presentatie de Bob Dylan aantekeningen


Ochtend, kwart voor zes & mijn bed heeft mij eruit geschopt. Rusteloze ziel, kan niet meer slapen. Het hoofd tolt, na de presentatie van de Bob Dylan aantekeningen, gisteravond.
Wat kan ik zeggen? Mijn beleving moet anders zijn dan die van de mensen op de stoeltjes. Zij wisten niet wat er komen ging, ik wel.
Ik moet verder terug, de waanzin van de dag begon met het openslaan van de Stentor, gisteren, waarin een stuk staat van de hand van Henk Waninge - woensdag hebben hij & ik een uur zitten praten - en de begeleidende foto van Jan Houwers. Het blijft vreemd om jezelf in de krant tegen te komen.
En nog voor ik naar boekhandel Lovink rijd, kom ik het eerste stuk over de Bob Dylan aantekeningen op het net tegen.
De afspraak is dat ik een kwartiertje zal praten, wat voorlezen. En hoewel ik het grootste deel van dat kwartiertje inmiddels op film heb gezien, is het voor mij lastig om daarover te oordelen. Ik denk dat het wel aardig ging, dat het verhaal wel overgekomen is. Ik plaats de woorden van dat kwartiertje maar onderaan dit bericht, dan kunt u zelf oordelen.
Appie Daalmeijer was er, en hoe. Hij speelde Blowin' in the wind, My back pages, She belongs to me en Tell me & het raakte me, vooral She belongs to me, moet ik bekennen.
Een magistrale ingeving van de medewerkers van boekhandel Lovink om Appie Daalmeijer uit te nodigen. Zijn optreden maakte voor mij de avond af.
De medewerkers van boekhandel Lovink, hoe kan ik ze ooit genoeg bedanken voor de gastvrijheid, voor de enorme plens werk die ze verzet hebben om de presentatie te laten slagen?
En over de Bob Dylan aantekeningen: het oordeel is aan u.

Iedereen heeft recht op zijn afwijking, om met ‘mevrouw Tom’ – Roos – te spreken. Mijn afwijking is Dylan. Eén van de uitwassen van die afwijking is het boek de Bob Dylan aantekeningen dat vandaag gepresenteerd wordt.
Ergens in de tijd achter mij moet die afwijking begonnen zijn. Maar wanneer & hoe? Ik weet het niet meer precies.

Het liefst zou ik u nu zeggen dat op 15 september 1988 of op 23 maart 1991 de afwijking begon, maar ik kan u dat niet zeggen, simpelweg omdat ik de exacte datum niet weet.
Ergens eind jaren tachtig, waarschijnlijk in 1988 of 1989 moet het begonnen zijn. Voorjaar, zoveel weet ik nog, en ik was een dagje schoolziek.
Ik legde met mijn moeder een kaartje en, zoals wel vaker, stond de radio aan: Arbeidsvitamine.
Tussen alle muzikale drab die voorbij trok op de radio, hoorde ik een stem, begeleid door niet meer dan een gitaar en af en toe een mondharmonica. Die stem zong niet zozeer het liedje, maar vertelde een verhaal, stelde prangende vragen.
In die dagen werd de playlist van de Arbeidsvitamine nog in de radiogids afgedrukt en zoekend in die lijst, ontdekte ik dat die stem van ene Bob Dylan was, dat het liedje Blowin’ in the wind heette.
Ik overtuigde mijn moeder ervan dat we het potje kaarten op een ander moment maar moesten afmaken, dat ik alleen maar schoolziek was, dat er fysiek niks met mij aan de hand was, en dat ik dus best op mijn fiets kon springen om in de lokale platenzaak naar die Bob Dylan te zoeken.
Midden in die platenzaak, het was de tijd dat de elpees langzaam uit de schappen verdwenen om plaats te maken voor cd’s, stonden drie bakken met tweedehands elpees – uit de persoonlijke collectie van de eigenaar van de zaak die inmiddels de overstap van elpee naar cd had gemaakt. In die bakken met tweedehands elpees vond ik twee elpees van Bob Dylan: Desire voor vijf gulden en Hard rain voor zeven gulden vijftig.
Geen van de songtitels die ik las op de achterzijde van de hoezen, zei mij iets. Na lang twijfelen, ging ik met de goedkoopste van de twee – Desire – naar huis.
Eenmaal thuis bleek er een centimeters lange kras over de eerste twee nummers van kant B in het vinyl te zitten. Ik draaide de overgebleven, krasvrije zeven nummers en schrok aanvankelijk, dit leek in de verste verte niet op die stem, die gitaar die ik eerder die dag op de radio had gehoord. Maar naarmate ik meer hoorde, des te meer herkende ik diezelfde stem, niet de zanger, maar de verhalenverteller en na het wegsterven van de laatste noten van het laatste nummer, was ik voldoende overtuigd van het feit dat dit mijn muziek moest zijn, dat ik gelijk weer op de fiets sprong om ook die andere plaat, Hard rain, te kopen.
Daarna is het nooit meer goed gekomen met mij. Na Desire en Hard rain volgde Dylan & the Dead, volgens velen de slechtste plaat uit Dylans oeuvre.

voorlezen 02 / 02 / 2011

Langzaamaan – iedere keer wanneer de financiën het toestonden – kocht ik weer een album van Dylan, net zo lang tot ik al zijn albums, ergens halverwege de jaren negentig, in de kast had staan.
En toch kan ik niet zeggen dat de afwijking rond die tijd al volledig uitgekristalliseerd was. Ik luisterde niet alleen naar de muziek van Dylan, maar ook naar o.a. Neil Young, The Velvet underground en Van Morrison.

Ergens begin 1998 las ik de krant over een dubbelconcert, Van Morrison en Bob Dylan samen in de Ahoy’ in Rotterdam. Twee van mijn muzikale helden, in één concert, de kans van een leven, zo dacht ik. De dag dat de kaarten in de verkoop gingen, kocht ik twee kaarten & daarna volgde het lange wachten.

15 juni 1998 reden ‘mevrouw Tom’ en ik naar Rotterdam. Van Morrison trad als eerste op, een desillusie. De man stond als een zelfvoldane, arrogante zak z’n nummertjes af te draaien. Een afknapper van de grootste soort.
Na de pauze kwam Dylan het podium op & hij blies vanaf opener Leopard-skin pill-box hat tot en met de laatste toegift – Rainy day women #12 & 35 – mij uit mijn sokken.
Toen moet de gekte, de waanzin, de afwijking begonnen zijn.
Dylan live zien is, voor mij, een levensveranderende ervaring gebleken.

Na dit eerste concert, volgde het concert in 2000 – waarbij de man naast mij, nadat hij verwensingen richting podium had geroepen, weg beende omdat Dylan Fourth time around speelde i.p.v. Forever Young.
Het concert in 2002 waarbij ik, met mijn hand op de buik van ‘mevrouw Tom’, voor het eerst onze toen nog ongeboren zoon voelde schoppen terwijl Dylan een snoeiharde versie van Solid rock speelde.
Het concert in 2003 waarbij ik wel heel dichtbij een ontmoeting met Dylan kwam.
Na dit concert, in de richting van de geparkeerde auto lopend & nog geheel in trance door het concert, stak ik de weg over zonder uit te kijken. Het is dat ‘mevrouw Tom’ mij bij mijn schouder greep, anders was ik zeker geraakt door de aanstormende tourbus van Dylan.
Stel je voor dat ‘mevrouw Tom’ mij niet bij mijn schouder had gegrepen, dan was ik zeker overreden, dan had Dylan zeker uit die tourbus moeten stappen om de schade op te nemen. Dan had hij daar gestaan, gebogen over de restanten die van mij zouden zijn overgebleven, uitgesmeerd over het asfalt.
U kunt zich voorstellen dat ik blij ben dat die ontmoeting niet is doorgegaan.

Een ontmoeting met Dylan moet je niet najagen, dat overkomt je – zoals Anneke Korporaal in 1992 in Duinkerken – of het overkomt je niet. Het zal mij niet overkomen.
Wat dan overblijft, is wat je wel eens ziet in tijdschriften: hoeveel handdrukken ben je verwijderd van…
Ik ken niemand die Dylan de hand heeft gedrukt, dus erg dichtbij zal ik wel niet komen. Wel kocht ik enkele maanden geleden een door Dylan gesigneerde elpee. Dat is héél dichtbij, ware het niet dat gezien de prijs van de elpee het waarschijnlijk om een vervalsing gaat.
Natuurlijk zou ik door experts kunnen laten bepalen of die handtekening al dan niet echt is, maar ik vind de twijfel wel aangenaam.
Misschien ben ik nog wel het dichtst bij gekomen door de dichter Michael McClure.

voorlezen 06 / 02 / 2011

Iedereen heeft recht op zijn afwijking en om die afwijking enigszins te kanaliseren, ben ik op 14 februari 2008 begonnen met de weblog Bob Dylan in (het) Nederland(s).
Aanvankelijk was deze weblog meer een grap, een experiment, maar tot mijn stomme verbazing, bleek de weblog binnen korte tijd dagelijks tientallen lezers te trekken, en dus hield ik vol.
Bijna dagelijks plaats ik op deze blog links naar Nederlandstalige berichten over Dylan, zo nu en dan afgewisseld met een door mij geschreven stuk.
Op 5 maart 2009 plaatste ik op de weblog een stuk over het nummer I and I en een dag later kreeg ik, n.a.v. dit stuk, een e-mail van Rob van Estrik. Deze e-mail was de eerste aanzet tot de Bob Dylan aantekeningen, het boekje waarom u en ik nu, hier zijn.
Rob schreef in zijn e-mail o.a.: Jouw stuk over I and I is eigenlijk opnieuw een bevestiging van wat ik al wat langer vind, en eigenlijk persoonlijk een keer met je over had willen hebben: ik ben van mening dat als het gaat om het schrijven van het ultieme Nederlandse Bob Dylan boek jij op dit moment de enige in dit land bent die dat zou kunnen doen.

Hoe vleiend deze woorden ook zijn, ik heb nooit willen geloven dat ik in staat ben het ultieme Nederlandse Bob Dylan boek te schrijven, hooguit mijn Bob Dylan boek.
Nou kan ik u een mooi verhaal vertellen over hoe ik na het ontvangen van deze e-mail van Rob aan het schrijven ben gegaan, met als resultaat misschien niet het ultieme Nederlandse Bob Dylan boek, maar mijn versie daarvan welke vandaag hier, nu gepresenteerd wordt, maar ik vertel u liever de waarheid welke een stuk minder ‘glanzend’ is.

De waarheid is dat ik na het ontvangen van die e-mail van Rob eindelijk het lef vond om te gaan schrijven aan een boek over Dylan. Dat boek was tegen kerst 2009 geschreven, een vuistdikke verzameling vol songtekst interpretaties en stukken over enkele van Dylans concerten in Nederland. Rond mei 2010 had ik een uitgever zo gek gekregen om dit boek uit te geven. Eén probleem: er moest toestemming verkregen worden van de rechthebbende voor de vele citaten uit Dylans songteksten welke ik in het boek had opgenomen. In mei 2010 diende ik een verzoek in bij Sony Music Nederland om te mogen citeren. Tot op de dag van vandaag heb ik nog geen antwoord op mijn verzoek gekregen.
Na een maand of vier, vijf wachten op antwoord was ik het meer dan zat & besloot ik het boek maar te vergeten, deels te herschrijven – alle citaten eruit -, deels opnieuw te beginnen. Dat heb ik gedaan, met als resultaat het boek Bob Dylan in Nederland 1965 – 1978.
Nog tijdens het schrijven aan Bob Dylan in Nederland 1965 – 1978 kreeg ik een e-mail van Alja Spaan, niet alleen vaste lezeres van mijn weblog, maar ook de vrouw achter uitgeverij Atelier9en40. Zij schreef mij dat ze graag een boekje van mij wilde uitgeven.
Ik voelde me vereerd, een uitnodiging krijgen om een droom te verwezenlijken, is geen kattenpis.

Bob Dylan in Nederland 1965 – 1978 bevat een chronologisch, op feiten gebaseerd verhaal. In het boekje dat ik voor Alja zou schrijven, zou ik datgene kwijt kunnen waarvoor in Bob Dylan in Nederland 1965 – 1978 geen plek is, maar wat ik wel wilde vertellen.
Geen chronologie, geen feiten, maar de waan van de dag, de wilde gedachten – zoals ik dit soort aantekeningen wanneer ik ze op de weblog plaats vaak noem – van een liefhebber van Dylans muziek.
Zevenenveertig dagen, van 28 december 2010 t/m 12 februari 2011, heb ik dagelijks aantekeningen gemaakt. Die aantekeningen zijn nu gebundeld in de Bob Dylan aantekeningen.
de Bob Dylan aantekeningen is niet, zoals Rob van mij verlangde, het ultieme Nederlandse Bob Dylan boek, verre van.
Het is wel een eerste bijdrage aan mijn Bob Dylan boek.

Ik begon met het recht op een afwijking en daarmee wil ik ook afsluiten.

voorlezen 18 / 01 / 2011

dank enz.


Meer informatie over waar u de Bob Dylan aantekeningen kunt kopen, kunt u hier vinden.

7 opmerkingen:

Jacques Mees zei

Beste Tom, van harte proficiat met je boek wat ik zeker snel zal bestellen (als de link werkt). Ik was zeker en vast om gisterenavond naar Lochem af te reizen vanuit Tilburg, maar er kwam een optreden tussen en dat gaat natuurlijk voor.
Een vriendelijke groet en succes met alles,
Jacques Mees

Ton de Kruyff zei

Ik heb het boek ondertussen binnen (dank aan Alja voor de vlugge verzending). Het ziet er goed uit, en het leest ook prima, al was dat laatste wel te verwachten natuurlijk.

CultureEye zei

Leuk om te lezen hoe je into Dylan kwam en nogmaals gefeliciteerd met je boek

yapyap zei

Ha Tom,
Gister het boek binnen gekregen en met veel plezier de eerste stukken gelezen. Zal zeker geen boek worden dat half gelezen op de stapel 'uit te lezen' komt.

hans zei

Hallo Tom,
Uit je weblog viel wel enigszins af te leiden dat je stukken jonger moest zijn dan ondergetekende (54), maar dat besefte ik nooit bewust omdat je een enorme Dylankenner bent en net zo gemakkelijk feiten uit de jaren zestig opdiept als wetenswaardigheden van vorig jaar. Je beschrijft het vaak zo beeldend dat het lijkt alsof het 'jou tijd' was. Maar nu ik je speech lees komt ik tot de verbijsterende ' ontdekkeing' dat je ruim 10 jaar later dan ik Dylan hebt ontdekt (en 20 jaar later voor het eerst live hebt gezien), maar dat je qua 'afwijking' en Dylankennis minstens 20 jaar op mij voor ligt. Dat is een compliment waard.

PS: Je boek zal ik niet kopen. Niet omdat ik dat niet zou willen, maar het ontbreekt mij aan tijd om boeken te lezen. Daar ben ik mee gestopt. Ik concentreer me op CD's luisteren en enkele weblogs bijhouden. Maar wel van harte met je debuut!

Gollem zei

Van harte gefeliciteerd Tom! Een mijlpaal. Ik ga je boek asap bestellen. Groeten van Anneke Derksen aka Korporaal. :-)))

Jan Joos zei

Ik las juist dit stuk ... er staat hier ook zo veel informatie op deze site. Het begon bij jou dus bij Desire. Net als bij mij. Ellen, de zus van mijn beste vriend toen, had die LP in haar kamer liggen. Ik was gefascineerd door 'die kop' ... had nog nooit van de man gehoord. Ik heb die plaat toen geleend ... en ik geef het toe ... ik heb ze nog steeds :)Net zoals jij had ik geen geld, wel had ik op zo'n 6 km een 'diskotheek', waar je voor 5 oude belgische franken, een LP voor een week kon lenen. Ik nam die dan op op bandjes in mijn kamer. Was toen wel reeds in de war omdat 'the times' niets gemeen hadden met 'desire'. Nochtans openden de beide platen voor mij even veel belovend. Het heeft me enige jaren geduurd om 'alles tot dan toe' te leren kennen. Je hebt het over 'Blowing i the W.' ... Dit nummer kende ik. In het Nederlands van een Scoutskamp. Ik had nooit gedacht dat dit lied geschreven was door dezelfde man als die op de 'Desire' hoes .... Het was een wondere tijd, ik was misschien 14 of 15 of zo .. ik had veel in te halen. En deed dat. Als neveneffect leerde Dylan mij Engels ... en emoties. Ik zeg nog altijd dat ik bij iedere gevoelsstemming of gebeurtenis een sepcifiek Dylan lied opzet. Net toen ik ongeveer bij was met de Dylan platen, gaf tot overmaat van ramp, één van mijn nonkels een kerstkado, 'Déjà Vu' ... en hoorde 'Helpless' ... en ik was weer vertrokken met de fiets om een (ongeveer) gelijkaadige ontdekingsreis naar de diskotheek. En ja ... ik heb dezelfde 'ziekte' als jij en hoop nooit te 'genezen'.
J.J.