Bilbao 11/07
De klok moet nog 15 uur slagen wanneer we richting Guggenheimmuseum in Bilbao trekken. Meteen wordt duidelijk dat deze avond Bob Dylan hier optreedt: Veel (jong) volk hangt rond op het Museumplein. Afgebleekte jeans tot op de heupen, één van de bekende Dylan-tshirts om het lijf en de opvallende bandana rond de nek. Ik spot ook enkele van de apostelen die hun meester gedurende elke concertenreeks van de Never Ending Tour naar alle windstreken volgen. Het podium en festivalplein zijn tot in de puntjes opgebouwd en bewaakt, in tegenstelling tot de avond voordien. Er hangt een gezonde nervositeit in de Baskische lucht en bij elke beweging die één van de tourbussen maakt springen de mensen recht in de hoop om ook maar een korte glimp van hun idool op te vangen. Het is aangenaam om dit schouwspel bij de koffie te volgen.
Het is nog te vroeg op de dag en de duidelijk aanwezige fans zullen er voor zorgen dat Dylan zich niet laat zien vandaag. We besluiten het imposante museum dan maar te bezichtigen. Behalve de prachtige architectuur maken vooral ook de werken van David Hockney een overweldigende indruk op vrouwlief en mezelf. Helaas kan ik de geweldige Guggenheim-collectie niet de onverdeelde aandacht geven die het verdient. Buiten wacht immers Bob.
Het is omstreeks 17.30u wanneer we weer van de frisse buitenlucht en bijhorende atmosfeer kunnen genieten. De meeste fans hebben hun uitkijkpost inmiddels omgeruild voor een plaatsje vooraan de wachtrij. Opmerkelijk is wel dat zowel de lokale televisie alsook de geschreven pers in grote getale en met al even grote lenzen aanwezig is. Inmiddels zijn de muzikanten aan hun soundcheck bezig. Het gebrek aan toetsen verzekert me van het feit dat Dylan niet mee repeteert. Ik herken een instrumentale versie van 'I'll be your baby tonight'.
Vanop de trappen voor de museumbistro hebben we een uniek zicht op het bussenpark beneden. Na een tijdje gaan de deuren van één van de bussen open en gebaart de security dat er géén foto's mogen worden genomen. Op dat moment stapt Dylan de tourbus uit en stapt in jeans, grijze sweater en muts tot over zijn oren tussen twee mensen van de security richting podium. Daarna volgt een minutenlange stilte, alvorens de band een ,helaas niet te identificeren, nieuw nummer begint. Mét toetsen en dus ook mét Bob!
Opvallend is dat (vermoedelijk) Dylan het nummer tot tweemaal toe laat stopzetten alvorens het volledig uitgekleed en in een andere versie te hervatten. De toetsen zijn in elke versie steeds prominenter aanwezig. Na de derde, meest pure versie volgt opnieuw een minutenlange stilte, waarna Dylan opnieuw richting bus trekt.
Na het eten keren we terug richting Guggenheim en tot onze verbazing én teleurstelling staat er een - voor een Dylan-concert - ongekend lange wachtrij. Het valt me op hoeveel verschillende soorten tickets er in omloop zijn.
Gelukkig gaat de aanschuif vlug vooruit eens de poorten zich openen.
Niet lang na negen gaan de lichten uit en klinkt de gitaar van Stu Kimball. De bekende 'ladies and gentleman'-intro blijft helaas onder het stof. Dylan en zijn band maken in de bekende pakken hun opwachting onder luid applaus.
Verwachte opener 'Leopard-Skin Pill-box hat' begint ietwat rumoerig en hier en daar ondervindt de band wat moeilijkheden. Charlie Sexton krijgt de kabels van zijn gitaar maar niet onder controle en het geluid van Stu Kimballs gitaar en Dylans orgel schreeuwen om het hardst om aandacht. Bij opvolger 'Man in the Long black Coat' ruilt Dylan zijn orgel in voor een plaats achter de Micro centraal op het podium. Dit zorgt voor een betere balans in de groep en brengt een beter geluid met zich mee. Dylan zal overigens de rest van de avond zijn bekende orgel laten voor wat het is! Opvallend tijdens dit nummer is de expressie die Dylan gebruikt om zijn woorden kracht bij te zetten.
Een niet te identificeren versie van 'Things have changed' klinkt heel dansbaar en energiek, maar gaat helaas wederom gebukt onder enkele geluidsproblemen. Dylan laat het niet aan zijn hart komen en toont zich erg energiek en bedrijvig. 'Tangled up in blue' blijkt een begeleide vertelling te zijn. Dylan brengt dit nummer als een grootvader die zijn kleinkinderen een levensles vertelt die hen eeuwig moet bij blijven. Hij beleeft duidelijk veel plezier aan deze verhalende methode, en ik met hem.
'Rollin' and tumblin'' klinkt niet altijd even helder, maar werd wel in een opmerkelijk fris jazz-kleedje gestoken.
De bekende intro van' Spirit on the water' meldt zich als volgende en dat is een aangename verassing. De band brengt een erg uitgeklede versie van dit nummer, dat ergens halverwege stilgelegd wordt en volledig omgetoverd tot een geïmproviseerde jazz-uitvoering. Dylan toont zich zeer energiek achter de toetsen van zijn nieuwe Grand piano, die een echte verrijking blijkt voor de hele band. Getuige van zijn energie is zijn linkerbeen dat steeds heen en weer schuifelt onder het blinkend zwarte gevaarte. Tijdens 'Summer Days' gaat de groep op dit elan voort en neemt Dylan zelfs een vlijtige pianosolo voor zijn rekening.
'High Water (for Charley Patton)' bruist zoals steeds van de energie. 'Simple twist of fate' wordt de eerste échte parel van de avond. Dylan zet zich voor de eerste en enige keer deze avond aan de gitaar en doet dat met overtuiging. Hij neemt in dit ingetogen nummer het muzikale voortouw en neemt zelfs een gitaarsolo voor zijn rekening. De begeleiding van Sexton en Kimball is bij dit nummer uitstekend. Na dit intieme nummer is het tijd voor terug wat meer power en dat brengt Dylan in de vorm van 'Highway 61 Revisited'. Ook hier toont hij zich een zeer bedrijvig toetsenist.
De hoogtepunten volgen zich nu snel op en 'Can't wait' houdt ergens het midden tussen blues en jazz en vormt een mooie brug tussen wat geweest is en komen gaat, tussen een heel luchtige set met veel jazz-invloeden en een diepe, rauwe blues-apotheose. 'Can't wait' is de blue note, de noot tussen een lach en een traan, die Dylan zo dikwijls poogt te raken. De blues-apotheose wordt ingezet met een zeer dansbaar 'Thunder on the mountain' dat de perfecte voorbode is van het rauwe 'Ballad of a thin man'. Het publiek is inmiddels al lang van tenentikkend naar ruim heupenwiegend getransformeerd. Dylan gebruikt een echo-effect op zijn micro waardoor zijn stem steeds herhaald wordt. Ik waan me tussen de katoenvelden in de Mississippi-delta en hoor een echte call-and response blues. Dylan probeert nog steeds op een vernieuwende manier terug te grijpen naar de roots en de essentie van zijn muziek. Het museumplein in Bilbao wordt door één stem en een harmonica omgetoverd tot een echte Juke-joint waar de zanger niet enkel een verhalenverteller, maar ook een entertainer is die de mensen shakend de dag doet vergeten. Bij elke harmonicasolo lijkt Dylan zichzelf schrap te zetten voor wat komen gaat. Een gewaarschuwd man is er twee waard. Zijn harmonica gaat door merg en been.
'Like a rolling stone' wordt vooral gekenmerkt door het bekende refrein dat en masse wordt meegezongen. Dit nummer en ook opvolger 'All along the watchtower' worden gesmaakt door het beperkte publiek, alvorens de groep onder luid applaus het podium verlaat.
De schaduwen achter het podium verraden al snel dat de groep nog niet moegespeeld is en de viool die 'Blowin' in the wind' voorafgaat blijkt een mooie toevoeging voor dit sluitstuk. Dylan verdwijnt even snel als hij is opgekomen en laat een verbluffende indruk achter.
Vanavond klinkt Dylan niet hoe zijn publiek wil dat hij klinkt. Hij klinkt hoe hij zélf wil klinken. En dat gaat hem af.
Hij heeft zich door de laatste jaren heen zijn eigen versie van de Mississippi howl meester gemaakt en zijn afgeleefde stem past wat mij betreft perfect in het rijtje van die van een Howlin' Wolf of wat mij betreft zelfs een late Muddy Waters.
De stiptheid en netheid die hij van zichzelf en zijn band verlangt en de kostuums refereren dan weer naar de orde die B.B. King van zichzelf (en zijn band) op het podium eiste.
Dylan kent zijn klassiekers en weet waar hij diezelfde klassiekers kan aanpassen. Welke noten hij onberoerd moet laten en welke hij naar zijn hand kan zetten.
Dylan zelf is geen klassieker. Dylan is een vernieuwer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten