Hallo Tom,
Vanaf vandaag ga ik je met enige regelmaat "bestoken" met een opsomming van wat naar mijn mening de best klinkende versie (release) is van Dylans albums.
Dit is niet zozeer bedoeld als definitief, en uiteraard ook zwaar subjectief. Ik ga hier dan ook beslist niet de betweter uithangen.
Ik heb gebruik gemaakt van mijn eigen bescheiden collectie en vooral van needle drops (of digitale transfers [1, zie voetnoot]) van anderen, inclusief van jou.
De lijst geeft weer op welke medium het betreffende album m.i. het meeste luisterplezier geeft. Niet in alle gevallen is dat vinyl, vaak wel. Ik ga niet teveel zeuren over lage matrixnummers [2], en dat promo persingen per definitie altijd de beste zijn (vaak wel, overigens).
Je kunt het eventueel ook opnemen op je blog, zodat ook andere liefhebbers kunnen reageren.
We beginnen met Bob Dylan.
De vrijwel best klinkende versie van Dylans debuutalbum is volgens mij de Amerikaanse mono LP, geperst in 1962, maar... ik ken niemand die hiervan een exemplaar heeft die de tand des tijds goed heeft doorstaan, m.a.w. een digitale transfer levert ook de bekende bijgeluiden op. Het liefst zou ik een transfer horen van het "demonstration - not for sale" exemplaar met de 1A matrix afgebeeld op SFAG [3], of een Canadese mono persing uit 1962 (waarvan SFAG beweert dat die - vanwege het label - pas later in 1962 zou zijn uitgebracht).
De beste bron is daarom de stereo CD uit 1990, maar... alleen als je deze mono afspeelt! Dit kan: 1) via een ouder type tuner/versterker waarop nog een mono knop zit, of 2) m.b.v. een geluidsbewerkingsprogramma op de computer omzetten naar mono.
Ongeloofwaardig, maar als je 'm vergelijkt met de CD uit 2005, of zelfs met de mono CD uit 2010, hoor je hoe goed hij klinkt.
Wil je al deze toestanden niet, en je hebt geen exemplaar uit 1962, dan is de mono MOV LP [4] het beste alternatief.
Ik sluit af met The Freewheelin' Bob Dylan. Voor de mono versie is dit wat lastiger. Ik geef de MOV LP release uit 2010 het voordeel van de twijfel boven de mono CD, omdat deze speciaal voor vinyl is geremasterd. Vinyl verzamelaars geven echter de voorkeur aan de originele (mono) releases uit de jaren '60, omdat deze in veel gevallen zgn. tube-mastered zijn, en daarom een mooier geluid hebben (naast het feit dat ze authentiek zijn en niet een heruitgave vervaardigd met latere, moderne techniek).
De beste stereo versie is de recente Mobile Fidelity dubbel-LP die je op 45 toeren moet afspelen (zoals met 12" singles vroeger).
Voor de 4 later vervangen tracks: tja, de beste bron voor de stereo mix van deze tracks is een needledrop van de stereo LP :-) [5], maar er zijn enkele alternatieven:
'Rocks and gravel (Solid road)': op de geremasterde versie van de bootleg The Genuine Bootleg Series (RMW 801).
'Let me die in my footsteps' (unedited [6]): ... (De edited versie klinkt het beste op de geremasterde The Bootleg Series Live & Unreleased 1961-1991 uit 1997).
'Gamblin' Willie ('s dead man's hand)': idem.
'Talkin' John Birch Society (paranoid) blues': ...
Wil je zo dicht mogelijk bij de bron komen voor de mono mixen van de 4 'deleted' tracks, dan ben je aangewezen op een needledrop van de gelukkig minder obscure mono persing.
Tenslotte dan nog kort de 'Mixed up confusion' single. De mono versie klinkt het best op een gaaf exemplaar van de vinyl single, maar zelf geef ik de voorkeur aan de stereo mix op de geremasterde heruitgave van Biograph uit 1997. De zgn. 'overdub'[7] versie (ook bekend als de Masterpieces versie) staat het best op de originele Biograph uit 1985 (LP en CD klinken hetzelfde). Dezelfde take staat dus ook op Masterpieces echter 10% te langzaam, het beste op de geremasterde 3-CD heruitgave uit 1991.
(Van The 50th Anniversary Collection hebben we maar één bron, dus die sla ik over. Overigens klinken alle beschikbare versies - origineel, download (FLAC [8]) en bootleg/pirate [9] - allemaal gelijk).
Volgende keer meer.
Groet,
Cas
[1] needle drop = Een digitale kopie (op cd gezet) van een elpee of single.
[2] matrixnummer = Het nummer in de uitloopgroef van een elpee. Hoe lager het matrixnummer, hoe vroeger de persing van bewuste elpee (en dus dichter bij de 'bron').
[3] SFAG = Afkorting voor de website Searching for a gem: www.searchingforagem.com
[4] MOV LP = Afkorting voor Music on Vinyl elpee.
[5] Er zijn slechts twee exemplaren bekend van deze stereo-elpee, onmogelijk dus om ooit te pakken te krijgen.
[6] edit = ingekorte versie van een nummer (unedited = niet ingekort).
[7] overdub = Het later toevoegen en / of vervangen van instrumenten en / of zang aan een eerder gemaakte opname.
[8] FLAC = bestandsformaat om muziekbestanden in te pakken.
[9] Het verschil tussen een bootleg en een pirate is niet altijd even duidelijk. Een bootleg bevat niet eerder uitgebrachte muziek, een pirate is een kopie van een officiële release.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten