Where Are You Tonight? (Journey through dark heat); Bob Dylans geruisloze monument uit 1978 - door Jochen Markhorst

Laat ik beginnen met een bekentenis: ik houd niet van Street Legal. Niet echt, althans. Het is mijn minst favoriete Dylan-album-vol-Dylan-composities.
Street Legal is simpelweg niet mijn plaat. Dat zit 'm in de muziek. In mijn oren klinkt die pompeus en gezocht ("No Time To Think", "Baby, Stop Crying", "Is Your Love In Vain?", "True Love Tends To Forget"). Die muziek, die melodieën zitten Dylans twee sterke kanten in de weg: Dylan-de-zanger en Dylan-de-dichter. Dylans zang op veel van Street Legal is geforceerd. Dylan-de-zanger komt op dit album niet uit de verf. Doordat veel muziek op Street Legal mij tegenstaat, heb ik nog nooit echt naar de teksten op dit album kunnen luisteren.
Een album moet mij veroveren. Dat gaat langs drie vaste stappen:

1. de muziek grijpt me;
2. flarden tekst springen uit de muziek naar voren, blijven plakken;
3. een interesse in het geheel, muziek en tekst is gewekt, verdere ontdekking kan beginnen.

Bij Street Legal ben ik nooit verder van stap 1 gekomen. Is Street Legal daarom een slecht album? Geen idee, ik heb nooit intensief genoeg naar het album geluisterd om dat te kunnen beweren. Het enige dat ik met zekerheid weet is dat het niet mijn album is. En daarom luister ik zelden naar Street Legal (waarmee ik onbewust de status van dit album in mijn boekje in stand houd).
Ik moet echter één uitzondering maken: "Senor ( Tales Of Yankee Power)" vind ik wel sterk, al luister ik liever naar een concertversie dan naar de plaatversie van deze song.

Met die bagage begon ik Where Are You Tonight? (Journey through dark heat); Bob Dylans geruisloze monument uit 1978, het nieuwste boek van Jochen Markhorst, te lezen. Al snel werd al lezende duidelijk dat Markhorst en ik tegenover elkaar staan als het gaat om Street Legal in het algemeen en afsluitende song "Where Are You Tonight?" in het bijzonder. Markhorst over die song: "En Dylan zingt gewoon goed (hoewel koekenbakker Greil [Marcus] ook daarover een radicaal andere mening heeft)."
Ik vind Dylan niet goed zingen op grote delen van Street Legal, ook niet op "Where Are You Tonight?" Dat Markhorst Greil Marcus een "koekenbakker" noemt, vind ik overigens heerlijk, maar dit terzijde. De man is een koekenbakker en maar weinigen durven dat hardop te zeggen. Punt voor Markhorst.

Wie denkt dat ik nu de jongste pennenvrucht van Jochen Markhorst zal neersabelen om de simpele reden dat hij iets anders hoort wanneer hij "Where Are You Tonight?" draait dan ik, moet ik teleurstellen. Where Are You Tonight? (Journey through dark heat) is een heerlijk boek waarin Markhorst de lezer meeneemt in een reis door Dylans gelijknamige song. Zijn pen is scherp, ook weer in dit boek. Zijn kennis en inzicht groot. Vers voor vers duidt Markhorst de song. Hij gaat in op interpretaties - vaak biografische - van anderen, op mogelijke bronnen voor en verwijzingen in de tekst en betekenis van de song. De song, zo blijkt uit Markhorsts boek, is een reis van het duister naar het licht uitmondend in de bijna euforische slot:

There’s a new day at dawn and I’ve finally arrived
If I’m there in the morning, baby, you’ll know I’ve survived
I can’t believe it, I can’t believe I’m alive
But without you it just doesn’t seem right
Oh, where are you tonight?

Het boek neemt je mee op die reis.

Wat Where Are You Tonight? (Journey through dark heat); Bob Dylans geruisloze monument uit 1978 vooral doet, is mij terugsturen naar Street Legal, naar "Where Are You Tonight?". Het boek laat mij twijfelen over mijn vastgeroeste oordeel over Street Legal. Het boek maakt mij nieuwsgierig naar de song waar ik al zo lang langsheen luister. Markhorst laat me twijfelen over mijn eigen vooringenomenheid. Meer kan een mens van een boek niet verwachten.
Ook boek acht (!) van Markhorst is weer een aanrader, een must read, ook - of misschien wel juist voor de Street Legal-twijfelaars.
Koop dat boek.

~ * ~ * ~

Where Are You Tonight? (Journey through dark heat); Bob Dylans geruisloze monument uit 1978 van Jochen Markhorst is te koop bij Amazon voor nog geen tientje.
Het eerste hoofdstuk kan hier gelezen worden.

10 opmerkingen:

Anoniem zei

Hai Tom
Dat kon er nog wel bij, alsof deze tijden niet hard genoeg zijn haha, nog iemand die met magistrale, maar slecht opgenomen Street Legal niet vat, ach, ieder zijn meug, maar dat je ook nog eens de zang hier bekritiseert... Kijk, op het album Slow Train krijg ik echt de kriebels van de uitschieters, omdat hij te geforceerd de klanken eruit gooit, te geknepen, wat live op Trouble no More minder het geval is en gecompenseerd wordt door de pompende band, maar hier op Street Legal fraseert hij als vanouds geniaal en legt hij prachtige accenten, legt hij zijn aan flarden gescheurde ziel bloot en zingt hij in zijn natuurlijke register. Terwijl de band achter hem swingt alsof Blonde on Blonde door Elvis puike Memphis band wordt gespeeld, wat jij bombast noemt komt op mij over als Southern Gothic barok... En dan de teksten! No Time to Think bijvoorbeeld een experimenteel en echt diep gedicht, met verbijsterend rijm en filosofische steken onder water, de beelden in veel andere songs ook weer eens prikkelend surreëel. Where Are You Tonight een van zijn beste liederen. Ach mijn liefde voor dit album is te groot... Ik zet hem nog maar eens op en vergeet dit gauw. Toch goede zondag gewenst!

hartelijke groet hans

Anoniem zei

p.s. ik geloof daadwerkelijk dat Dylan voor een paar jaar is gestopt met het werkelijke dichten door de kritiek die hij kreeg op Street Legal, en de neiging kreeg om die songs waarin hij het toch niet kon laten, achter te houden, zoals Carribean Wind en Angelina, twee parels die zo op Street Legal hadden gepast. Na de lauwe ontvangst van Infidels legde hij zich zelfs, na nog wat stuiptrekkingen als opus magnus Brownsville Girl, toe op volkomen eenvoud, jammer jammer...
hans altena

tom w zei

Ik heb nog veel te leren, Hans :-)

Floater zei

Prachtig boek van Jochen Markhorst. Over een prachtige song op een prachtig album. Ieder zijn smaak inderdaad. Maar even over het boek van Jochen. Ik ben het nog aan het lezen. Jochen weet als geen ander uit allerlei bronnen informatie te koppelen aan songs van Dylan. Ik houd daar erg van. Het prikkelt en het zet me vaak aan het denken. Op pagina 50 van zijn boekje lees ik bijvoorbeeld over de Slag om Passchendaele. Ik ben daar in in 1997 geweest. Erg indrukwekkend. Inderdaad is het landschap hier, evenals rondom Verdun, volkomen vernietigd.
Maar toen ik dit stukje las dacht ik, dat Dylan mogelijk ook een ander landschap in gedachten gehad kon hebben, toen hij die regel schreef: „…there’s a landscape being raped“. Een landschap veel dichter bij huis, namelijk de Shenendoah Valley in Virginia. Shenendoah (dochter van de sterren) was de naam die de Indianen de rivier gaven die door het dal stroomt.
Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog gaf generaal Sheridan (van de Noordelijke Staten) in 1864 zijn cavalerie, nadat zij in 1862 enkele zware nederlagen in de Shenendoah Valley hadden geleden, de opdracht om alles wat voor de Geconfedereerden enigszins van nut kon zijn plat te branden. Vervolgens staken zijn manschappen in september 1862 letterlijk alles in brand; gewassen, boerderijen, graanschuren, vee en huizen. Ze lieten een volkomen vernietigde vallei achter. Dit is de zogenaamde taktiek van de verschroeide aarde. Het was zijn bedoeling om hiermee de wil en het moreel van de Confederatie te breken.
Saillant detail: In Shenendoah Valley bevindt zich de Lion's Tale Trail (de lion in the road…??).
Groet, Floater.

Floater zei

Vervolgens staken zijn manschappen in september 1862 letterlijk alles in brand... Moet zijn: 1864.

Anoniem zei

Dank Floater, voor weer een mogelijk puzzelstuk dat zou passen, in ieder geval kies ik er voor het vanaf nu zo te zien! En Tom, nog veel jaren Street Legal toegewenst, ;-), en ik leer nog steeds veel van jouw blog!
groet hans altena

tom w zei

Dank Hans,

Komt goed, ik blijf luisteren.

groet,
Tom

Jochen zei

Dank voor je vriendelijke woorden, Floater, en voor je boeiende associatie.
Mij fascineert bij dit fragment de woordkeus, het gebruik van loopgravenjargon (zoals Dylan bijvoorbeeld ook in "Shelter From The Storm" doet) - en het ligt natuurlijk meer voor de hand dat Dylan dat in de Amerikaanse geschiedenis heeft opgepikt. We kennen zijn fascinatie voor de Burgeroorlog, en de Indiaanse oorlogen/genocides liggen niet zo ver daarvandaan, inderdaad. Maar bij mijn weten zijn daarvan geen poëtische impressies, dus ik zoek voor dat loopgravenjargon bij Amerikaanse dichters als Walt Whitman en bij de Britse War Poets, vandaar.

Frans zei

En natuurlijk omdat je uit België komt, waar de loopgravenoorlog nog steeds een tastbaar onderdeel van de geschiedenis is. Een Nederlander zou er weer anders tegenaan kijken. En dat laat maar weer zien hoe iedereen zijn eigen invulling geeft aan de muziek. Dylan heeft natuurlijk zijn Amerikaanse culturele bagage, wij hebben die niet en zo zien we het allemaal vanuit een andere invalshoek.

Floater zei

Dit is nu precies het boeiende van deze hobby. Dylan schrijft songs voor ons die in veel gevallen maar voor de helft duidelijk zijn. De andere helft mogen we naar eigen inzichten verder invullen. Ik heb slechts een mogelijkheid geopperd. Eerlijk gezegd denk ik dat verbinding met de Lion's Tale Trail een beetje ver gezocht is. En het element van het loopgravenjargon dat Amerikaanse dichters gebruiken snijdt natuurlijk hout, Jochen.