verscheen bij uitgeverij C. de Boer Jr. een Nederlandse vertaling van Tarantula van de hand van Annelies Jorna. Blijkbaar liep het boek goed, in september 1972 verscheen reeds een tweede druk.
An sich lijkt het een goed idee om Tarantula te vertalen, ware het niet dat Tarantula - althans daar waar het werkelijk om gaat - onvertaalbaar is.
Natuurlijk is er een letterlijke vertaling van Tarantula te maken, en dat is wat Annelies Jorna heeft gedaan, maar de schoonheid van Tarantula zit niet in de letterlijke tekst, maar in de klank van de woorden, het ritme van de tekst en andere (nagenoeg) onvertaalbare aspecten.
Tarantula is geen boek om te lezen, maar om te proeven. Aangezien de vertaling andere ingrediënten bevat, wat onvermijdelijk is, is de smaak anders.
Ter illustratie het eerste stukje uit het origineel en de vertaling:
aretha/ crystal jukebox queen of hymn & him diffused in drunk transfusion wound would heed sweet soundwave crippled & cry salute to oh great particular el dorado reel & ye battered personal god but she cannot she the leader of whom when ye follow, she cannot she has no back she cannot
aretha/ kristallen jukebox-koningin van lofzang & zang, verspreid in dronken transfusie-wond zou de zoete kreupele geluidsgolven beschermen & de grote bepaalde el dorado filmrol en je verweerde persoonlijke god groeten, maar zij kan het niet, zij de leider van de volgelingen kan het niet zij heeft geen rug zij kan het niet
Is daarmee de Nederlandse vertaling van Tarantula van geen enkele waarde? In tegendeel, de vertaling is de moeite van het lezen waard, maar zal nooit de schoonheid van het origineel kunnen benaderen.
Tarantula wordt vaak als onleesbaar ervaren en voor degene die verwacht een gewoon verhaal te kunnen lezen, is dat ook zo. Het is jammer dat Tarantula zo'n slechte reputatie heeft, het boek verdient beter en is zeker de moeite van het lezen en herlezen meer dan waard.
